تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1849197366
سعی کردیم فرهنگ و زبان فارسی را نگاه داریم
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: با آذرمیدخت صفوی؛ رئیس مرکز تحقیقات فارسی هند «از میان ملل و نژادهای بسیاری که با هندوستان تماس داشته اند و در زندگانی و فرهنگ هند نفوذ کرده اند، قدیمی ترین و بادوام ترین آنها ایرانیان هستند.» جواهر لعل نهرو زبان فارسی در هند، سابقه و پیشینه ای بس دیرینه دارد. نخستین نشانه های وجود این زبان را در میان مردم آن سامان، در حدود اوایل قرن چهارم و در اشعار «رابعه بنت کعب» از مردم منطقه سند در هند می توان سراغ گرفت. اما دوران اوج حکومت زبان فارسی در این سرزمین زرخیز را باید در دوران غزنویان جست و جو کرد که فارسی بدل به زبان علمی و ادبی و حتی فراتر از آن، اداری هند شد. ناگفته نماند این ارتباط میان فرهنگی، البته گذشته اش را باید در ارتباط میان زبان های اوستایی و سانسکریت در دوران اشکانیان یافت که به ترجمه کلیله و دمنه در روزگار ساسانیان به فارسی منتج شد. با این حال، از دوران سلطان محمود غزنوی زبان فارسی بر اندیشه، سیاست، اقتصاد و فرهنگ مردم هند حاکمیت داشت. به گونه ای که کلیه آثار مهم فرهنگی، مذهبی، سیاسی، ادبی، مکاتبات، اسناد شخصی و دولتی و احکام قضایی هند به زبان فارسی نوشته می شد. هرچند از دوران گورکانیان در هند که مصادف با ظهور صفویان در ایران است، صدها شاعر و نویسنده و عالم و عارف به هند رفتند و بذر این زبان را در سراسر این سرزمین پاشیدند و کاشتند. حتی شاید برایتان جالب باشد که بدانید، بانویی که بنای تاج محل به نامش بنا شد، یک ایرانی از اهالی شیراز بود و حتی اشعار فارسی بسیاری در مزار ارجمندبانو بیگم به چشم می خورد. کسی که بر پاسداشت نوروز در هند ابرام و اصرار داشت. از جایگاه شعر فارسی در هند هم نباید غافل شد. امیرخسرو دهلوی و بیدل دهلوی تنها نمونه ای از خیل عظیم شاعرانی هستند که به زبان فارسی شعر گفتند و یکی شان که امیرخسرو دهلوی بود به طوطی هند شهرت یافت. پس البته بی سبب هم نبود که سعدی شیرازی گفت که «زین قند پارسی که به بنگاله می رود.» در سال ۱۷۸۵ میلادی بود که نخستین نسخه چاپی شاهنامه فردوسی و در سال ۱۷۹۱ نخستین نسخه چاپی دیوان حافظ در شهر کلکته منتشر شد. جز این، روزنامه های فارسی بسیاری که شاید مهم ترین شان «حبل المتین» باشد در کلکته منتشر می شد. ناگفته نماند اهالی فرهنگ معاصر هم در ایران، بسیار به آن کشور می رفتند که از متقدمین باید از صادق هدایت و از متأخرین نیز از نوش آفرین انصاری یاد کرد. با این حال زبان فارسی در هند، با استعمار انگلیس و بویژه از سال ۱۸۳۶ بود که به دستور چارلز تری ویلیان، زبان اداری هند که تا آن زمان و از هفت سده پیش، فارسی بود به انگلیسی تغییر یافت و این، شروع افول زبان فارسی در هند بود. اما هنوز شعله های پاسداری از زبان فارسی روشن مانده است. پس از بزرگانی چون شبلی نُعمانی، اقبال لاهوری و نذیر احمد، «آذرمیدخت صفوی» حالا در هند چنین کرده است. او که اصالتی ایرانی دارد و نخستین معلم زبان فارسی اش را پدر می داند، تا آنجا پیش رفت که مرکز تخصصی تحقیقات زبان فارسی را در آن کشوربنیان گذاشت تا نهادی باشد در راه اشاعه این زبان تا به ناگه، این چراغ افروخته شده از ۷۰۰ سال پیش، خاموش نشود. او در سال ۲۰۰۵ به پاس خدمات شایسته در ترویج زبان و ادب فارسی جایزه ویژه رئیس جمهوری هند را دریافت کرد. فرصت گفت و گوی کوتاه با این استاد ۶۳ ساله در اردیبهشت ماه امسال که برای شرکت در همایش بین المللی حافظ شیرازی به ایران سفر کرده بود، دست داد که متن کامل آن را در ادامه می خوانید. *** سرکار خانم دکتر صفوی، در ابتدا و برای ورود به بحث، از محیط خانواده پدری تان بگویید. می خواهم بدانم در چه محیطی رشد پیدا کردید؟ من در سال ۱۹۵۲ میلادی در شهر آگره – که عمارت تاج محل در آن واقع است – در ایالت اوتار پرادش که در شمال هند است، به دنیا آمدم. خانواده ام، همانطور که از نام خانوادگی ام پیداست، از نسل خاندان «صفوی» هستند که بیش از ۲۰۰ سال در ایران حکومت کردند و جدشان شیخ صفی الدین اردبیلی بود. و در چه زمانی به هند مهاجرت کردند؟ در دوران سلطنت نادرشاه افشار بود که صفویان، به سبب تنگنای ایجاد شده و دگرگونی وضع زندگی شان، در زمان محمدشاه گورکانی به هند هجرت کردند. ناگفته نماند خاندان گورکانی هم اصالتی ایرانی داشتند و از نوادگان امیرتیمور گورکانی بودند. حدود چه سالی؟ به نظرم در سال ۱۷۳۷ میلادی بود که مهاجرت جد من؛ شاه رحمت الله صفوی به هند رخ داد و مقصدش شهر عظیم آباد – با نام کنونی پاتنا – در ایالت بیهار بود. این شهر در آن زمان، مرکز ادبیات فارسی بود. ایشان از سوی حاکمان، به سمت فرماندار این شهر منصوب شد و در آنجا زندگی کرد و در نهایت به شهر لکنهو (معروف به شیرازِ هند) آمد که اکنون پایتخت ایالت اوتار پرادش است. در خانواده شما، زبانی که تکلم می شد هندی بود یا فارسی؟ هر دو. فراموش نکنیم که آنها در هند با خانم های هندی ازدواج کردند. در نتیجه ریشه ما، آمیزشی از ایرانی و هندی شد. البته تکلم، این گونه ادامه نداشت اما، همه اجداد من، به زبان فارسی تألیفات و تصنیفاتی اعم از کتاب و مقاله به زبان فارسی دارند. یعنی مثلاً یکی از اجداد من نواب الدوله شمس آبادی بود و بنابراین ما به خانواده نوابان لکنهو – که حکمرانانی شیعه بودند و بسیار به ایران علاقه داشتند – تعلق داریم. ایشان، ۳۵ کتاب، به زبان فارسی دارد و نامش در فهرست های مؤلفین و مصنفین هندی به زبان فارسی آمده است. پس ما . در دانشگاه در چه رشته ای تحصیل کردید؟ پدرم شادروان محمد صادق صفوی که خود ایشان هم بسیار به ادبیات فارسی علاقه داشت، در دانشگاه اسلامی علیگر – که خود من هم بعدها در آنجا به تحصیل پرداختم – درس خواند و کارشناسی ارشدش را به زبان فارسی از این دانشگاه دریافت کرد. ایشان به این حوزه خیلی علاقه داشت و حتی مقالاتش در مجله های ادبی آن زمان در ایران مانند یغما و سخن چاپ شدند که البته آن وقت من خردسال بودم. حتی مرتباً با نویسندگان معروف ایرانی چون سید محمدعلی جمال زاده مکاتبه داشت. علاوه بر این، با ایرج افشار، حبیب یغمایی که مدیر مجله یغما بود، محمدابراهیم باستانی پاریزی که یکی از مورخین شما بودند، مرتباً در مکاتبه بود و نامه می نوشت. ایشان مرا تشویق کرد و گفت که برای رشته دیگر، به دانشگاه نرو، برای زبان فارسی که زبان خودت هست و باید که آن را گسترش دهی برو. پس من این رشته را انتخاب کردم و حالا خدا را شکر می کنم و از پدرم سپاسگزارم که راه درست را به من نشان داد. پدرم نخستین معلم من بود که فارسی را به من آموخت. برایم شعر فارسی می خواند و خوانش آن را یاد داد. بدین ترتیب کم کم علاقه مند به زبان فارسی شدم تا جایی که من در دانشگاه، رشته زبان و ادبیات فارسی را انتخاب کردم. پایان نامه دکترای تان را با چه موضوعی به رشته تحریر درآوردید؟ پایان نامه دکترای من که از آن، در سال ۱۹۷۵ دفاع کردم «سعدی، شاعر غزلسرا و انسان دوست» بود که چاپ شده است. استاد راهنما چه کسی بود؟ استاد راهنمای من مرحوم پروفسور نذیر احمد، یکی از دانشمندان معروف هند بود و من شاگرد ایشان هستم. اتفاقاً همین موضوع را می خواستم بپرسم. شما با نذیر احمد چقدر ارتباط داشتید؟ ارتباط من با ایشان خیلی زیاد بود. من مرتباً می رفتم پیش ایشان و در خدمتشان بودم. ایشان نه تنها استاد راهنمای من بودند بلکه مثل پدر با من رفتار می کردند و بسیار مهربان بودند و رابطه پدر و دختری میان ما حکمفرما بود. نخستین بار چه سالی به ایران آمدید؟ در سال هایی که هنوز دانشجو بودم، به ایران آمدم. در آن زمان، یکی از دوستان علی اکبر سعیدی سیرجانی که برای اخذ دکترا به دانشگاه علیگر آمده بود، توجهش به من جلب و با من آشنا شد. او به من گفت که دخترجان تو چرا به ایران نمی آیی تا زبان فارسی محاوره ای و البته فارسی جدید را یاد بگیری؟! پس اولین بار در آن زمان که خیلی جوان و دانشجو بودم، با تلاش آن دوست عزیز -که نامش را به یاد ندارم – به دعوت بنیاد فرهنگ ایران به ایران آمدم و چند ماه ماندم. در این مدت به دانشگاه تهران هم رفت و آمد داشتم تا کمی زبان تکلمی و جدید فارسی را از استادان ایرانی یاد گرفتم. پس از مدتی به هند بازگشتم تا آنکه دکترا را تمام کردم و استاد شدم. هرچند، از یک سال پیش از این، تدریس در دانشگاه علیگر را شروع کرده بودم. اکنون در دانشگاه علیگر هند چه سمت و مسئولیتی دارید؟ من ریاست گروه زبان فارسی را برای ۶ سال به عهده داشتم. بعد رئیس دانشکده ادبیات این دانشگاه شدم و البته سمت های دانشگاهی متعددی بر عهده ام گذاشته شد تا اینکه در حال حاضر، الان ریاست مرکز تحقیقات فارسی دانشگاه علیگر را دارم. علاوه بر این عضو هیأت تحریریه مجلات «قند پارسی» و «ایندو ایرانیکا» نیز هستم. شاید بد نباشد کمی درباره این مرکز تحقیقاتی و وظایفش صحبت کنید. از وقتی که استاد دانشگاه شدم، متوجه شدم که زبان فارسی، با هند ارتباط مخصوص و ویژه ای دارد. چون از صدها سال قبل، ایران و هند دو همسایه به لحاظ فرهنگ و تمدن بودند و روابط فرهنگی و زبانی و ادبی و فکری و عرفانی با هم داشتند، پس وقتی که غزنویها به هند آمدند و سپس دوره شاهان گورکانی در هند آغاز شد و همزمان سلطنت صفویان در ایران شکل گرفت و در دوره نادرشاه افشار، به هند هجرت کردند، دوران زرین و طلایی فارسی در هند بود. چراکه شاهان گورکانی به زبان و ادب و شعر فارسی خیلی علاقه داشتند. البته ما هنوز هم در سبک های شعری مان، سبک هندی داریم. بله و حتی از نتیجه این ارتباط فرهنگی یک سبک شعری با عنوان هندی پدید آمد. در همین تحقیقاتم متوجه شدم که ارتباط هند با ایران خیلی زیاد است. نمونه آن، نسخه های خطی بسیار زیاد به زبان فارسی در دانشگاه ها، در کتابخانه ها و موزه های مختلف و البته در آرشیوها و ذخیره های شخصی بود. چون زبان فارسی، نه فقط زبان علمی و ادبی برای ۸۰۰ سال بود و بعد به زبان اداری هند هم تبدیل شد، بلکه زبان مردم عامی هم شد. چون صوفی ها که به هند آمدند، خانقاه هایشان به مدرسه هایی برای ترویج و اشاعه زبان فارسی، تقریباً در تمام موضوعات بدل شدند. شما می توانید در موضوعاتی مانند طب، جغرافیا، زمین شناسی، فلسفه، عرفان، زبان شناسی و… که حتی فکرش را نمی کنید، کتابی در هند به زبان فارسی پیدا کنید. یعنی هر چیزی که شما فکر می کنید، ما از آن، به زبان فارسی نسخه های خطی داریم که باید تدوین و تصحیح بشوند و به چاپ برسند. پس می خواستم مرکز بین رشته ای وجود داشته باشد. زیرا فارسی تنها یک زبان در کشور هند نبود، وسیله ای بود برای نوشتن. این مرکز – با عذرخواهی از به کار بردن واژه فرنگی – هم یک دیسیپلین بود. من در نظر داشتم که مرکز تحقیقات فارسی، مرکزی باشد که روی موضوعات مختلف و نه فقط شعر و ادب و زبان، البته موضوع های مختلف مثل تجارت و بازرگانی، جغرافیا، پزشکی، طب سنتی و یونانی و هزاران هزار، رشته های دیگر و موضوعات دیگر تحقیق و پژوهش کنیم. در این راه باید با گروه های دیگر هم رابطه داشته باشیم. چون آنها فارسی نمی دانند و ما هم جغرافیا و طب و… بلد نیستیم. پس باید با هم باشیم. لازم است تا از تخصص ما، ایشان استفاده کنند و از تخصص ایشان، ما استفاده کنیم تا این علم، که در فارسی وجود دارد به مردم عامه برسد. پس یک پروژه نوشتم و به وزارت آموزش عالی دولت هند رفتم. ناگفته نماند که دولت هند خیلی به زبان و ادبیات فارسی توجه دارد و جز این ممکن نبود که بتوانم مرکز تحقیقات به این بزرگی را به راه بیندازم. پس بودجه دولتی در اختیارم گذاشتند تا به یاری خدا، مرکز تخصصی تحقیقات فارسی را در دانشگاه اسلامی علیگر تأسیس کردم. در چه سالی؟ ۲۰۰۶ میلادی. می خواهم در اینجا، کمی هم درباره مردم هند از شما بپرسم. مردم هند چقدر ایران و زبان فارسی را می شناسند؟ ایران را که همه می شناسند. زبان فارسی را هم کسانی می شناسند که کمی باسواد باشند. در هند آنها که باسواد هستند، بر تاریخ و فرهنگ هند آشنایی دارند و در نتیجه، به سبب ارتباط و نزدیکی بین فرهنگی ایران و هند، کم و بیش تاریخ ایران را هم می دانند. مردم هند چقدر اهل کتاب و مطالعه هستند؟ بعضی از مردم در هند، اهل مطالعه هستند اما بدبختانه نه به زبان فارسی.ارزش ادبیات در سراسر جهان خیلی کم شده است و در هند هم این طور است. نه تنها زبان فارسی، به ادبیات هندی، سانسکریت و انگلیسی، آن طور علاقه ندارند که باید داشته باشند. اما فارسی را می دانند و بلدند؛ فارسی در هند تا آنجا ریشه پیدا کرد و نفوذ داشت که زبان های محلی هند، خیلی از این کلمات فارسی را در بردارند. یعنی در قرن بیست و یکم هم این کلمات فارسی در زبان های محلی هندوستان اعم از پنجابی، بنگالی و… همه و همه این کلمات و اصطلاحات فارسی را در بردارند. پس هندی ها به نوعی مجبور هستند معنای این کلمات فارسی را بدانند چراکه در زندگی روزمره شان کاربرد دارد. علاوه بر استفاده، به فارسی علاقه هم دارند. یعنی مثلاً شعر حافظ را خیلی دوست دارند و برایشان خیلی جالب است. شعر سعدی که در مدرسه های ما برای بچه ها و کودکان از گلستان و بوستان شروع می شود. شاید برایتان جالب باشد بدانید که یکی از نشانه های تفاخر به فرهنگی و با سواد بودن این است کسی غزلی از شعر فارسی را از بَر باشد. بعضی از مردم اساساً ادبیات سر و کار ندارند و با دانشگاه ها ارتباط ندارند و مثلاً فرض کنید اهل بازرگانی و تجارت هستند اما غزل فارسی را دوست دارند. غزل امیرخسرو دهلوی که به فارسی است یا غزل حافظ را عموماً می خوانند. البته شما قوالی بلد نیستید؛ اشعارش مملو از کلمات عارفانه است و همراه با آن، دست می زنند و بعضاً از غزل های فارسی هم استفاده می کنند. پس زبان فارسی جزئی از فرهنگ کشور هند در سرتاسر این سرزمین شده است. پرسش آخر؛ شما خودتان را هندی می دانید یا ایرانی؟ هر دو. من فکر می کنم ریشه خانواده من البته ایرانی بود و در کشور هند متولد شدم. خدا را شکر کشورم را دوست دارم. پس فکر می کنم ریشه من از ایران است. البته فکر من و تدریس من و فرهنگ من، یک آمیختگی با هند دارد که به نظرم خیلی بهتر است. چون سابقه دیرینه ای میان هند و ایران وجود دارد و من خود را از آن هر دو این فرهنگ ها می دانم. حمیدرضا محمدی- نقل از : ایران
چهارشنبه ، ۲دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]
-
گوناگون
پربازدیدترینها