واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مهر گزارش میدهد
قطع سرانه فعاليتهای پژوهشی مدارس/تلف شدن ايدههای آيندهساز كشور
شناسهٔ خبر: 3006397 - سهشنبه ۱ دی ۱۳۹۴ - ۱۰:۱۶
استانها > هرمزگان
بندرعباس - به نظرمیرسد نبود جو تحقیقاتی و پژوهشی مطلوب در سیستم تعلیم و تربیت کشور در دورههای ابتدایی و متوسطه از عمده عواملی است که رغبت دانشآموختگان و افراد جامعه را برای پژوهش کاهش داده است. خبرگزاری مهر - گروه استان ها، در جهان امروزه که تمامی کشورها با افزایش سرانههای پژوهش خصوصاً در نظام تعلیم تربیت به دنبال افزایش توسعهیافتگی و استقلال بیشتری هستند،چند سالی است سرانه پژوهش در جامعه ما بهشدت کاهشیافته است. اصولاً هر نوع پیشرفت و توسعه ارتباط مستقیمی با تحقیقات علمی دارد و رشد و توسعه کشورهای پیشرفته، درنتیجه سرمایهگذاری در بخش پژوهش است. حجم وسیع پژوهشهای علمی در کشورهای توسعهیافته صنعتی گویای این واقعیت است. درواقع پژوهش یکی از محورهای مهمی است که ضامن پیشرفت و توسعه پایدار در هر کشور به شمار میآید. از طرفی تحقیق و پژوهش دروازه ورود به خودکفایی و استقلال همهجانبه است. تا جامعهای ازنظر علمی جایگاه مورد قبولی در جهان کنونی نداشته باشد نمیتواند از استقلال سخن گوید. ازآنجاییکه موفقیت و توسعه پژوهش در هر جامعه نیازمند گسترش رویکرد پژوهشی در آن جامعه است در ایران نیز بهمنظور گسترش فرهنگ «پژوهش» در جامعه ،قریب به ۱۵سال است که آذر را به نام «روز پژوهش» و چهارمین هفته آذرماه را به نام هفته پژوهش نامگذاری کردهاند.
این نامگذاری باهدف آگاهی بخشی به مردم در خصوص اهمیت، نقش، جایگاه و تأثیر پژوهش در جامعه و آشنایی با دستاوردهای دستگاهها و فعالیتهای پژوهشی انجامشده در بخشهای گوناگون کشور صورت گرفته است. متأسفانه در ایران، فرهنگ پژوهش برخلاف فرهنگ آموزش، گسترش نیافته و نهادینه نشده است. مثلاً در کشورهای پیشرفته صنعتی ۵ درصد از تولید ناخالص ملی را به سرمایهگذاری در امور پژوهشی و تحقیقاتی اختصاص دادهاند. ولی به گفته کارشناسان، این رقم در ایران حدود نیم درصد است. با نگاهی به سابقه پژوهش و کار پژوهشی در ایران، خواهیم دانست که کشورمان در این حوزه، جایگاه مناسبی ندارد. به گفته تمامی کارشناسان یکی از خواستگاههای تحقق و گسترش جایگاه پژوهش در هر جامعهای آموزشوپرورش و شیوههای آموزشی آن است. درواقع دانش آموزان امروز پژوهشگران فردا هستند که با تلاش خود میتوانند به گسترش مرزهای دانش بپردازند. علیرضا فولادی معاون پژوهش و برنامهریزی اداره کل آموزشوپرورش هرمزگان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: با توجه به سند تحول نظام آموزشوپرورش، نگاه ویژهای به مقوله پژوهش دانشآموزی و شکوفاسازی استعدادهای پژوهشی شده است.
وی افزود: محتوای کتب جدید آموزشی به گونه طراحیشده که دانش آموزان را همواره درگیر با فعالیتهای پژوهشی و تحقیقی میکند؛ یعنی در آموزشوپرورش نوین علمآموزی و تدریس در کنار پژوهش آمده و معلم مجبور است کار پژوهشی بادانش آموزان در کنار آموزش انجام دهد. فولادی با اشاره به اینکه روشهای تدریس ما نیز باید پژوهش محور باشد و معلمها نیز باید با شیوههای پژوهش آشنا باشند؛ خاطرنشان کرد: کارگاههای ضمن خدمت فرهنگیان، هوشمند سازی کلاسها، کارگاههای آموزشی در مدارس برای دانش آموزان برای آشنایی با ادبیات و فرهنگ پژوهش، فراخوان مقاله و مقالهنویسی دانشآموزی و فرهنگیان از مهمترین برنامهها در جهت گسترش تحقیق و پژوهش در آموزشوپرورش است. فولادی تصریح کرد: چند سالی است که یک تا سه درصد اعتبارات پژوهشی که برابر قانون درگذشته در اختیار دستگاهها برای انجام پژوهش اختصاص داده میشد دچار محدودیت شده است و آموزشوپرورش نیز توان پاسخگویی نیازهای مالی پژوهشگران درزمینهٔ انجام و یا تکمیل تحقیق و پژوهش آنها ندارد. کاهش بودجه پژوهش در آموزش و پرورش به نظرمیرسد نبود جو تحقیقاتی و پژوهشی مطلوب در سیستم تعلیم و تربیت کشور در دورههای ابتدایی، متوسطه اول و دوم از عمده عواملی است که رغبت دانشآموختگان و افراد جامعه را برای انجام فعالیتهای تحقیق و پژوهش تحتالشعاع قرار داده است. کاهش و قطع همان بودجه اندک پژوهش در سه سال اخیر در آموزشوپرورش که مبنای پژوهش و فعالیتهای پژوهشی است نشانگر عدم درک صحیح جایگاه پژوهش در استقلال و عزت کشور در عرصههای مختلف در سطح جهانی است. زهرا بیات دبیر تربیتبدنی و پژوهشگر برتر در علوم پایه هرمزگان در گفتگو با خبرگزاری مهر گفت: کمبود اعتبارات از بزرگترین عوامل ایجادکننده خلل در فعالیتهای پژوهشی آموزشوپرورش است.علاوه بر این در چند سال اخیر هزینههای پژوهشی این دستگاه تربیتکننده پژوهشگر در جامعه قطع یا بسیار محدودشده است.
وی افزود: تاکنون هیچ هزینهای بایت این پژوهشها از هیچ دستگاهی به بنده کمک نشده است و بیشتر از ۱۰میلیون بابت پژوهشهایی که انجام دادم هزینه کردم و فقط علاقهمندی به فعالیتهای پژوهشی است که باعث شده به امر پژوهش ادامه بدهم. بیات بابیان اینکه دانش آموزان با مقوله یک پژوهش مفید بیگانه هستند و نیاز به آگاهی سازی بیشتری در مدارس احساس میشود ،اضافه کرد:برگزاری کارگاههای پژوهشی ،دورههای آموزشی ضمن خدمت ،کلاسهای آموزشی برای دانش آموزان. داشتن بانک پژوهش و یا نشریه و مجله پژوهشی برای نشان دادن نتایج و بازخورد فعالیتهای پژوهشی که توسط فرهنگیان و دانش آموزان انجام میگیرد از مهمترین راهکارها در ترویج پژوهش دانشآموزی میتوان نام برد. اگر دانش آموزان از دوران تحصیل با روشهای تحقیق و پژوهش آشنا شوند و مجهز به تفکر و اندیشه محققانه و پژوهشگرانه باشد، در کلیه امور زندگی بهخصوص در مسائل مهم اجتماعی و مسئولیتهایی که میپذیرند تصمیمات خود را بر مبنای تحقیق و پژوهش قرار داده و عمل میکند. بسیاری از پژوهشهای دانش آموزان و فرهنگیان بنا به دلایل مالی و اعتبار به مرحله تولید نمیرسند. فعالیتها و اختراعات علمی و تحقیقاتی دانش آموزان در طرح جابر بن حیان و خوارزمی فقط در همان طرح باقی میمانند.بسیاری از مدارس از امکانات آزمایشگاهی مناسبی برخوردار نیستند و یا اصلاً آزمایشگاه و امکاناتی ندارند. علیرضا فولادی معاون پژوهش و برنامهریزی اداره کل آموزشوپرورش هرمزگان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: وجود کتابخانههای پویا، غنی و فعال در دارای نقش بسزایی در پیشبرد اهداف پژوهشی دارد. متأسفانه سرانه مطالعه در کشور و نسل آیندهساز جامعه مطلوب نیست که این تأثیر مستقیم بر روند فعالیتهای پژوهشی خواهد داشت.از طرفی سرانه تولید کتاب نسبت به سال گذشته نیز کاهشیافته است. به گفته فولادی کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی بهعنوان مراکز اصلی گردآوری و سازماندهی منابع اطلاعاتی ابزار لازم را برای پژوهشگران و توسعه پژوهش فراهم میکنند و دسترسی به منابع اطلاعاتی روزآمد یکی از مهمترین نیازهای پژوهشگران است.
وی گفت: کتابخانههای مدارس بهعنوان مراکز تغذیه فکری و اطلاعاتی دانش آموزان در امر پژوهش حالوروز خوبی ندارند . بسیاری از مدارس فاقد کتابخانه هستند و مدارسی که دارای فضای کتابخانه هستند از داشتن کتابهای بروز شده و غنی بهاندازه مطلوب برخوردار نیستند .کتابخانههای مدارس بیشتر به مراکز آثار باستانی و کتب زیرخاکی شباهت دارد تا به مراکز تغذیه فکری پژوهشگران نوجوان و جوان در مدارس. کتابخانهها درواقع هدایتگر نظریهها و تفکرات افراد محقق و همچنین شاکله فعالیتهای پژوهشی را شکل میدهد. برای رشد و بالندگی کشور در مسائل مختلف و رقابت با دیگر کشورها در صنایع تولیدی و بهبود اقتصاد باید بهصورت زیر بنایی عمل کرد.نگاه ویژه به پژوهش محوری در آموزشوپرورش و حمایتهای مطلوب دارای ضرورت است .به نظر میرسد عدم توجه کافی و لازم به فعالیتهای تحقیقی و پژوهشی در سیستم ارزشیابی دانش آموزان،عدم تناسب وقت تعیینشده برای هر درس متناسب با فعالیتهای تحقیقی و پژوهشی، بیتوجهی به بحث کتاب و کتابخانه در اکثر مدارس کشور و نبود منابع کافی برای تحقیقات دانشآموزی و نبود شرایط تشویقی برای دانش آموزان محقق و نیز معلمانی که به روش تحقیق و پژوهش در تدریس توجه جدی دارند از مهمترین دلایلی باشد که فعالیتهای پژوهشی نتوانسته است در دستگاه تعلیم تربیت از جایگاه مناسبی برخوردار باشد. ضرورت توجه ویژه دولتمردان ،نمایندگان مجلس و دیگر دلسوزان جامعه به بازنگری جدی به فعالیتهای پژوهشی در آموزشوپرورش و تدبیر مطلوب و تخصیص اعتبار مناسب از سوی سازمان برنامهریزی و مدیریت استانها به مقوله تحقیق و پژوهش بیشتر احساس میشود. خبرنگار: رضا مریدی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]