آتش در خرمن خفتگان عالم زند

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: آتش در خرمن خفتگان عالم زند

عمومي- دكتر محمد رضا مسجدي*:
استعمال دخانيات مهمترين علت قابل پيشگيري مرگ در جهان است.

دود ناشي از استعمال دخانيات، نه‌تنها موجب زيان هاي جسمي و روحي در مصرف‌كنندگان مي‌شود بلكه موجب آسيب‌رساندن به افراد در معرض اين دود مي‌شود.

هر اقدامي براي كاهش مصرف دخانيات حركتي براي ارتقاي شاخص‌هاي بهداشتي و تضمين‌كننده سلامت بيشتر جامعه است. الان مصرف دخانيات هر 6 ثانيه يك قرباني مي‌گيرد و به‌طور متوسط 15 سال از عمر افراد مي‌كاهد. دخانيات عامل بيش از 85 نوع بيماري و بيش از 20 نوع سرطان است. پژوهش‌ها، ارتباط بين سرطان‌هاي حنجره، مري، ريه، معده، پانكراس، كليه، كولون، مثانه، رحم و تعداد ديگري از بدخيمي‌هارا با استعمال دخانيات نشان داده است.

مصرف جهاني دخانيات

مصرف جهاني دخانيات از زماني كه James Bonsack در سال 1881 اولين ماشين توليد سيگار را اختراع كرد، شكل تازه اي به‌خود گرفت. مصرف دخانيات هر روز در جهان رو به افزايش است و تخمين زده مي شود در سال 2030 حداقل 2 ميليارد نفر در جهان دخانيات مصرف كنند. كمپاني‌هاي دخانياتي در حال حاضر به‌ازاي هر فرد در كره زمين، 900 نخ سيگار در سال توليد مي‌كنند.

امروزه مصرف حدود 6تريليون نخ سيگار، ساليانه بيش از 5 ميليون نفر را در سراسر جهان مي‌كشد و پيش‌بيني مي‌شود با ادامه اين روند تا سال 2030 ،ميزان مصرف به 9 تريليون نخ و مرگ و مير ناشي از آن به بيش از 8 ميليون نفر در سال برسد.نكته حائز اهميت در اين سير صعودي ، افزايش ميزان مصرف و به تبع آن عوارض ناشي از آن در كشورهاي در حال توسعه چون ايران است.

با توجه به اينكه ميزان مرگ و مير ناشي از مصرف دخانيات در كشورهاي پيشرفته در دهه‌هاي گذشته دو برابر كشور هاي در حال توسعه بوده ، سهم كشورهاي در حال توسعه در 20 سال آينده به 80 درصد مرگ و مير ها افزايش خواهد يافت. قطعاً اين روند به معناي افزايش عرضه، فروش و مصرف دخانيات در كشور هاي در حال توسعه، به‌جاي كشور هاي پيشرفته است. باتوجه به اينكه مصرف دخانيات موجب مرگ بيش از 100 ميليون انسان در قرن بيستم شده، در صورت عدم اعمال سياست‌هاي پيشگيرانه موثر ، اين رقم براي قرن بيست و يكم به يك ميليارد نفر خواهد رسيد.

دخانيات و زنان

يكي از اهداف كمپاني‌هاي دخانيات، يافتن بازارهاي جديد در ميان زنان كشورهاي درحال‌توسعه است. اگر زنان دخانيات را مانند آنچه امروزه مردان استفاده مي‌كنند مصرف كنند، قطعاً فاجعه بهداشتي در جهان رخ خواهد داد. در حال حاضر حفاظت از افزايش

استعمال دخانيات در ميان زنان به‌ويژه در كشورهاي درحال‌توسعه، از هر اقدامي براي ارتقاي سلامت بانوان با ارزش‌تر است.

دخانيات و جوانان

بر طبق مطالعه GYTS حدود 25درصد جوانان سيگاري، اولين سيگار خود را در سن قبل از 10 سالگي كشيده‌اند. استعمال دخانيات در جوانان، به‌ويژه در پسرها با رشد صنعت دخانيات، دسترسي آسان به محصولات دخاني، قيمت پايين و استعمال دخانيات توسط والدين ارتباط مستقيم دارد. با اين حال حدود 90درصد جوانان سيگاري معتقدند كه سيگار كشيدن موجب افزايش موقعيت اجتماعي آنان نشده است.

دخانيات و ايران

ايران به‌عنوان يكي از 10 كشور بزرگ واردكننده دخانيات در جهان و سومين كشور وارد كننده دخانيات از آمريكا شناخته شده‌است. سالانه حدود 24 ميليارد نخ سيگار از مجاري قانوني وارد كشور مي‌شود. براساس آخرين آمار اعلام شده از سوي وزارت بهداشت ميزان مصرف دخانيات در ايران 14درصد جمعيت هفتاد ميليوني يعني حدود 10 ميليون نفر است. نكته نگران‌كننده در بررسي‌ها، روند رو به رشد مصرف در بين جوانان و نوجوانان ايراني است. درحالي‌كه طبق آمار در سال 1382 حدود 12درصد نوجوانان 13 تا 15 سال دخانيات مصرف مي‌كردند، اين ميزان در سال 1386 به بيش از 26درصد رسيده است.

ايران به داشتن سابقه حكم تحريم تنباكو در حدود صد سال پيش افتخار مي‌كند با اين‌حال روند قانونمند كردن محدوديت‌ها در استعمال دخانيات از دهه اخير آغاز شده است. تلاش‌هاي جمعيت مبارزه با استعمال دخانيات ايران در سال 1385 منجر به تصويب قانون جامع كنترل و مبارزه ملي با دخانيات در مجلس شد. به‌نظر مي‌رسد موثرترين راه پيش رو جهت مقابله با اين معضل رو به فزوني، اجراي دقيق و صحيح اين قانون است. بر اساس اين قانون هرنوع تبليغ، حمايت، تشويق مستقيم و غير مستقيم و يا تحريك افراد به استعمال دخانيات همچنين عرضه واستعمال دخانيات در اماكن عمومي و فروش اين محصولات به افراد زير 18 سال و به‌صورت نخي اكيداً ممنوع است.

افزايش ماليات و عوارض بر محصولات دخاني راهكار موثر ديگري در كاهش ميزان مصرف دخانيات است. با جلوگيري از عرضه اين ماده اعتياد آور در سطح جامعه نه تنها جلوي استعمال موارد جديد گرفته خواهد شد، بلكه مي توان به خيل بيشمار افرادي كه مايل به ترك مي‌باشند كمك كرد.

*دبير كل جمعيت مبارزه با استعمال دخانيات ايران
*دبير كل اتحاديه جهاني مبارزه با سل و بيماري هاي ريوي

تاريخ درج: 13 خرداد 1387 ساعت 11:10 تاريخ تاييد: 15 خرداد 1387 ساعت 08:14 تاريخ به روز رساني: 15 خرداد 1387 ساعت 08:14
چهارشنبه 15 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 207]