واضح آرشیو وب فارسی:گلشنراز: برای رسانه های جمعی هر چند در خوشبینانه ترین حالت، معمولا نقشی معنوی، خیرخواهانه و دلسوز برای رسیدن به جامعه ای مردم سالار ذکر و تبیین می کنند اما واقعیت های موجود نشان می دهد که برخی از رسانه ها از این موقعیت اجتماعی ارزنده و جایگاهی که در بین مردم یافته اند سوء استفاده می کنند!محمد امین خوش نیت ( کارشناس ارشد ارتباطات) همه نظریه پردازان و کارشناسان حوزه های مختلف از جامعه شناسان گرفته تا سیاستمداران و نظریه پردازان ارتباطات بر این نکته متفق القول هستند که رسانه ها چه در همه دوره های گذشته و چه در حال حاضر نقش تعیین کننده و مهمی را بر شکل گیری افکار عمومی ، جهت دهی آن و تغییر حرکت و مسیر یک جامعه ایفا کرده اند. اگر باور داریم که رسانه ها سه کارکرد عمده اطلاع رسانی، آموزشی و تفریحی دارند بنابراین ناگزیریم نقش رسانه ها در جلب مشارکت مردم در فعالیت های اجتماعی را در قالب همین کارکرد ها طبقه بندی کنیم. بنابراین در پدیده ای به نام انتخابات که به عنوان نماد یک فعالیت جمعی و مشارکت سیاسی از آن یاد می شود رسانه ها کلیدی ترین حلقه زنجیر تحقق آن هستند. در خلا وجود چنین عنصری، مشارکت مردم و تهییج و اقنای عمومی برای مشارکت نیز مفهوم خود را از دست می دهد. شکاف میان رسانه و جامعه برای رسانه های جمعی هر چند در خوشبینانه ترین حالت، معمولا نقشی معنوی، خیرخواهانه و دلسوز برای رسیدن به جامعه ای مردم سالار ذکر و تبیین می کنند اما واقعیت های موجود نشان می دهد که برخی از رسانه ها از این موقعیت اجتماعی ارزنده و جایگاهی که در بین مردم یافته اند سوء استفاده می کنند! نمونه های بسیاری در تاریخ سیاسی و اقتصادی ایران و جهان سراغ داریم. بنابراین در پدیده انتخابات هم ناگزیریم درصدی از احتمال خطا و تخلف و چه بسا خیانت را برای برخی از رسانه ها در همه انتخابات قائل شویم. برخی از رسانه با غلتیدن در دام وسوسه های مادی، شهرت ، قدرت و ثروت، از کارکرد های مصلحانه خود دور شده و سر از ناکجاآباد باندبازی و بده بستان های سیاسی درمی آورند. همین دسته از رسانه ها در فصل انتخابات، نقش و رسالت اطلاع رسانی و آموزشی و فرهنگ سازی و تشویقی خود را فراموش کرده و بیشتر در گردونه قدرت و سیاست می چرخند. آنها با دستکاری در واقعیت ها، قلب آنها در قالب کم اهمیت جلوه دادن اخبار مهم و تاثیر گذار در نحوه انتخاب رای دهندگان و یا بر عکس برجسته سازی نکات غیرضروری و بی اهمیت، عملا وارد کارزار سیاسی بازی شده و جریان سیال و روان جامعه را به سمتی غیرمنطقی سوق می دهند. طبیعی است در این بازار مکاره، با توجه به اینکه افکار عمومی همگن و یکدست نبوده و سطح شعور انتخاباتی و درک تبلیغاتی توده ها یک دست و آگاهانه نیست نتیجه آرای صندوق ها هم مبتنی بر واقعیات جامعه نخواهد بود. در این مرحله دیگر روشنگری رسانه ها رنگ باخته و فریب افکار عمومی و ساخت جامعه ای کاذب مبتنی بر شعارها و وعده های تو خالی شکل می گیرد. بدیهی است این فریب و موفقیت مقطعی بوده و می تواند به عنوان سم برای اعتبار رسانه عمل کند برای اینکه کارگزاران رسانه ای منافع حزبی و موقت را بر اعتبار و جایگاه بلند مدت و دایمی ترجیح داده و به نوعی دست به انتحار زده اند. اصلاح ذهنیت به وجود امده در بین مردم، بسیار سخت و زمان بر بوده و می تواند بر جایگاه همه رسانه های آن منطقه نیز تاثیر منفی بگذارد و مرجع بودن کل رسانه ها در شکل گیری رویدادهای اجتماعی را زیر سوال ببرد. از همین مرحله، فضای بی اعتمادی و دور شدن مردم از رسانه ها شکل می گیرد. شکاف به وجود آمده بین ملت – رسانه در مراحل بعدی بر روی ارکان دیگر جامعه هم تاثیر می گذارد. از شکاف بین طبقات مختلف اجتماعی گرفته تا رابطه دولت – ملت و دولت – رسانه، نهادهای غیردولتی – رسانه و … متضرر می شوند. نقش رسانه ها در برانگیختن احساسات مردم و برآورده کردن توقعات مردم اگر قبول کنیم که یک رسانه می تواند تریبون و بلندگوی مطالبات بخشی از جامعه و طبقه ای از اجتماع باشد بنابراین می توان از همان رسانه به عنوان پایگاهی یاد کرد که می تواند مطالبات همان مردم را از ساختارهای حکومتی پیگیری کند. در مورد انتخابات نیز، اگر رسانه های قدرتمند و شجاعی در ساختار جامعه و جریان انتخابات حضور داشته باشند می توانند با رصد شعارها و ووعده های کاذب انتخاباتی از یک سو و پیگیری مطالبات مردمی از سوی دیگر، بر واقع گرایی جامعه و تحقق جامعه ای مبتنی بر حقیقت گویی گام بردارند. اگر رسانه ای در هر مقطع زمانی ، وعده انتخاباتی یک کاندیدا را گوشزد کرده و یادآوری کند دو اتفاق مبارک رخ می دهد: اول اینکه: وکیل یا فرد و حزب منتخب خود را موظف و مکلف به تحقق آن خواسته دانسته و تا وصول رضایتمندی مطالبه کنندگان از پای نمی نشیند. دوم: در انتخابات و همه پرسی های بعدی، دیگر هیچ حزب و دسته و فرد و کاندیدایی به خود جرات نمی دهد که شعار یا وعده ای خارج از چارچوب های قانونی و کاذب و غیرقابل تحقق داده و به پشتوانه آن شعار ها آرای مردم را کسب کند. بدین ترتیب می توان نقش ارزنده و تاثیرگذار رسانه ها را در ساخت جامعه و رویدادهای مهم انتخاباتی و تحولات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جامعه مشاهده کرد.
شنبه ، ۱اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: گلشنراز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]