تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835401163
مرحوم ابوالحسن نجفی و تحلیل جایگاه «را» در جمله ی فارسی
واضح آرشیو وب فارسی:اتاق نیوز: اتاق خبر - اکنون که آقای ابوالحسن نجفی، مترجم کوشا و خوش ذوق، و نویسنده ی کتاب بحث برانگیز «غلط ننویسیم» و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی درگذشته است، موجی طبیعی در گرامی داشت یاد او در رسانه ها و شبکه های اجتماعی راه افتاده است. بزرگداشت انسانی کوشا البته کاری پسندیده است، اما نه به شکلی که به قول بیهقی «آن به تعصَبی و تزیّدی کشد و خوانندگان این تصنیف گویند شرم باد این» نویسندگان را. کتاب غلط ننویسیم مدعایی دارد که باید روزگاری آرام تر و با دیدی علمی تر به اصول و فروع این مدعا پرداخت و آن را بررسی کرد. اما آنچه اکنون می توان گفت این است که «غلط ننویسیم» وحی نیست. کتابی است مانند دیگر کتاب ها. هر چه هم ارجمند باشد باز حاصل کار انسانی است و در کار انسانی خطای انسانی نیز راه دارد. این اشتباهی مهلک است که گمان کنیم با نقد خطاهای این کتاب یا هر کتاب دیگری، به نویسنده تاخته ایم و او را بی قدر کرده ایم. این دو، دو قدم از یک حرکت است. قدم اول را نویسنده با نوشتن برداشته و قدم دوم را منتقد با باز کردن سره از ناسره برمی دارد. از جمله چیزهایی که آقای نجفی نوشت و گفت و کسانی متعصبانه از آن دفاع می کنند، جایگاه «را» در جمله ی فارسی است. به گمان آقای نجفی چون «را» نشانه ی مفعول بی واسطه است، پس باید بلافاصله پس از مفعول بی واسطه بیاید و آوردن «را» پس از فعل خطا است. در واقع مدعا این است که مثلا به جای «خانه ای که خریده ام را دوست ندارم» باید گفت و نوشت «خانه ای را که خریده ام دوست ندارم.» در این مدعا علاوه بر خطا در کلیات و شیوه ی کار، که به آن ها نمی پردازیم، چند خطای آشکار در جزئیات بحث هست. اولین خطای آشکار این که بر خلاف مدعای مرحوم نجفی و دستورنویسان سنتی «را» الزاماً نشانه ی مفعول نیست. این دو جمله را با هم مقایسه کنید. ۱. «من سیب خوردم.» ۲. «من سیب را خوردم.» هر دو کاملاً فهمیدنی و به هنجار هستند. در اولی مخاطب سیبی را که من خورده ام نمی شناسد و در دومی می شناسد. این یعنی «را» در اینجا نشان معرفه است نه مفعول. دومین خطای تحلیل مرحوم نجفی این است که «را» نشانه ی الزامی مفعول نیز نیست. همه ی ما «فرهاد آهو گرفته است» را می فهمیم. «آهو» مفعول این جمله است و جمله «را» ندارد. اما خطای آشکار سوم این که مرحوم نجفی در این حکم کردنش بین مصداق عینی و گروه نحوی خلط می کند. در «خانه ای که خریده ام را دوست ندارم»، «خانه» مصداق خارجی مفعول است. اما گروه نحوی ای که نقش مفعولی دارد «خانه ای که خریده ام» است. مرحوم نجفی در واقع بر این گمان بوده است که باید «را» را بعد از مصداق مفعول گذاشت. این کار را اگر بکنیم، جمله نابه هنجار می شود «خانه- را-ای که خریدم دوست ندارم». به همین دلیل او یک درجه تخفیف می دهد و «ای» را جزو گروه مفعولی می بیند، اما هنوز - به دلیلی که بر ما روشن نیست و خود درباره اش نگفته - نمی پذیرد «که خریدم» نیز جزو گروه مفعولی است. به بیان دیگر، اگر مرحوم نجفی یک بار حوصله کرده بود و موضوع را سهل نگرفته بود و نمودار درختی جمله را کشیده بود، اتفاقاً ممکن بود حکم به «را»ی بعد از فعل کند و به آنان که «را» را بعد از فعل جمله ی معترضه نمی آورند و ساختار گروه مفعولی را می شکنند ایراد بگیرد. خطای سوم این که هر فارسی زبانی بی اشکال هر دو جمله را می فهمد و به کار می برد، مگر این که پیش از آن از این رای آقای نجفی و پیروانش متاثر شده باشد. در واقع شمّ زبانی فارسی زبانان نسبت به جای «را» در جمله سوگیری آشکار ندارد و تنوع را می پذیرد. خطای چهارم این که ماجرا فقط به فعل آخر جمله ی معترضه مربوط نیست. گاه تمام یک جمله مفعول است. این مثال را ببینید: - کودکان در این سن مصرع «دو چشم و دو پای من آهو گرفت» را نمی فهمند. در چنین جمله ی مرکبی جاره ای جز این که «را» بعد از فعل بیاید نداریم، چه فعل آخرین جزء مفعول است. نهایتا، این بحث ها بحث های ساده ی زبان شناختی است و هر کس اندکی زبان شناسی خوانده باشد باید این ها را بداند. این بحث ها اختراعی و نوپدید نیست. این که مرحوم ابوالحسن نجفی در کتاب «غلط ننویسیم» گهگاه به بحث های روشن و جاافتاده ی زبان شناسانه بی اعتنا بوده است نه این بی اعتنایی ها را موجه می کند و نه از قدر او می کاهد. اما جا دارد به یاد داشته باشیم که توصیه های این کتاب و توصیه های دیگران را بدواً و بی تحقیق به نام توصیه های زبان دوستانه و زبان شناسانه منتشر نکنیم. دست کم قبل از انتشار با یک نفر زبان شناس مشورت کنیم. منبع: خبرآنلاین
جمعه ، ۹بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اتاق نیوز]
[مشاهده در: www.otaghnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]
-
گوناگون
پربازدیدترینها