محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831184393
محیط زیست و چالشی بزرگ پیش روی برنامه ریزان
واضح آرشیو وب فارسی:علت نیوز: به گزارش خبرگزاری صداوسیما ؛نابودی تالاب ها، وضع ناگوار منابع آب زیر زمینی، روند رو به رشد بیابانزایی، فرسایش خاک، خطر انقراض گونه های جانوری بر اثر شکار بی رویه و نابودی زیست بوم ها و … واژه هایی که آنقدر گفته شده، اثرگذاری خود را از دست داده یا حداقل تکرار آن منجر به اتفاق خاصی نمی شود. در حالی که توجه به مسائل زیست محیطی یکی از الزمات تمامی برنامه های راهبردی توسعه کشور است کمتر شاهد رعایت الزامات تعیین شده در اجرا هستیم، غفلتی که منشا بسیاری از صدمات جبران ناپذیر به محیط زیست است. مقام معظم رهبری در سال کذشته در دیدار با مسئولان سازمان محیط زیست برضرورت برخورد جدی با متجاوزان به عرصه های منابع طبیعی تاکید کردند و خواستار برنامه ریزی، پیگیری مستمر و همکاری همه جانبه دستگاه های ذیربط برای مقابله با پدیده هایی نظیر گرد و غبار، آلودگی هوا، فرسایش خاک و حفظ و صرفه جویی در مصرف منابع اب کشور شدند. فرهنگ سازی و تبیین ضرورت های حفظ و توسعه پایدار منابع طبیعی در کتب درسی مدارس و دانشگاهها و تغییر نگاه قانونی به متخلفین و تخریب کنندگان محیط زیست به نگاهی جرم انگارانه از دیگر تاکیدات معظم له در این دیدار بود. اما نگاهی به وضعیت موجود عرصه های منابع طبیعی کشور و اسیب های پیش روی این سرمایه های ملی نشان می دهد که روند رو به رشد گرم شدن زمین، استفاده بی رویه از منابع آب زیرزمینی، ورود آلاینده ها به منابع آب و عرصه های منابع طبیعی، تخریب خاک، استفاده بی رویه از سموم دفع آفات، تخریب جنگلها و مراتع ، روند روبه رشد بیابانزایی، شکار بی رویه گونه های جانوری، رشد بی رویه شهرها و بی توجهی به منابع طبیعی در اجرای طرح های عمرانی فقط گوشه ای از چالش های پیش روی محیط زیست کشورمان است. وضع عرصه های منابع طبیعی آمارهای سازمان خوار و بار جهانی سرانه هر ایرانی از جنگل را حدود ۲هکتار اعلام کرده که تقریبا ۶هکتار کمتر از سرانه جهانی است. میانگین سالانه نابودی جنگل های خزری ۴۵ هزار هکتار اعلام شده است که به این رقم باید تخریب جنگلها براثر برداشت بی رویه و اتش سوزی در جنگلها را نیز اضافه کرد. بروز آتش سوزی در عرصه های جنگلی که عمدتا به دلیل حضور جنگل نشینان و بی توجهی رهگذران حادث می شود در کنار کمبود امکانات مهار آتش سوزی و اجرای طرحهای عمرانی ، اقتصادی و بهره برداری از معادن و چرای دام در عرصه های جنگی در کنار ساخت و ساز بی رویه در حریم عرصه های جنگلی از عوامل تاثیرگذار در تشدید تخریب جنگل های کشور است. انباشت روزانه سه هزار تن زباله در جنگل های شمال به گفته مقامات محلی استان های شمالی، روزانه سه هزار تن زباله در جنگل های شمال کشور انباشته می شود . همچنین سالانه حدود ۵۷۰ هزار تن پلاستیک در کشور مصرف می شود که بخش عمده آن بعد از استفاده، به صورت زباله در جنگل رها می شود. پیامد ناخوشایند این روند ، آلودگی خاک و آب های زیرزمینی است. برآوردها نشان می دهد با آلوده شدن هر هکتار از جنگل به زباله ۲۰ هکتار از جنگلهای اراضی پایین دست نابود می شود و تولید ماده سمی سیانید از دیگر تبعات انباشت زباله در عرصه های جنگلی است. چرای ۱۲۴ میلیون واحد دامی در مراتع اما مراتع کشور به عنوان یکی از عناصر مهم در حفظ خاک و پوشش گیاهی و احیای منابع آبهای زیرزمینی وضعیت بهتری از جنگلها ندارد. در حال حاضر سرانه مرتع در کشور ۳۲٫۱ هکتار و سرانه جهانی آن ۸۲ هکتار است. ۲۵ درصد ارزش هر هکتار مرتع مربوط به تولید علوفه و ۷۵ درصد آن مربوط به ارزش های زیست محیطی است. دستکم حدود ۱۰٫۷میلیون تن علوفه در شرایط بارش نرمال در مراتع کشور تولید می شود، همچنین مراتع محل تولید و رشد گیاهان دارویی و صنعتی است که ارزش آن به بیش از ۲ میلیارد دلار در سال می رسد ، بیش از ۵۲ درصد از سطح کشور را مراتع تشکیل می دهد که بیش از ۷۰۰۰ گونه گیاهی در قلمرو آن رشد می یابند. جمعیت دامی کشور حدود ۱۲۴ میلیون واحد دامی اعلام شده که حدود ۸۳ میلیون واحد دامی آن وابسته به مرتع است. این در حالی است که مراتع موجود کشور قادر به تغذیه خوراک ۳۷ میلیون واحد دامی است به عبارت دیگر در حال حاضر بیش از ۲/۲ برابر ظرفیت مجاز از مراتع کشور بهره برداری می شود و معیشت حدود ۹۱۶ هزار خانوار روستایی و عشایری به بهره برداری از مراتع وابسته است که این امر موجب افت شدید پوشش گیاهی در مراتع و تشدید بیابانزایی در عرصه های منابع طبیعی شده است. آمارها حاکی است بیش از ۲۰ درصد مساحت کشور را اراضی بیابانی تشکیل می دهد ، ۲۰ میلیون هکتار از اکوسیستم بیابان تحت تأثیر فرسایش بادی است، از این مقدار ۶٫۴ میلیون هکتار در محدوده کانون های بحرانی است که در ۱۸۲ منطقه، ۹۷ شهرستان و ۱۸ استان کشور پراکنده است. گونه های جانوری تاکنون حدود ۱۱۳۱ گونه جانوری اعم از پستاندار ، پرنده ، خزنده و دوزیستان در اکوسیستم های خشکی و آبهای داخلی ایران شناسایی شده که ۵۲۱ گونه آن مربوط به پرندگان است که این تعداد معادل کل گونه های پرنده موجود در قاره اروپا است. ماهیان آبهای داخلی ایران شامل ۱۸۰ گونه است که در ۲۷ خانواده جای دارد. همچنین از رده خزندگان در پنج راسته لاک پشت ها ، کروکودیل سانان ، سوسمارها ، کرم سوسمارها و مارها تاکنون ۲۰۴ گونه شناسایی شده است. هم اکنون حدود ۷۷گونه از تمامی رده های جانوری ، یعنی نزدیک به۶٫۸ درصد از کل گونه های جانوری ایران در لیست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی قرار دارد که این گونه ها در وضعیت بحرانی ، در معرض خطر انقراض یا آسیب پذیر قرار دارند، تخریب و تکه تکه شدن زیستگاه های اصلی این جانوران و شکار و صید بی رویه آنها و خشکسالی های متوالی در کشور از جمله عوامل اصلی تهدید آن به شمار می رود . دکتر مسعود منصوری از فعالان محیط زیست معتقد است: متاسفانه طی روند روبه رشد ساخت و ساز، توسعه راهها و اختصاص زمینهای بیشتر از عرصه های منابع طبیعی به کشاورزی موجب شده است حیات وحش با مخاطرات جدی مواجه باشد. دکتر منصوری می گوید : همین مخاطرات موجب شده است در حال حاضر ۳۰ گونه پرنده و تقریبا تمامی گونه های پستاندار در حیات وحش با خطر انقراض مواجه باشد و گونه هایی نظیر گراز ، پلنگ ، یوزپلنگ و گرگ که ناجوانمرانه شکار می شود. وی می افزاید: جمعیت پلنگ ایرانی که از یک هزار قلاده در ۳۰ تا ۴۰ سال پیش هم اکنون به ۱۴ تا ۱۵ رسیده و دلیل اصلی آن شکار بی رویه آهو تنها منبع غذایی این گونه در مناطق کویری است به طوری که امروز یوزپلنگ ها زیستگاه اصلی خود در مناطق کویری را رها کرده و به کوهپایه ها رفته است. کارشناسان معتقدند : حفاظت از ذخایر ژنتیکی کشورمان مستلزم به حداقل رساندن تعارضات موجود بین انسان و محیط زیست است و توجه به ارزشهای متنوع گونه های جانوری در برنامه ریزی های توسعه ، ایجاد حس حمایت از حیات وحش در سطوح جامعه ، جلب مشارکت های مردمی در مدیریت و حفاظت حیات وحش، انجام پژوهش کاربردی و بنیادی برای شناخت و مدیریت گونه های جانوری و احیای زیستگاه و جمعیت آنها ، فراهم کردن امکانات ، تجهیزات و نیروی کیفی و کمی مورد نیاز حفاظتی و جلوگیری از تخریب زیستگاهها از جمله راهکارهایی است که می تواند شرایط مطلوبی را برای پویایی و پایداری گونه های جانوری کشورمان و زیستگاههای آنها فراهم کند. تالاب ها تالاب های ایران در جنوب غربی آسیا و جنوب نیمکره شمالی محل زیست بیش از ۱۴۰ گونه پرنده مهاجر و بومی است که ۳۰ درصد از پرندگان ایران را تشکیل می دهد. از مجموع ۲۸۰-۲۷۰ تالاب کشور ۷۶-۷۵ تالاب از ارزش های زیست محیطی منحصر بفردی برخوردار است. بررسی های انجام شده نشان می دهد دستکم ۷۵ درصد تالاب های کشور در معرض خطر یا در حالت بحرانی قرار دارد به طوری که خشک شدن تالاب ها و تبدیل شدن آن به کانون گرد و غبار برای سلامت عمومی تهدیدی جدی محسوب می شود. سدسازی ، حفر چاه های غیرمجاز ، زهکشی آب های جاری مسیر تالاب ها و افزایش جمعیت دلایل خشک شدن تالاب های ایران عنوان شده است. فرسایش خاک فرسایش سالانه ۵ میلیارد تن خاک از عرصه های منابع طبیعی از دیگر هشدارهای زیست محیطی است که نباید به سادگی از کنار آن گذشت، کاهش پوشش گیاهی در عرصه های منابع طبیعی،تغییر کاربری اراضی، احداث راهها و طرحهای عمرانی نظیر احداث خطوط لوله و سد سازی در مناطق کوهستانی بدون توجه به الزامات زیست محیطی، چرای بی رویه دام و شخم زمین های کشاورزی در مسیر شیب های تند از عوامل فرسایش خاک محسوب می شود به طوری که این فرسایش بسیاری از مناطق شهر و تاسیسات زیربنایی احداث شده در مناطق مختلف کشور را تهدید می کند. منابع آب زیرزمینی منابع آب شیرین ایران تحت فشار برداشت های غیرقابل تحملی قرار دارد، ۹۰ درصد خاک ایران را سرزمین های خشک یا نیمه خشک تشکیل می دهد و تقریباً دو سوم حجم بارندگی کشور پیش از آنکه بتواند رودها را پر آب کند، تبخیر می شود. در نتیجه ایران بیش از نیمی از آب مورد نیاز خود را با برداشت از آبخوان ها تأمین می کند اما مصرف عمومی به سرعت در حال تحلیل بردن منابع زیرزمینی است. سالانه ۴ میلیارد مترمکعب از آب های زیرزمینی غیرقابل بازگشت ایران، به سطح زمین پمپاژ می شود و با نرخ کنونی مصرف بی رویه آب در ایران، ۱۲ استان از ۳۱ استان این کشور در ۵۰ سال آینده ذخایر آبی خود را به پایان خواهند رساند. آب های سطحی ایران نیز با مشکل مشابهی مواجهند غالب رودخانه های ایران به لحاظ آب شناختی خشک شده یا در حال خشک شدن بوده ، به این معنا که منابع تجدیدپذیر آبرسانی این رودخانه ها هم اینک نیز به پایان رسیده است. کارشناسان از در راه بودن سونامی تخریب سفره های زیرزمینی خبر می دهند، سونامی که با فرونشست زمین در چندین شهر آغاز می شود و به علت برداشت بی رویه از منابع آب های زیرزمینی روی خواهد داد. ایران رتبه سوم برداشت آب را از منابع زیرزمینی در جهان دارد و نیمی از دشت های کشور شامل ۲۰۰ دشت به علت خشکسالی و استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی از عوامل ایجاد این پدیده است. گفته می شود کل آبخوان کشور ظرفیت برداشت حدود۷۰ میلیارد متر مکعب آب در سال را دارد که هم اکنون ۸ میلیارد مترمکعب بیش از حد متوسط برداشت می شود. بیش از ۹۰ درصد از آب های زیرزمینی در بخش کشاورزی مصرف می شود و در این بخش با توجه به خشکسالی های پیاپی و افزایش سطح زیر کشت و تولیدات کشاورزی شاهد فشار مضاعف بر این مخازن هستیم و سطح آب های زیرزمینی روز به روز پایین تر می رود و تراز دشت ها منفی می شود. آمارها از وجود بیش از صد هزار حلقه چاه غیرمجاز با برداشت سالانه ۵ میلیارد متر مکعب آب در دشت های کشور حکایت دارد و کسری مخزن در سطح سفره های کشور نیز سالانه ۸ میلیارد مترمکعب است. یکی از مشکلات مهم در ارتباط با برداشت بی رویه آب از سفره های آب زیرزمینی ، افت سطح آب و متراکم شدن لایه ها و رسوبات است، این پدیده باعث نشست سطح زمین به صورت ناگهانی در سفره های ماسه ای یا به صورت تدریجی در سفره های رسی می شود. زلزله خاموش می توان از افت آب در سفره های زیرزمینی و فرونشست زمین به عنوان یک زلزله خاموش یاد کرد؛ بررسی ها نشان می دهد در اثر برداشت بی رویه آب های زیرزمینی ، دشت تهران سالانه ۱۷سانتی متر فرو نشست دارد که این مسئله برای تهران یک فاجعه است. محمد درویش ، کارشناس ارشد محیط زیست و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور می گوید: در حال حاضر افت سطح آب های زیرزمینی به حدی رسیده که هفت شهر کشور با نابودی سفره های زیرزمینی و فرونشست زمین مواجه شده است. توسعه بی رویه کشاورزی به همراه سیستم های آبیاری سنتی و غیرمتناسب با اقلیم کشور باعث شده است مناطقی چون معین آباد دشت ورامین در جنوب تهران، دشت شهریار، دشت توس در خراسان رضوی، رفسنجان در کرمان، قهاوند و کبودرآهنگ در همدان، آبیگلو در اردبیل و مناطقی در شرق استان اصفهان و استان فارس با فرونشست زمین مواجه شود. دیگر دشت ها نیز با فرآیند و خطر نشست زمین مواجه است و بزرگ ترین فروچاله خاورمیانه هم در کبودرآهنگ همدان شکل گرفته است که سازه و نیروگاه شهید مفتح را تهدید می کند. ضرورت تبدیل مسائل زیست محیطی به یک مطالبه مردمی مشارکت مردمی و ارتقای فرهنگ عمومی تنها راهکار تبدیل مسئله محیط زیست به یک مسئله و دغدغه ملی و تبدیل شدن آن به یک مطالبه مردمی محسوب می شود و در حال حاضر بحث فقدان فرهنگ عمومی به راهی برای فرار از پاسخگویی مسئولان تبدیل شده است. حمایت و گسترش نهادهای مردم نهاد در زمینه محیط زیست راهکاری مناسب است و آمارها نشان می دهد تاکنون حدود ۱۸۰ انجمن فعال در بخشهای مختلف زیست محیطی به ثبت رسیده است البته انجمن های خودجوش بسیاری هم هستند که در فضای مجازی اقدام به اطلاع رسانی می کنند. گزارش : محمدرضا طلاجوران
سه شنبه ، ۱۸اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: علت نیوز]
[مشاهده در: www.elat.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]
-
گوناگون
پربازدیدترینها