واضح آرشیو وب فارسی:سکو نیوز: فضای پسابرجام، فرصتی فراهم ساخته تا در کنار افزایش تولید داخلی، به موضوع صادرات نیز توجه شود. در این میان صادرات گاز نیز به عنوان یک پتانسیل برای ایران که غنی ترین ذخایر گازی جهان مورد توجه قرار می گیرد. اما دو پیش نیاز مهم افزایش صادرات گاز ایران چیست؟ افزایش مصرف گاز در کشور طی سال های اخیر به حدی بوده که میزان تولید گاز نتوانسته این میزان بالای مصرف را پوشش دهد و کشور همواره با مشکل تامین گاز مواجه بوده است. اما به راستی چرا با این وجود، همواره با مشکل تامین گاز در کشور مواجه هستیم؛ آن هم در شرایطی که ایران اولین ذخایر غنی گاز را در جهان در اختیار دارد و علاوه بر تامین نیاز داخلی می تواند به یکی از صادرکنندگان عمده گاز در جهان تبدیل شده و حتی نبض معادلات گازی جهان را در اختیار بگیرد؟ برای پاسخ به این پرسش باید از دو جنبه به بررسی موضوع بپردازیم: ۱- میزان مصرف انرژی در ایران- اعم از گاز یا سایر فرآورده های مشابه- بسیار بالاتر از حد استاندارد جهانی است و حتی در برخی موارد میزان مصرف انرژی در کشور ما با کشورهایی همچون چین و هند که هر کدام حداقل ۲۰برابر بیش از ما جمعیت دارند برابری می کند. این امر در مورد مصرف گاز با شدت بیشتری به چشم می خورد. پس از پایان جنگ تحمیلی ۸ ساله، فرصتی ایجاد شد تا با خدمت رسانی مطلوب به شهرها و روستاها در اقصی نقاط کشور، عقب ماندگی های یک دهه ابتدای انقلاب که حاصل فشارهای همه جانبه غرب و متحدانش بر ایران بود که در قالب جنگ تحمیلی تبلور یافته بود، جبران شود. در آن زمان یکی از شاخص های مهم خدمت رسانی به مردم، گازرسانی به شهرها و روستاها بود؛ به طوری که در یک نهضت عظیم، تعداد زیادی از هموطنان ما از نعمت گاز شهری برخوردار شدند. هر چند این اقدام نقش مهم و موثری در تغییر چهره زندگی مردم و ایجاد شرایطی مطلوب تر برای عموم داشت، اما اکنون که دو دهه از آغاز آن تلاش ها می گذرد، زیان های این شیوه خدمت رسانی صادرات گاز به کشورهای دیگر، ارزش افزوده فراوانی نصیب کشور می کند یا تزریق گاز ترش به میادین فرسوده نفتی ایران که نقش مهمی در افزایش تولید نفت دارد، فواید زیادی را حاصل کشور می کند. این نگاه، در اندیشه محدود کردن آسایش و آرامش مردم نیست؛ بلکه در پی یافتن راهکارهایی است که این آرامش و آسایش از راه های کم هزینه تر و پرفایده تری حاصل شود بیش از پیش آشکار شده است. واقعیت آن است که کشور ما به عنوان کشوری چهارفصل که از امکانات خدادادی فراوانی برخوردار است، نیازی به بهره گیری از یک منبع غالب انرژی همچون گاز ندارد و امروز مشخص شده که تنوع بخشی به منابع انرژی مورد نیاز مردم، بسیار مطلوب تر از متکی کردن آنها صرفا به یک منبع انرژی یعنی گاز است، به ویژه در شرایطی که از یک سو شاهد هستیم در ایران در اغلب نقاط کشور به ویژه شرق، مرکز و جنوب در اغلب فصول سال می توان از انرژی خورشیدی استفاده کرد و انرژی های پاک دیگری همچون باد هم برای بهر ه مندی وجود دارد و از سویی دیگر گاز تولیدی در کشور- اعم از ترش و شیرین- را می توان صرف مقاصد و برنامه های مهمتر و سودآورتری کرد که عایدی آن نصیب عامه مردم می شود. به عنوان مثال صادرات گاز به کشورهای دیگر، ارزش افزوده فراوانی نصیب کشور می کند یا تزریق گاز ترش به میادین فرسوده نفتی ایران که نقش مهمی در افزایش تولید نفت دارد، فواید زیادی را حاصل کشور می کند. این نگاه، در اندیشه محدود کردن آسایش و آرامش مردم نیست؛ بلکه در پی یافتن راهکارهایی است که این آرامش و آسایش از راه های کم هزینه تر و پرفایده تری حاصل شود. قطعا برای مردم تفاوتی ندارد که منبع گرمابخشی یا انرژی دهی به منزلشان، گاز باشد یا خورشید، بلکه برای آنها مهم این است که با استفاده از این منبع انرژی، آسایش و آرامش بیشتری داشته باشند. اما متاسفانه این نگرش مثبت در کشور ما هنوز درگیر حاشیه ها و زواید فراوانی است و به نگاه غالب تبدیل نشده و به همین دلیل با وجود تبلیغات فراوانی که همه ساله به منظور ترغیب مردم برای صرفه جویی در مصرف انرژی صورت می گیرد، نه تنها شاهد کاهش مصرف نیستیم، بلکه غالبا میزان مصرف گاز افزایش می یابد. در چنین شرایطی طبیعی است که تا زمانی که مصرف بی رویه را کنترل نکنیم، نمی توانیم به حضور جدی تر در معادلات گازی جهان امید داشته باشیم. ۲- نکته دوم در مورد چگونگی بهره برداری از منابع گازی در کشور است. میدان گازی پارس جنوبی مهمترین میدان گازی در کشور ما محسوب می شود که فازهای ۶ و ۷ و ۸ و فازهای ۹ و ۱۰ آن با تاخیر زیاد و اما و اگرهای فراوان و البته به طور ناقص در دولت قبل به بهره برداری رسید و در زمان دولت جدید هم شاهد بهره برداری از فازهای دیگر آن بودیم. تلاش برای راه اندازی فازهای باقیمانده میدان گازی پارس جنوبی هم ادامه دارد، اما تاخیرهای فراوانی در اجرای فازهای نیمه کاره، هم به دلیل تحریم های اقتصادی بر ضد ایران و هم به دلیل عدم سرمایه گذاری کافی روی این میادین ایجاد شده است. البته نمی توان عامل همه مشکلات را تحریم اقتصادی بدانیم و باید به موارد دیگری هم توجه کرد. واقعیت آن است که میزان سرمایه گذاری در حوزه نفت و گاز در کشور ما طی سالهای اخیر بسیار کاهش یافته است. متاسفانه با وجود بروز مشکلات فراوان حاصل از کاهش سرمایه گذاری ها در حوزه نفت و گاز- اعم از سرمایه گذاری های داخلی و خارجی- نه تنها هیچ راهکاری برای رفع این مشکل اندیشیده نشد بلکه به هشدارها هم هیچ گونه توجهی صورت نگرفت. اکنون که تحریمها لغو شده و زمینه برای بازگشت شرکتهای غربی و سرمایه گذاران خارجی به کشور فراهم شده است، می توان امیدوار بود که شاهد سرمایه گذاری گسترده تری در حوزه گاز به منظور جبران عقب ماندگی ها باشیم. باید بپذیریم که تا زمانی که برای کاهش مصرف انرژی و بهبود سرمایه گذاری در این حوزه، چاره ای اساسی اندیشیده نشود، هرگز شاهد رفع مشکل نامتناسب بودن میزان تولید و مصرف نخواهیم بود.
چهارشنبه ، ۲۸بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سکو نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]