تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1835626122
ماجرای چریک شدن یاسر عرفات توسط شهید نواب صفوی/از ساختن با نان خالی تا جنگیدن با پسر پهلوی
واضح آرشیو وب فارسی:ذاکرنیوز: محمد مهدی خدابنده، بازمانده فداییان اسلام خاطرات خود را از شهید نواب صفوی و از افت وخیزهای مبارزاتی کسی می گوید که شاید علت شهادت او هم همین خصلت ها بود.به گزارش ذاکرنیوز از اصفهان ، از آرمان گرایی و استعمارستیزی می گوید. از اینکه نواب صفوی شخصیت کاریزمایی داشت و او عاشق همین خصوصیاتش شده بود؛ از همان زمانی که عکس نواب را در روزنامه می بیند. نوجوان ده ساله دیروز، امروز در سال های پایانی دهه هشتم زندگی اش، از افت وخیزهای مبارزاتی کسی می گوید که شاید علت شهادت او هم همین خصلت ها بود. محمدمهدی عبدخدایی بازمانده ای از نسل فداییان اسلام؛ تاریخ را از «بر» است. آرامش دل نشینی در صدایش موج می زند و او تمام وقایع را بدون کم وکاست تعریف می کند حتی با ذکر ساعت. آن قدر بر جزییات تاریخی مسلط است که هرازگاهی می گوید این ها «مثنوی هفتاد من کاغذ می خواهد.» شصت سال از این واقعه می گذرد اما؛ تعریف دقیق عبدخدایی اصلا نشانی از گذر زمان ندارد... آن قدر دقیق می گوید که گویا همین دیروز این حوادث رخ داده و نواب و یارانش در پی ترور نافرجام حسین علا، این چنین محاکمه شدند! گفت وگو با عبد خدایی در دو زمان چهل دقیقه ای انجام می شود و این تنها به درخواست خودش است که می گوید «من پیرم» و نمی توانم طولانی صحبت کنم. سید مجتبی میرلوحی، معروف به نواب صفوی طلبه و بنیان گذار فدائیان اسلام است که در ترور حسین علاء و احمد کسروی نقش مستقیم داشت. اواز طرف مادر به سادات دُرچه اصفهان منتسب وعنوان "نواب صفوی" را از خاندان مادر به ارث برده و از طرف پدر میرلوحی است. ذاکرنیوز: از شخصیت سیاسی و مبارزاتی شهید نواب صفوی بگویید. عبدخدایی: در مورد شهید نواب صفوی مطالب زیادی گفته شده است؛ اما دو چیزی که مغفول مانده؛ عابد بودن و زاهد بودن ایشان و درک مسائل سیاسی دنیا و منطقه است. نواب شخصیت کاریزمایی داشت. من گاهی فکر می کنم این جوانی که در سال 1334 تیرباران شد و در سن 31 سال بود چگونه به این مسائل رسیده بود؟! ذاکرنیوز: چطور رسیده بود؟ عبدخدایی: به نظر، ایشان به خاطر احساسی که نسبت به مذهب و آزادی ملت های مسلمان و عبادت و خلوصی که داشت خودبه خود به این مسئله رسید. کشورهای اسلامی بعد از جنگ جهانی اول زیر سلطه استعماری قرار گرفته بودند. در آن روزگار که امریکا به خاورمیانه و کشورهای در حال توسعه آمده بود، نواب با تمام وجود توانسته بود این مسائل را درک کند و این نشان از کاریزما و فهم این فرزند پیغمبر می دهد. ذاکرنیوز: اعتراضی به اقدامات امریکا کرده بود؟ عبدخدایی: یکی از دلایل اعدام شهید نواب صفوی اعتراض به پیمان نظامی بغداد بود که بعدها به پیمان سنتو تغییر نام داد. در حقیقت آمریکایی ها بعد از جنگ جهانی دوم به صحنه استعمار دیگر کشورها روی آورده تا جایگاه استعماری کشورهای فرانسه و انگلیس را به خود اختصاص دهند اما نوع استکبار آمریکا با دیگر استعمارگران متفاوت بود که از آن به عنوان « نئوکلونیالیزم » یا «استعمار نو» یاد می شود. آمریکا تصمیم می گیرد تا در این «استعمار نو» خود اقتصاد کشورهای زیر سلطه اش را در دست گرفته و هر زمان که اراده کند آن کشورها را تحت فشار اقتصادی قرار دهد. آمریکایی ها در جنگ دوم جهانی دچار صدمات و خسارات قابل توجهی نشدند، درحالی که انگلیس، آلمان، ایتالیا، فرانسه بر اثر بمباران های متعدد صدمات و خسارت های فراوانی دیده بودند. دراین بین آمریکا با بستن قراردادی به نام «مارشال» اقتصاد انگلیس، آلمان، فرانسه و ایتالیا را به خود وابسته می کند و برای کشورهای توسعه نیافته نیز؛ اصل «چهار ترومن» را مطرح می کنند و آن کشورها را با توطئه ای جدید به خود وابسته می کنند. آمریکا برای حفظ سرمایه اش در کشورهای مختلف دنیا سعی داشت نیروهای نظامی خود را در آن کشورها داشته باشد، از این رو؛ نیروهای نظامی را به وسیله پیمان های نظامی تعبیه کرد. ذاکرنیوز: چه پیمانی؟ عبدخدایی: آمریکا نخستین پیمان به نام پیمان ناتو را برای حفظ منافع غرب منعقد کرد و در راستای ناتو پیمان دیگری به نام سیتو نیز برای کشورهای آسیای جنوب شرقی در نظر گرفت. عراق که با ایران هم مرز بود وارد هیچ پیمانی نشده بودند. آن ها بنابراین درصدد بودند به گونه ای ایران را وارد پیمان غرب کنند. پس ازآن، پیمان بغداد یا سنتو درست می شود که پیمان ناتو و سیتو را به هم اتصال می داد؛ یعنی اروپای غربی را به آسیای جنوب شرقی وارد یک پیمان می کرد و اگر بغداد این پیمان را امضا می کرد این دو پیمان به هم متصل می شد. غرب سخن از آزادی می کرد و شرق صحبت از عدالت اجتماعی. میان این دو قدرت بود که نواب صفوی آمد و فریاد زد وحکومت اسلامی، حاکمیت دینی، بازگشت به معنویت و دینی ملت ها را بیان کرد. ذاکرنیوز: علت سفر ایشان به کشورهای عربی چه بود؟ عبدخدایی: در سال 1332 سخنرانی در دانشگاه «ملک فواد» قاهره به مناسبت سالگرد «احمد ونیسی» و «احمد شاهین» دو دانشجویی که در جنگ با اسراییل کشته شده بودند، انجام داد. یاسر عرفات می گفت: هنگامی که دانشجو بودم و در مصر درس می خواندم یک روز شهید نواب صفوی به دانشگاه آمد و سخنرانی کرد. پس از پایان سخنرانی نزد او رفتم و خودم را معرفی کردم. گفتم من بچه حیفا هستم. او به من گفت: «تو پسر علی هستی، اما ملتت در اسارت به سر می برد. تو سید حسنی هستی. تو باید دین جدت را یاری دهی. تو باید ملت فلسطین را از چنگال اسرائیل نجات دهی، آن وقت اینجا نشسته ای درس می خوانی که چه؟» عرفات تعریف کرده بود، سخنان نواب صفوی مرا تکان داد. نواب در دانشگاه «ملک فواد» قاهره با من صحبت کرد و من شب تمام کاغذها را پاره کردم و تفنگ به دوش چریک شدم. روحیه انقلابی را در من پدید آورد و ازآن پس درس و مشق را رها کردم و به کار نهضت پرداختم. ذاکرنیوز: مصداقی برای این درک عمیق شهید نواب از مسائل دارید؟ عبدخدایی: نواب شخصیت کاریزمایی داشت. درک بالایی داشت، می فهمید استعمار به چه معناست. ایشان در سال 1332 مقاله ای در منشور برادری بدین مضمون نوشت: «امروز پای امریکا را به این کشور باز می کنیم، فردا باید پنج سال زحمت بکشیم، شهید بدهیم تا این استعمار فرا نئوکیالیزیم را بیرون کنیم.» این ها نشان می دهد نواب هم استعمار کهن را می شناخت و هم استعمار فرا نئوکیالیزیم. یادم است در جلسه گفت: جهان طوری شده که جوان ها باید پیرها را نصیحت کنند. دریکی از ملاقات هایش با تیمور بختیار او را به شدت تحت تأثیر قرار داد. ذاکرنیوز: با این اوصاف، می توان او را از بنیان گذاران بیداری اسلامی دانست؟ عبدخدایی: سید مجتبی، شخصیت برجسته ای بود که فکر نو با عنوان «حکومت اسلامی» داشت؛ یعنی درست زمانی که تمام بزرگان مذهب معتقد بودند حکومت اسلامی غیرممکن است. مرحوم آیت الله بروجردی طرفدار فرهنگ سازی بود مرحوم آیت الله کاشانی طرفدار استعمارستیزی بود و نواب صفوی طرفدار حکومت اسلامی بود. فرهنگ سازی آیت الله بروجردی زمینه های انقلاب و پرورش افرادی چون آیت الله مطهری، مفتح، باهنر و بهشتی را فراهم کرد که همه متأسفانه شهید شدند. امروز وقتی در دنیا صحبت می شود که راز بیداری اسلامی بعد از جنگ جهانی اول و دوم در دنیا چه کسانی بودند گفته می شود؛ افرادی چون شهید شیخ حسن البنا، شیخ امجد الزهاوی، شیخ فضیل الورتلانی، سید جمال الدین اسدآبادی، محمد عبده و در متاخرین نواب صفوی؛ این ها زنگ بیداری اسلامی را در جهان اسلام که بعد از جنگ جهانی دوم تحت سلطه امپریالیسم استعمار قرار گرفته بود به صدا درآوردند. به همین جهت می توانیم نواب صفوی را از بنیان گذاران بیداری اسلامی لحاظ کنیم، می توانیم بگوییم در دنیایی که کمونیسم و سرمایه داری هر دو می خواستند مکتبی نو بیاورند، نواب، خواستار حکومت اسلامی و مکتبی نو برای روشنفکران دنیا بود. ذاکرنیوز: اشاره به سخنرانی قاهره و سفرهای نواب به کشورهای عربی شد، آیا این سفرها نقشی در تحکیم وحدت در جهان اسلام داشت؟ عبدخدایی: شاید بتوان گفت که دیدار شهید نواب صفوی رهبر جمعیت فدائیان اسلام در سال 1333 از بلاد عربی، به ویژه مصر، نقش مهمی در تحکیم روابط میان جریان های اسلامی انقلابی در ایران و مصر داشته و ملاقاتش با رهبران اخوان المسلمین، نقطه عطفی در تاریخ روابط جریان های اسلامی در ایران و مصر بوده است. از نتایج این سفرها می توان به تشکیل «موتمر اسلامی» در بیت المقدس، اشاره کرد، بیت المقدس که امروز، تمام آن دست اسراییل است در سال 1332 (1953) قبل از جنگ عراق و اسراییل در سال 1948 نصف شده بود. نصف آن دست اردن بود و نصف دیگر دست اسراییل. در جنگ شش روزه 1967 همه را اسراییل گرفت. «موتمر» ی توسط اخوان المسلمین دکتر سعید رمضان، محمد محمود صواف در فلسطین تشکیل و از شهید نواب هم دعوت شد در این موتمر اسلامیشرکت کند. ذاکرنیوز: نواب به چه منظوری در این موتمر شرکت کرد؟ عبدخدایی: شرکت نواب در اجلاس موتمر اسلامی در آذرماه 1332 گروهی از دانشمندان و علمای اسلامی اجلاسی را تحت عنوان «موتمر اسلامی»، به منظور چاره جویی برای مقابله با تهاجمات اسرائیل و کمک به مردم فلسطین در اردن برگزار کردند. نواب ضمن ایراد سخنان آتشین به زبان عربی فریاد بیدارباش مسلمین را سرداد و برگزیدگان کشورهای اسلامی را به دفاع از سرزمین مسلمانان یعنی فلسطین و بیرون راندن صهیونیست فرا خواند. چنین حرارت در سخن و غیرت دینی، موجب حیرت و شگفتی حاضران گردید. ذاکرنیوز: پس هدف از تشکیل موتمر اسلامی مبارزه با اسراییل بود. عبدخدایی: در این موتمر، نواب با «ملک حسین» پادشاه اردن، ملاقات می کند و می گوید:« من به دیدن پادشاهان نمی روم و از دیدن آن ها خشنود نیستم اما چون تو سیدی پسرعموی من هستی آمدم نصیحتت کنم با اسراییل بجنگ!» ذاکرنیوز: بازتابی هم داشت؟ عبدخدایی: سخنرانی نواب صفوی به قول پروفسور «حامد الگار»امریکایی بازتاب حرکت های اسلامی در جهان اسلام بود وقتی او در قاهره سخنرانی کرد. تمام دنیای اسلام را تکان داد. نواب، نخستین ایرانی و نخستین مسلمانی که شعار«یا نجیب الی الکانال» سر می دهد. نجیب، رییس جمهور بود. نجیب! کانال سوئز را ملی کن. اولین کسی که شعار ملی شدن کانال سوئز را در دانشگاه قاهره می دهد نواب صفوی بود. کانال سوئز آن روز دست انگلیس و فرانسه بود. نواب زندان بود، ما یک روز رفتیم ملاقات ایشان در زندان. من 15 سال بیشتر نداشتم. توی حیاط زندان قدم می زد و ناراحت بود، پرسیدن چرا ناراحتی؟ گفت اعلامیه ای نوشتم، این را پخش کنید. نوشته بود به ژنرال نجیب بگویید که مصر و هر کشور اسلامی وطن ماست و به جزییات امورش نظارت داریم. می گفت؛ «نجیب می خواهد کلاه مصری را تبدیل به شاپو کند.» این نظر استعمار است و این کار غلطی است. در این بحرانی که در آن موقع بود، بحران خداشناسی و بحران ضد خداشناسی، دین باوری و ضد دین باوری، بحران شیعه و ضد شیعه مثل احمد کسروی ها و حکمی زاده ها پیدا شده بود و مرتب علیه شیعه مقاله می نوشتند، در آن روز پیدایش نواب صفوی مثل یک چراغ روشنی بود که تمام کشورهای اسلامی را تحت تأثیر قرار داد. البته در کشورهای اسلامی هم مسلمانان زیاد فعالیت می کردند. ذاکرنیوز: بعد از برگشت از سفر قاهره، نواب نامزدی خود را برای مجلس شورای ملی اعلام کرد؟ عبدخدایی: دوره هجدهم انتخابات مجلس شورای ملی آغاز شده بود. ما در شورای مرکزی فداییان نشستیم و دیدیم که اگر نواب صفوی کاندیدا بشود و به مجلس برود می تواند در مجلس در برابر قوانین ضد اسلامی بایستد به همین جهت مرحوم نواب صفوی را وادار کردیم، اعلامیه ای بدهد. ایشان هم اعلامیه ای داد. «نواب، نمایندگی شهر قم را می پذیرد»؛ اما عده ای از برادران ما حکومت را ملحد و غیرقانونی می دانستند با این امر که نواب صفوی به طور سیاسی به مجلس برود و فریاد حکومت اسلامی بزند، مخالفت کردند لذا ایشان دوباره اعلامیه ای برای ما فرستاد که من استخاره کردم و قبل از اینکه انتخابات بشود، انصراف بدهم، خوب آمد. آن وقت انصراف از نمایندگی شهر قم را اعلام کرد. این کاندیداتوری با اجازه مرحوم آیت الله سید صدرالدین صدر از مراجع تقلید بود. من دقیقاً در این جریان بودم. ذاکرنیوز: پس علت انصراف همین مخالفت بوده است؟ عبدخدایی: بله. علت داخلی داشت. ذاکرنیوز: چرا برای انجام هر کاری سریع به دنبال استخاره می رفتند؟ عبدخدایی: به استخاره معتقد بود. ذاکرنیوز: خودشان استخاره می کردند؟ عبدخدایی: بله. من یک بار به ایشان گفتم شما چگونه است که استخاره می کنید؟ حتی وقتی در قاهره اخوان المسلمین منحل شدند دولت مصر استاد حسن بائوری را مامور کرد از نواب صفوی دعوت کند. نواب طی مصاحبه ای می گوید من می خواستم دعوت دولت مصر را نپذیرم اما استخاره کردم، استخاره خوب آمد، دعوت دولت مصر را پذیرفتم به خاطر اینکه بین دولت مصر و اخوان المسلمین التیام بدهم. آن موقع دکتر سعید رمضان، سید قطب و... اخوان را اداره می کردند، من پرسیدم چطور شد؟ گفت من تجربه کردم؛ وقتی استخاره خوب آمده و عمل کردم به نتیجه رسیدم. این هم ناشی از تجربه است، شما نمی توانید تجربه مرا از بین ببرید، من به این استخاره ها معتقدم. ذاکرنیوز: جمعیت فداییان اسلام، چطور تشکیل شد؟ عبدخدایی: مرحوم نواب صفوی آمد در انتهای بازار عباس آباد، جوان ها را به دور خودش جمع کرد، خودش گفت:« یک شب خواب دیدم؛ حضرت سیدالشهدا بازوبندی به دست من بستند که روی آن نوشته شده بود فداییان اسلام.» این خوابی بود که خودش برای من تعریف کرد. ذاکرنیوز: چه مدت قبل از تشکیل گروه؟ عبدخدایی: شش ماه. گفت،به محض اینکه این خواب را دیدم به این فکر افتادم که حالا که حزب توده ای تشکیل شده، حزب ایران تشکیل شده ما هم تشکیلاتی به نام فداییان اسلام به راه بیندازیم. لذا تشکیل فداییان اسلام را معتقد به بازوبندی بود که حضرت سیدالشهدا به دستش بسته بود. ذاکرنیوز: شما چطور مرید ایشان شدید و به فداییان پیوستید؟ عبدخدایی: پدرم آیت الله سید ملا غلامحسین تبریزی است که قبل و بعد از انقلاب امام جمعه مشهد بود. رهبر معظم انقلاب در همین دیدار اخیر خود با ائمه جمعه فرمودند: در بعضی از شهرها، به عنوان همان روش قدیم، حکّام یک نفر را معین می کردند و می گذاشتند. البته در بعضی از شهرها هم مثل مشهد، امام جمعه محترم و مکرمی بود -مرحوم آقای حاج شیخ غلامحسین تبریزی که مرد بسیار؛هم عالم، هم متقی، هم زاهد که ربطی به حکومت نداشت؛ از این قبیل هم داشتیم، لکن در خیلی از شهرهای دیگر، امام جمعه منصوب آن حکومت های طاغوت بود؛ مردم هم نمی رفتند و اعتنا هم نمی کردند. نواب صفوی بعد از جریان کسروی که جلساتی تشکیل داد روزی که کسروی را دادگستری می زنند، نواب صفوی به سمت مشهد حرکت می کند. در تهران می پرسد در مشهد منزل چه کسی بروم؟ مرحوم آیت الله کاشانی و دکتر کافی و بقیه دوستان می گویند آنجا یک نفر به نام آشیخ غلامحسین تبریزی هست که «ترک» است برو منزل او. این منزلی که معرفی می کنند، منزل ما بوده است. من خودم در را به روی نواب باز می کنم. ذاکرنیوز: از قبل شناختی نداشتید؟ عبدخدایی: خیر، چند روز قبل در «روزنامه مردم» وابسته به حزب توده نوشته بود «نواب صفوی و هوچیگری های او در پایتخت» عکس نواب را در روزنامه دیده بودم. می خواستم بروم مدرسه. در را که باز کردم دیدم همان آقای سیدی است که عکس او را در روزنامه دیده بودم. به پدرم گفتم که نواب صفوی آمده است و پدرم گفت که بیرونی را باز کن و او را تعارف کن که داخل برود. ذاکرنیوز: شوکه نشدید، چند روز بعد از دیدن عکس توی روزنامه دیدید جلوی خانه ایستاده است؟ عبدخدایی: من بسیار تعجب کردم. اولین چیزی که چهره من را جلب کرد این بود که دیدم که کفش بندی پای او است. چرا که روحانیون همگی در آن زمان نعلین به پا می کردند. ظهر که آمدم منزل، مادر دوم من، گفت که حضرت علی اکبر را در این آقا سید دیدم. ذاکرنیوز: مادر دوم؟! عبدخدایی: مادر من بعد از پدرم به مشهد آمد در جریانات حجاب به او حمله می کنند تا چادر از سر مادرم بردارند، بچه اش را سقط می کند و 16 روز بعد مادر من از دنیا می رود. پدر من در مشهد ازدواج می کند و در آنجا ماندگار می شود. مادر دوم من، عمه حاج آقای علم الهدی امام جمعه فعلی مشهد است. ذاکرنیوز: و بعد؟ عبدخدایی: آمدن نواب در اسفند سال 1324 رخ داد که به نظرم 13 اسفند بود. شما ببینید که این گفتار چه اثری بر یک پسربچه 10 ساله می گذارد. پدرم، نواب صفوی را در مشهد مخفی کرد، به کمک یکی از علاقه مندانش به نام حاج علی آقا ضیاء. بعد از آنجا به «خرو نیشابور» رفت و از آنجا به تهران. ذاکرنیوز: چرا نواب به دنبال حکم ارتداد کسروی بود؟ عبدخدایی: وقتی نواب در نجف درس می خواند از شاگردان علامه شیخ عبدالحسین امینی صاحب الغدیر بود. در آنجا کتابی از احمد کسروی به دستش می رسد، کتاب را پیش آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، آیت الله سید حسین قمی، آیت الله سید عبدالهادی شیرازی و آیت الله خویی می برد. همه این ها به اتفاق می گویند «این آدم مرتد است و حکم قتلش بر هر فرد مسلمانی واجب است.» ذاکرنیوز: محتوای کتاب چه بود؟ عبدخدایی: محتوا علیه امام صادق (ع) بود. اظهار می کند همان سروشی که بر قلب آن پاک مرد عرب وارد شد، بر قلب من هم وارد شده من هم یک پیامبرم. ذاکرنیوز: چه اقدامی می کنند؟ عبدخدایی: شش تومان، آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی می دهد، هشت تومان آیت الله خویی، 13 دینار آیت الله مدنی شهید محراب که برای ازدواجش جمع کرده بود، برای خرج راه نواب به ایران می دهد. همه مراجع یک دل و یک زبان بر قتل کسروی معتقد بودند. وقتی به تهران آمد، مرحوم شاه آبادی استاد عرفان امام خمینی، یکی از مریدها را خواسته بود، به او 800 تومان پول می دهد که با آن اسلحه ای برای قتل کسروی می خرند. ذاکرنیوز: اسلحه را به نواب می دهند؟ عبدخدایی: بله. ترور کسروی نافرجام می ماند. کسروی در چهارراه صدوقی مضروب می شود و بعد او را به بیمارستان منتقل می کنند و معالجه سرپایی می شود. در دادگستری سید حسین امامی و چند نفر از فداییان اسلام موقع بازجویی کسروی را از میان برمی دارند. ذاکرنیوز: علت ترور هژیر، حسین اعلا و رزم آرا چه بود؟ عبدخدایی: نواب معتقد بود این ها؛ مهاجمین دین اسلام هستند. هژیر در رابطه با اتفاقاتی که آیت الله طالقانی در 14 اسفند سال 1357 سر قبر مصدق گفت؛ فداییان اسلام یک اقدام انقلابی کردند، انتخابات آزاد شد و وکلای مردم به مجلس رفتند. اعدام دوم انقلابی شان، رزم آرا بود که نفت ملی شد در اقدام سوم در جریان پیمان نظامی سنتو یا پیمان بغداد که حلقه اتصال پیمان ناتو و سیتو بود. اعضای این پیمان پاکستان عضو پیمان سیتو، ترکیه، انگلیس و امریکا عضو پیمان ناتو بودند. عراق و ایران عضو هیچ پیمانی نبودند. در حقیقت این پیمان اروپای غربی را با آسیای جنوب شرقی به هم متصل کرده بود. نواب گفت این ها مهاجم به اسلام هستند و دفاع بر ما لازم است. ذاکرنیوز: هدف پیمان سنتو چه بود؟ عبدخدایی: باعث شد ایران در جرگه طرفداران امریکا قرار بگیرد. هر جا پیمان ناتو وارد می شد، پیمان سنتو هم وارد می شد. مقدمات کاپیتولاسیون فراهم شد، مستشاران آمریکایی به ایران آمدند. ذاکرنیوز: چرا نواب با دولت مصدق مخالفت کرد؟ عبدخدایی: بعد از ملی شدن نفت و کشته شدن رزم آرا، مرحوم نواب صفوی نظرش این بود که بین جبهه ملی و دربار توافق شده است. مصاحبه ای است که نواب صفوی در اردیبهشت سال 1330 داشت. قربانی این کار فداییان اسلام بودند به همین جهت آیت الله طالقانی بر سر قبر دکتر مصدق می گوید وقتی این انقلاب شد من خواستم اختلاف نواب و مصدق،برطرف بشود. رفتم پیش نواب صفوی در زندان، از نواب خواستم دست از مخالفت بردارد. گفت برادران مرا آزاد کنند من سکوت می کنم. اگرچه قرار بوده که حکومت اسلامی اعلام کند و این کار را نکرده است. آیت الله طالقانی می گوید: من رفتم پیش دکتر مصدق، دکتر مصدق می گوید: «درخواست حکومت اسلامی را بگذارند برای دولت های بعد من حکومت اسلامی اعلام نمی کنم.» این عین سخن آیت الله طالقانی بر سر قبر مصدق در 14 اسفند سال 57 هست؛ که همه نهضت آزادی ها، جبهه ملی ها، منافقین همه در احمدآباد بودند که آیت الله طالقانی این حرف ها را می زد. او هدفش اعتلای اسلام و اجرای احکام بود و همه چیز را در مقابل آن فدا می کرد. کابینه حسین اعلا با فرمان شاه روی کار آمد. دو نفر از اعضای جبهه ملی وزیر اعلا شدند. ذاکرنیوز: ظاهرا شهید نواب، چند شب منزل آیت الله طالقانی را برای مخفی شدن انتخاب کردند؟ عبدخدایی: در جلسه ای شرکت کردم که تصمیم بر این شد، حسین اعلا را بزنند. اعلا می خواست برود عاقد پیمان بغداد بشود. پیش مادر نواب رفتم و کلت را گرفتم و به مرحوم عبدالحسین واحدی دادم. ما شب منزل سید غلامحسین شیرازی بودیم. یک اسلحه پر داشتیم. آمدم دنبال آقای اسدالله صفا سبزی فروشی داشت. به او گفتم تو باید بروی شهید شوی. گفتم غسلت را بکن بیا منزل آقای غلامحسین شیرازی. من تا آمدم آنجا؛ در را زدم، سید عبدالحسین واحدی گفت من با تاکسی می روم هفت تیر را برمی دارم و به اهواز می روم که اگر در تهران زده نشد در آنجا از میان برداشته شود. متأسفانه گلوله در لوله اسلحه ذوالقدر گیر کرد و اعلا؛ جان سالم به در برد. ظهر فردا ما در منزل حاج قاسم باقری، معماری که مسجد جمعه تهران را ترمیم کرده بودیم. ما شب خانه غلامحسین شیرازی بودیم. نیمه شب او را خواستند و ما بیرون آمدیم. شبانه منزل حاج قاسم معمار رفتیم. ایشان تازه آپارتمان ساخته بود. حاج قاسم باقری به قزوین رفت و سپرد که به ما ناهار بدهند. ظهر، نواب صفوی بعد از نماز استخاره کرد و به من گفت« منزل آیت الله طالقانی می روی به ایشان می گویی که ما شب به منزل شما می آییم.» من سوار تاکسی شدم و به منزل ایشان رفتم. زمانی که آیت الله طالقانی من را دید گفت که شما چکار کردید؟ جواب دادم؛ نتیجه نداد و اعلا کشته نشد. شب چهار نفر شدیم و به منزل ایشان رفتیم. پنج شب آنجا بودیم در روز پنجم نواب استخاره کرد که به خانه ذوالقدر برود. حمید ذوالقدر، کارمند دولت بود که به نواب اظهار ارادت می کرد. ذاکرنیوز: شما هم همراه شدید؟ عبدخدایی: او به خانه ذوالقدر رفت و به ما گفت که فردا شب کسی را می فرستم که تو و خلیل طهماسبی را بیاورد. من و خلیل منزل آیت الله طالقانی ماندیم. فردا شب آقای طالقانی برای نماز می خواست به مسجد هدایت برود، امام جماعت بود، گفت «آقا مهدی اینجا بمان تا من برگردم.» تا ایشان رفت من هم برای ماندن در خانه ایشان استخاره کردم، بد آمد. با طهماسبی از خانه آقای طالقانی بیرون آمدیم که پیش نواب برویم. طهماسبی گفت؛ مادر من، توی محله خانقاه کوچه آبشار، مامای محلی بوده. من همه آنجا را بلدم و می دانم آقا کجاست. ما به نواب «آقا» می گفتیم. تصمیم گرفتیم که به خانه حمید ذوالقدر برویم. به سه راه «امین حضور» رفتیم. من پول نداشتم، طهماسبی ده تومان پول داشت. ده تومان را به تاکسی داد. کرایه مان یک تومان بیشتر نمی شد. تاکسی پول خرد نداشت من با ترس و لرز پیاده شدم پول را خرد کردم، یک تومان به تاکسی دادم و نه تومان را به طهماسبی. چهار تومان را به من پس داد و گفت همراهت باشد. قرار شد که با فاصله پنج متر از هم راه برویم. رسیدیم به محلی که مثل میدان بود. کنار یک خوار وبار فروشی. خلیل به داخل مغازه رفت و بعد من دیدم که او نیست. زمان خیلی برایم سنگین بود. از مغازه دار پرسیدم که این آقایی که آمد داخل کجا رفت؟ به خلیل طهماسبی گفته بودند که «آقا» اینجا دستگیر شده، طهماسبی رفته بود منزل خواهرش. چند تا بچه سوسول داشتند توپ بازی می کردند از بچه ها پرسیدم که خانه ذوالقدر کجاست؟ آدرس را به من نشان دادند. در زدم. پسرخاله ذوالقدر بازنشسته ژاندارمری بود پیش حمید زندگی می کرد تا من را دید گفت که آقای شما و آقای ما را گرفتند. جوان بودم، باورم نشد داخل رفتم تا با همسر ذوالقدر حرف بزنم. خانم آقای ذوالقدر چادر و چارقد به سرش بود. رنگ صورتش پریده بود. تا مرا دید گفت آقا مهدی چرا آمدی؟ به من گفت که همه را گرفتند آقای ما و آقای شما را گرفتند. من تازه اینجا فهمیدم که همه را گرفتند. از پله ها که آمدم پایین، در زدند. آقای ژاندارم در را باز کرد. دو نفر وارد خانه شدند. موهای کرنلی داشتند و عینک دودی زده بودند. دختر حمید دعوت کرد بروند بالا. من پایین پله ها توی تاریکی ایستاده بودم. این ها رفتند بالا. دست ژاندارم را گرفتم تا در را برای من باز کند. یک نفر روبروی در ایستاده بود، سرش پایین بود. آیه «وجعلنا من بین ایدیهم سدا...» را خواندم، دنبال کوچه می گشتم بدوم. ذاکرنیوز: متوجه شما نشدند؟ عبدخدایی: خیر. از خیابان 17 شهریور فعلی که تازه زیرسازی شده و هنوز آسفالت نشده بود سر درآوردم. در نهایت فرار کردم و به میدان قزوین رفتم. دو روز خانه دایی ام بودم و چند روزی هم خانه خاله مادرم رفتم. عباس کاتوزیان داماد خاله مادرم هم کمک می کرد. تا این که وسیله جور شد و من با کامیون به تبریز رفتم و 8 ماه در تبریز مخفی بودم. البته زمانی که به تهران آمدم با گروه دوم فداییان اسلام که ده نفر بودیم، محاکمه شدم. من را در دادگاه ارتش محاکمه کردند. در دادگاه اول، سرهنگ «سیف» رییس دادگاه بود. من نوه عمه رییس دادگاه بودم. ذاکرنیوز: نسبت فامیلی تأثیری در حکم شما نداشت؟ عبدخدایی: هیچ تأثیری نداشت. در دادگاه اول من چهار سال محکوم شدم و در دادگاه تجدیدنظر سرتیپ «والی» چهار سال من را تبدیل به هشت سال و نه نفر دیگر را تبرئه کرد. گفتم تیمسار شناسنامه ات دنبالت هست؟ گفت به تو مربوط نیست! گفتم عکست را در آینه نگاه کن. گفت چرا؟ می خواهم بگویم از زندان که آزاد می شوم 28 سال دارم، آن موقع تو مردی! گفت اگر اول دادگاه این را گفته بودی محکوم به اعدامت می کردم که نخواهی مرگ مرا ببینی! سال 43 که از زنده آزاد شدم، مرده بود. ذاکرنیوز: چطور خبر شهادت سید مجتبی نواب به شما رسید؟ عبدخدایی: من زمانی خبر شهادت را شنیدم که در تبریز بودم. داماد خاله ام «عباس کاتوزیان» مرا به خانه خودش برده بود. آن موقع خانه ها رادیو نداشت، داماد خاله که از خانه بیرون می رود، می شنود و شب که به خانه آمد خبر شهادت را به من داد. بعد از هشت سال که از زندان آزاد شدم به مشهد رفتم. آیت الله میلانی به دیدن من آمد، همراه آیت الله میلانی آقا شیخ عباسعلی اسلامی بنیان گذار جامعه تعلیمات اسلامی هم بود. حاج آقا رضا شاپوری هم بود. ایشان جریانی را تعریف کرد. در میدان شاپور خواربارفروشی بزرگی داشت. سالی چند روز هم روضه خوانی داشت. گفت صبح 27 دی ماه بود، یکی از اعضای جبهه ملی با عجله آمد در مغازه من. گفت من چطور می توانم الآن از نواب صفوی حلالیت بطلبم. گفتم چطور؟ گفت: من خیلی پشت سر این بچه پیغمبر غیبت کردم؛ اما امروز صبح که موقع نماز دخترم را بیدار کردم، دیدم دخترم این شعر را می خواند: دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند و اندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند بیخود از شعشعه پرتو ذاتم کردند باده از جام تجلی صفاتم دادند چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی آن شب قدر که این تازه براتم دادند دخترم، نواب را نمی شناخت. گفت آقا سید مجتبی نواب کیه؟ گفتم: چطور مگه؟ گفت الان خواب دیدم، یک سید جوان آمد پیش آیت الله میلانی، آیت الله پرسید؛ سید جان حالت چطور است؟ در چه وضعی هستی؟ سید شروع به خواندن این شعر کرد. ساعت هفت صبح رادیو را باز کردم، شنیدم رادیو مارش نظامی می زند و بعد اعلام کرد: امروز ساعت چهار نیمه شب نواب صفوی و یارانش تیرباران شدند. حالا نمی دانم چطور از این آقا سید حلالیت بطلبم. ذاکرنیوز: بعد از شنید خبر شهادت چه حسی داشتید؟ عبدخدایی: من آن شب تا صبح نخوابیدم و فقط گریه کردم. عاشق سید مجتبی بودم و دوستش داشتم. ذاکرنیوز: دلیل این عشق و دوستی شخصیت کاریزمایی شهید نواب بود؟ عبدخدایی: شخصیت کاریزمای نواب همه ما را جذب کرده بود. شبی که منزل آیت الله طالقانی بودیم هوا سرد بود، ایشان یک منقل آورد که توی آن زغال ها شعله سبز داشت. من از نواب پرسیدم، آقا؛ اگر ما را دستگیر کردند، چه بگوییم؟گفت هر چه وظیفه شرعی تان است انجام بدهید. گفتم اگر شما را دستگیر کنند چه می گویید؟ سپس نواب گفت: «به جدم قسم که من به گونه ای می میرم که از هر قطره خون من یک نواب صفوی بیرون می آید. مردانه می میریم، مردانه جان می دهیم و مردانه مبارزه می کنیم.» ذاکرنیوز: در جلسه ای که شاه پیشنهادی توسط امام جمعه به شهید نواب صفوی می دهد شما هم بودید؟ عبدخدایی: بله. بعد از 28 مرداد بود. می خواستیم 10 روز در مسجد روضه خوانی کنیم. متولی مسجد سید حسن امامی بود. تلفن کردند امام جمعه آمد دولاب. خانه نواب صفوی را دید، خانه فقیرانه بود که ماهی 50 تومان اجاره می داد. آنجا گفت من 50 هزار تومان طلب شخصی از شاه دارم اگر اجازه بدهید این مبلغ را به نام شما چک بکشم. آن موقع خانه در تهران خیلی ارزان بود. نواب از پله ها آمد پایین. دور حیاط قدم زد، من هم آمدم پایین ببینم نواب چه می کند. دیدم شال سبزی را که به دور سرش بسته است بالا و پایین می کند. آمد به امام جمعه گفت شعری را برای شما می خوانم که امام جواد برای متوکل خواند. «این پول ها به خون ما مخلوط نشده و ما از این پول ها ارتزاق نمی کنیم. ما با همین فرش زیلو و نان خالی ساختیم اما با پسر پهلوی خواهیم جنگید.» آقای امام جمعه اصلا انتظار نداشت که بگوید با پسر پهلوی می جنگم. گفت مختارید! بعد هم گفت مسجد در اختیار شماست... ذاکرنیوز: اجازه روضه خوانی داد؟ عبدخدایی: ده شب روضه خواندیم. شب دوم بود که من توی جلسه بودم که مرحوم شیخ اسلامی آمد. گفت؛ من دیگر در این جلسه نمی آیم. مرحوم طالقانی هم گفت این جلسه بوی خون می دهد، شما خیلی شدید به شاه و سلطنت حمله می کنید. قرار بود آقای طالقانی سخنران باشد ولی گفت من در این جلسه نمی توانم صحبت کنم. لذا؛ واحدی منبر رفت. آن سال از سال های عجیب بود. محرم سال 1332. منبر واحدی گل کرد. بعد از 28 مرداد بود، شدیدا به سلطنت پهلوی حمله می کرد. ذاکرنیوز: نگران چه چیزی بودند، این افراد که خودشان هم از مبارزان بودند! عبدخدایی: نگران بودند که وقتی توی جلسه می آیند همه به سلطنت بد می گویند. ذاکرنیوز: حتی آیت الله طالقانی؟! عبدخدایی: بله. منتهی آقای طالقانی نمی خواست وارد جرگه های تند بشود وگرنه خودشان هم از مخالفین و از ظلم ستیزان بود. ذاکرنیوز: ده روز روضه به کجا رسید؟ عبدخدایی: ده روز را روضه خواندیم. من تازه از زندان آزادشده بودم. ذاکرنیوز: چند بار به زندان رفتید؟ عبدخدایی: دومرتبه. یک بار در سال 1332 و مرحله دوم از سال 1335 تا 1343 که در این مرحله بود نواب به شهادت رسید. ذاکرنیوز: دیدگاه حضرت امام خمینی نسبت به فداییان و شهیدنواب چگونه بود؟ عبدخدایی: نگاه حضرت امام این بود که باید مردم را علیه دولت شوراند؛ اما نگاه نواب صفوی این بود که باید حاکمیت را از بین برد. ذاکرنیوز: مگر بین روحانیون مبارز هم دسته بندی خاصی بود؟ عبدخدایی: من بارها تحلیلی کردم که روحانیت در آن زمان به سه دسته تقسیم می شدند. فرهنگ سازان، استعمارستیزان و آرمان گرایان. مرحوم آیت الله بروجردی فرهنگ ساز بود، آیت الله کاشانی استعمارستیز و نواب صفوی آرمان گرا بود. امام هر سه این خصوصیت را داشت؛ هم آرمان گرا بود هم استعمارستیز و فرهنگ ساز. امام معتقد بود باید جامعه برآشفته شود و تا زمانی که جامعه برآشفته نشود انقلابی حاصل نمی شود. ذاکرنیوز: دیداری هم با شهید نواب داشتند؟ عبدخدایی: یک روز با نواب در قم از زیرگذر خان رد می شدیم که امام را ملاقات کردیم، امام خیلی اظهار لطف به نواب کردند. ذاکرنیوز: علت نبش قبر چه بود؟ عبدخدایی: نواب را آوردند مسگرآباد دفن کردند. روز 27 دی ماه بود. دولابی ها زیاد برای روضه خوانی به آنجا می رفتند. مادر نواب برای قبر پسرش نیت امانت کرده بود، برای شهید لازم نیست نیت امانت کنند. وقتی مسگرآباد می خواست پارک بشود؛ شهید محمد میر لوحی و چند نفر دیگر جنازه نواب را با اجازه آیت الله نجفی مرعشی در وادی السلام قم دفن کردند. ذاکرنیوز: وجود افرادی مثل نواب صفوی چقدر برای پیروزی انقلاب لازم بود؟ عبدخدایی: هیچ انقلابی بدون مقدمات قبلی به وجود نمی آید و پیروز نمی شود، باید بگوییم بعد از شهریور 1320 تنها شخصیتی که درخواست حکومت اسلامی کرد، نواب صفوی بود و کسی که زنگ بیداری اسلامی را در ایران نواخت نواب صفوی بود. وقتی هم امام خمینی (ره) حرکت خود را آغاز کرد اولین کسانی که دور ایشان حلقه زدند، یاران نواب بودند. گفت وگو از مهری فروغی
دوشنبه ، ۲۸دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ذاکرنیوز]
[مشاهده در: www.zakernews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 131]
-
گوناگون
پربازدیدترینها