واضح آرشیو وب فارسی:ورزش جهان: ورزش جهان-200 متر آخر اوج هیجان است؛ صدای گوینده میدان و تماشاگران در هم می آمیزد و همهمه ای پرشور، دشت را فرا می گیرد. نام اسب پیشتاز و اسبی که در پی آن می آید رقابت تنگاتنگی در خارج از پیست به وجود آورده است. تماشاگران دو دسته اند؛ در شور و شوق قهرمانی، یا این که دسته ای دیگر مغموم از ناکامی. اینجا هر پنجشنبه و جمعه مسابقه هیجان است و پیش بینی برای این که چه اسبی قهرمان می شود. از گرگان تا آق قلا، جاده تنگ و باریک دو بانده ای یک دشت وسیع را مرزبندی کرده است به سوی گنبد کاووس یا مرکز اسبدوانی ایران. گاهی وقت ها در پس خانه های زیبا و ساده ترکمنی اسب یا گله اسب هایی را می بینی که در دشت چار نعل می تازند. اینجا در کنار تمام جذابیت های بصری اش، یک جاذبه بی نظیر کشف نشده ای وجود دارد. اسب و ترکمن با هم رفیق اند و از این رفاقت هر پنجشنبه و جمعه، جمعیتی بیش از جمعیت هر ورزشگاه فوتبال، تماشاچی رقابت اسبدوانی هستند. شاید هیچ ورزشی مثل اسبدوانی در میان ترکمن ها محبوبیت نداشته باشد؛ والیبال که سال های هیجان انگیزی را در این منطقه داشته در رتبه دوم است و جای اسبدوانی را نمی گیرد، اسبدوانی ریشه های اجتماعی گسترده ای در این منطقه دارد و به نوعی بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی آنهاست. از این رو، اسب جدا از جذابیت های ورزشی اش نزد ترکمن ها، خاستگاهی اجتماعی و مذهبی نیز دارد که در هر خانه، تابلویی با نقش برجسته های مسی وجود دارد که بر بالای آن حدیث نبوی در پیشانی اسب تا رستاخیز برکت وجود دارد، نوشته شده است. فرگوسن اسبدوانی ایران ما مهمان خانواده ای ترکمن بودیم که در منطقه ترکمن صحرا از بندر ترکمن تا گنبد کاووس و آق قلا شناخته شده اند؛ حاج رشید ایری جثه ای کوچک دارد که نشان می دهد در جوانی سوارکار ماهری بوده، صورت آفتاب سوخته و موهای جوی گندمی اش، اما معرف مربیگری اوست که در دشت و صحرا با اسب های مسابقه تمرین می کند. او میان ترکمن ها بیشترین قهرمانی را کسب کرده است و به نوعی فرگوسن اسبدوانی ایران با بیش از 120 قهرمانی با اسب های معروف برند ریوست؛ اسب هایی که در کمتر از ده سال اخیر، در کورس های گنبد کاووس، بندر ترکمن، آق قلا، نوروزآباد تهران و یزد شهرت زیادی به هم زده اند. رشید ایری می گوید هر اسبی قهرمانی هواداران مخصوص به خود را دارد. با او به محل نگهداری اسب هایی که مربیگری می کند، رفتیم. در کناره دشتی وسیع با چمنزاری یکدست سبز در زمستان سرد، منظره زیبایی در روستای گری به وجود آمده است. آنجا بیش از 15 تا 20 اصطبل اسب وجود دارد که برخی از آنها خالی بوده و برخی دیگر اسب های روز مسابقه را در خود جای داده است. حاج رشید ایری برای روز جمعه، دو اسب در کورس ویژه دارد، ریو کینگ که در هر 11 باری که در این سال دویده مقام آورده و ریو کین که اسبی خوش پیکر است. کارگر ها مشغول تیمار کردن اسب ها هستند و حسابی حواسشان به آنهاست. این دو اسب قرار است در کورس ویژه ای که برای اولین بار در نوع خود در ایران برگزار می شود، شرکت کنند. معمولا جایزه های اسبدوانی همیشه مورد انتقاد مالکان اسب هاست، بخصوص این که هزینه های زیادی را در یک سال باید متحمل شوند و در نوبت قرار گرفتن در کورس نیز باید باشند و گاهی اگر اسبی امتیاز مورد نیاز را به دست نیاورد، در طول یک سال بسیار کم در کورس شرکت می کند. با این حال اگر اسبی بدرخشد در گروه بندی امتیازی جایگاه ویژه ای می یابد و نوبت بیشتری برای کورس کردن دارد و بالطبع می تواند در یک فصل به عدد قهرمانی هایش بیفزاید. کورس ویژه جمعه ای که گذشت، اما گروهی از اسبداران نژاد تروبرد (اسب ویژه مسابقه) به پیشنهاد حمید رادان، از مالکان و پیشکسوتان برجسته اسبدوانی در اقدامی جالب مسابقه ای ویژه را با جایزه ای بسیار بالا ترتیب دادند. این کورس ویژه، اسب های تروبرد با شرکت 12 اسب سه ساله که بیشترین امتیاز را در آن فصل کسب کرده بودند، به رقابت پرداختند که در مجموع 74 میلیون تومان جایزه به اسب های برتر اهدا شد. این کورس اما سورپرایز ویژه ای هم داشت. در میان ورزشکاران ترکمن دو ورزشکار مطرح و درجه اول از اسب بازهای حرفه ای هستند؛ یکی فرهاد قائمی با اسب ریو ونتورا ـ که چند مقام را نیز در این فصل کسب کرده است ـ و دیگری سردار آزمون که اسبش به نام سریک رسما از سال بعد در کورس بهاره گنبد شرکت می کند. البته روز جمعه اسبی که به اسم سردار آزمون در مسابقه شرکت داده شده بود توانست جایزه اول این مسابقه را که 42 میلیون تومان بود، ببرد. این کورس بسیار فشرده و پرهیجان آن قدر برای سردار مهم بود که خود را ظهر جمعه از اسپانیا به گنبد کاووس رساند تا به میدان اسبدوانی برود و کورس را از نزدیک ببیند. سردار آزمون بعد از قهرمانی اسب به جام جم می گوید منتظر این کورس بوده و خوشحال است اولین دوره این مسابقه را اسب او و شریکش میثم گودرزی برده است. این برای اولین بار نیست که سردار آزمون به کورس گنبد سر می زند، همان طور که فرهاد قائمی وقتی تیم والیبال پیکان یا تیم ملی در استراحت است، خودش را به کورس اسبدوانی می رساند. حرکتی نو کورس اسبدوانی گنبد کاووس، اما با تمام هیجان اش همه پتانسیل های اسبدوانی ایران نیست. در حالی که فصل پاییزه و زمستانه کورس گنبد در حال اتمام است، حرکتی نو صورت گرفته که می تواند از نظر کیفی اسبدوانی ایران را به جایگاه مطلوبی که شایسته اش است، برساند. گروهی از مالکان اسب با همت خودشان جایزه کورس را افزایش داده اند تا رقابت به بالاترین حد خود برسد. با این حال، اما هنوز پیشنهاد های خوبی روی میز است که می توان از آن بهره بهتری برد. حمید رادان از مالکان اسب در ایران پیشنهاد می دهد هم اکنون برای هفته آخر و قهرمانی کورس بهاره که خرداد برگزار می شود، فراخوان عمومی بدهند برای اسب های دو ساله که هنوز امتیازی کسب نکرده اند و می توانند طی سه ماه خود را به امتیاز بالایی برسانند. با توجه به استقبالی که صورت می گیرد ممکن است اسب های زیادی ثبت نام کنند و همین مساله از نظر مالی تامین کننده بخشی از نیازهای مالی موجود بوده و از سوی دیگر محک جدی برای اسب های دو ساله است که در مسابقات پیش رو امتیاز بالاتری برای شرکت در هفته قهرمانی به دست بیاورند. او معتقد است به خودی خود همین موضوع می تواند بر کیفیت مسابقات هفته قهرمانی تاثیر مثبت بگذارد و رقابت بیشتری را در این زمینه به وجود بیاورد. وقتی وارد میدان قدیمی اسبدوانی گنبد می شوید، در آن ورودی باریک که ترافیک ماشین ها و آدم ها به اوج رسیده، عده ای مشغول فروش دفترچه های راهنمای کورس ـ که در آن اسامی اسب های شرکت کننده، نژاد و خط خونی که از آن متولد شده اند، مالکان اسب ها، امتیازها و تعداد قهرمانی هایشان در آن درج شده است ـ هستند. هر کدام از این موارد اما می تواند برای آنالیز کردن اسب ها کافی باشد. عده ای از قدیمی ها که مثلا پدر و مادر اسب شرکت کننده را می شناسند و از نزدیک کورس های آنها را مشاهده کرده اند، مشغول توضیح دادن کیفیت اسب ها هستند. برخی ترکمن ها با لباس محلی و آن کلاه های سفید روی چمن نشسته اند و فارغ از دنیای امروزی چای می نوشند و مشغول بحث هستند؛ این که چه اسبی در چه کورسی قهرمان می شود. در اینجا فرهنگ ترکمنی رخ می نماید. قبل از شروع کورس، موسیقی ترکمنی با ساز ویژه ترکمن صحرا به نام تامدئرا توسط خنیاگران بخشی ترکمن با اشعار حماسی مختومقلی فراغی، شاعر بلندآوازه ترکمن اجرا می شود. میدان به وجد آمده و در اوج شور و هیجان است. وقتی اسب از دپار کنده می شود تنها یک هدف دارد؛ خط پایان. 200 متر پایانی، نقطه اوج هیجان اسب، اسب سوار و تماشاگران است که نام اسب پیشتاز را صدا می کنند. اوج هیجان در کورس میدان اسبدوانی گنبد، تفاوت زیادی با محل های مسابقه دارد؛ گوینده میدان در نقش گزارشکری زنده، وقایعی که در آن دایره می گذرد، از ورود اسب ها به دپار تا استارت و پیشتاری و عقب ماندن را با لحنی زیبا و آهنگین گزارش می کند. گزارشگر میدان گنبد، عطاکر نام دارد و می گوید بیش از 40 سال است در میادین اسبدوانی گزارش می کند. او طوری به صورت آهنگین و رسا اسب های پیشتاز را نام می برد که جمعیت با بالا رفتن و پایین آمدن صدایش همراه می شود و هیاهو می کند؛ تنها اوست که در میدان حرف می زد. وقتی اسبی قهرمان می شود این عطا کر است که برنده کورس را اعلام می کند. در یک کلام عطاکر، عادل فردوسی پور میدان اسبدوانی است. حسام روشنی
چهارشنبه ، ۲۸بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ورزش جهان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 7]