واضح آرشیو وب فارسی:هدانا: یکی از بحث های مهم در پایان هر سال، میزان بودجه اختصاص یافته به نهادها و سازمان ها برای فعالیت های سال بعد است؛ سهم فرهنگ از بودجه ۹۵ چقدر است؟خبرگزاری مهر ، گروه فرهنگ - حسن شیخ حائری: پایان هر سال، نویدبخش آغاز یک سال جدید و راه جدید است و البته نظام فرهنگی کشور نیز از این قاعده مستثنا نیست. از طرف دیگر یکی از بحث های مهم در پایان هر سال، میزان بودجه اختصاص یافته به نهادها و سازمان ها برای فعالیت های سال بعد است و اکنون نیز که لایحه بودجه سال ۱۳۹۵ از طرف دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است، همه در تلاشند تا با بیشترین قدرت منطق و استدلال و گاهی هم با لابی گری، بیشترین بودجه را به سوی خود روانه سازند تا بتوانند در سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها، دست بازتری داشته باشند. بدیهی است دغدغه مندان فرهنگی و از جمله اعضای محترم کمیسیون فرهنگی و کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی تلاش می کنند تا در این روزهای پایانی سال و در حالی که از رقابت های انتخاباتی مجلس دهم هم فارغ شده اند، بودجه های پیشنهادی دولت برای سازمان ها و فعالیت های فرهنگی را در نشست هایی تخصصی به بجث بگذارند تا اصلاحات لازم در آن ها صورت پذیرد و پیشنهاد نهایی برای کسب رای نمایندگان مردم، به صحن علنی مجلس نهم ارائه شود. حال جای این پرسش پیش می آید که نگاه مجلس محترم و نمایندگان محترم ملت به فرهنگ در بودجه بندی چگونه باید باشد و چگونه نباید باشد؟ باید گفت کلیت بودجه های فرهنگی پیشنهادی دولت به مجلس برای سال ۱۳۹۵ در یکی از چهار حالت زیر خلاصه می شود: الف. افزایش قابل توجه بودجه برخی دستگاه ها نسبت به سال ۱۳۹۴ بررسی اجمالی بودجه پیشنهادی نشان می دهد که دولت، افزایش خیره کننده ای برای بودجه برخی دستگاه های فرهنگی خود درخواست کرده است که از آن جمله می توان به «سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» (افزایش حدود پنج برابری نسبت به بودجه ۱۳۹۴)، «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» (افزایش حدود دو برابری) و «سازمان اسناد و کتابخانه ملی» (افزایش حدود دو برابری) اشاره کرد. البته در این میان، نهادهایی مانند «موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) و «بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس» هم با پیشنهاد افزایش حدود دو برابری بودجه مواجه هستند. ب. افزایش کم بودجه اکثر دستگاه ها نسبت به سال ۱۳۹۴ در این میان، اکثر سازمان ها و نهادهای فرهنگی، افزایش بودجه ناچیزی خواهند داشت که اصولا بر اساس افزایش چند درصدی حقوق و مزایای کارکنان آن ها تنظیم شده است و نه افزایش فعالیت ها و خدمات. «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی»، «فرهنگستان علوم»، «فرهنگستان زبان و ادب فارسی»، «فرهنگستان هنر» و «نهاد کتابخانه های عمومی کشور» از جمله این نهادهای فرهنگی است. ج. یکسان بودن بودجه با سال ۱۳۹۴ و یا کاهش بودجه نسبت به سال ۱۳۹۴ مرور پیش نویس بودجه نشان می دهد که بودجه پیشنهادی برای مواردی مانند «کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس»، «فعالیت های فرهنگی دانشگاه های علوم پزشکی» و یا «اجرای طرح تحول اجتماعی - فرهنگی وزارت کشور»، دقیقا مشابه بودجه سال ۱۳۹۴ است و حتی در مواردی مانند «امور فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری»، بودجه پیشنهادی از ۸۳ میلیارد تومان سال ۱۳۹۴، به ۶۸ میلیارد تومان برای سال ۱۳۹۵ کاهش یافته است. د. بودجه برای سرفصل های خاصّ در این مورد هم تعدادی ردیف بودجه پیشنهاد شده است که از آن جمله می توان به سرفصل «اجرای منشور توسعه فرهنگ قرآنی» و یا سر فصل «مقابله با آسیب های اجتماعی فرهنگی» اشاره داشت که برای هر کدام، ۲۰۰ میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده است. در مجموع می توان گفت که بودجه فرهنگی کشور برای سال ۱۳۹۵ در لایحه ارائه شده به مجلس شورای اسلامی، رشد مطلوبی را نشان می دهد، اما به قول وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، اگرچه اعتبارات افزایش پیدا کرده، اما در مقایسه با گذشته، افزایش چشمگیری دیده نمی شود. نکته دیگر هم این است که به گفته دکتر جنتی، با توجه به آن که رهبرانقلاب، فرهنگ را در راس همه مسائل می دانند و تاکید دارند که اقتصاد و سیاست هم در ذیل فرهنگ هستند، بنابراین طبیعتا باید دولت و مجلس بیش از اینها به بودجه فرهنگ توجه کنند. نویسنده این نوشتار اگرچه خود بارها درباره مظلومیت فرهنگ و کمبود بودجه های فرهنگی سخن گفته و قلم زده است، اما نمی توان در این بحث از چند نکته بسیار مهم چشم پوشید و به آن ها اذعان نکرد: یک. صِرفِ افزایش بودجه فرهنگ، رافع مظلومیت فرهنگ نیست و بیش از آن نیاز است تا نگاه مدیریت کلان، تصمیم گیران اصلی و سیاستگذاران، به فرهنگ اصلاح شود تا آن را حوزه ای صرفا هزینه ای و جانبی نشمرند. دو. در یک نگاه کلان، باید تعادل در اختصاص بودجه به همه حوزه های فرهنگی رعایت شود؛ البته نگاه دقیق تر و عادلانه تر این است که افزایش بودجه ها بر اساس اهمیت کارکرد نهادها، کلیدواژه های اساسی، وظایف مهم آن ها و وظایف مُحَوّله جدید باشد؛ به بیان دیگر لازم است تا بودجه هر نهاد و هر فعالیت، بر اساس اصول و مبانی نظام فرهنگی کشور، تخصیص یابد و طرح های کاربردی و تاثیرگذارِ برآمده از شوراهای طرح و برنامه هر نهاد و سازمان و یا اتاق های فکر، تعیین کننده بودجه ها باشد. بر این اساس لازم است تا نهادهای فرهنگی، همت خود را به تاسیس یا فعال سازی اتاق های فکر خود با تزریق نیروهای سختکوش، کارآمد و خلاق معطوف دارند. سه. لازم است تا در یک برنامه ریزی درازمدت و به همت کمیسیون های تخصصی شورای عالی انقلاب فرهنگی، نشست ها و کارگاه هایی برای اصلاح نگرش اکثر مدیران و مسئولان کشور به فرهنگ، با هدف اولویت سازی فرهنگی در بدنه کشور انجام پذیرد تا بتوان امیدوار بود که مدیران، حوزه فرهنگ را حوزه ای سرمایه ای – و نه صرفا هزینه ای – بشمارند و نظام فرهنگی ایران عزیز در آینده، بیشتر و بالنده تر از امروز، قبراق و فعّال باشد.
جمعه ، ۱۴اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هدانا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]