واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها:
چگونه به کودک بگوییم ایدز دارد؟
سالانه 600 هزار نوزاد مبتلا به ایدز متولد می شوند. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، این کودکان از مادرانی ایدز می گیرند که حتی خودشان از ابتلا به این بیماری مطلع نیستند. ایدز از مادر از طریق خون در دوران بارداری یا زایمان و حتی شیردهی منتقل می شود.
هفته نامه سلامت - مریم زارع*: سالانه 600 هزار نوزاد مبتلا به ایدز متولد می شوند. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، این کودکان از مادرانی ایدز می گیرند که حتی خودشان از ابتلا به این بیماری مطلع نیستند. ایدز از مادر از طریق خون در دوران بارداری یا زایمان و حتی شیردهی منتقل می شود.
امروزه عمده تلاش متخصصان صرف پیشگیری از ابتلای نوزادانی به ایدز و درمان آنها می شود تا بتوان از میزان مرگ و میر آنها به دلیل ابتلا به این بیماری کاست. ابتلای کودک به ایدز نه تنها از نظر جسمی می تواند آسیب زا باشد و هزینه های درمانی گزافی را به خانواده و دولت ها تحمیل کند، بلکه از نظر روانی نیز کودک را متحمل رنج های بسیار می کند. مرگ والدین و بی حامی ماندن کودکان کنار تابوهایی که در جامعه وجود دارد و پس زده شدن آنها می تواند باعث شود این کودکان از حقوق طبیعی خود محروم بمانند و منزوی بار بیایند.
امروزه پیشرفت ها در زمینه درمان ایدز بالا رفته و تنها 2 درصد مادران مبتلا به ایدز ویروس را به فرزندشان منتقل می کنند. از 3 روزگی نوزاد نیز معمولا درمان های ضدایدز شروع می شود و مادر در جریان درمان ها قرار خواهد گرفت و در صورتی که جایگاه اجتماعی مادر نامناسب باشد، کمک های اجتماعی آغاز می شود. برخی از مادران به دلیل اضطراب بالایی که دارند، بیش از حد مراقب فرزند خود می شوند و برخی برعکس. برخی دیگر فرزندشان را به آغوش نمی گیرند، نمی بوسند و شیر نمی دهند زیرا می ترسند در روند درمان اختلال ایجاد کنند.
روان شناسان در جلسه های درمانی که ابتدا برای مادران برگزار می شود، به آنها اطمینان خاطر می دهد که لمس فرزند هیچ مشکلی ایجاد نمی کند و پدر و مادر باید به کودک اعتماد به نفس بدهند و مراقبش باشند.
یکی از سوال های اصلی والدین این است که چطور باید در مورد ابتلای کودک به ایدز با او صحبت کنیم؟ قبل از سن دبستان هیچ نیازی نیست در این رابطه به کودک اطلاعاتی داده شود. کافی است او بداند به بیماری ای دچار است که از طریق خون منتقل می شود و به همین دلیل باید مراقبت خود باشد و شرایطی را رعایت کند. بعد از 7 سالگی می توان در صورت تمایل کودک با او در مورد نام بیماری هم صحبت کرد. شاید آنچه بیش از دادن خبر بیماری باعث اضطراب والدین می شود، ترس از این سوال باشد که: «آیا شما هم به ایدز مبتلا هستید؟ و «چطور مبتلا شده اید؟»
جلسه های حمایت روانی معمولا در این زمینه به بهتر شدن گفت و گو والدین و کودک کمک می کند. در مورد توضیح عامل ابتلا کافی است گفته شود این بیماری از طریق خون منتقل می شود.
در صورتی که پدر معتادی جلوی چشم کودک است، می توان گفت عامل ابتلا اعتیاد پدر بوده، اما اگر پدر فوت کرده، نیازی به تخریب او در ذهن کودک نیست. اگر دلیل ابتلا رفتارهای پرخطر جنسی بوده نیز نباید موضوع برای کودک شکافته شود.
پرسش دیگر والدین این است که آیا باید این موضوع را با اولیای مدرسه و فامیل در میان بگذاریم؟ بسیاری از والدین نمی توانند در مورد ابتلای فرزندشان به ایدز در خانواده و مدرسه صحبت کنند و می ترسند بیان این مساله باعث انگشت نما شدن کودک شود. در بسیاری از کشورهای جهان حقوق این کودکان محفوظ است و آنها می توانند بنا به شرایط و درمان هایی که دریافت می کنند در مدارس عادی حاضر شوند. از آنجایی که در ارتباطات معمول بین کودکان احتمال انتقال ویروس ایدز وجود ندارد، نیازی به ایجاد محدودیت برای کودک مبتلا نیست.
هیچ نیازی نیست که کودک مبتلا به ایدز در مورد بیماری خود در مدرسه صحبت کند یا والدین به مسئولان مدرسه در این رابطه توضیح دهند. مربیان و مسئولان آموزشی موظف هستند در مورد بهداشت شخصی به کودکان آموزش دهند و از آنها بخواهند این مسائل را برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های عفونی که برخی حتی بسیار واگیردارتر از ایدز است، رعایت کنند.
بهترین توصیه این است که این کودکان در مدارسی ثبت نام شوند که فردی قابل اعتماد در مدرسه حضور دارد تا والدین بتوانند با اعتماد به او، وی را در جریان مساله قرار دهند. این موضوع به خصوص اگر کودک باید ساعت های مشخصی دارو مصرف کند اهمیت بیشتری خواهد داشت. در صورتی که چنین فردی وجود نداشت، والدین می توانند موضوع را با مدیر مدرسه در میان بگذارند اما درخواست کنند همکلاسی های فرزندشان از این موضوع باخبر نشوند. در مورد باخبر شدن نزدیکان و فامیل نیز این موضوع به طرز تفکر و نگاه آنها بستگی دارد.
وقتی کودک از احتمال مرگ حرف می زند...
هنگامی که در مورد بیماری با کودک صحبت می کنید، اصلا نیازی نیست در مورد احتمال مرگ ناشی از آن صحبتی به میان آورید. کودک باید با امید به زندگی تحت درمان قرار بگیرد و اگر خود در مورد مرگ بپرسد، می توانید بگویید مرگ قابل پیش بینی نیست و هر انسانی بالاخره یک روز فوت می کند. در صورت مرگ یکی از والدین نیز نباید دوره سوگواری طولانی شود. والدی بازمانده باید از کودک حمایت کند و در صورتی که هر 2 والد فوت کردند، این وظیفه بر عهده سایر نزدیکان است و آنها باید تنها در مورد خوبی های والدین برای کودک بگویند.
والدین مبتلا به ایدز معمولا نمی توانند از پس وظایف والدی خود به خوبی برآیند و احساس شرم و گناه و ناتوانی باعث می شود که کودک نه تنها ساختار خانوادگی خوبی را تجربه نکند، بلکه رشد روانی و جسمی متعادلی هم نداشته باشد. بیشتر این کودکان تک فرزندند و به دلیل امتیازات ویژه ای که والدین به دلیل ترحم به آنها می دهند، معمولا به خوبی تربیت نمی شوند. رفتار والدین، اطرافیان و اولیای مدرسه با این کودکان باید کاملا طبیعی و مانند سایر کودکان باشد.
* کارشناس ارشد روان شناسی بالینی
تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۳۹۴ - ۰۸:۵۴
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]