واضح آرشیو وب فارسی:تین نیوز: وبلاگ تین نیوز، محمد صادق جنان صفت | یکی از بخش های بسیار مهم در اقتصاد ایران نظام بانکی است که گره های آن پرشمار و بازنشدنی شده اند و هر روز که سپری می شود ابعاد معضل در شبکه بانکداری بیشتر می شود. مشکلاتی مثل نرخ بهره، مطالبات معوقه و ناکارآمدی بانک ها در جمع آوری مطالبات خود، انجماد دارایی بانک ها در بخش مسکن، رقابت برای پرداخت نرخ سود سپرده گذاری بیشتر در شرایط کاهش نرخ تورم، رقابت نابرابر با مجموعه ای از موسسه های اعتباری غیرمجاز و وابسته به نهادهای خاص، دخالت های بیش از اندازه بانک مرکزی و... مجموعه ای از گره های بانکی اند که در هم فرو رفته و معلوم نیست که از کجا باید باز شود. برای روشن شدن ابعاد پیچیده بانکداری مستاصل امروز ایران از موضوع «نرخ بهره» شروع می کنیم. در هر جامعه ای نرخ بهره بانکی با نرخ تورم موجود و نرخ تورم انتظاری رابطه مستقیم دارد و تحولات کمی آن با این متغیر تنظیم می شود. در شرایطی که نرخ تورم در ایران روندی کاهنده دارد و دولت و بانک مرکزی با همدستی صدها کارخانه دار کوچک و بزرگ از بانک ها می خواهند نرخ بهره را کاهش دهند، چرا این اتفاق نمی افتد؟ مدیران بانک ها به درستی می گویند که آنها برای تجهیز منابع، نرخ سود بالا به سپرده گذاران می دهند و نمی توانند نرخ تسهیلات اعطایی را با فاصله ای دور از این متغیر تعیین کنند. وقتی از مدیران بانک ها پرسیده می شود چرا نرخ سود سپرده گذاری بالایی به پس اندازکنندگان داده می شود یادآوری می کنند که باید با موسسه های اعتباری غیرمجاز رقابت نابرابر کنند و اگر این کار را نکنند منابع کافی برای پرداخت پول پس انداز کنندگان را که هر ماه سود می خواهند ندارند. علاوه بر این مدیران بانک ها معتقدند ۳۰۰هزار میلیارد تومان از منابع آنها فقط در دو جا یکی دولت و دیگری بدهکاران عمده قفل شده و بانک مرکزی نیز ۱۳ درصد از منابع آنها را به عنوان حساب ذخیره قانونی حبس کرده است. با توجه به اینکه بانک مرکزی برای دیرکرد وام بانک ها نرخ ۳۴ درصدی تعیین کرده است آیا بهتر نیست که از مردم با نرخ ۲۰ درصد قرض بگیریم؟ مدیران بانک ها از سوی دیگر معتقدند که رکود پدیدار شده در بخش مسکن و ملک به دلیل سیاست های دولت ها بوده و منابع بانک ها در جایی قفل شده است که در رکود آن نقش نداشته اند. رکود بزرگ سال های دهه ۱۳۹۰ نیز ربطی به بانک ها نداشته است. اما دولت و بانک مرکزی به عنوان متحدان طبیعی معتقدند بانک ها تنها نهادهای سودآور در همین شرایط هستند و در شرایطی که نرخ تورم به ۱۵ درصد رسیده است آنها همچنان با نرخ های ۲۵ تا ۳۰ درصد اعتبار می دهند و بخش قابل توجهی از منابع سپرده گذاران را نیز به شرکت های تابعه خود وام می دهند که خلاف قانون است. یکی دیگر از نشانه های شکست بازار اعتبارات بانکی فقدان نوآوری و رقابت در مجموعه بانک های ایرانی با بانک های خارجی است. این وضع موجب شده که بازار پول ایران که بسیار بزرگ تر از بازار سرمایه است به حالت استیصال برسد و کل اقتصاد را از تعادل خارج کند و به مثابه سد راه اقتصاد پس از تحریم نمایان شود. برخی امیدواری ها اما وجود دارد که پس از تحریم این نظام مستاصل را از حالت فعلی بیرون آورد. کاهش مداوم تورم، استفاده از ابزارهای تازه بانکی و تکنولوژی روزآمد و کاهش هزینه های بانکداری از امیدهای آتی است.
یکشنبه ، ۱۳دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تین نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]