واضح آرشیو وب فارسی:فارس: رئیس طرح اصلاح نظام بانکی:
مطالبه برای تحقق بانکداری اسلامی در جامعه و کارگزاران وجود ندارد
حسین عیوضلو گفت: قریب سیسال از تدوین قانون بانکداری بدون ربا میگذرد و تجربه این سالها نشان میدهد که مباحث زیادی باید تحول پیدا کنند و نهادهای زیادی باید رویه فعلی فعالیت خود را تغییر دهند.
به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری فارس، حسین عیوضلو، استاد دانشگاه و رئیس طرح اصلاح نظام بانکی در گفتگو با سایت دفتر مطالعات اقتصاد اسلامی به گفتگو نشست. متن پیش رو مصاحبه با این استاد دانشگاه و عضو هیئت مدیره بانک توسعه صادرات است. چه عاملی را مهمترین علت عدم تحقق کامل نظام بانکداری اسلامی می دانید؟ با وجود اینکه حدود 30 سال از تدوین و تصویب این قانون در جمهوری اسلامی میگذرد. مشکل ما فقط در حوزه بانکداری اسلامی نیست؛ همان مشکلاتی که در فهم یا درک و تدوین اقتصاد اسلامی وجود دارد شاید اساسیتر و مبناییتر از بانکداری اسلامی باشد که البته همین حوزه نیز مباحث مستقل خود را میطلبد مبنی بر اینکه چه میزان درباره بانکداری اسلامی شناخت وجود دارد و موانع اجرایی این مهم چیست؟ به هر حال باید توجه داشت که اقتصاد اسلامی نسبت به بانکداری اسلامی موضوع پیشینی است؛ بانکداری اسلامی باید در یک گفتمان و بستر فکری ویژه یعنی اقتصاد اسلامی شکل بگیرد اما تا کنون این گفتار در قالب بانکداری بدون ربا بوده است. البته بانکداری بدون ربا نیز تجربه موفقی داشته و تحولات زیادی را در جوامع اسلامی پشت سر گذاشته است. در ایران تجربه مهم، تصویب قانون عملیات بانکداری بدون رباست. از همین رو باید به مقاطع و مراحل تکاملی این قانون توجه کرد و به این نتیجه رسید که چه تحولات گفتمانی در این خصوص رخ داده است؛ بنابراین، در ایران در حد بانکداری بدون ربا و حذف ربا از بانکداری پیشرفت حاصل گردیده است. در این خصوص تغییرات قوانین از جمله تدوین قانون بانکداری بدون ربا و اصلاحیههای بعدی را شاهدیم. قریب سیسال از تدوین قانون بانکداری بدون ربا میگذرد و تجربه این سالها نشان میدهد که مباحث زیادی باید تحول پیدا کنند و نهادهای زیادی باید رویه فعلی فعالیت خود را تغییر دهند، چراکه صِرف اجرای بانکداری بدون ربا و قوانین مربوط به آن قابلیت اجرایی در کشور را ندارد؛ به خاطر اینکه بُرد این قوانین و لایحهها در وضعیت فعلی اقتصاد و سیستم بانکی کشور بسیار کم بوده و انتظارات قانون اساسی و جامعه را برآورده نمیکند. به عقیده شما چه تحولی لازم است تا بتوانیم بانکداری فعلی کشور را با قوانین بانکداری اسلامی وفق دهیم؟ با قبول همین نظام بانکداری بدون ربا، لازم است تغییرات جدی در قوانین دیگر نظیر قانون مدنی، قانون تجارت، قوانین نظارتی، روشهای حسابداری و حسابرسی، نظام بیمه و... رخ دهد؛ اما چنانچه انتظار جامعه تحقق بانکداری اسلامی باشد، در اینجا باید این سؤال را مطرح کرد که تا چه میزان در جامعه مطالبه و درخواست و بازخواست نسبت به بانکداری اسلامی وجود دارد؛ به همین ترتیب، مدیران و مسئولان کشور تا چه حد علاقهمند به اجرای این قانون و پیگیر مباحث در چارچوب قانون بانکداری اسلامی هستند. به هر حال باید توجه داشت که بانکداری اسلامی با بانکداری بدون ربا تفاوت ماهوی دارد؛ از همین رو باید دید که کارگزاران جامعه تا چه حد به این موضوع اهمیت میدهند و اجرای بانکداری اسلامی را در دستور کار خود قرار دادهاند؟! باید دید که آیا به واقع اجرای بانکداری اسلامی در دستور کار کارگزاران جامعه است یا خیر؟! بنده احساس نمیکنم که این مطالبه در جامعه و در بین کارگزاران کشور وجود داشته باشد. این موضوع، علتالعلل مشکلاتی است که نظام بانکداری کشور با آن مواجه است؛ یک موقع فرض این است که عدهای میخواهند نظام بانکداری را در چارچوب اقتصاد آزاد تحلیل کنند. با این فرض باید از همان رویههای بانکداری سنتی و از همان قوانین متعارف پیروی کرد و بر همان مبنا در خصوص نظام بانکداری قضاوت و ارزیابی انجام شود. با توجه به این موارد بهتر است که اگر درخواستی برای اجرای بانکداری اسلامی در کشور وجود دارد از سایر دستگاههای نظارتی و اجرایی هم انتظار همکاری داشت. زمانی ممکن است مطالبه و گفتمان جامعه، اجرای بانکداری اسلامی باشد. در این شرایط الزامات و مکانیزمهای خاص نظام بانکداری اسلامی باید مورد اهمیت قرار گیرد. بر همین اساس هم باید نهادسازیهای ویژه این نوع چارچوب در کل نظام اقتصادی شکل گیرد، این موارد در حقیقت یک بسته کامل است، تا زمانی که این بسته کامل شکل نگیرد ما نمیتوانیم به صورت خُرد به تکتک بانکها و یا نوع عملکردها ایراد وارد کنیم. بنابراین با احتساب موارد یاد شده، در اجرای بانکداری اسلامی مشکلات نظریهای، مبنایی، قانونی و اجرایی وجود دارد که باید مجموعه این مشکلات با هم دیده شود؛ چراکه این موارد با یکدیگر ارتباط سلسه مراتبی دارند، نمیتوان اولین لازم را انجام نداد ولی در سطح دهم یا دوازدهم انتظار داشت که عملکردها به خوبی انجام و اصلاح شود. این موضوع نیازمند این است که به صورت جدیتر و مبناییتر مشکلات نظام بانکداری اسلامی امروز در مجامع تخصصی مورد بازنگری و تحلیل و تصمیمگیری قرار گیرد در غیر این صورت و با استفاده از روش فعلی نمیتوان انتظار عملیاتی شدن بانکداری اسلامی در کشور را داشت. مطلب فوق مربوط به سایر رسانهها میباشد و خبرگزاری فارس صرفا آن را بازنشر کرده است. بازگشت به صفحه نخست گروه فضای مجازی
94/11/06 - 08:39
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]