واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت اقتصادی/
لزوم الگوگیری وزارت نفت از تجربه وزارت نیرو در شیوه اصلاح تعرفههای بخش خانگی
وزارت نفت در گام های دوم و سوم هدفمندی یارانهها، قیمت گاز را برای کلیه پلههای مصرف در بخش خانگی با درصد یکسانی افزایش داده است که این شیوه اصلاح قیمت باعث شده است، مشترکان پرمصرف انگیزهای برای اصلاح الگوی خود نداشته باشند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، نصرتالله سیفی، مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در چهارمین همایش ارتباطات و فناوری اطلاعات در صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در سوم آذرماه با بیان اینکه احتمال سر به سر شدن تولید و مصرف انرژیهای فسیلی ایران بین سالهای 1401 تا 1403 وجود دارد، گفت: «اگر روند فعلی مصرف انرژی ادامه یابد، دیگر گازی برای صادرات باقی نخواهد ماند». سیفی با اشاره به اینکه کشورمان در رتبه دهم مصرف انرژی اولیه در جهان قرار گرفته است، افزود: «در سالهای گذشته بحث تولید و مصرف انرژی به جایی رسیده است که اگر توجهی به آن نداشته باشیم، با بحرانی جدی در سالهای آینده مواجه می شویم». هشدار درباره قطع کامل صادرات انرژی کشور تا یک دهه آینده در صورت کاهش نیافتن میزان بالای شدت انرژی، از جمله موضوعاتی است که در سالهای اخیر بارها توسط مسئولان مختلف وزارت نفت و به خصوص مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت بیان شده است. با این وجود، تا کنون اقدامات زیادی برای اصلاح الگوی مصرف انرژی در کشور در بخشهای مختلف و به خصوص بخش خانگی انجام نشده است. یکی از مهمترین روشهای اصلاح این الگوها در کشورهای دنیا، استفاده از شیوه های هوشمندانه قیمت گذاری حامل های انرژی در بخش خانگی مانند نظام تعرفه گذاری پلکانی افزایشی(IBT=Increasing Block Tariff ) است. در این روش، هزینه مصرف متناسب با میزان افزایش آن بالا می رود و در این صورت مصرف بیشتر با یارانه بیشتری همراه نمیشود و مشترکین پرمصرف به جای عموم مشترکین در کانون افزایش هزینه قرار می گیرند. نظام تعرفه گذاری پلکانی افزایشی با توجه به روند مصرف عموم مردم، میزان مشخصی از هر حامل انرژی به عنوان «الگوی مصرف مجاز» تعریف میکند و هزینه مصرف کمتر از الگو، ارزانتر تعیین میشود. با عبور مصرف از مقدار الگو، قیمت به صورت ناگهانی افزایش مییابد تا مشترکان نیز از عموم مردم برداشته شود. از ابتدای مهرماه بنا بر پیشنهاد وزارت نیرو با الهام از این نظام تعرفهگذاری و با تصویب شورای اقتصاد، پله های بالای مصرف آب با درصد بالاتری نسبت به سایر پله ها افزایش یافت. در نتیجه، مشترکان پرمصرف که تعداد کمی هستند هزینه بیشتری برای مصرف بی رویه آب خود می پردازند و انگیزه بیشتری برای اصلاح الگوی مصرف خود پیدا می کنند.
استفاده از این الگو در سایر خدماتی که به صورت یارانه در اختیار مردم قرار میگیرید می تواند تاثیری مطلوبی بر اصلاح الگوی مصرف جامعه داشته باشد. یکی از مهمترین حامل های انرژی که به صورت یارانهای در اختیار مردم قرار میگیرد گاز است. میزان رشد سالیانه مصرف گاز کشور در سالهای اخیر به حدی بالاست که با وجود بهرهبرداری از فازهای باقیمانده پارس جنوبی و افزایش قابل توجه حجم تولید گاز کشور در دولت یازدهم، مسئولین وزارت نفت بارها هشدار دادهاند در صورت عدم اصلاح الگوی مصرف گاز، در آینده نه چندان دور تبدیل به یکی از واردکنندگان میشویم (1). بنابر آمارهای وزارت نفت در بخش خانگی، بزرگترین مصرف کننده گاز در کشور است و سهمی 28 درصدی از مصرف آن در سال 1392 را به خود اختصاص داده است(2). به منظور تعیین قیمت گاز در گامهای دوم و سوم هدفمندی وزارت نفـت تنها بـه دنبـال افزایش درآمد بـود و بـر اسـاس یـک الگـوی بسـیار سـاده، درصدی یکسـان بـه تعرفه تمامی پلههـای مصـرف گاز بخش خانگـی اضافـه کـرد. در این حالت، به صورت یکسان با مشترکین پرمصرف و کم مصرف گاز در بخش خانگی رفتار شد و در نتیجه، مشترکان پرمصرف انگیزهای برای خودداری از ادامه مصرف بیرویه خود پیدا نکردند و الگوی مصرف گاز در بخش خانگی اصلاح نشد. همچنین در حالی که براساس ماده 10 قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی (مصوب اسفند 89) لازم است تعرفه مشترکین پرمصرف بدون یارانه و حتی بیشتر از قیمت تمام شده آن باشد تا مشترکین کم مصرف بتوانند از تعرفه های یارانه ای بهره مند شوند، با این شیوه افزایش قیمت گاز، تعرفه این حامل انرژی در پله های بالای مصرف همچنان «یارانه ای» باقی ماند. پیشنهاد میگردد وزارت نفت همانند وزارت نیرو نظام تعرفه گذاری پلکانی افزایشی را در دستور کار خود قرار دهد و تعرفه گاز پلههای بالای مصرف را با درصدی بیشتری نسبت به سایر پلهها افزایش دهد تا شاهد اصلاح الگوی مصرف توسط مشترکین پرمصرف گاز باشیم. سید مسعود احمدی پی نوشت: (1): به عنوان مثال، نگاه کنید به اظهارات بیژن زنگنه، وزیر نفت در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در تاریخ 2 آذرماه 94، خبرگزاری شانا (2): ترازنامه هیدروکربوی کشور سال 1392، معاونت برنامه ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت انتهای پیام/ب
http://fna.ir/7D1OYD
94/09/21 - 13:45
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]