واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۶ آذر ۱۳۹۴ (۰:۳۷ق.ظ)
ايران در انتظار صدور راي شوراي حکام؛ آيا عمر بازي با کارت PMD به پايان رسيده است؟ موج - گروه اقتصاد سياسي
ابعاد احتمالي نظامي موسوم به PMD يا آنچه که ايران بارها آن را مطالعات ادعايي ناميده، مجموعهاي از اتهامات کشورهاي غربي و عمدتاً آمريکا، نسبت به وجوه تسليحاتي برنامه اتمي جمهوري اسلامي ايران است که همواره از آن براي جلب افکار عمومي در راستاي جلوگيري از پيشرفت هستهاي کشور استفاده ميشده است.
نخستين لرزش پايههاي اين موضوع زماني بود که خرداد سال جاري و در شرايطي که مذاکرات هستهاي مراحل پاياني خود را سپري ميکرد و جان کري وزير امور خارجه آمريکا در اولين کنفرانس خبري (ويديويي) پسازآن که به دليل شکستگي پاي خود از بيمارستان مرخص شد، در پاسخ به اين سؤالي مبني براينکه آيا PMD (ابعاد احتمالي نظامي) موضوع مذاکره است؟، گفت: «ما روي اين موضوع متمرکز نشدهايم که ايران درباره آنچه در يک مقطع زماني يا هر زمان ديگري انجام داده توضيح دهد.»
اظهارات کري براي بسياري از کارشناسان و رسانههاي خبري نشاندهنده اين بود که غرب و آمريکا به دليل منطق قوي جمهوري اسلامي ايران نخواهند توانست به بازي با اين کارت براي هميشه ادامه دهند.
در همان روزي که ايران و گروه 1+5 به توافق بزرگ تاريخي دست يافتند يعني 14 ژوئيه (23 تير)، يوکيو آمانو مديرکل آژانس بينالمللي انرژي اتمي نيز با علياکبر صالحي رئيس سازمان اتمي کشور بر سر نقشه راهي که بتواند ارزيابي نهايي را براي بررسي موضوع PMD ارائه دهد به توافق رسيدند. بر اين اساس قرار شد تا بر مبناي تحقيقات آژانس، شوراي حکام اين سازمان نيز راي نهايي خود را تا 15 دسامبر (24 آذر) منتشر کند.
عليرغم اينکه تاکنون ايران بر طبق نقشه راه به روند اطمينان دهي به بازرسان آژانس عمل کرده است، بااينوجود يوکيو آمانو در آخرين اظهارات خود گفت: «گزارش نهايي به نتيجه قطعي درباره موضوع فعاليتهاي هستهاي گذشته ايران نخواهد رسيد و نميتواند تضمين کند تمامي آنچه ايران انجام ميدهد، صلحآميز باشد.»
اظهارات آمانو مؤيد اين است که برخلاف اظهارات مقامات مذاکرهکننده ايران، چندان هم نميتوان به بسته شدن کامل پرونده PMD اميدوار بود. بااينوجود حسن بهشتي پور کارشناس ارشد مسائل هستهاي با اشاره به تحقيقات آژانس به خبرنگار خبرگزاري موج گفت: «ما به آنها (رفتار مقامات غربي) بياعتماد هستيم اما آنها هم يک سازوکار سيستماتيک دارند. بازرسان آژانس همچون دو باري که به پارچين آمدند اگر واقعاً قصد مشکل سازي داشتند، چيزي اضافه ميکردند تا براي ايران دردسرهاي بزرگي درست کنند.»
وي گفت: «شيوه بينالمللي موجود، شايد حقهبازي و فشار داشته باشد اما در سيستم اجرايي که همهچيز آن دقيق است نميشود حقهبازي کرد. بنابراين حل موضوع PMD با سازوکار موجود امکانپذير است.»
در حال حاضر بسته شدن پرنده PMD به موضوعي اساسي بدل شده که انجام گرفتن تعهدات مهم ايران در برنامه جامع اقدام مشترک و متعاقبا لغو تحريمها به پايان آن ارتباط دارد.
منصور حقيقت پور عضو کميسيون سياست خارجه مجلس شوراي اسلامي در اين باره به خبرنگار خبرگزاري موج ميگويد: «ايران بدون خاتمه موضوع PMD به تعهدات خود در برجام عمل نميکند. با اتمام اين موضوع در زمان معيني تعهدات خود را انجام خواهيم داد و بعد از راستي آزمايي آژانس بينالمللي انرژي اتمي که آنهم به شيوه کمي انجام ميپذيرد، غرب و آمريکا بايد لغو تحريمها را فوراً عملياتي کنند.»
اظهارات اخير عباس عراقچي معاون وزير خارجه کشورمان نيز در آخرين گفتوگوي تلويزيوني خود مبني بر اينکه «تغييرات راکتور آبسنگين اراک به پايان يافتن مسئله PMD ارتباط دارد» تاييد کننده اين موضوع است که صدور رأي شوراي حکام، فصل جديدي از اجراي تعهدات برجام را آغاز خواهد کرد. بااينوجود؛ پايان مسأله PMD که تاکنون آمريکا و غرب از آن بهعنوان کارت بازي براي عقبنشيني اجباري ايران از پيشرفتهاي هسته ايش استفاده ميکردند نوعي خلع سلاح نيز محسوب ميشود که محتواي گزارش آمانو و رأي نهايي شوراي حکام آژانس بينالمللي انرژي اتمي، ميتواند مؤيد آن باشد. اما از طرفي ديگر، هر نوع ابهام و تفسيرپذيري در گزارش نهايي ميتواند همچنان مسئله PMD را بهعنوان دستاويز سياسي غرب حفظ کند.
محمد قربانپور شيخاني
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]