واضح آرشیو وب فارسی:مهر: به بهانه پایان دهمین جشنواره شعر فجر؛
امیدها و زنگخطرهای جریان شعر کشور
شناسهٔ خبر: 3563715 - سهشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۴ - ۰۹:۳۱
فرهنگ > شعر و ادب
پایان دهمین جشنواره شعر فجر و مرور دستاوردهای این دوره فرصتی است تا باردیگر امیدها و تهدیدهای جریان شعر ایرانی مورد بازخوانی و تحلیل قرار بگیرد. خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ - حسن شیخ حائری: دهمین جشنواره شعر فجر هم به پایان رسید؛ جشنوارهای سی و شش روزه که افتتاحیهاش در ۲۶ دی ماه در قم برگزار شد و اول اسفند هم به اختتامیه رسید؛ جشنواره ای که شاهد برگزاری ده محفل ادبی در سطح کشور و پانزده محفل در سه کشور افغانستان، تاجیکستان و لبنان بود؛ جشنواره ای که اخیرا با رویکرد انتخاب کتاب سال شعر برگزار می شود و امسال هم در سه زیرمجموعه «شعر بزرگسال»، «شعر کودک و نوجوان» و «درباره شعر» به سرانجام رسید. شاید بتوان موفقیت اصلی جشنواره دهم شعر فجر را، برگزاری دوره آموزشی برای بیش از دویست شاعر زیرِ سی سال از سراسر کشور دانست که به مدت سه روز در تهران گرد هم آمدند و در این دوره شرکت کردند؛ البته اینکه این دوره تا چه اندازه توانسته موفق باشد، خود جای جمع بندی و ارزیابی دارد، اما اصل برگزاری این دورهها، به شرط استفاده از استادان باسواد و کاربلد، امری است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و البته منحصر به اوقات محدود مانند زمان برگزاری جشنوارهها نشود. همچنین تدبیر درست برگزارکنندگان در عدم معرفی داوران پیش از اعلام نامزدها هم، رویکرد مثبتی تلقی میشود که در جشنواره دهم شعر فجر محقق شد. نکته مهم در ارزیابی جشنواره شعر فجر این است که آن گونه که باید و شاید، انعکاس این جشنواره سی و شش روزه در میان مردم و رسانه ها و ایجاد کشش برای عموم مردم برای حضور در محافل، موفق نشان نمی دهد؛ به بیان دیگر، شرایط به گونه ای است که عموم مردم برای حضور در اکثر محافل ادبی – البته اگر از برخی استثناها بگذریم – تمایلی نشان نمی دهند و این نکته البته جای تحقیق و پژوهش دارد. نکته دیگر درباره استفاده از ظرفیت هیئت علمی جشنواره شعر فجر است. وقتی دکتر علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنرانی مبسوط خود در مراسم اختتامیه، جشنواره را به «تدوین چشم انداز روشن» فرا می خواند، این پرسش پیش میآید که آیا هیئت علمی جشنواره در فرصت مبسوط سی و شش روزه (و البته فرصت های احتمالی مربوط به پیش از افتتاحیه) نمی توانست این چشم انداز را تدوین کند و یا با نشست های لازم، نقاط جدی ضعف چنین رویدادی را استخراج کند و به آسیب شناسی آن بپردازد؟ آیا نشستهای هیئت علمی صرفا برای استماع نظر دبیر علمی و دبیر اجرایی و تصویب احتمالی تصمیمات آن ها یا صرفا برای انتخاب و گزینش داوران سه بخش جشنواره بوده است!؟ اگر به تعبیر وزیر ارشاد، شعر، رساترین رسانه ملت ماست، پس باید به این رساترین رسانه بیشتر توجه شود که البته به نظر می رسد ضعف جدی، هم در خود شاعران و عدم جامعیت و کارایی محافل شعری و البته فقدان اتحادیه ها و انجمن های صنفی تاثیرگذار در بخش شعر است. اکنون لازم است در این جا به یکی دیگر از ضعفهای عموم جشنوارهها و از جمله جشنواره دهم شعر فجر اشاره کنیم و آن این که عملا در تاریخ یکم اسفند ماه ۱۳۹۴ تمام شده است و هیچ برنامه ای برای برگزاری حداقل یک نشست هیئت علمی جشنواره برای جمع بندی آن و همچنین یک نشست رسانه ای برای پاسخگویی مسئولان جشنواره به رسانه ها وجود ندارد! این نکته البته منحصر به جشنواره دهم شعر فجر نیست، اما این جشنواره که هیئت علمی دارد و پشتوانه ای برای اجرا داشته است، حداقل باید این نکته را مدّ نظر قرار می داد که پس از اختتامیه، جمع بندی نهایی جشنواره در هیئت علمی انجام شود تا پیشنهادهای مشخصی برای جشنواره آینده تدوین و دستهبندی شود و هر دوره جشنواره، به پدیده ای شبیه عبارت «روز از نو، روزی از نو» تبدیل نشود! البته رسانههایی مانند خبرگزاری مهر این همت را داشتند که در مصاحبه با دکتر اسماعیل امینی، دبیر علمی جشنواره دهم شعر فجر، پرسش هایی جدی را از ایشان پرسیدند و از زبان ایشان شنیدند که قرار است برای سال بعد، برنامه ای جنبی به جشنواره اضافه شود که همانا، داوری کتاب های شعر فارسی منتشر شده در سایر کشورهاست. بنابراین میتوان پیشنهاد داد که همه رسانه های گروهی و البته مدیریت فرهنگی کشور، برگزاری نشست تشریح دستاوردها و جمع بندی جشنواره ها را از وظایف دبیر جشنواره برشمرند و آن را مطالبه نمایند. و اما دو پیشنهاد مشخص دیگر برای جشنواره شعر فجر قابل طرح است؛ نخست آن که این جشنواره برای جامعیت بیشتر به «جشنواره ادبیات فجر» تبدیل شود تا همه گونه های ادبی از جمله شعر، داستان، نثر ادبی و ... را در بر گیرد و پیشنهاد دیگر هم درباره اضافه شدن بخش داوری "شعر اول" به جشنواره است که در آن، نخستین کتاب منتشر شده هر شاعر – که عموما هم از جوانان هستند – به طور جداگانه مورد ارزیابی قرار گیرد؛ درست مانند جشنواره فیلم فجر که در بخش نگاه نو، فیلمسازان اول به شکل جداگانه داوری می شوند و این می تواند انگیزه ای مضاعف برای جوانان ایجاد کند. جشنواره دهم شعر فجر البته یک نکته پایانی هم دارد و آن، عدم رسیدن داوران محترم بخش شعر بزرگسال به اثر برگزیده بود، نکته ای که می تواند به نوعی زنگ خطر یا حداقل هشدار را برای جریان شعر کشور روشن کند تا مسئولان امر، این پدیده را تحلیل و از آسیب های احتمالی بعدی جلوگیری کنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 58]