واضح آرشیو وب فارسی:اندیشه ها: سایت خبری تحلیلی اندیشه ها: هفته گذشته رییس مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما گفت وگویی انجام داد، و در آن مسائلی را طرح کرده است.سایت خبری تحلیلی اندیشه ها : به گزارش اندیشه ها به نقل از اعتماد؛ از جمله گفته است که: «درصد اعتماد به اخبار تلویزیون ۶۱ درصد و اخبار صدا ۶۲ درصد است و کمترین اعتماد به اخبار شبکه های اجتماعی و موبایلی با ۲۷ درصد و شبکه های ماهواره ای با ۲۹ درصد است... مخاطبان بخش های خبری صدا و سیما ٨٢ درصد اعلام شده... روند مخاطبان از سال ٨٨ به بعد سیر صعودی داشته است؛ سال ٨٨ بخش های خبری صدا و سیما ٧١ درصد؛ سال ٨٩، ٧٤ درصد؛ سال ٩٠، ٧٥ درصد؛ سال٩١ ، ٧١ درصد و امسال ٧٨ و ٨ دهم درصد مخاطب داشتند... میزان مخاطبان بخش های خبری رادیو نیز در این نظرسنجی ٢٦ درصد بوده است که از گرایش مخاطبان اخبار به بخش های خبری صدا و سیما حکایت دارد... طبق نظرسنجی ها تهرانی ها با ٨٧ و ٦ دهم درصد و مخاطبان استانی با ٨٤ و دو دهم درصد بیشترین بینندگان برنامه های سیما هستند.» واقعیت این است که وضعیت صداوسیما بیش از آن دچار مشکل است که با این مطالب بتوان تغییری در این وضعیت در ذهن جامعه ایجاد کرد. با توجه به اینکه ممکن است مردم آشنایی زیادی با جزییات دانش نظرسنجی ها نداشته باشند. به نقد مطالب ارایه شده از سوی ایشان پرداخته می شود. شاید درس آموز باشد. ١- پیش از هر چیز باید سازمانی که نظرسنجی را انجام می دهد، مستقل باشد. مرکز نظرسنجی تحت مدیریت صداوسیما که نمی تواند یافته هایی خلاف منویات این سازمان را تولید یا حداقل منتشر کند. در کجای جهان چنین چیزی داریم؟ البته سازمان می تواند مرکز نظرسنجی داشته باشد برای سنجش جزییات برنامه های خود، ولی نظرسنجی درباره کلیت سازمان از سوی مردم وقتی معتبر است که از سوی یک نهاد مستقل انجام شود. ٢- نتایج ارایه شده از سوی ایشان با نتایج سایر مراکز که نسبت به این سازمان استقلال دارند هماهنگی لازم را ندارد. برای مثال نظرسنجی ایسپا نشان می دهد که اعتماد به صداوسیما زیر ٥٠ درصد است و فقط ٢٢ درصد اعتماد زیاد به آن دارند! و طی ١٠ سال گذشته این روند بدتر هم شده است. از سوی دیگر گزارشی که اخیرا درباره وضعیت اجتماعی کشور به مقامات عالی نظام ارایه شده است، حکایت از شاخص رو به افول اعتماد نهادی است، حال چگونه ممکن است این روند درباره صداوسیما متفاوت باشد؟ جالب اینکه ایشان مدعی است، دقیقا هم از سال ١٣٨٨ این روند بهبود یافته است! حداقل خوب بود که مسائل به گونه دیگری طرح می شد. ٣- آمارسازی در نظرسنجی ها خیلی ساده است، ممکن است پاسخ چند مقوله که اعتماد کم را با اعتماد متوسط و زیاد جمع کنیم و به عنوان افراد دارای اعتماد ذکر کنیم و در برابر آنها فقط کسانی را که اصلا اعتماد ندارند قرار دهیم. این بازی با نظرسنجی است. یا سوال را طوری طرح کنیم که نتایج دلخواه بیرون آید. یا جامعه آماری و نمونه گیری را مناسب اهداف خود تعریف کنیم. یا حتی ظاهر پرسشگران به طریقی باشد که پاسخ های متناسب از نظرسنجی دریافت شود. به علاوه معلوم نیست که تفاوت های افراد در میزان استفاده یا اعتماد چگونه بوده است؟ مثلا تفاوت ها برحسب سطح تحصیلات یا شهر و روستا یا سن چگونه اند؟ یا معلوم نیست میزان اعتماد یا بی اعتمادی برحسب افرادی است که از آن رسانه استفاده می کنند یا همه پاسخگویان را شامل می شود؟ بنابراین پیشنهاد می شود که اگر صداوسیما می خواهد درک درستی از وضعیت استفاده مردم از این رسانه و سایر رسانه ها به دست آورد و بداند که کیفیت اعتماد مردم نسبت به آنها چگونه است، سفارش نظرسنجی را به یک موسسه بی طرف دهد و چند نفر کارشناس نظرسنجی و رسانه را ناظر این طرح قرار داده و نتایج آن را در اختیار افکار عمومی قرار دهد. ٤- اشکالات نظرسنجی بیان شده از سوی رییس مرکز فوق در برخی جزییات نیز کاملا مشهود است. آنجا که به میزان اعتماد به رسانه های ماهواره ای و شبکه های مجازی نیز اشاره می کند که هر دو تقریبا یک اندازه هستند. کسانی که با مسائل رسانه آشنا هستند، به راحتی می توانند متوجه شوند که این نتیجه نمی تواند درست باشد. شبکه های مجازی به دلیل فقدان مسوولیت خبری و فاقد شخصیت حقوقی و حرفه ای بودن، اخبارشان به گونه ای است که اعتماد کمتری را جلب می کند، ولی شبکه های ماهواره ای فرق دارند. به علاوه این میزان اعتماد از سوی بینندگان آنها عنوان شده یا از سوی همه مردم؟ اگر اولی است که غیرعاقلانه است با این میزان اعتماد کم، از آنها استفاده کنند، و اگر از سوی همه مردم (اعم از استفاده کنندگان و کسانی که استفاده نمی کنند) است در این صورت این پاسخ بیهوده و بی ارزش است و معنای روشنی از آن برنمی آید زیرا کسانی که از آنها استفاده نمی کنند در معرض اخبار و مطالب آنها نیستند. ٥- نظرسنجی ها به طور معمول با تجربه های روزمره جامعه نباید در تعارض باشد و اگر چنین شد باید به یک جای کار شک کرد. تجربه عادی ما می گوید که بیشترین اخبار و حتی موضوعات غیرخبری که روزانه مورد بحث قرار می گیرند منشأ آن رسانه های رسمی نیست. اگر واقعا تا این حد وضع این رسانه رسمی خوب و رو به رشد است، دیگر جای نگرانی وجود ندارد و به قول یکی از کسانی که در زیر این خبر نظر داده بود، باید گفت به حول و قوه الهی اگر همین وضع ادامه پیدا کند، تا چند سال دیگر میزان استفاده خبری از این رسانه به ١٢٠ درصد خواهد رسید. پس اگر چنین است این همه حساسیت نسبت به دیش های ماهواره ای و شبکه های مجازی و... چیست؟ اگر مدیران کشور به این نتایج باور دارند، پس چرا این همه بر طبل فیلترینگ و ارسال پارازیت کوبیده می شود؟ کدام را باید باور کرد؟ این نتایج را یا این عملکرد را؟ ظاهرا پژوهشگران محترم آن درصدد بوده اند که با این نتایج خود یک خدا قوت! به فعالان رسانه رسمی بگویند ولی فقط فراموش شده که اصل اساسی پژوهشگری بی طرفی است.
سه شنبه ، ۲۴آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اندیشه ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]