واضح آرشیو وب فارسی:نامه نیوز: اردوغان و پوتین؛ جنگ سرد یا گرم؟
خصومت و دشمنی بین روسیه و ترکیه طی سالیان اخیر افزایش یافته ولی اکنون به اوج خود رسیده است.
به گزارش نامه نیوز، روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» در گزارشی نوشت: روسیه یک دشمن جدید شماره یک دارد. نام این دشمن «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه است که در برنامه های خبری تلویزیونی روسیه از وی با عنوان « مرد بی بند و فریبکار که به نفت ارزان قیمت خلافت وحشیانه چنگ انداخته» یاد می شود (منظور از خلافت، داعش است).
چندی پیش، «ولادیمیر پوتین» از اردوغان به عنوان «یک مرد قدرتمند» که تمایل دارد در کنار غرب بایستد، یاد کرد. اما این تعریف برای همان زمان بود.
از زمانی که نیروی هوایی ترکیه در هفته گذشته یک جنگنده روسی را با ادعای نقض حریم هوایی خود، سرنگون کرد، پوتین، اردوغان را «یک خنجر زن» می داند. اردوغان به طور مستقیم با پوتین تماس نگرفته است اما با وجودی که لحن خود را کمی ملایم تر کرده است، از عذرخواهی از روسیه سرباز زده است. و یک روزنامه طرفدار دولت ترکیه اخیرا در تیتری نوشت: «پوتین تلاش می کند تا با دروغ های خود جهان را فریب دهد». اشاره این روزنامه به اقدامات مسکو در جنگ سوریه است.
خصومت و دشمنی بین روسیه و ترکیه طی سالیان اخیر افزایش یافته است زیرا آنها در جنگ داخلی سوریه از طرف های مختلفی حمایت می کنند. روسیه از دولت «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه حمایت می کند در حالی که ترکیه حامی گروه های مسلح سوری است و بر برکناری اسد از قدرت تاکید می ورزد.
اما سقوط جت جنگنده روسی، سبک شخصی این دو مقام - از جمله عدم تمایل آنها به مصالحه – تنش ها را شعله ور تر کرده است.
کسانی که خشمگین هستند در حال حاضر تهدید کرده اند که به دنبال این تنش، دست کم جنگ خونین در سوریه طولانی تر شود و نگرانی ها را برانگیخته اند که در صورت تشدید جنگ بین روسیه و ترکیه، ناتو هم می تواند وارد عمل شود.
«ایوان کراستف» کارشناس سیاسی که رئیس مرکز «استراتژی های لیبرال» در شهر «صوفیه» بلغارستان است، گفت: «مشکل این است که هر دو رئیس جمهور بازیگرانی ریسک پذیر هستند. ضعف نشان ندادن هم برای پوتین و هم برای اردوغان بسیار مهم است. هیچ یک از آنها با واژه های «عقب نشینی» و «عذرخواهی» میانه ای ندارند.»
هم اردوغان و هم پوتین اغلب مردانی مبارز و سازش ناپذیر توصیف می شوند. پوتین بین پست نخست وزیری و رئیس جمهوری جابجا می شود و اردوغان هم به همین شکل است با این تفاوت که وی می خواهد قانون اساسی ترکیه را به شکلی تغییر دهد که قدرت بیشتری به خود تفویض کند.
هر دوی آنها در تلاش برای بازگرداندن امپراتوری هایی هستند که در جنگ جهانی اول از دست رفته است - روسیه تزاری و امپراطوری عثمانی.
این در حالی است که اردوغان با رفتارهای خشن به دنبال کسب شهرت برای خود است. شماری از مردم به اتهام توهین به رئیس جمهور مورد بازجویی قرار گرفته اند و چند روزنامه نگار خارجی از کشور اخراج شده اند.
به گفته تحلیلگران، بعید است که این دو مقام بتوانند بدون میانجی گری یک عنصر خارجی تنش ایجاد شده بر سر سرنگونی جنگنده روسی را حل و فصل کنند.
پوتین خواستار عذرخواهی رسمی ترکیه و پرداخت غرامت برای سرنگونی جت نظامی این کشور شده است. زخم زبان های پوتین شاید به بهترین شکل در تلویزیون دولتی روسیه به این شکل منعکس شده است که پسر اردوغان است عمیقا در بازار سیاه نفت های مسروقه داعش از عراق و سوریه غرق شده است.
با این حال، اردوغان این اتهامات را به شدت تکذیب کرده است. وی هفته گذشته به شبکه «فرانس 24» گفت: « اینها دروغ است. تهمت است. ما هرگز در هیچ نوع ارتباط تجاری با سازمان های تروریستی شرکت نداشته ایم. این اتهامات باید اثبات شوند. و اگر اثبات شوند، طیب اردوغان از پست خود کناره گیری خواهد کرد.»
با این حال، به نظر می رسد اردوغان در خصوص عذرخواهی به خاطر سرنگونی جنگنده روسی در حال تجدید نظر در موضع خود باشد. او اخیرا گفت: «ما واقعا از این حادثه متأسفیم».
«آسلی آیدین تاشباش» از روابط خارجی شورای اروپا گفت: اردوغان در تلاش برای عذرخواهی است اما گمان نمی کنم پوتین آن را بپذیرد.
و یا آن طور که «دیمیتری کیسلیف» ایدئولوگ کرملین یکشنبه شب گفت: « آیا اردوغان به سرش زده است؟!»
اما اوضاع همیشه این چنین نبوده است. یک سال پیش این دو رهبر توافق کردند که روسیه در پروژه خط لوله گاز که به عنوان «جریان ترکیه» شناخته می شود، سرمایه گذاری کند؛ که به جای بالکان که اتحادیه اروپا با آن مخالفت کرده بود، گاز روسیه را از ترکیه به اروپا پمپاژ می کند. در حقیقت این دو رهبر متعهد شدند تجارت سالانه خود را سه برابر کرده و از 30 میلیارد دلار به 100 میلیارد دلار تا سال 2020 برسانند.
واقعیت این است که اردوغان آشکارا با تحریم های غرب علیه روسیه به دلیل بحران اوکراین مخالفت کرده بود.
درست پس از سرنگونی جت نظامی روسیه، کامیون های ترکی شروع به عقب نشینی تا مرز روسیه کردند. هنوز مشخص نیست که آیا خط لوله گاز جریان ترکیه و دیگر پروژه های بزرگ نیز تحت تاثیر تحریم ها قرار خواهند گرفت یا خیر.
همچنین مشخص نیست که این دو رهبر اختلافات خود را کنار خواهند گذاشت یا خیر. هم اردوغان و هم پوتین امروز دوشنبه برای شرکت در کنفرانس جهانی تغییرات آب و هوایی به شهر پاریس در فرانسه می روند. اردوغان از کرملین خواسته است تا برای مهار این بحران در حاشیه این اجلاس با پوتین دیدار داشته باشد. تنها واکنش عمومی پوتین تا به امروز حکمی است که شنبه شب در خصوص اعمال تحریم های اقتصادی علیه ترکیه صادر شد.
در پایان، برخی از تحلیلگران می گویند ادامه رویارویی روسیه با ترکیه، چه جنگ سرد باشد و یا گرم، می تواند به نفع پوتین باشد و احتمالا به سرعت به لغو تحریم های غربی منتهی شود که پس از الحاق «کریمه» از اوکراین به روسیه علیه این کشور تحمیل شد. این اقدام می تواند روابط روسیه با غرب را نیز تا حدی بهبود بخشد.
منبع: جماران
۰۹ آذر ۱۳۹۴ - ۱۶:۲۹
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نامه نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]