واضح آرشیو وب فارسی:فردا نیوز: این روزها، منطقه غرب آسیا صحنه تحولات سریع و گسترده ای است و کشورهای قدرتمند جهان، هرکدام می کوشند به شیوه های مختلف بازیگر اصلی در این تحولات باشندجوان: این روزها، منطقه غرب آسیا صحنه تحولات سریع و گسترده ای است و کشورهای قدرتمند جهان، هرکدام می کوشند به شیوه های مختلف بازیگر اصلی در این تحولات باشند. یکی در این مسیر به دنبال حضور نظامی است، دیگری می کوشد با حمایت از گروه های تروریستی و ارائه کمک های مالی و تسلیحاتی پیروز این معرکه باشد و برخی دیگر از کشورها حضوری امنیتی و اطلاعاتی را دنبال و تلاش می کنند از این مسیر به اهداف خود دست پیدا کنند اما واقعیت آن است که جمهوری اسلامی ایران عرصه ای نوین را برای تأثیر گذاری در این تحولات پیگیر است؛ عرصه ای که از مسیر دیپلماسی مردمی عبور می کند. در حوزه نقش مردم در دیپلماسی دو نگرش کلی را می توان مورد توجه قرار داد؛ نگرش نخست مردم را به عنوان توده های منفعل تعریف می کند که قدرت اثرگذاری بر بازی پیچیده و دشوار سیاست خارجی را ندارند. این دسته از مردم تفکراتشان محصول سیستم تبلیغاتی دولتی است و حکومت از این مسیر به دنبال استثمار فکری جامعه است.نتیجه چنین نگاهی به جایگاه مردم در سیاست خارجی، پیگیری نوعی دیپلماسی سنتی است که تنها به حمایت از دیپلماسی رسمی دولت می پردازد. در مقابل این نگاه، اندیشه ای دیگر وجود دارد که نه تنها نقش مردم در سیاست خارجی کشورها را منفعلانه و بی اهمیت نمی شمارد بلکه از بازیگران غیردولتی در راستای اهداف دیپلماسی کشور استفاده می کنند.این موضوع نه تنها باعث تقویت تحرکات بین المللی کشور می شود بلکه زمینه ایجاد مشروعیت سیاسی نیز برای حاکمیت پدید می آورد. اربعین عرصه دیپلماسی مردمی در این مسیر شاید بتوان یکی از مهم ترین عرصه های دیپلماسی مردمی را مراسم راهپیمایی عظیم اربعین عنوان کرد؛ مراسمی که هرساله میلیون ها نفر از مردم ایران با شور و شوق در آن شرکت می کنند.اگرچه این حضور تنها به مردم ایران خلاصه نمی شود و میلیون ها نفر از شیعیان دیگر کشورها، دوشادوش مردم ایران در این راهپیمایی عظیم شرکت می کنند، به گونه ای که سال گذشته بیش از 17 میلیون نفر در این راهپیمایی عظیم شرکت کردند. تجربیات جهانی حال اگرچه نمی توان نمونه ای همچون راهپیمایی بزرگ اربعین در دنیا مشاهده کرد اما بد نیست به مواردی اشاره کرد که راهپیمایی های بزرگ چه تحولات مهمی در جوامع ایجاد کرده اند.واقعیت آن است که راهپیمایی های بزرگ وسیله ای برای بیان خواسته هاست؛ مسئله ای که می توان آن را زیرمجموعه بحث قدرت نرم نیز محسوب کرد؛ مفهومی که چند سالی است به صورت جدی وارد عرصه ادبیات سیاسی دنیا شده است. حال باید گفت که در طول تاریخ راهپیمایی های بزرگ زیادی وجود داشته که سبب تحولات عمیق درکشورهای دنیا شده است که از نمونه های معروف آن می توان به راهپیمایی چندین هزار کیلومتری طرفداران حزب کمونیست چین اشاره کرد که در سال 1949 زمینه پیروزی این حزب را در مقابل طرفداران ملی گرایی چینی فراهم کرد. نمونه معروف دیگری که در این خصوص می توان به آن اشاره کرد، راهپیمایی بزرگ نمک توسط گاندی رهبر استقلال هند است که برای استقلال این کشور با همراهان خودبرای اعتراض به آنچه مالیات نمک توسط حکومت استعماری خوانده می شد، روندی را آغاز کرد که به استقلال هند ختم شد. در طول جنگ سرد نیز بارها راهپیمایی های بزرگی برای مقاصد مختلف از جمله اعتراض به رقابت های تسلیحاتی دو قدرت غرب و شرق شکل گرفته است.حرکت هایی مشابه نیز در کشورهایی همانند امریکا، چین و کشورهای اروپایی صورت گرفته که البته سطح آن بسیار محدودتر است. قدرت نرم شیعه حال باید گفت که راهپیمایی بزرگ شیعیان در روز اربعین را می توان مصداق واضحی از یک قدرت نمایی نرم دانست؛ قدرت نرمی که در اختیار شیعیان قرار دارد و جمهوری اسلامی ایران به عنوان بزرگ ترین کشور شیعه باید به بهترین نحو از آن استفاده کند.در همین ارتباط باید گفت که مهم ترین کارکرد راهپیمایی اربعین انتشار پیام جهانی عاشورا برای سایر ملت های جهان و به خصوص در جهان اسلام است.به طور حتم این راهپیمایی عظیم که از نجف آغاز و به کربلا ختم می شود، می تواند تجدید بیعتی باشد با تمام آنچه درکربلا گذشته است.علاوه بر این باید گفت که باتوجه به آنکه این حرکت یک حرکت کاملاً مردمی و خودجوش است، امکان انتساب آن به جریان های دولتی و اتهامی که هر از چندگاهی از سوی برخی حکومت های مغرض مطرح می شود، به دور است. علاوه بر اینها حضور میلیونی مردم در مراسم اربعین حسینی پیام روشنی به استکبار و وابسته های آنهاست که هرگز زیر بار ذلت نخواهند رفت و با الهام از پیام عاشورا هرگز در مقابل مستکبران کوتاه نخواهند آمد. راهپیمایی امنیت آفرین تمامی این روند در حالی اتفاق می افتد که کشور عراق دو سالی است که درگیر مبارزه با گروهک تروریستی داعش است و این گروه طی دو سال گذشته تلاش زیادی کرده از طریق تهدیدات مختلف باعث کمرنگ شدن شکوه این مراسم عظیم شود؛ تهدیداتی که پاسخی عکس به همراه داشت و سال پیش و امسال شیعیان جهان شاهد پرشکوه ترین مراسم اربعین در طول تاریخ خود بوده اند. وقوع حملات تروریستی در عراق و سوریه و تهدید کربلا و اماکن متبرکه توسط گروه تکفیری در سال گذشته یک دفعه موجی از عشاق حسینی را به سوی سرزمین عراق کشاند و جمعیتی بی نظیر در این پیاده روی بدون حادثه تروریستی حضور پیدا کردند.گروه های تروریستی نیز شوکه شده بودند این همه جمعیت چگونه در مسیری راهپیمایی می کنند که آنان تهدید به بمب گذاری و عملیات تروریستی کردند.حرکت شیعیان و حضور گسترده آنان نشان داد، آنچه برای عاشقان اباعبدالله (ع) اهمیت دارد نه جان بلکه حفظ اصل اسلام است و همین موجب شد دشمنان بفهمند در برابر حملات به عتبات چه هزینه گزافی باید بدهند.در واقع داعش و تکفیری های مناطق مختلف که روزی سخن از نابودی ضریح متبرکه ائمه(ع) در عراق می گفتند امروز می دانند اگر بخواهند خطایی در این حد مرتکب شوند، شعله نابودی خود را سریع تر از گذشته روشن می کنند و دامشنشان را خواهد گرفت.بر همین اساس اصل حضور شیعیان نوعی خنثی سازی تهدیدات و زیاده گویی گروه های تروریستی و تکفیری علیه مناطق و مراکز متبرکه مسلمانان و میلیون ها شیعه عزادار است. نکته جالب در این مراسم آنجا بود که به رغم وجود این خیل عظیم از زوار و فراهم بودن شرایط اقدامات تروریستی، هیچ موردی از این تحرکات در مراسم مشاهده نشد تا این موضوع به اثبات برسد که همین حضور خود عاملی برای ایجاد امنیت است.
شنبه ، ۷آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فردا نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]