واضح آرشیو وب فارسی:علت نیوز: در طول سال گذشته دست کم در هر ماه رسانه ها یک خبر از دست اندازی برخی دستگاه های دولتی نسبت به حفاظت از محوطه های تاریخی چه در سطح شهرها و چه در مناطق خارج شهری که حالا به بیابان تبدیل شده اند، منتشر کرده اند؛ خبرهایی از آبگیری سد در محوطه های تاریخی، کشت و زرع روی آن ها یا در آخرین مورد نیز صاف کردن یک محوطه پیش از اسلام و ایجاد اتوبان روی آن! خبرهایی که معمولا نتیجه ی پیگیری رسانه ها از آن فقط یک جواب دارد و آن تخریب محوطه است و دیگر هیچ. به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، محوطه ی تاریخی «قلی درویش» قم نیز به عنوان یکی از مهمترین محوطه های تاریخی عصر مفرغ و آغاز عصر آهن که از قضا در نزدیکی بافت تاریخی قم و جایی که مدیریت شهری برای عبور منوریل و دیگر وسایل حمل و نقل شهری برایش برنامه ریزی دارد، درگیر این توسعه بی رحم است. محوطه ای که حداقل از ۱۰ سال پیش هشدارهای زیادی نسبت به احتمال نابودی کامل آن مطرح شد، اما هنوز تصمیم درستی نسبت به حفاظت از آن گرفته نشده است. در حالیکه کمتر از سه ماه از برگزاری همایش «میراث فرهنگی و توسعه پایدار» گذشته و دستگاه های دولتی با حضورشان در این همایش قول های متعددی برای حفاظت از این میراث کهن دادند، اما به نظر می رسد باز هم نتیجه ای به دنبال نداشته است. این بار خبر می رسد «توسعه واحدهای تجاری، صنعتی و اجرای پروژه های عمرانی وخدمات شهری خسارت شدید و جبران ناپذیری به محوطه تاریخی “قلی درویش” وارد کرده است.» و این اتفاق در حالی روی داده است که از همان ۱۰ سال پیش باستان شناسان و دوستداران میراث فرهنگی و رسانه ها به صورت مستمر از احتمال تخریب این محوطه ی تاریخی خبر داده اند. سیامک سرلک، سرپرست هیات باستان شناسی محوطه «قلی درویش» بار دیگر این هشدار را در چهاردهمین گردهمایی باستان شناسان ایران تکرار کرد. او اظهار کرد: قرارگیری محوطه درحریم شهر، گسترش و توسعه واحدهای تجاری وصنعتی و مسکونی درحریم جنوبی شهر قم از یک سو و از سوی دیگر اجرای پروژه های عمرانی و خدمات شهری خسارت بسیار شدید و جبران ناپذیری به لایه های فرهنگی محوطه وارد کرده است. وی افزود: به رغم سطح وسیع تخریب ها با توجه به شواهد لایه نگاری، کاوش ، گمانه زنی و مدارک پراکنده ای که در بررسی سطحی محوطه قلی درویش به دست آمده است، این محوطه حداقل از دوره فلات قدیم (هزاره پنجم پیش از میلاد) تا دوره سلجوقی مسکونی بوده است. سرپرست گروه باستان شناسی «قلی درویش» ادامه داد: با توجه به اهداف پژوهشی میدانی در کاوش های فصل هشتم، راهبردی برای کاوش های گسترده در نظر گرفته شد تا پیش از آغاز فصل هشتم به دلیل وسعت محوطه و گسترش ناهمگون نهشته های فرهنگی و لایه های استقراری دوره های مختلف در محدوده عرصه فعلی، لزوم انجام لایه نگاری در بخش های مختلف محوطه انجام شود. به گفته وی، با هدف درک روند توالی ادوار فرهنگی و تبیین نسبی نحوه تکوین شکل گیری توسعه و گسترش لایه های استقراری ادوار مختلف و درک نسبی الگوهای استقراری این محوطه لایه نگاری در این محوطه اجتناب ناپذیر بود. * چالش در مطالعه چگونگی تحولات فرهنگی در عصر مفرغ و آغاز آهن این باستان شناس بیان کرد: شواهد باستان شناختی موید این نکته است که اکثر محوطه های عصر مفرغ این منطقه با پایان هزاره سوم با نوعی افول فرهنگی ، گسست لایه شناختی و خلع استقراری مواجه شده و یا متروک می شوند، به همین دلیل تبیین روند شکل گیری محوطه های عصر آهن I و توجیه و تفسیر چگونگی تحولات فرهنگی در پایان عصر مفرغ و آغاز عصر آهن یکی از چالش های مطالعاتی این دوره محسوب می شود. سرلک تاکید کرد: با توجه به شواهد کاوش و لایه نگاری ، نیایشگاه قلی درویش در چندین مرحله متوالی معماری از اواخر دوره مفرغ جدید تا دوره آهن I، بدون تغییر در پلان اصلی و با مرمت ها و بازسازی های متوالی به حیات و کاربری مستمر خود ادامه داده است . وی افزود: یک چنین استمراری بدون تغییر بنیادین مشهود می تواند پیام آور نوعی استمرار فرهنگی در طول دوره های مفرغ جدید ، گذار و آهن I باشد که مسلما کاوش های تکمیلی و مطالعات دقیق تر می تواند زوایای بیشتری از روندهای فرهنگی در طول هزاره دوم قبل از میلاد در محوطه قلی درویش تبیین کند. او با بیان این که فصل هشتم کاوش های محوطه قلی درویش جمکران –قم با هدف تبیین روند تحولات فرهنگی پایان عصر مفرغ و آغاز عصر آهن انجام شد، افزود: دوره ی گذار از عصر مفرغ به عصر آهن یکی از دوره های کم شناخته و درعین حال مهم در باستان شناسی هزاره دوم پیش از میلاد به شمارمی رود. به گزارش ایسنا، از نمونه ی این هشدارها؛ می توان به صحبت های سیامک سرلک، در یازدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسان در سال ۹۱ اشاره کرد. هشدارهای بسیار جدی که فقط خبرهای تلخ داشت. او در آن زمان و در نشست پنجم، یازدهمین گردهمایی باستان شناسی درباره ی کاوش های سه فصل کاوش در آن زمان از محوطه ی «قلی درویش» در قم، توضیح داد: وقتی این محوطه کشف شد ارتفاع آن ۲۰ متر، با وسعتی حدود ۱۰۰ هکتار بود؛ اما اکنون ارتفاع محوطه ی قلی درویش صفر است. وضعیت این محوطه بعد از آغاز یکسری کارهای شهرسازی، بسیار وخیم شد. هرچند مرحوم دکتر مسعود آذرنوش نیز تأکید کرده بود قم از نظر باستان شناسی اهمیت فراوان دارد، ولی متأسفانه با چند طرحی که برای بزرگراه های اصلی قم پایه ریزی کردند بخش زیادی از محوطه ی «قلی درویش» نابود شد. به گزارش ایسنا، محوطه قلی درویش درحاشیه جنوبی شهر قم ، کیلومتر نخست جاده قدیم قم – کاشان و در ضلع غربی این جاده ورودی بزرگراه تازه تاسیس جمکران – قم که درون عرصه مرکزی محوطه ساخته شده، قرار دارد. انتهای پیام
پنجشنبه ، ۲۰اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: علت نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]