واضح آرشیو وب فارسی:فارس: تحلیلگر سیاسی روس:
موفقیت اقتصادی ایران در آسیای مرکزی در گرو همکاری با چین است
تحلیلگر سیاسی روس گفت: همکاریهای اقتصادی ایران و آسیای مرکزی در صورت هماهنگی با استراتژی پکن در چارچوب پروژه «جاده جدید ابریشم» امکانپذیر خواهد بود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، پایگاه اینترنتی «کانیوز» ضمن انتشار مطلبی به بررسی موضوع رشد همکاریهای جمهوری اسلامی ایران با کشورهای آسیای مرکزی در مرحله پساتحریم پرداخته است. در این مطلب که به قلم «ایگور پانکروتینکو» تحلیلگر سیاسی روس نوشته شده آمده است: اهداف استراتژیک ایران در آسیای مرکزی قبل از همه دارای ماهیت سیاسی بوده و به دنبال ایجاد مانع جدی علیه تروریسم، افراط گرایی و گروههای جنایی فراملی مرتبط با قاچاق مواد مخدر در این منطقه میباشد. وی ادامه داده است: لغو بخشی از تحریمهای علیه ایران برای کشورهای آسیای مرکزی و قزاقستان قطعا یک پدیده مثبت است. ولی با این حال نباید به ظرفیت توسعه روابط دوجانبه اقتصادی این کشورها با ایران نگاه مبالغه آمیز داشت. اول از همه اینکه اقتصاد ایران در شرایط رقابت شدید با چین و ترکیه لیست بلندبالایی از کالا و ارائه خدمات را در اختیار ندارد که به طور جدی به بازارهای آسیای مرکزی عرضه کند. به این دلیل است که تهران به تقویت حضور سیاسی خود در آسیای مرکزی ترجیح میدهد. به اعتقاد پانکروتینکو، هرچند ایران در زمینههای اقتصادی آسیای مرکزی موفقیتهای زیادی نداشته ولی باز هم یکی از تاثیرگذارترین و مهمترین بازیکنان در منطقه میباشد.
وی ضمن پرداختن به دورنمای همکاریهای کشورهای منطقه با ایران در مرحله پساتحریم، به بروز یک سری از پیچیدگیها در روابط تاجیکستان و ایران اشاره کرده و افزود: به نظر من این وضعیت به آن برمیگردد که دوشنبه به طور جدی به فکر تجدید نظر روی اولویتهای سیاست خارجی خود میباشد که طی سال جاری میلادی (2016) وضعیت بیشتر روشن خواهد شد. از نگاه وی، بیشکک و تهران در روابط خود به صورت ثابت حسن نیت نشان میدهند و از اینجاست که گسترش روابط سیاسی و همچنین تا حدودی افزایش سهم تجاری ایرانی در این کشور به نظر میرسد.
تحلیلگر روس ادامه داد: با کاهش تحریمها و یا لغو کامل آنها پروژههای مشترک اقتصادی ایران و قزاقستان با تمرکز روی بخشهای نفت و گاز امکان بیشتر تحقق پیدا خواهد کرد. ظرفیت سالانه راه آهن ساحل خزر (قزاقستان-ترکمنستان-ایران) 10 میلیون تن ارزیابی میشود که «آستانه» و تهران از قابلیت تامین آن برخوردار میباشند.
طبق اظهار پانکروتینکو، تقریبا نیمی از بازدیدهای مقامات و هیئتهای رسمی ایران از آسیای مرکزی به ازبکستان اختصاص میگیرد که عملا هیچ تاثیری بر توسعه روابط دو جانبه نداشته، ضمن اینکه طی سالهای اخیر روابط اقتصادی 2 کشور با یک روند منفی مواجه بوده است. وی ادامه داد: برخی از رسانهها به 250 میلیون دلار رسیدن مبادله تجاری بین ازبکستان و ایران در سال 2014 را به عنوان یک دستاورد جدی معرفی کرده و احتمال رسیدن این مبلغ تا یک میلیارد دلار را پیش بینی کردند. اینجا حتی کوچکترین دلیل برای خوش بینی وجود ندارد: در سال 2008 مبادله تجاری بین 2 کشور به بیش از 600 میلیون دلار میرسید که در سال 2013 تا 350 میلیون دلار افت کرد.
به اعتقاد پانکروتینکو، روابط اقتصادی ایران و ازبکستان از ظرفیتهای خوبی برخوردار بوده و در صورت تحقق موافقت نامه سه جانبه حمل و نقل بینالمللی که بین تهران، تاشکند و کابل (سال 2003) و موافقت نامه بین تاشکند و کابل در خصوص ایجاد دهلیز فرا افغانی «ترمذ» - «مزار شریف» - «هرات» که قرار بود به بنادر بندرعباس و چابهار ایران متصل شود، میتواند مبنای خوبی برای مرحله جدید روابط دوجانبه این 2 کشور باشد ولی فعلا در شرایط بلاتکلیفی قرار دارند. بنا به گفته این کارشناس سیاسی روس، روابط عشق آباد و تهران را به حق میتوان پایدار و پویاترین در منطقه دانست. تا حد زیادی به این دلیل که 2 کشور دارای مرز مشترک بوده و از نزدیکی تاریخی و تمدنی چندقرنی برخوردارند. با توجه به این نکته «صفرمراد نیازف» نخستین رئیس جمهور ترکمنستان گفته بود که «ما با مردم ایران روابط برادرانه داریم که عاری از هر گونه سوء ظن متقابل است». «هاشمی رفسنجانی» در طول سالهای ریاست جمهوری خود 16 مرتبه با نیازوف دیدار کرد و «سیدمحمد خاتمی» نیز اولین سفر خارجی خود را به عشق آباد انجام داد.
وی ادامه داد: 2 کشور روابط تجاری خود را در سال 1992 با 52 هزار دلار شروع کردند که در سال 2014 به 3. 7 میلیارد دلار رسید. «حسن روحانی» رئیس جمهور فعلی ایران اعلام کرد که 2 کشور قصد دارند در 10 سال آینده این رقم را به 60 میلیارد دلار رسانند. با کمک ایران در ترکمنستان حدود 100 پروژه صنعتی که برای اقتصاد ملی این کشور از اهمیت بالای برخوردار است، ساخته شده و یا در حال ساخت قرار دارد. به نوشته پانکروتینکو، ترکمنستان از راه همکاری با تهران در زمینههای ارتباطات فیبر نوری، مصالح ساختمانی، دارو، مجتمعهای شیمیایی تصفیه آب و... به مدرنترین فن آوریها دست پیدا کرد. برای بخش گاز ترکمنستان کمک ایران جهت احداث خط لوله گاز «کورپجه - کردکوی» به طول 200 کیلومتر (1998) فوق العاده مهم بود. ظرفیت سالانه این خط لوله در ابتدا 6 میلیارد متر مکعب بود که در سال 2006 تا 12 میلیارد متر مکعب افزایش یافت. ایران 80 درصد ساخت این پروژه را سرمایه گذاری کرده و متعهد به خرید گاز برای 25 سال شد که به طور طبیعی مبنای خوبی برای توسعه روابط دوجانبه میباشد. وی در بخش پایانی این گفتوگو تاکید کرد: به نظر میرسد یک نکته در کوتاه مدت تا حد زیادی در رابطه به نقش ایران در منطقه تعیین کننده خواهد بود و آن اینکه اگر تهران استراتژی سیاسی و اقتصادی خود را با چین در چارچوب پروژه «جاده جدید ابریشم» هماهنگ کند، همکاریهای اقتصادی آن با کشورهای آسیای مرکزی و قزاقستان رشد خواهد کرد. اما چنانچه در این زمینه تهران موقعیت «ویژه» خود را ترجیح دهد، افزایش حضور آن از طریق ابزارهای سیاسی صورت خواهد گرفت. همانطور که میدانید آن (ابزارهای سیاسی) غیر قابل اعتماد است.
94/11/05 - 11:37
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]