واضح آرشیو وب فارسی:ذاکرنیوز: به شکل و شمایل اش نمی آید که به گواه مغازه داران قدیمِ زیر بازارچه، روزی یکی از لوکیشن های فیلم «مادرِ» علی حاتمی بوده باشد، چهارسویی مخروطی شکل که حالا نفس های آخر را می کشد، آن هم با مرمت نادرستی که مدت هاست قامت این بنای تاریخی را خم کرده. به گزارش ذاکرنیوز، در یکی از کوچه های دراز و باریک قدیمی خیابان مهدی موش قدیم یا همان «فروزش» کنونی در محله ی شاپور و نزدیک به خیابان مولوی، «گذر چوبی»، «چهارسو چوبی» یا همان «بازار چوبی قدیم» را که از 120 سال پیش محلی برای تامین مایحتاج مردم منطقه بوده و حالا فقط مکانی برای گذر، آن هم با ترس که مبادا سقف اش روی سر کسی پایین نیاید، هنوز در خود دارد! البته قصه تکراریِ ساخت وسازهای غیرمجاز در اطراف بناهای تاریخی درباره این ساختمان سن و سال دار نیز صدق می کند... 12 سال نگاه غیرکارشناسانه به یک بنای تاریخی نصرالله حدادی، پژوهشگر تهران قدیم مهمترین عامل آسیب های کنونی به این بنا را افرادی می داند که بدون داشتن آگاهی از چگونگی مرمت بناهای تاریخی با هر نوع مصالحی آن ها را مرمت می کنند. او در این باره می گوید: چهارسو چوبی با قدمتی بیش از 120 سال از چوب ساخته شده و لایه ای از پیزور (الیاف خرما) بر روی آن قرار دارد، در گذشته برای نگهداری و محافظت از این سقف چوبی در برابر باران و برف، این سقف با «صمغ» اندوده می شد. وی با بیان این که متاسفانه این چهارسو در فهرست آثار ملی قرار نگرفته ادامه می دهد: متاسفانه 12 سال پیش شهرداری تهران برای بازسازی این چهارسو، سقف این بنا را با سیمان پوشاند که سیمان باعث آسیب بیشتر به چهارسو چوبی شده و همه پیزورهای این چهارسو در حال ریزش و تخریب هستند. «چارسوها» را برای چه می ساختند؟ براساس اسناد موجود، دست کم از اواسط دوره ی قاجار رسم بر این بود که داروغه شهر در محلی به نام «چهارسوق» اقامت می کرد، در واقع این مکان را «پایتخت داروغه» می گفتند و فعالیت داروغه به این ترتیب آغاز می شد که هر روز در ساعت 8 بعدازظهر در میدان ارگ صدای طبل مخصوص شهر بلند می شد. این عمل را «ورچین ورچین» می گفتند و کسبه بازار باید تا یک ساعت پس از شنیدن صدای طبل ها، مغازه خود را تعطیل کنند. در ساعت 9 علاوه بر طبل، شیپور نیز می نواختند. این حرکت را «بگیر و ببند» می گفتند و از آن به بعد کسی حق عبور و مرور در بازار و اطراف آن را نداشت. در آن زمان چون تهران برق نداشت و شهر در تاریکی شب فرو می رفت، به این علت مراقبت از بازارها اهمیت خاصی داشت. در نتیجه بلافاصله پس از شنیدن صدای طبل و شیپورِ «بگیر و ببند»، یک دسته افراد گشت زن با مشعل در داخل بازارچه به راه می افتادند و داروغه نیز در چهارسوق بزرگ شهر، روی تختی می نشست و گزارش ها را می شنید و در صورت لزوم دستوراتی می داد. در این میان عده ای از گشتی ها نیز روی پشت بام های بازارها در رفت و آمد بودند و برای خبر کردن یکدیگر لفظ «یا قاضی الحاجات» را بر زبان می آوردند و به این ترتیب از اموال تجار و کسبه مراقبت می کردند. البته این کاربری باعث شده تا در محدوده «چهارسوق» کوچه ای باریک با نام «داروغه» وجود دارد که از دلایل نام گذاری این کوچه می توان به این مطلب اتفاق اشاره کرد. انتهای پیام
جمعه ، ۹بهمن۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ذاکرنیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]