تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837275535
نشست - بررسی آسیب های شکاف میان ملت و دولت - برگزار شد
واضح آرشیو وب فارسی:قم پرس: کانون اندیشه جوان با همکاری جامعۀ اسلامی دانشگاه شریف نشستی را با عنوان «بررسی آسیب های شکاف میان ملت و دولت» با حضور دکتر فرزاد جهان بین، استادیار دانشگاه شاهد برگزار کرد. به گزارش خبرگزاری مهر، در سال «ملت و دولت، همدلی و همزبانی» دفتر همایش ها و نشست های کانون اندیشه جوان در راستای برگزاری سلسله نشست های «مبانی فکر سیاسی»، دومین نشست را با همکاری جامعۀ اسلامی دانشگاه شریف با عنوان «بررسی آسیب های شکاف میان ملت و دولت» با حضور دکتر فرزاد جهان بین، استادیار دانشگاه شاهد برگزار کرد. در ابتدای برنامه، فرزاد جهان بین درباره طبیعی بودن شکاف های اجتماعی با توجه به نوع انسان و آزادی و اختیار وی به صحبت پرداخت و گفت: از آن جهت که انسان مختار و آزاد است و هیچ نوع انسان با هم برابر نیست و حتی هر نوع انسان دارای انواعی است، لذا این تفاوت در علایق نقطه آغازین شکاف های اجتماعی محسوب می شود. اگر ما جامعه را مرکب از افراد، مؤسسات، نهادها و شبکه های ارتباطی بدانیم این گروه بندی های مختلف در جامعه طبیعتاً وجود دارند یعنی یکسری از افراد با یکسری از علایق کنار هم جمع می شوند و یک گروه بندی و صورت بندی را شکل می دهند. لذا وجود شکاف در جامعه انسانی یک امر غیر قابل اجتناب و طبیعی است. اگر بخواهم یک تعریف کوتاهی از مفهوم گسست و شکاف ارائه دهم باید بگویم: «تقسیم بندی بادوام و عمیق گروه ها بر معنای برخی تضادها را شکاف می گویند». به عبارتی در شکاف، یک مفهوم ما و یک مفهوم آنها هست. یعنی یک من و یک غیر من هست که این همان صورت بندی های مختلفی می شود که عرض کردم. وی شکاف ها را از چند جهت قابل تقسیم دانست و بیان داشت: از یک جهت شکاف به دو دسته فعال و غیرفعال تقسیم می شود. شکاف های غیرفعال ناظر به شکاف هایی هستند که ناظر به اختلاف هستند، اما اگر این اختلاف ها عمیق شود و تبدیل به تعارض شود و منجر به بسیج اجتماعی شود از این شکاف با عنوان شکاف فعال یاد می شود. از جهتی دیگر، شکاف ها به دو دسته متراکم و متقاطع تقسیم می شوند. اگر چند دسته شکاف روی هم سوار شوند و اثر همدیگر را افزایش دهند، احتمال اینکه منجر به فعال شدن شکاف ها و بسیج اجتماعی هم بشود زیاد است و اینها را شکاف های متراکم می گویند، اما دسته دوم شکاف ها، شکاف های متقاطع است یعنی این شکاف ها را داریم ولی برخی از شکاف ها اثر برخی شکاف های دیگر را خنثی می کنند مثلاً یکی از شکاف ها که الان در جمهوری اسلامی هست بحث شکاف اقتصادی است، به هرحال از اول انقلاب تا الان متاسفانه همیشه هزینه خانوار از درآمد بیشتر بوده و افزایش حقوق، کفاف آن را نکرده است. مسئله بیکاری، مسئله رشد اقتصادی آهسته، مسئله رکود. امّا شکاف اقتصادی تبدیل به شکاف های فعّالی که منجر به بسیج اجتماعی شود جز در موارد محدود و مقطعی نشده است و دلیلش این است که بحث های فرهنگی این شکاف ها را خنثی می کند. یعنی خیلی از مبانی و ارزش های فرهنگی هست که اثر این شکاف ها را خنثی می کند که به اینها شکاف های متقاطع می گوییم. وی در تقسیم بندی شکاف ها از جهات دیگر خاطرنشان کرد: از جهتی دیگر شکاف های نظری یا پارادایمی هست، مثلاً مفهوم لیبرتی و یا مفهوم قرارداد اجتماعی در نظام لیبرال ـ دموکراسی یک مفهوم پایه و بنیادین است، یا مفهوم ولایت مطلقه فقیه در جمهوری اسلامی. اگر شما در جامعه نسبت به این مفاهیم اختلاف نظر داشته باشید این شکاف نظری می شود، می تواند فعال بشود یا غیرفعال باشد یا با شکاف های دیگر متراکم شود و یا شکاف های دیگر این اثر را از بین ببرند. شکاف نظری به مبادی حکومت برمی گردد، مثلا همین بحث اسلام حداقلی و اسلام حداکثری. اگر اسلام حداقلی در جامعه جا بیفتد، یکی از مهمترین مبانی و منابع فکری جمهوری اسلامی دچار تزلزل می شود. یا مفهوم ولایت فقیه که عرض کردم. یکی از شکاف های دیگر، شکاف سیاسی است، شکاف اقتصادی و شکاف فرهنگی که انواع شکاف ها هستند. جهان بین به تقسیم بندی دیگری از شکاف ها اشاره داشت و گفت: از منظر دیگری شکاف ها به داخلی و خارجی تقسیم می شوند یعنی از جهت قلمرو. داخلی در داخل نظام است و خارجی، خارج از قلمرو حاکمیت است. از جمله شکاف های بسیار مهم که ممکن است ایجاد شود شکاف دولت و ملت است که خود این مسئله بسیار مهم است. اینکه چرا و چگونه شکاف دولت و ملت ایجاد می شود سوال مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. براساس تعاریفی که از شکاف ها عرض کردم، شکاف دولت ـ ملت یعنی اینکه ملت و دولت که یک کلّ به هم پیوسته هستند بینشان فاصله بیفتد، این فاصله می تواند از جهت نظری باشد، یا از جهت اقتصادی یا سیاسی و غیره باشد. وی در ادامه به توضیح خرده نظام ها پرداخت و گفت: ما دو خرده نظام داریم که یکی خرده نظام اجتماعی و دیگری خرده نظام سیاسی است. خرده نظام اجتماعی، جامعه و خرده نظام سیاسی، دولت می شود. اگر اختلال و بی نظمی در رابطه دولت و جامعه ایجاد شود شکاف دولت ـ ملت حاصل می شود. شکاف دولت ـ ملت اختلال و بی نظمی بین دو خرده نظام می شود، خرده نظام اجتماعی که جامعه است و خرده نظام سیاسی که دولت است. مهم ترین متغیر در بین دو خرده نظام که اختلال ایجاد می کند متغیر اعتماد است. یعنی هر میزان بین دولت و ملت، اعتماد افزایش داشته باشد به هم پیوستگی بیشتر می شود و هر میزان، اعتماد کاهش یابد اختلال و بی نظمی در رابطه دو متغیر افزایش پیدا می کند. جهان بین سپس انواع شکاف دولت و ملت را بیان کرد و افزود: شکاف دولت ـ ملت می تواند چند نوع باشد که انواعش را اشاره می کنم. یک نوع شکاف، نظری است؛ یعنی مشروعیت نظام؛ یعنی خرده نظام اجتماعی مشروعیت خرده نظام سیاسی را به این معنا که حق دارد اعمال حاکمیت کند را قبول ندارد، آن را قانونی و یا شرعی نداند، این مسئله مهمی است. اصل در اسلام بر آزادی است، هیچکس بر هیچکسی ولایت ندارد و تنها کسی که ولایت دارد خداست و اوست که اجازه می دهد چه کسی اینجا اعمال ولایت کند. حق حاکمیت در نگاه اسلامی، از شرعی بودن و پذیرش مردم حاصل می شود و در نظام لیبرال ـ دموکراسی هم کسی که اعمال حاکمیت می کند ناشی از مفهوم قرارداد اجتماعی است. حکومت هایی هستند که کودتایی هستند مثل پهلوی اول و دوم که هم رضاشاه با کودتا روی کار آمد و هم محمدرضا، یعنی یکی از شکاف هایی که با وقوع دولت پهلوی در ایران ایجاد شد و فعال شد و در نهایت منجر به انقلاب اسلامی شد همین شکاف مشروعیت بود. چون رضاشاه با کودتای ۱۲۹۹ روی کار آمد و محمدرضا با کودتای ۲۸ مرداد ۳۲. در مصاحبه ای که در کاخ مرمر بعد از کودتای ۲۸ مرداد انجام می دهد، خودش تاکید دارد که من بعد از خدا، حکومتم را مدیون آمریکا هستم. این یک نوع شکاف است. شکاف دوم این است که نظام مبانی و ارزش های نظام سیاسی با نظام مبانی و ارزش های جامعه هماهنگ نباشد. مثال عرض می کنم، مثلاً جامعه ایران جامعه ای است که هم مسلمان و هم ایرانیست و این دو، تا دوره مشروطه در کنار هم هستند. وی افزود: در دوره مشروطه جنبه سومی به نام مدرنیته وارد شد که رابطه این دو را هم به هم زد. حکومت پهلوی بعدی از ضلع هویتی ایران را نادیده می گیرد و روی ناسیونالیسم تاکید می کند، البته این ناسیونالیسم که تاکید می کند تاکیدش برای این است که کشور را به سمت غرب گرایی ببرد، چیزی که ریچارد کاتم در کتاب ناسیونالیسم ایرانی تعریف می کند. جلال آل احمد هم می گوید شب خوابیدیم، صبح بلند شدیم و دیدیم فروهر بالای سرمان است، داریوش و کورش را از قبر درآوردند، برای فردوسی هزاره گرفتند، همه اینها برای این بود که پیوندهای اجتماعی که براساس دین بوده را سست کنند و بتوانند روحیه مقاومت را در ملت ایران از بین ببرند. اخیرا آقای دکتر موسی نجفی کتابی به نام اسناد تحریم منتشر کرده است، اینجا فتواهایی هستند که علما در مورد منع استفاده از کالاهای خارجی دادند یعنی در قرن ۱۹ که اروپا دو مسئله را دنبال می کند: یکی بازار برای فروش محصولات و دیگری تهیه مواد اولیه. شما در این شرایط فتوا می دهید خرید کالای خارجی حرام است و اگر کالای داخلی باشد شما حق ندارید کالای خارجی بخرید، جالب است در فتوایشان گفتند در حد ممکن. یعنی یک جاهایی هست شما مجبورید، اگر نگاه واقع بینانه به موضوع باشد. بحث من اینجاست که پهلوی بر بحث ناسیونالیسم تاکید می کند و خود را به ۲۵۰۰ سال حکومت شاهنشاهی پیوند می زند و بحث تاریخ هجری را عوض می کند و تاریخ آریایی و غیره را مطرح می کند، اینها روی هم چفت نشده یعنی مبانی و ارزش های حاکمیت با مبانی و ارزش های مردم چفت نشده است. در حالی که بعد از انقلاب این شکاف از بین رفت، یعنی جمهوری اسلامی از طرفی بحث ولایت فقیه را مطرح می کرد که نیابت از امام زمان دارد، هم بحث جمهوریت را مطرح می کرد، هم بر ایرانیت و هم بر اسلامیت تاکید دارد، لذا با مبانی و ارزش های مردم چفت می شود. وی ادامه داد: شکاف سوم براساس نوع رابطه بین دولت ـ ملت شکل می گیرد، اگر رابطه عمودی و یک طرفه باشد یعنی استبدادی باشد این موجب شکاف می شود. وجود مبارک امیرالمؤمنین در نهج البلاغه در نامه به مالک فرمودند: هیچ گاه نگو که به من امر شده است، پس من امر می کنم پس باید اطاعت شود، فرمودند این موجب تیرگی دل و فساد در دین می شود. وی عامل دیگری که منجر به شکاف می شود را بحث دولت مندی دانست و در این رابطه اظهار داشت: اینکه این حاکمیت (دولت) چه میزان می تواند اهداف یک نظام سیاسی را محقق کند؟ هر میزان که دولت از دولت مندی برخوردار باشد شکاف کمتر می شود و هرچقدر دولت مندی کمتر باشد شکاف بیشتر می شود. عامل بعدی میزان وابستگی دولت به منابع عمومی است. هر دولتی برای اینکه اعمال حاکمیت کند منابعی لازم دارد، اگر منابعی که دولت به دست می آورد در میان جامعه پخش باشد وابستگی منابع دولت وابسته به آن مردم باشد، همبستگی دولت – ملت افزایش می یابد. هرچقدر منابعی که دولت براساس آن مدیریت می کند از گروه های خاصی به دست آمده باشد وابستگی اش به مردم کم می شود و شکاف بین دولت ـ ملت افزایش می یابد. یکی از دلایل استقلال علما و مراجع شیعه از حکومت ها این بوده که از طریق خمس و مردم منابعشان تامین می شده و لذا هیچ گاه در مقابل دولت ها پاسخگو نبودند. اگر عمده درآمد عمومی یک دولت از طریق نفت باشد، این در مقابل مردم پاسخگو نیست، پاسخگویی یکی از مسائل مهم برای از بین بردن شکاف است. عامل بعدی، ظرفیت در پذیرش دیدگاه های متفاوت است، هرچقدر نظام سیاسی بتواند خود را اتساع بدهد که در چهارچوب اصول و آرمان هایش گروه های مختلفی را در خود جا دهد شکاف کمتر می شود، هرچقدر که ظرفیت در پذیرش دیدگاه های مختلف کمتر باشد همان میزان شکاف افزایش می یابد. عامل بعدی شکل و ماهیت حل دعاوی سیاسی است. آیا نظام سیاسی پاسخگوست یا نیست؟ هرچقدر دولت خود را در مقابل مردم پاسخگو بداند شکاف کمتر می شود. این پاسخگویی ریشه در منابعی دارد که این منابع به چه میزان به مردم وابسته باشد. مثلاً یک بنده خدایی نقل می کرد در کشورهای اروپایی ماشین را پارک کردم و یک پیرزنی گفت اینجا پارک نکن، ممنوع است، آسفالتش برای پارک کردن مناسب نیست و گفت نمی گذارم اینجا پارک کنی، درآخر گفت من اینجا مالیات می دهم و اینها با مالیات من انجام شده است. یا برای نماینده های مجلس ماشین در اختیار قرار می دهند که پلاکش هم معلوم است و دولتی است. بعد خبرنگاری رد می شده دیده که این ماشین پلاک دولتی که برای نماینده است دم یک مغازه برای استفاده شخصی است، این را عمومی کردند، ایشان استعفا داد. آمریکا تا افکار عمومی را برای حمله به عراق راضی نکند حمله به عراق نمی کند چون بناست پول اینها را مردم بدهند، البته افکار عمومی را فریب می دهند و این یک بحث است، ولی به هرحال خود را به مردم پاسخگو می داند. اینها از منظر دولت است. وی عواملی را که از طرف جامعه موجب ایجاد شکاف می شود را بیان کرد و گفت: عواملی از طرف جامعه است که اگر تقویت شوند شکاف کمتر می شود و فعال نمی شود و بسیج عمومی نمی شود، هرچه اینها ضعیف تر باشند شکاف بیشتر می شود. یکی توان سیاسی است، حق سیاسی در کشور چقدر مهم است؟ حقوق شهروندی، آزادی بیان، آزادی قلم. خطبه ۲۱۶ را عرض خواهم کرد که امیرالمؤمنین چه فرمودند، امیرالمؤمنین بعد از اینکه از جنگ صفین برمی گردند می فرمایند: هرفردی هر میزان که شان او نزد خداوند بالا باشد بی نیاز از این نیست که او را یاری کنند و یا بر او نظارت کنند. یا بارها می فرمودند که با من با مصانعه برخورد نکنید، هیچ امتی مقدس نمی شود مگر اینکه در آن ملت حق ضعیف از قوی بدون لکنت زبان گرفته شود. یا فرمودند: بعد از من روزگاری می رسد که پایین دست در مقابل بالادست او را احترام می کند و پشت سرش که می رود به او بدوبیراه می گوید، به خاطر اینکه رابطه این دوتا رابطه عبد و مولاست، و یک طرفه است و این تصریح خود امیرالمؤمنین است که بعد از من چنین زمانی می رسد برای اینکه رابطه عبد و مولا و رئیس و مرئوس است. دوم توان مالی است، هرچه جامعه از لحاظ اقتصادی قدرتمند باشد، شکاف های اقتصادی در جامعه کم باشد، آن جمله معروف که آنچه شیران را کند روبه صفت، احتیاج است احتیاج است احتیاج است... این است. از افتخارات امیرالمؤمنین این است که می فرمایند: من در کوفه کاری کردم که از پایین ترین مردم کوفه از نان گندم می خورند، از آب شیرین می نوشند و مسکن دارند. اگر در جامعه توان مالی پایین بود بحث حقوق شهروندی و توان سیاسی هم پایین می آید. بحث بعدی، توان اجتماعی است که هرچه جامعه انسجام بیشتری داشته باشد بحث دولت ـ ملت قوی تر می شود و شکاف کمتر می شود. یکی از عوامل مهم انسجام اجتماعی در کشور ما همین بحث اسلام است، نگاه کنید این قومیت ها که در کشور داریم نشان می دهد برخی شکاف ها در حال فعال شدن است و طبیعی نیست یعنی نشان می دهد شکاف اولیه طبیعی است ولی به مرز رسیده است. وی با ذکر مثالی در این رابطه ادامه داد: مثل بحثی که در مورد فیتیله ای ها پیش آمد و واکنشی که در تبریز داشت، ما نباید مقایسه کنیم که چرا فلان شهرستان واکنش نداشت و شما واکنش نشان دادید. این واکنش دلایلی دارد و نشان می دهد این شکاف قومیت در مرز فعال شدن است. مثلاً ممکن است شکاف های دیگر یا عوامل دیگر مثل فرهنگی چنین اجازه ای ندهد، بحث مذهب و ایرانیت اجازه نمی دهد این شکاف در سطح گسترده تر فعال شود، لذا با عذرخواهی و ... می بینید فروکش می کند اما چیزی را نشان می دهد که بالاخره این بخش از جامعه ما احساس می کنند که تحقیر شدند و چون تحقیر شده این احساس را دارد و به مجرد اینکه اتفاقی می افتد احساس می کند سازماندهی شده است و یک خیزش عمومی پیش می آید. قضیه روزنامه ایران هم بود و اینها یک نشانه است. هرچه انسجام اجتماعی در جامعه بالاتر باشد یعنی مؤلفه هایی که جامعه را به هم پیوند می دهد قوی تر باشد و توان فرهنگی یعنی انسجام نمادین، یعنی نمادهایی که اینها را به هم پیوند می دهد قویتر باشد این شکاف ضعیف تر می شود و ممکن است هیچ گاه فعال نشود. هرچه توان فرهنگی ضعیف تر باشد ممکن است این شکاف بیشتر شود. سوال من این بود که چرا و چگونه بین دولت ـ ملت شکاف ایجاد می شود؟ ۷ تا عامل را از منظر دولت عرض کردم، و ۴ عامل را از منظر ملت. البته عامل دیگر ساخت قدرت ملت است یعنی یک ملت خود را باور داشته باشد و این مؤلفه های ملت بودن را در خود قوی تر ببیند باعث می شود شکاف نباشد یا فعال نشود. وی با بیان اینکه قرار نگرفتن کشور در مسیر توسعه و پیشرفت می تواند آسیب جدی باشد، بیان داشت: متغیر اصلی اعتماد است که اگر دولت مندی ضعیف بود یا رابطه دولت ـ ملت یا به عبارتی نظام توزیع قدرت یک طرفه بود اینها همه موجب می شود که اعتماد از بین برود، وقتی اعتماد رفت و کار مردمی نشد فرآیند توسعه با اختلال ایجاد می شود. جهان بین با قرائت خطبه ۲۱۶ نهج البلاغه به بیان حقوق متقابل مردم و دولت پرداخت و گفت: خطبه ۲۱۶ بسیار خطبه مهمی است، آنجا امیرالمؤمنین می فرمایند که : ثُمَّ جَعَلَ سُبْحَانَهُ مِنْ حُقُوقِهِ حُقُوقاً اِفْتَرَضَهَا لِبَعْضِ اَلنَّاسِ عَلَى بَعْضٍ؛ می فرمایند: خداوند متعال حقوقی را برای بعضی از مردم نسبت به بعضی مردم وضع کرده است. فَجَعَلَهَا تَتَکَافَأُ فِی وُجُوهِهَا وَ یُوجِبُ بَعْضُهَا بَعْضاً وَ لاَ یُسْتَوْجَبُ بَعْضُهَا إِلاَّ بِبَعْضٍ. می فرمایند: همه بهره مندند و اینطور نیست کسی نسبت به کسی حقی داشته باشد و او در مقابل، حقی نسبت به او نداشته باشد. این نظام حقوق متقابل است، یعنی همین که گفتم عمودی و یک طرفه نیست، اگر عمودی هم باشد عمودی دوطرفه است یعنی او نسبت به این؛ راس نسبت به قاعده و قاعده نسبت به راس. تنها فردی که حقوق دارد و دیگران نسبت به او حقی ندارند خدای متعال است. اعظم حقوقی که خدای متعال فرض کرده و این را واجب کرده حق والی بر رعیّت و حق رعیّت بر والی است. فَرِیضَةٌ فَرَضَهَا اَللَّهُ سُبْحَانَهُ لِکُلٍّ عَلَى کُلٍّ؛ فریضه ای که خداوند متعال به هرکدام نسبت به آن یکی واجب کرده است. فَجَعَلَهَا نِظَاماً لِأُلْفَتِهِمْ وَ عِزّاً لِدِینِهِمْ؛ این نظام حقوق متقابل باعث می شود که بین اینها الفت باشد و دین عزیز شود. وقتی الفت شد، وقتی رابطه از رابطه رسمی تبدیل به رابطه ولایی و محبتی و الفتی شد مردم حکومتشان را دوست دارند نه اینکه مجبورند از او حرف بشوند و به حکومتشان اعتماد دارند، وقتی این سرمایه اجتماعی بالا می رود که حقوق متقابل باشد. امیرالمومنین علیه السلام جمله ای دارند، می فرمایند: فَإِذَا أَدَّتْ اَلرَّعِیَّةُ إِلَى اَلْوَالِی حَقَّهُ؛ اگر رعیت حق والی را ادا کند؛ وَ أَدَّى اَلْوَالِی إِلَیْهَا حَقَّهَا؛ والی هم حق رعیت را ادا کند؛.. چون یک وقت هست که حضرت می فرمایند: إِذَا غَلَبَتِ اَلرَّعِیَّةُ وَالِیَهَا؛ مردم بر والی غلبه می کنند. چگونه می شود؟ اینطور می شود حکومت به جای اینکه به فکر منافع واقعی مردم باشد دنبال کلاه گذاشتن سر مردم است، این یک آسیب خیلی مهم است. وی ادامه داد: امیرالمؤمنین آشکارا از مردمش انتقاد می کرد، ضعف های مردمش را آشکارا می گفت. خود حضرت بارها می فرمودند ما در زمانه ای زندگی می کنیم که اکثر مردم در آن زمانه غدر و فریب را زیرکی می دانند و بعد می فرمایند اگر کراهیت غدر نبود من از زیرک ترین انسانها بودم. بعد فرمودند: من هیچ گاه برای اصلاح شما خودم را فاسد نمی کنم، به خاطر دنیای شما دین خودم را خراب نمی کنم. ببینید، این معنای غلبه رعیت بر حکومت است. حکومت به جای اینکه مصالح واقعی مردم را پیگیری کند خود را با انها مشابهت دهد. ما داریم مدح المومن ذبح المومن. در واقع، جامعه اش را ذبح می کند. البته بدون اراده مردم نمی توان کاری را پیش برد و بر مردم نمی توان تحمیل کرد. امیرالمؤمنین علیه السّلام فرمود: مرا نرسد که بر شما چیزی را تحمیل کنم که شما آن را نمی خواهید، یعنی می توانم اما نمی کنم. لذا تلاش می کرد تبیین کند و می گفت این به ضرر شماست و هیچ گاه از این خسته نمی شد اما نظام اموی چگونه است؟ نظام اموی در مقابل نظام علوی اینطور است که به جای اینکه ضعف های مردم را بگوید و تلاش کند تا ضعف های مردم را اصلاح کند بدی های او را هم خوب جلوه می دهد. این کمک می کند تا مردم رشد نکنند. در مقابل هم این است: أَجْحَفَ اَلْوَالِی بِرَعِیَّتِهِ؛ رعیت مورد ظلم والی قرار بگیرد، اگر اینطور شود چه می شود؟ اگر برعکس شود و هردو برعکس وظایف هم عمل کنند، خیلی جالب است: عزّ الحقُ بَینَهُم، حق بینشان عزیز می شود. وَ قَامَتْ مَنَاهِجُ اَلدِّینِ؛ دین برپا می شود یعنی دین جز در سایه متقابل حقوق مردم و حکومت اتفاق نمی افتد. فَصَلَحَ بِذَلِکَ اَلزَّمَانُ؛ می گوید آن زمان شایسته زیستن می شود. وَ طُمِعَ فِی بَقَاءِ اَلدَّوْلَةِ، امید است که آن نظام برپا بماند. چون اگر نظام پشتیبانی مردم را از دست بدهد دیگر نمی تواند برپا بماند. وَ یَئِسَتْ مَطَامِعُ اَلْأَعْدَاءِ، مطامع اعدا در ضربه زدن به آن نظام ضعیف می شود، نقطه مقابلش هم هست که اگر این اتفاق نیفتد و این نظام متقابل نباشد آنوقت حق ذلیل می شود، آسیب های اجتماعی زیاد می شود و رشد اتفاق نمی افتد. لذا این یک مسئله مهمی است که اگر همان تعریفی که عرض کردم بین رابطه دولت و ملت که در آن بی نظمی و اختلال ایجاد شود که از آن به عنوان شکاف یاد می کنیم مهم ترین نتیجه اش این است که آن جامعه در مسیر توسعه نمی تواند قرار بگیرد چون توسعه جز با اجماع و هماهنگی اتفاق نمی افتد. جهان بین سپس به ذکر مسائل مصداقی و کاربردی شکاف ها پرداخت و گفت: از ابتدای انقلاب برخی شکاف ها که از دوره پهلوی وارثش بودیم پوشانده شد و تقریباً از بین رفت، البته بعداً ممکن است خود را به نحو دیگری نشان دهد اما برخی شکاف ها کماکان فعّال بود، از جمله این شکاف ها که پوشیده شد همین شکاف مشروعیت و شکاف هماهنگی بین نظام عقیدتی و مبانی جامعه و نظام عقیدتی و مبانی نظام سیاسی است. به عنوان مثال یکی از مهمترین مبانی، بحث وابستگی دین و سیاست هست. چون اگر دین را بدون سیاست در نظر بگیرید مبنای جمهوری اسلامی دچار اختلال می شود.
دوشنبه ، ۱۷اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قم پرس]
[مشاهده در: www.qumpress.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]
-
گوناگون
پربازدیدترینها