محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831299370
چرا اقتصاد ترکیه الگوی مناسبی برای ما نیست؟
واضح آرشیو وب فارسی:حامیان ولایت: توسعه درون زا و اقتصاد مقاومتی از جمله پربسامدترین بحث ها به ویژه در ماه های اخیر است و درباره آن دیدگاه های متفاوتی مطرح شده است. برخی اگرچه در کلام از اقتصاد مقاومتی سخن می گویند، اما اهتمام ضعیف¬شان در عمل نشان می دهد که اعتقاد قلبی چندانی به توسعه درون زا و اقتصاد مقاومتی ندارند؛گو این که بیش تر مبهوت ظواهر پرزرق و برق توسعه در کشورهایی نظیر ترکیه و کره جنوبی هستند. اما به واقع آیا این کشورها، الگوهای مناسبی برای تحول در اقتصاد ایران به شمار می آیند؟ آیا تأکید بر اقتصاد مقاومتی به معنای انزوا در جامعه جهانی است؟ ارتباط توسعه و نفوذ بیگانه چیست. در این باره با دکتر علیرضا صدرا عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به گفت و گو نشسته ایم. • به عنوان نخستین سؤال درباره مفهوم توسعه توضیح دهید و بفرمایید معیار توسعه در دیدگاه غرب و در دیدگاه جمهوری اسلامی، چه تفاوت هایی باهم دارند؟ اساسا انسان و جامعه انسانی ورای اصل بقا، به دنبال به زیستن است. تعریف از به زیستن در واقع بستگی به تعریف ما از انسان و جامعه دارد. اگر انسان را تک ساحتی تصور کنیم که فقط نیازهای مادی دارد، توسعه به معنای تقویت امکانات برای تأمین حداکثر آسایش مادی برای حداکثر افراد خواهد بود و به طور طبیعی چنین توسعه ای مادی و تک ساحتی است. اما اگر انسان را موجودی دو ساحتی فرض کنیم که علاوه بر امکانات و نیازهای مادی، از ظرفیت ها و نیازهای معنوی هم برخوردار است، به تبع زیست و به زیست او علاوه بر جنبه مادی و آسایش، جنبه معنوی و آرامش روحانی نیز خواهد داشت. کمال انسان این است که هم آسایش مادی و هم آرامش معنوی وی تأمین شود. براساس تعریف توسعه در غرب، آسایش مادی برای انسان، هم لازم است و هم کافی. لذا توسعه غربی کمال و سعادت انسان را نیز محدود به همین می داند. یعنی تأمین آسایش جسمانی شامل بهداشت، سلامت و طول عمر( افزایش سن امید به زندگی) بعد از امنیت، به علاوه رفاه (اشتغال، درآمد و تسهیلات مناسب برای زندگی) که ارتقای کیفیت زندگی نام دارد. از سوی دیگر هندوئی ها و کسانی هستند که رهبانی اند و معتقدند آسایش مادی نه تنها کافی نیست؛ بلکه اصلا لازم هم نیست. آن ها فقط به دنبال آرامش روحی خاص خود هستند. اسلام معتقد است که آسایش مادی، لازم است اما ناکافی است. براساس دیدگاه اسلام و به تبع آن، جمهوری اسلامی ایران انسان دوساحتی است و برای رسیدن به کمال و سعادت، باید هر دو ساحت تأمین و ارتقا یابد. پس در پیشرفت اسلامی باید هم آسایش مادی و هم آرامش معنوی تأمین شود؛ برخلاف توسعه در دیدگاه غربی و رهبانیون که تک ساحتی هستند. بنابراین توسعه مورد نظر جمهوری اسلامی؛ توحیدی، دوساحتی(مادی و معنوی، ظاهری و باطنی)، متعادل(نه دنیاپرست و نه تارک دنیا) و متعالی است. یعنی به زیستن را گونه ای زیست انبساط یافته نمی¬داند که تنها از نظر جسمانی فربه شود. برخلاف حیوان که رشد و توسعه اش کمّی است: جانور فربه شود لیک از علف آدمی فربه ز علم است و شرف • برخی معتقدند برای پیشرفت باید غرب را الگو قرار دهیم. ارزیابی تان از چنین دیدگاهی چیست؟ اگر منظور اینها الگو گیری از توسعه غربی تنها از لحاظ مادی و فناوری باشد، اشکالی ندارد. به ما توصیه شده که در احوال دیگران و دلایل موفقیت و شکست¬شان بیاندیشیم و از آن ها الگو و عبرت بگیریم. قرآن دستور می دهد که «فَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُکَذِّبِین» و یا می فرماید «فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ». الان غرب در زمینه اقتصادی تلاش کرده و موفقیت های فراوانی به دست آورده؛ اما در زمینه معنوی سردرگم شده اند. به عبارتی رونق مادی و اقتصادی پیداکرده اند ولی این رونق مادی فاقد صفا است و نمی تواند آن ها را به کمال و خوشبختی برساند. طبق فرمایش قرآن و تعالیم دینی، مشکلی ندارد که ما از پیشرفت های مادی و اقتصادی آن ها الگوبرداری کنیم و در عین حال، از نقاط منفی و شکست های غرب عبرت بگیریم. برای نمونه، در همین مورد انرژی اتمی، آن ها بمب اتمی تولید می کنند؛ ما استفاده صلح آمیز می کنیم. باید «دانش» و ابزار و تکنیک ها را از آن ها بگیریم؛ اما «بینش» و ارزش و استراتژی ها را از معارف دینی و ملی خودمان اخذ کنیم. پس اگر ابزار و مصالح مناسب از کشور دیگر دیدیم، مشکلی ندارد از آن ها استفاده کنیم؛ اما باید متوجه باشیم که آرایش نیرو و معماری مان باید بر اساس آموزه های بومی خودمان باشد. البته باید اصل تناسب و تناسخ هم در نظر بگیریم. • یک بحث مهم در زمینه توسعه، درون زا بودن آن است. در این راستا عده ای چنین القا می کنند که اقتصاد مقاومتی و پیشرفت درون زا به معنای دورشدن ایران از جامعه جهانی و نوعی انزواطلبی است. چنین ادعایی تا چه حد قابل قبول است؟ پیشرفت درون زا و اقتصاد مقاومتی هرگز به معنای این نیست که درهای دنیا را به روی خودمان ببندیم. نه حضرت امام(ره)، نه قانون اساسی و نه مقام معظم رهبری هرگز چنین ادعایی نداشته و ندارند. بلکه پیشرفت درون زا و اقتصاد مقاومتی به این معناست که ظرفیت ها و مزیت های خودمان در ابعاد گوناگون را در نظر بگیریم و آن را اصل قرار بدهیم؛ نه این که زائده توسعه جهانی و بازاری برای کالاهای مصرفی دیگران باشیم. در داخل کسی که به دنبال عزت ملی و منافع و مصالح واقعی ایران و ایرانیان باشد، نمی تواند این نگرش را نپذیرد. ایران مواهب خدادادی و موقعیت خاص خود را دارد و باید توسعه واقعی بر پایه توجه به این ویژگی ها و در راستای به فعلیت رساندن پتانسیل های چشمگیر داخلی باشد. نه این که مثل برخی کشورهای همسایه نفت¬مان را بفروشیم و از این طریق ارتزاق کنیم. الان مثلا امارات و قطر نفت و گازشان را می فروشند و از این طریق ارتزاق می کنند. بله. این ها برج های آنچنانی هم می سازند؛ اما اقتصادشان درون زا نیست، بلکه برون زا است. در حقیقت آن ها زائده اقتصاد جهانی و وابسته به دیگران هستند. در حالی که ما باید اقتصادمان مولّد باشد و واردات و صادرات مان حساب شده باشد. ما چه چیزهایی نیاز داریم؟ نیازکالایی، نیاز تجهیزاتی و نیازهای دانش فنی همه نیاز هستند اما در یک سطح قرار ندارند. ما باید اولویت را به سمت دریافت دانش های فنی و فناوری سوق دهیم؛ اما در عین حال تلاش کنیم خودمان هم تولید کننده دانش فنی، تجهیزات صنعتی و کالاهای گوناگون باشیم. بنابراین هیچ گاه گفته نشده که درهای دنیا را به روی خودمان ببندیم؛ بلکه باید با رعایت مصالح واقعی و منافع ملی برای تحقق توسعه همه جانبه و متکی بر داخل تلاش کرد. اصولا کشوری که تنها مصرف کننده باشد و توسعه مبتنی بر داخل نداشته باشد، توسعه یافته محسوب نمی شود و زائده ای در اقتصاد جهانی به شمار می آید. ارسطو در کتاب سیاست خودش در حدود 2500 سال پیش ثابت می کند کشوری که با «دارایی» نه درآمد اداره می شود، پیشرفته نیست. بنابراین کشوری مثل عربستان که با پول نفت اداره می شود، توسعه یافته تلقی نمی شود؛ حتی اگر بهترین برج ها و اتوبان ها را هم داشته باشد. از آن طرف، ژاپن هیچ یک از دارایی های عربستان را ندارد، اما چون با اتکا به مزیت های خودش و برپایه درآمدزایی اداره می شود، کشوری توسعه یافته محسوب می شود. به عبارتی اقتصاد درآمدمحور، اقتصاد مقاومتی و خود اتکاست و راهبرد اقتصاد و توسعه در ایران هم باید همین باشد. یعنی اقتصاد مولّد و برپایه درآمد. اقتصاد درآمدمحور حتی اگر درآمدش کم باشد، ترجیح دارد بر اقتصاد مصرفی. توسعه بر اساس اقتصاد مصرفی توسعه نیست و اصلا پایدار نمی باشد؛ و مدام متأثر از شرایط بیرونی در حال نوسان و آسیب پذیری است. این گونه توسعه ها بر خلاف ظاهر شیک شان، حبابی و به اصطلاح پفکی هستند و به اندک نوساناتی، اساس شان با مشکل روبه رو می شود. • بعضی رسانه ها و اشخاص مدام از رشد اقتصادی ترکیه یا کره جنوبی دم می زنند و می گویند ما باید از این کشورها الگو بگیریم. آیا واقعا ترکیه و کره جنوبی و نظایر آن، الگوی مناسبی برای توسعه ایران به شمار می آیند؟ درباره توسعه ترکیه که شما اشاره کردید، الگوی مناسبی نیست؛ زیرا در واقع سرمایه و تکنولوژی اروپاست که به ترکیه آورده تا کارگران به جای مهاجرت به اروپا، در همین ترکیه مشغول شوند. به دلیل همین درون زا نبودن است که با یک اخم اروپا، دچار بحران می شود و اقتصاد ترکیه هم زائده اقتصاد اروپا محسوب می شود. به عبارتی اگر ترکیه بخواهد در برابر اروپا تمکین نکند و آن ها بخواهند فشار بیاورند، با بیرون بردن سرمایه و نیرو و تکنولوژی شان از این کشور، یک شبه همه دستاوردهای چند دهه ترکیه را بر باد خواهند داد. طرح توسعه ترکیه از زمان تورگورت اوزال شروع شد و طراح اصلی اش هم شخص «کسینجر» بود. طبیعی است که کسینجر دلش برای ترکیه نمی سوزد و طرح «پیشرفت درون زا» را برای آن ها پیشنهاد نمی کند. درباره کره جنوبی هم نباید بحران بزرگ اقتصادی سال 1996 را فراموش کرد. همان ایام بود که بنده شخصا بروز بحران اقتصادی را پیش بینی کردم و به وزیر صنعت و تجارت این کشور اعلام کردم. کم تر از یکسال بعد این بحران رخ داد. به ایشان گفتیم که برای توسعه واقعی باید به کارهای زیربنایی پرداخت. کارهای زیربنایی مثل قنات است که دیرتر به بهره برداری می رسد و زحمت و هزینه بیش تری هم دارد؛ اما به آسانی خشک نمی شود و به هر حال جریان دارد. کارهای دیگر مثل حفر چاه است که شاید زودتر به آب برسد، اما خیلی قابل اتکا نیست و ممکن است سریع آب چاه تمام شود. شما در کره به جای قنات، به حفر چاه پرداخته اید و توسعه تان روبنایی است. درست است که حدود 160میلیارد دلار ذخایر ارزی دارید(آن زمان) و زرق و برق زیادی راه انداخته اید؛ اما واقعیت در پشت صحنه چیز دیگری است و اگر بحران نوسانی حادث شود، ضربه های بسیار شدیدی متحمل خواهید شد. و البته همین طور هم شد. و به اذعان خود مسئولان کره، یکشبه 150 میلیارد دلار آسیب دیدند و غرب برای حفظ منافع خودش- نه منافع کره- به صحنه آمد و مانع گسترش بحران شد. در مورد کشور خودمان در مقطع کنونی پس از برجام، به نظر بنده طرح هایی که مسئولان با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری نوشته اند، بسیار مناسب است. یعنی به جای تلاش برای واردات کالا، به دنبال سرمایه گذاری مشترک و حضور گسترده در بازارهای منطقه ای و فرامنطقه ای باشیم. دراین حالت می توانیم پیشرفت درون زا را تعریف کنیم و البته در هر حالت باید مواظب بازی های بین المللی هم باشیم. در این راستا مسئولان ذیربط باید مراقب باشند تا تلاش برای فعالیت های مشترک اقتصادی و توسعه، با توجه به مزیت ها، ظرفیت ها و نیازهای خودمان باشد و بر اساس آن سرمایه گذاری خارجی را جذب کنیم؛ نه این که به تناسب نیاز و اولویت فلان سرمایه گذار اروپایی باشد. نکته دیگر این که باید بکوشیم فعالیت های اقتصادی مان را به جای قیمت افزوده، به سمت ارزش افزوده هدایت کنیم. برای نمونه در صنعت خودرو تأمل کنید. کیفیت آن ثابت (و گاهی رو به کاهش) است؛ اما قیمتش مرتب افزایش می یابد. یعنی قیمت افزوده به جای ارزش افزوده! این در حالی است که باید با رقابتی کردن بازار، بتوان به ارتقای کیفیت و کاهش قیمت دست یافت. در این حالت می توان امیدوار بود که اقتصادمان به سمت پیشرفت درون زا و مقاومتی به پیش می رود و ایران با توجه به مزیت ها و ظرفیت های فراوانی که دارد، در یکی دو دهه آینده حتی به یک از هشت قدرت برتر اقتصادی جهان مبدل شود. • به عنوان آخرین سؤال، با توجه به افزایش تعاملات اقتصادی با برخی کشورها در دوران پس از برجام و شدت یافتن تلاش ها برای نفوذ در داخل، چگونه می توان به کاهش نفوذ خارجی ها کمک کرد و مانع سوءاستفاده ها در این عرصه شد؟ برخی حتی ذوق زدگی فراوانی برای برقراری رابطه با آمریکا نشان می دهند. یک نکته این است که ایران هیچگاه تحت سلطه کامل قرار نگرفته است. حتی زمانی که مغول ها حمله کردند، ایرانی ها ابتدا آنها را جذب و سپس هضم کردند. در دوران استعمار قدیم هم بحث سلطه بود، ایران هیچگاه تحت سلطه رسمی قرار نگرفت؛ برخلاف برخی کشورها مثل استرالیا که حتی در دوره جدید هم فرماندار کل ّشان را ملکه انگلیس تعیین می کند! برای ایران بیشتر بحث استعمار جدید مطرح است؛ استعمار جدید یعنی نفوذ. یعنی یک کسی را به عنوان شاه می آورند که ایرانی است؛ اما خواست های آنان را پیگیری و اجرایی می کند. نفوذ هم ابعاد گوناگونی دارد؛ ابعاد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... . به هر حال کسی نفس رابطه را انکار نمی کند و می تواند با رعایت موازین مثبت باشد. رابطه اقتصادی الان یکی از رئوس رابطه است که می تواند هم به نفع ما باشد و هم در صورت غفلت، می تواند موجب وابستگی و زمین گیری ما شود. نفوذ سیاسی و فرهنگی هم لزوما از در و دروازه نیست؛ و باید بسیار مراقب بود تا در برابر تلاش های بیگانگان برای نفوذ و تأثیرگذاری در عرصه های اقتصادی و سیاسی و فرهنگی، دچار غفلت و ساده انگاری نشویم. باید یقین بدانیم که هرکشوری سعی می کند در کشورهای دیگر تأثیر بگذارد و نفوذ داشته باشد؛ این تأثیرگذاری می تواند از مجاری رسمی و قانونی باشد و یا از مجاری غیررسمی و غیرقانونی. باید مراقب باشیم تا کشورها نتوانند در پوشش تعاملات اقتصادی و نظایر آن به تحقق اهداف غیرقانونی و نفوذ خود دست یابند. درباره آمریکا که اولا ما رابطه را قطع نکردیم؛ بلکه خود آنها بودند که اقدام به قطع رابطه کردند. طبیعی است جمهوری اسلامی ایران تا زمانی که آمریکا از رویه خود در برابر ایران دست برنداشته باشد، اقدام به برقراری روابط با این کشور نخواهد کرد. قرائن محکم هم حاکی از این است که آمریکا همچنان به روال سابق و فعلی خود ادامه می دهد و اگر گاهی سخنان به ظاهر جذابی درباره ما مطرح می کند، نه از باب تغییر رویه بلکه از باب «گربه شد عابد مسلمانا» و تظاهر است. یعنی خوی اصلی شیطانی هنوز در ذات آمریکا موجود است. نه فقط با ایران، بلکه حتی با کشورهای همراه خودش. حکومت صدام مگر با آمریکا دوست نبود؟! اروپا و آلمان مگر دوستان آمریکا نیستند؟! ببینید با همین کشورها چگونه رفتار می کند؛ جاسوسی و نفوذ و ...! لذا بهترین گزینه همین است که هیچ رابطه رسمی با دولت آمریکا نداشته باشیم. البته آن ها از سلطه یافتن بر جمهوری اسلامی و ملت ایران مایوس هستند؛ اما از نفوذ مایوس نیستند و به شدت برای آن تلاش می کنند. ما هم باید مراقب باشیم و بدانیم که نفوذ سیاسی بدتر از نفوذ اقتصادی، و نفوذ فرهنگی بدتر از هردو این هاست. تحقق نفوذ هم منوط به برقراری رابطه رسمی نیست.
شنبه ، ۲۱آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: حامیان ولایت]
[مشاهده در: www.ehavadar.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]
-
گوناگون
پربازدیدترینها