تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 10 آبان 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):بر شما باد رجوع به كتاب خدا (قرآن) ... كسى كه به آن عمل كند از همه پيشى مى گيرد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1825014514




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

خواب سرمایه های مهندسی و بیداری تخریب ها در ساحل خوزستان


واضح آرشیو وب فارسی:هنر نیوز: میراث فرهنگی باید در کنار ابزار جدید تکنولوژی قرار بگیرد و راه حلی از دل آن بیرون بیاید برای مشکلات این مملکت. پس ما با دو بال باید حرکت کنیم یکی شناخت علمی مهندسی سازه های میراث و دیگری بکارگیری ابزارآلات و تکنولوژی علمی روز دنیا . ما اکنون صاحب دانش میراث فرهنگی هستیم اما باید آن را با ابزار خرد توانمند سازیم.دکتر سید عبدالعظیم امیر شاه کرمی- تمدن ها برای بقا و رشد به دو موضوع غذا و انرژی در قالب مهندسی سنتی و مدرن نیاز دارند. با شبیه سازی ریاضی آثار میراث فرهنگی و مهندسی طبیعت در محیط زیست، صدای وضعیت خوزستان، از خواب سرمایه مهندسی آبهای شهر شوش تر (صنعتی – کشاورزی) در شمال شرقی خوزستان و بیداری مد آبهای شور خلیج فارس برای نمک سازی، استهلاک زمین و نمک سوز شدن نخل ها درحاشیه شرقی بهمنشیر و شور شدن آب رودخانه شنیده می شود. به عبارتی آبهای شوشتر خواب است و طبیعت بیدار با بکارگیری مهندسی بد خود به این آب و خاک آسیب می زند. مد، مرتب آب این منطقه را شورتر می کند از سویی مهندسی که می تواند برای این مملکت راهگشا باشد در سازه های آب های شوشتر به خواب رفته است و کسی صدای آن را نمی شنود. سرزمین شیب و شتاب، نیازمند مهارت در حل مسائل و مهار (ترمز) عوامل تخریب است. در واقع ما بلندترین کشور هستیم. فرضاً تهران در ارتفاع ۱۳۶۸ متری از سطح دریاست، شیراز ۱۵۱۹، بیرجند ۱۴۴۴ و...این در حالی است که فرضآ ارتفاع کشورهای اروپایی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ متر است یا بین النهرین ارتفاع تقریبی ۱۰ متر را دارا است. در ارتفاع شتاب ثقل بیشتر عمل می کنداز این رو خرابی بیشتر است.( مثلاً اگر سیبی از درخت بیفتد با توجه به شتاب ثقل صدمه بیشتری می بیند. از این رو چون سرزمین مرتفعی داریم خطر سُر خوردن آن زیاد است و هم هوای آن مرتب در حال تغییر است. ما هیچ جای دنیا اختلاف حرارت به اندازه ایران نداریم در حالی که یک گوشه از ایران برف می بارد در بخش دیگری کویر و افتاب تابان آن را داریم و... از این رو مختصات زیست محیطی سرزمین ایران، شامل توپوگرافی، زمین شناسی و آب و هوا، به شدت با سایر نقاط جهان به لحاظ ظرافت مسائل متفاوت است. به همین جهت مهندسی های جاری در تمدن ایران شگفتی های خاص و پیچیده تری دارند. این مهندسی ها به صورت چند منظوره ای و سیستم های توام و کاملا منطبق با محیط هستند. از عجایب هفتگانه مهندسی جهان شماره اول و دوم آن ها از ایران و مربوط به تبدیل انرژی و تولید آب در دسترس است. به عنوان مثال آسیاب های آبی سیستان و بلوچستان هم کاربرد آسیاب را داشته و هم آب را از دل چاه بیرون می کشیدند و به سطح زمین می آوردند، که بعدها ارشمیدس این «انرژی مکانیکی» را به نام خود ثبت کرده است. این آسیاب ها توربین های بادی داشتند که با چوب می چرخیدند و تولید انرژی بادی می کردند. همچنین بادگیر نوع دیگری از وسایل به کارگیری انرژی بادی بود که در سیستم گرمایش و سرمایش خانه ها کاربرد داشته است. نحوة تولید و گسترش این دو بخش (غذا و انرژی)، در سایه امنیت سلامتی و کیفیت جایگاه تمدنی در هر سرزمین مشخص می شود. ایران سرزمین شیب، بلندی، زلزله، جوانی زمین به علت اینکه محل برخورد سه صفحة تکتونیکی است، بارش کم و خورشید تابان، خشکی هوا، تبخیر شدید، فعالیت نمک (Weathering) می باشد. بهمین دلیل ناپایداری کل ( کل سرزمین ایران)و نقطه ای (General & local) ( فرضاً پاساردگاد یا سواحل خلیج فارس و..) و تغییرات تابع زمان به صورت پیوسته و گاهاً آنی (زلزله) وجود دارد (سرزمین جاری، شتابدار و دینامیک). بدین ترتیب مهندسی آن باید شامل ترمز (مهار)، تدبیر و هدایت باشد. بند تنظیمی که با مخزن آب پشت سد شادروان عملکرد داشته است، مخزن حالت رسوب گیر و ایجاد ارتفاع برای بند دارد وقتی اختلاف پتانسیل وجود داشته باشد، ما دارای حرکت هستیم. مثلاً اگر بیرون اتاق سرما و داخل گرما باشد گرما به سمت سرما جریان پیدا می کند. یا اگر در یک سطح مرتفع آب باشد این آب به سمت ناحیه کم ارتفاع جریان پیدا می کند. حال وقتی سرزمین ما روی بلندی و شیب قرار دارد به علت اختلاف پتانسیل تمایل دارد به سمت نقاط کم ارتفاع تر حرکت کند. همیشه جهان در جهت آرام شدن حرکت می کند. ایران بین سه صفحه تکنوتیکی شام صفحه عربستان در جنوب ایران، صفحه اروپا در شمال ایران، صفحه هند و پاکستان در شرق قرار دارد. ایران در حال فشردگی بین این سه صفحه است و از این رو مرتب تحت فشار چین می خورد و بلندتر می شود و دچار زلزله می گردد که یک تغییرآنی است . اما تغییرات پیوسته آن شامل تغییرات شدید درجه حرارت است. چون در ارتفاع هستیم هوا خشک است. هرچه ارتفاع بیشتر باشد هوا سبکتر می شود و غلظت آن پایین تر می آید، مکندگی آن بیشتر است از این رو تبخیر سریعتر انجام می شود. وقتی آب و خاک مکیده می شود، نمک آن باقی می ماند. آب تقطیر شده که آب مقطر است رسوباتی را بر روی خاک باقی می گذارد که به آن رسوب نمک می گویند که سبب نمک آلود شدن سرزمین مان می شود. پیش از این آبیاری ها به شکلی بوده که نمک را به پایین می رانده است. اگر زمین های کرانه ای مانند ارومیه و خوزستان مورد کشت قرار نگیرد، نمک در خاکشان رسوب می کند. این مشکل از ابتدا در سرزمین ما وجود داشته و راه حل آن در میراث فرهنگی نهفته است. راه حل آن را می توان در سازه های آبی شوشتر، سیستم آبیاری اصفهان، شکل قنات ها ( تبخیر را به حداقل ممکن می رساند چون نمی گذارد آفتاب به آب بتابد) و... جستجو کرد که رطوبت زمین را کنترل می کنند. پس به طور خلاصه متوجه شدیم که به دلیل جاذبه و شتاب ثقل زمین، اگر سیب ها از درخت سقوط می کنند، خاک روی شیب سر می خورد و آب با شتاب از دامنه ها جاری می شود و از گسل ها به سمت درون زمین هم فرار می کند. از سوی دیگر به علت خشکی هوا، تبخیر از سطح و صعود رطوبت از زمین هم صورت می گیرد این ناپایداری همیشگی است. توسط سه صفحه تکتونیکی اطراف، انرژی پتانسیل (Strain Energy) به زمین وارد می شود و بلندی ها بلندتر می شوند و توسط فرسایش مکانیکی و سر خوردن و حرکت ثقلی خاک و آب، فرسایش ایجاد می شود (البته توسط فعل و انفعالات شیمیایی تغییرات ترکیب شکنی هم در جریان است). در این میان ترمزها و مهار ها، جزء مهندسی حرکت می شوند. سد – پل شادروان و آبگیری دانیون با توجه به مسائل مطرح شده نوع مشکلات سرزمین ایران با اروپا متفاوت است از این رو شکل میراث فرهنگی ما هم با آنها متفاوت است. مشکل سرزمین ما پیوسته ناپایدار است اما برای سرزمین اروپا پیوسته پایدار است. مثلاً به دلیل همین بلندی و شیب اکثر جنگل ها، باغات، زمین های کشاورزی و جاده های ایران روی شیب قرار دارد. اروپایی ها به جاده رم افتخار می کنند اما آنها جاده روی شیب ندارند این در حالی است که فرضاً جاده شاهی کرمانشاه روی شیب واقعاً بی نظیر است. پس سرزمین ایران مانند کاسه ای نیست که روی کرسی قرار دارد. بلکه مانند کاسه ای است که روی کرسی دائم در حال لرزش قرار دارد از این رو آب درون این کاسه متلاطم است. از آن طرف به علت اختلاف دمای شدید علاوه بر تلاطم به شدت هم در حال تبخیر است.پس زیر و بالای سرزمین ایران ناآرامی اب و هوایی و جغرافیایی وجود دارد.از یک طرف مرتب به آن انرژی داده می شود و از سویی از آن به طور مرتب انرژی از دست می دهد. اگر به طور مثال جاده پیچ در پیچ چالوس را ایران و جاده صاف تهران – قم را اروپا در نظر بگیریم باید گفت حرکت در جادة چالوس، دو شتاب ناخواسته (شتاب ناشی از شرایط توپوگرافی) علاوه بر شتاب افقی حرکت که با خواستة راننده تنظیم می شود وجود دارد. شتاب ثقل در شیب (رانش ثقلی) و شتاب گریز از مرکز در پیچ ها ، حاصلضرب دو شتاب گریز از مرکز و حرکتی باعث شتاب سوم یا کریولیزم که چرخش به دور محور قائم است می شود، یعنی ناپایداری غیر معمول در خط مستقیم. این شتاب های محیط باعث می شوند که راننده لحظه ای نباید بدون تدبیر، فکر و تصمیم گیری باشد. این مثال با اتوبان قم تهران فرق دارد. راننده ها و اتومبیل های گردنه حیران و جاده چالوس با تهران – قم و اهواز – آبادان متفاوت هستند. به عبارتی راننده ای که در جاده چالوس حرکت می کند باید دو شتاب دیگر به غیر از شتاب راننده را کنترل کند. یکی شتاب ثقل که می خواهد باعث سقوط ماشین شود و دیگری شتاب گریز که در پیچ ها وجود دارد و هنگام دور زدن با آن دست و پنجه نرم می کند تازه از ترکیب این دو شتاب سومی به نام کریولیزم بوجود می آید درست شبیه وقتی که کفی درب آب حمام را برمی دارید آب مستقیم پایین نمی رود بلکه یک حالت چرخشی به خود می گیرد و پایین می رود. اما وقتی در یک جاده صاف حرکت کنید با هیچ کدام از این مشکلات روبرو نیستید یا به عبارت دیگر وقتی می خواهید ایران را مهندسی کنید نمی توانید از اروپا ( جاده صاف ) الگو بگیرید برای یک سرزمین مانند ایران ( جاده چالوس) اگر چنین کردید منتظر سقوط و نابودی باشید. کی نجات پیدا می کنیم وقتی که مهندسی پل خواجو یا سازه های آبی شوشتر و ... را بفهمیم. این مهندسی در ایران بر اساس مقضیات جغرافیایی و اب و هوایی به شکل بومی بوجود آمده و در سازه های میراث فرهنگی دیده می شود اما اینک به مرحله فراموشی سپرده شده و به خواب رفته است. انرژی نهفته در شوشتر یک انرژی پاک بوده که بر اساس یک مهندسی فکر شده از آن برای تولید انرژی و غذا استفاده می شده است. مهندسی تولید غذا و انرژی در شیب و ناپایداری زمین و آب و هوا، به علوم پایه پیچیده تر و وسیعتر نیاز دارد. سیستم های مرکب، چند دیسیپلینی و دقیق تر هستند. یکی از مهندسی های ثبت شده از این نوع، شهر صنعتی- کشاورزی شوشتر بر اساس پالایشگاه انرژی و تنظیم آبیاری رودخانه کارون است که غذا و انرژی به یکجا حاصل می شود. پس بار دیگر تأکید می کنیم اگر در اروپا مسائل، از نوع حالت پایدار (Steady state) ، بدون شتاب غیر خطی و مستقل از زمان هستند، نوع مسائل ایران متلاطم، ناپایدار (Unsteady state) شتابدار، غیر خطی و تابع زمان هستند. راه حل این مسائل ( مهندسی) کاملاً متفاوت و نیاز به ریاضیات عددی منکسر، کثرت در اجزاء، در یک راه حل واحد می باشند. در اروپا زمین را رها کنیم تبدیل به جنگل می شود در ایران تبدیل به شوره زار می گردد. در محوطة مهندسی شوشتر این مسائل یعنی شیب، سرعت، انرژی در گلوگاه، عبور از شیب به دشت با روش ترکیب اجزاء کاملاً حل شده است. در مطالعه حاضر، هدف بازخوانی مهندسی شوشتر، نحوه زندگی در شیب، استفاده از اصل مومنتوم ( ضربه مثلا یک توپ را به زمین بزنیم باز می گردد که عیناً در آسیاب های شوشتر از آن استفاده شده است) و دینامیک در تولید انرژی به جای وزن سنگین و حجم زیاد معمول در اروپا و یا بین النهرین است. نوع آسیاب ها در ایران شامل یک چاه بلند و یک مقدار کم آب است. این آب به پره های بسیار کوچکی برخورد می کند. این آب سرعت بسیار زیاد است و در اثر برخورد با پره ها توربین را به حرکت در می آورد اما در اروپا یا بین النهرین یک آسیاب بسیار بلند است که آب خیلی آرام به پره می خورد. پره ها در ایران بسیار کوچک و نیم متر است در حالی که پره های اسیب های اروپایی حداقل ۱۰ متر است. پس ما مسأله شتاب را در دوران کهن با مهندسی بومی حل کردیم اما اکنون از آن ناآگاهیم آن زمان در سازه های آبی شوشتر یا کرمانشاه یا اصفهان مسأله شتاب مورد توجه قرار گرفته و برای آن راهکار ارائه شده است. از این رو معرفی و آشنایی و کشف علوم و مهندسی مربوط با میراث فرهنگی بسیار حائز اهمیت است.میراث فرهنگی شرکت در کنفرانس های متعدد نیست بلکه شناخت این مهندسی خفته در دل میراث است. پس باید بدانیم چرا به میراث فرهنگی نیاز داریم. دوم میراث فرهنگی چه هست؟ پس نمی توان فرضاض با شرکت در همایش پاریس میراث فرهنگی ایران را شناخت. ایران باید دانشمند داشته باشد. طرح پیوستگی زمین، پی ، پایه ها و عرشه در شادروان با روش شبیه سازی، استفاده از راهکارهای ترمز و مهار در بلندی های البرز و زاگرس و با استفاده از دانش و تجربة شوشتر و ابزارها و تکنولوژی های جدید، ادامة مسیر شوشتر – پل خواجو می توان یافت که راه توسعه پایدار چگونه خواهد بود؟ ترمز، مهار، هدایت و جذب انرژی چهار رکن زندگی در شیب و بلندی هستند. انرژی خورشید، آب، خاک و نمک در نقاط مختلف طبیعت ساختار متفاوت دارند. در بعضی از نقاط و در حالتهایی همانند جنگ، طبیعت در این سرزمینِ دینامیک، دست به خود خوری می زند و محیط زیست را نابود می کند؟ تبخیر رطوبت از خاک و صعود رطوبت ( محلول نمک) و رسوب نمک در لایه فوقانی خاک در دشت ها، حرکت خاک کشاورزی در شیب ها به سمت پایین (سر خوردن) و از سویی این مسأله که تمام رودخانه های ایران آب گل آلود دارند. مثل رودخانه قزل اوزن یا رود کارون و ... باید مورد توجه قرار گیرد. چه کسی می تواند آن را درمان کند؟ فردی که شناخت داشته باشد از مهندسی علمی سازه های مختلف میراث فرهنگی این کشور ؟ سازه های میراث فرهنگی نیاز به شناخت دارد و پس از آن نیاز دارد که این شناخت توسعه و تسری یابد. اگر هخامنشی تخت جمشید و صفویه نقش جهان را دارد ما اکنون چه کرده ایم که در پیوند با مهندسی این سازه ها در تداوم زمان معماری جدید و در عین حال پیوسته با تاریخ و جغرافیای این منطقه را رقم بزنیم. میراث فرهنگی باید یک برند برای مهندسی باشد نه یک المان صرفاً هنری. پنج خور با دهانه بسیار کوچک ولی طول بسیار زیاد که به راحتی قابل مسدود شدن هستند. ولی باعث از بین رفتن سه هزار کیلومتر مربع از حاصلخیزترین زمین دنیا شده اند. از همه آشکارتر و وسیعتر ولی دور از چشم مهندسی سطحی و دل مشغولی امروزی، توسعه روز افزون نمک ناشی از مد خلیج فارس ( ارتفاع ۲.۵ m) و نابودی بخش اصلی دشت خوزستان از طریق چهار «خور» بسیار طولانی (حدود ۵۰km) و با دهانه ها و مقطع بسیار باریک بین ۳۰۰-۴۰۰ متر باعث شده که ۳۰۰۰ کیلومتر مربع از بهترین زمین های جهان فاسد و مشکل ساز برای محیط زیست شده است و عملا فرصت به تهدید تبدیل شده است. خور به شاخه ای (محدوده نیمه بسته آب) از دریا گفته می شود که به خشکی داخل شده باشد. خور در حقیقت خلیج کوچک است. در ایران باستان خور ریشه نور و خوبی را دارد. از بین رفتن سه هزار کیلومتر مربع از حاصلخیزترین زمین دنیا بعضی خورها مدخل یک رودخانه به دریا هستند و در درون آن آب دریا به مقدار قابل توجهی توسط آب رودخانه یا آب شیرین رقیق می شود. این نوع خورها را اصطلاحاً خلیج دهانه ای می نامند. نحوه تخریب محیط زیست خوزستان و سادگی شناخت مسئله و راه حل بسیار ساده آن یعنی بستن خورهای چهار یا پنج گانه آب دریا در هنگام مد روی دشت رانده شده با نفوذ در زمین، رودخانه بهمن شیر را آلوده می کند از سویی با تبخیر، علاوه بر آب، خاک هم آلوده می شود. (رسوب نمک) نمک ناشی از مد خلیج فارس باعث نمک سوز شدن نخلهای حاشیه غربی بهمن شیر و آلودگی آب در زمین می شود. در حالی که جلوی این معضل را با ایجاد چهار سد خاکی می توان گرفت. طبیعت در خوزستان در اینجا در حال نابود شدن است آن هم توسط خودش پس ما باید ترمز ( مهار ) ایجاد کنیم و جلوی این سیر طبیعی تخریب را بگیریم و نگذاریم آب سُر بخورد و وارد این زمین شود. بازخوانی مهندسی سنتی (آب های شوشتر) و انتقال آن به امروز و نجات دادن زمین های ساحلی خوزستان ما می توانیم با روش شبیه سازی ریاضی مهندسی سنتی را زنده و به آینده منتقل سازیم. این قبیل مسائل بوجود آمده مثل دریاچه ارومیه ، دلتای خوزستان و...، با توجه به تجربه شوشتر و روش مدل سازی راه حل امروزی دارند. شناخت نوع مسئله، ابعاد و دانش لازمه اول هستند، خرد و توان مهندسی در مرحله تکمیلی قرار می گیرند. واردات مهندسی و ابزارها، روش حل مسائل نبوده و جوابگو نیستند. اگر مسائل ریشه و فضای یکسان داشته باشند راه حل ها قابل انتقال می باشند ولی اگر شرایط متفاوت دارند راه حل متفاوت می خواهند. دانش مهندسی خفته در نیروگاه آبی زیر زمینی (زیر شهر شوشتر) و بر بام دشت خوزستان مجموعه جواهر مهندسی که در گلوگاه دشت خوزستان بر گردن کارون آویخته شده است. شامل: ۱- تونل انحرافی به طول ۱.۵ کیلومتر، ۲- بند انحرافی به طول ۱۳۰ متر، ۳- صد پل شادروان به طول پانصد متر، ۴- نهر داریون، ۵- بند میزان، ۶- آبشارها، ۷- قلعه سلاسل (مدیریت نیروگاه آبی) میراث فرهنگی باید در کنار ابزار جدید تکنولوژی قرار بگیرد و راه حلی از دل آن بیرون بیاید برای مشکلات این مملکت. پس ما با دو بال باید حرکت کنیم یکی شناخت علمی مهندسی سازه های میراث و دیگری بکارگیری ابزارآلات و تکنولوژی علمی روز دنیا . ما اکنون صاحب دانش میراث فرهنگی هستیم اما باید آن را با ابزار خرد توانمند سازیم. الف) شناخت شرایط با بازخوانی طرحهای ماندگار (میراث فرهنگی)، ب) شناخت محیط (محیط زیست)، ج) شناسایی در عمق (In-depth inspection)با مدل سازی و تحلیل عددی، ارزیابی و پیش بینی، د) مهندسی یا طرح و اجرا، چهار رکن مهندسی پویا برای توسعه پایدار است که هر چهار رکن احتیاج به طراحی منطبق با موقعیت دارند.  به عبارتی توسعه سد راه میراث فرهنگی و بالعکس نیست. این دو لازم و ملزوم یکدیگرند. برای توسعه ما به میراث فرهنگی نیازمندیم.


شنبه ، ۱۲دی۱۳۹۴


[مشاهده متن کامل خبر]





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هنر نیوز]
[مشاهده در: www.honarnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن