واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
«نمره محوری» آسیب بزرگ نظام دانشگاهی در ایران/ چگونه استاد، دانشجو را به مرز خودکشی می کشاند؟
نمره محوری، هم نهال رنجور پژوهش را می خشکاند و هم رابطه استاد و دانشجو را در یک چارچوب خشک قرار می دهد. همچنین باعث می شود برخی اساتید، نمره را به ابزاری برای تحت فشار قرار دادن دانشجویان بدل کنند.
رابطه استاد و دانشجو سالهاست که در ایران تغییر کرده، همان گونه که زیست دانشجویی و شان دانشگاه نیز. تکثیر بیش از اندازه دانشجو و نهادهای آموزش عالی، افزایش بی قاعده تعداد دانشجویان و گسترش رشته های تحصیلات تکمیلی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در کنار دورنمای تیره و تار فارغ التحصیلان که در نسبتی معکوس و غریب با تعداد دانشجویان جدیدالورود قرار دارد باعث شده تا نهاد دانشگاه به موجودی عجیب الخلقه تبدیل شود. موجودی که برخی از اعضای آن رشد بیش از حد داشته و در برخی اندام ها و جوارح داخلی دچار ضعف است. دانشگاه در ایران مانند یک بوم نقاشی بزرگ است که نقاشان پرتعداد با سیاست های رنگ به رنگ آموزشی و فرهنگی رنگی به آن پاشیده اند و حال این بوم به تابلویی با خطوط کج و معوج با رنگ آمیزی درهم تبدیل شده است. حال در این تابلوی به هم ریخته، جایگاه استاد و دانشجو هم به عنوان دو عنصر انسانی و اساسی فرایند آموزش هم دچار از جاشدگی و در نتیجه آشفتگی شده است. زمان رابطه استاد – شاگردی چه در مشاغل مختلف و چه در علم آموزی، رابطه ای خاص و تا حدی مقدس محسوب می شد. وضعیتی که پهلو به پهلوی رابطه مرید و مرادی می زد. نگاه دانشجویان به اساتید بیشتر بر مبنای نوعی الگو پذیری بود که هم جنبه های علمی و هم سایر جنبه های زندگی را نیز شامل می شد. اما این رابطه از زمانی که که تحولات ابتدای یادداشت بر نظام دانشگاهی کشور حاکم شد دچار گسست گردید. وقتی«جایگاه شغلی و اجتماعی» و یا ارتقاء آن با «مدرک گرایی» پیوند بخورد، اصالت نمره جایگزین پژوهش و علم آموزی می شود. این همان اتفاقی است که ابتدا در نظام آموزش و پرورش و سپس در جامعه دانشگاهی ما رخ داد. در نتیجه هدف غایی دانشجو، نه تخصص و دانش اندوزی که کسب نمره (چه برای گذراندن دروس و چه برای رسیدن به معدل بالاتر) شد. نمره محوری، هم نهال رنجور پژوهش را می خشکاند و هم رابطه استاد و دانشجو را در یک چارچوب خشک قرار می دهد.این خود انتقال صحیح و موثر داشته های آموزگار به آموزنده را دچار مشکل خواهد کرد. همچنین، «نمره محوری» باعث می شود برخی اساتید، نمره را به ابزاری برای تحت فشار قرار دادن دانشجویان تبدیل کنند. غلبه نمره محوری بر نظام دانشگاهی کشور علاوه بر پیامدهای منفی غیرمحسوس،در بلند مدت می تواند به فاجعه ای ناگوار نیز بدل شود. اتفاقی که اخیراً در دانشگاه فردوسی مشهد رخ داد گواهی بر این مدعاست. یک از دانشجویان رشته اقتصاد دانشکده علوم اداری و اقتصادی این دانشگاه که به نمره اش اعتراض داشت در دفتر این استاد رگ خود را می زند! اگرچه این اقدام خوشبختانه با موفقیت همراه نبوده و تنها به آسیب دیدن این فرد می انجامد امّا بار روانی سنگینی را برای اساتید و دانشجویان این دانشگاه و سایر مراکز آموزش عالی کشور ایجاد می کند. در پی این حادثه، روز گذشته تعدادی از دانشجویان این دانشکده مقابل دفتر استاد تجمع کرده و با اشاره به سوابق قبلی این استاد در برخورد با دانشجویان خواهان رسیدگی به این قضیه شدند. یکی از دانشجویان حاضر در این تجمع به «ایسنا» گفت:«این دانشجو دو مرتبه این درس را با این استاد انتخاب کرده و ترم اولی که با این استاد درس داشت، با من همکلاس بود. در آن ترم وی به دلیل نمره پایین از استاد خواسته بود که امکان رویت برگه امتحانی را برای وی فراهم کند و استاد نیز از این مساله امتناع کرده بود». وی مدعی شد:« این دانشجو به استاد گفته «نمرهام را از شما خواهم گرفت»؛ پس از این اتفاق به مدت دو ترم متوالی است که این دانشجو با نمره سه نمیتواند این درس را پاس کند. ما نیز از وی خواسته بودیم که برگه امتحانی را به ما نشان دهد اما این استاد از ما خواست وارد اتاق نشده و گفت «چنانچه وارد اتاق شدید، نمره همه صفر خواهد شد». این دانشجو با بیان اینکه میانگین نمرات میانترم ما حداقل پنج بود، مدعی شد:« در طول سه ترم معدل کلاس یک مرتبه پنج، یک مرتبه 4٫5 و یک مرتبه هشت بوده است. پس از یک مرتبه اعتراض که داشتیم این میانگین 10 شد. یعنی 90 درصد کلاس درس را افتادهاند و تنها سه دانشجو با نمره 18 درس را قبول شدهاند». وی با بیان اینکه قرار است با دکتر کافی، رئیس دانشگاه، نیز صحبت کنیم، خاطرنشان کرد: با او صحبت خواهیم کرد، چون اگر قرار بود ارزشیابی اساتید نتیجهای داشته باشد، 6 ترم این وضعیت جریان دارد، اما نتیجهای نداشته است. عباسزاده، معاون آموزشی دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی با حضور در تجمع دانشجویان به ایسنا گفت: هر نوع اعتراضی به نمره روالی دارد؛ ابتدا دانشجو باید از طریق سیستم(پرتال) اعتراض خود را به استاد عنوان میکند. اگر دانشجو قانع نشد، میتواند اعتراض کتبی خود را به معاونت آموزشی دانشکده ارایه دهد. دکترجوانجعفری، رییس دانشکده علوم اداری هم در این زمینه گفت:«به هر حال این اعتراضی بوده و دانشجو هم حق اعتراض دارد و قابل بررسی خواهد بود. بر همین مبنا ادعاها و صحبتها بررسی خواهد شد و طبق مقررات برخورد خواهد شد. البته برخوردی هم که از سوی دانشجو سر زده غیراستاندارد و غیرمتعارفی بوده است». اگر چه بررسی دقیق این حادثه نیاز به کارشناسی بیشتر داشته و نمی توان قضاوتی دقیق در این خصوص داشت اما در نگاهی کلی می توان اصالت بخشی به نمره و غفلت از پژوهش محوری را به عنوان بستراصلی این حادثه و حوادثی از این دست معرفی کرد. همان گونه که اشاره شد نمره نه ابزاری برای سنجش توانایی دانشجویان بلکه به مولفه ای برای کنترل یا تحت فشار قراردادن او تبدیل شده است . از سوی دیگر دانشجویان هم با تکیه بیش از حد بر کسب نمره، سایر ابعاد آموزشی و فرهنگی نهاد دانشگاه را از یاد برده اند. استفاده نادرست از این ابزار از سوی اساتید و نیاز مبرم دانشجویان به دریافت نمره، فجایعی را رقم می زند که گاهی فرصت جبران نیز ندارند». پایگاه رصد انتهای متن/
http://fna.ir/DIQHC0
94/11/03 - 03:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 123]