محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830347008
نقش عربستان در گسترش گروه های تکفیری
واضح آرشیو وب فارسی:اسلام تایمز: اسلام تایمز: در دنیای معاصر، عربستان مهم ترین منبع تکوین و صدور وهابیت و سلفی گری به دنیای اسلام است. اندیشه وهابیت مهم ترین زمینه تکفیر در میان مسلمانان را در دو سده اخیر فراهم آورده است.عربستان یکی از کارگزاران جنگ برای سازماندهی گروه های ایدئولوژیک با رویکرد تکفیری محسوب می شود. گروه های تکفیری که از سوی عربستان مورد حمایت اقتصادی، ایدئولوژیک و تسلیحاتی قرار می گیرند علت اصلی بی ثباتی سیاسی در عراق و سوریه هستند. (۱) عربستان از همان آغاز، دو هدف کلیدی را دنبال کرده است: ارتقای ارزش های وهابی در منطقه و جهان اسلام، بنیان نهادن فرهنگ اطاعت کورکورانه از سلطان و اجزای حکومت در کشور. دنبال کردن اهداف دوگانه به ویژه اشاعه ارزش های وهابی در راس سیاست های منطقه ای عربستان سعودی قرار دارد. امروزه امنیت برای رهبران سعودی تعریفی متفاوت یافته است. سیاست های تدافعی برای تضمین امنیت، جای خود را به خط مشی های تهاجمی داده است. عربستان منبع اصلی و حیات دهنده افراط گرایی و مدافع اصلی محافظه کاری در منطقه است. (۲ ) بدین ترتیب با این زمینه و چارچوب، عربستان سعی دارد در تحولات کشورهای منطقه نقش بازی کند و آنها را با منافع امنیتی و هویتی خود سازگار سازد. حمایت از گروه های تروریستی و تکفیری در منطقه غرب آسیا نیز در چارچوب همین سیاست تبیین می شود. به موازات تشدید بحران در سوریه و در کنار نام گروه های سلفی گوناگون، نام داعش بیشتر به گوش می خورد. پشتوانه اصلی این گروه ها، کشورهای عربی به ویژه عربستان است. این کشور علی رغم انکار رسمی و حتی اعلام فاصله گیری، به اشکال مختلف از آنها حمایت می کند. در پاسخ به این سوال که چرا عربستان در عراق و سوریه، سیاست حمایت از گروه های تکفیری و تروریستی را در پیش گرفته است؟ این فرضیه مطرح است که عربستان از دو نظام حاکم بر عراق و سوریه و نقش مثبت ایران در تحولات این کشورها ناراضی است و به همین خاطر، با حمایت از گروه های تکفیری و بعثی سعی می کند امنیت این کشورها را به هم زده و شرایط را به نفع خود رقم بزند. بنابراین سعی می کند این گروه ها را مورد حمایت مالی، سیاسی، اطلاعاتی و اعتقادی قرار دهد. اهداف عربستان عربستان به عنوان پیشگام حمایت و پشتیبانی کننده از گروه های تکفیری و تروریستی در عراق، چند هدف را پیگیری می کند که از جمله می توان به سه مورد مهم اشاره کرد: 1) ایفای نقش فعال در منطقه غرب آسیا، 2) رقابت ایدئولوژیکی و ژئوپلیتیکی با ایران، 3) انحراف توجه بین المللی از شرایط داخلی عربستان به خارج از این کشور. 1) نقش آفرینی در منطقه غرب آسیا حذف شوروی از صحنه معادلات بین المللی افول پان عربیسم و به حاشیه رفتن رهبران پان عرب، این فرصت را برای عربستان به وجود آورد که بسط نفوذ سیاسی و اشاعه ارزش های وهابی را سرلوحه سیاست های خود قرار دهد، سیاست های انفعالی را کنار بگذارد و کنشگری را پیشه سازد. آمریکا نیز به لحاظ منابع عظیم نفت عربستان که برای استمرار توان بالای صنعتی غرب ضروری است و از همه مهم تر نقش تعیین کننده عربستان در ثبات قیمت نفت و ثبات جریان مداوم سوخت فسیلی، با حمایت علنی و ضمنی خود، قدرت مانور فراوانی برای این کشور به وجود آورده است (۳ ) در چنین چارچوبی، عربستان با تکیه بر درآمدهای کلان حاصل از فروش نفت و برخورداری از حمایت ایالات متحده آمریکا، سعی کرد از انفعال ساختاری بیرون آید و به بسط ارزش های خود (که مبتنی بر اسلام بنیادگرا با شاخصه های وهابیسم است) در سطح منطقه غرب آسیا و جهان اسلام بپردازد. رهبران سیاسی و زمامداران عربستان از انگیزه لازم برای نقش آفرینی در محیط پرمخاطره منطقه خاورمیانه برخوردارند. الگوی رفتاری آنان مقابله با شیعیان و گسترش جنگ مذهبی در منطقه است. سازماندهی گروه های سلفی با «رهیافت تکفیری» و «راهبرد تروریستی» را می توان در زمره الگوهای کنش رقابتی عربستان در دوران جدیدی دانست که جنبش های اسلامی با رویکرد دموکراتیک، محور اصلی برخی از تغییرات سیاسی در منطقه شده اند. (۴) 2) رقابت با ایران ایران و عربستان به عنوان تولیدکنندگان عمده نفت و مدافعان دو نوع نگاه از اسلام، رقبای طبیعی محسوب می شوند. عربستان سعودی متحد سنتی و ژئوپلیتیکی آمریکا در منطقه است و از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به عنوان موازنه کننده و مانعی برای جلوگیری از تاثیرات منطقه ای و نفوذ ایران، ایفای نقش نموده است. حکام عربستان خود را رهبر جهان اهل تسنن معرفی می نمایند که وظیفه دارد در مقابل ایران شیعی مقاومت و از نفوذ آن جلوگیری نماید. (۵) پس از انقلاب اسلامی، ایدئولوژی سیاسی و انقلاب شیعه که پرچم وحدت اسلامی و تقریب مذاهب اسلامی را نیز برافراشته بود به سرعت مقابل ایدئولوژی وهابی به رهبری عربستان قرار گرفت. ایدئولوژی وهابیت تعارض شدیدی با مذهب تشیع دارد. مخالفت وهابیت با مذهب تشیع، با سیاست منطقه ای عربستان مبنی بر مهار ایران گره خورده است. (۶) عربستان سعودی از به قدرت رسیدن شیعیان در عراق و تداوم دولت بشار اسد در سوریه به شدت نگران است و سعی در بی ثبات سازی عراق و سوریه از طریق حمایت از گروه های تروریستی و تکفیری دارد. با توجه به ناخرسندی عربستان سعودی از شرایط و ساختار قدرت در منطقه، این کشور رویکرد منفی در قبال عراق جدید و سوریه در پیش گرفت. سعودی ها نه تنها اقدامی برای حمایت از روند سیاسی و برقراری روابط دیپلماتیک با عراق و سوریه انجام ندادند، بلکه حتی در قبال ورود تروریست ها و بی ثبات سازی این کشورها، با تساهل برخورد کردند (۷ ) با این شرایط، اولویت مهم تر سعودی ها، تلاش برای جلوگیری از تثبیت ساختار سیاسی در عراق و سوریه و بر هم خوردن موازنه منطقه ای به نفع عربستان است. بر این اساس مقامات سعودی تلاش می کنند از رشد و گسترش گروه های تروریستی و تکفیری در عراق حمایت کنند. این سیاست که از ملاحظات راهبردی عربستان درباره موازنه منطقه ای ناشی می شود سبب تساهل سعودی ها در خصوص ورود جنگجویان و حمایت از شورشیان تکفیری و تروریستی شده است. بدین ترتیب، ما شاهد رقابت گسترده عربستان با ایران در سطح منطقه هستیم. جنگ 33 روزه نقطه اوج این رقابت ها بود، در طول حمله اسرائیل به جنوب لبنان، عربستان به همراه مصر و اردن، حزب الله لبنان را به ماجراجویی متهم کردند و تقصیر جنگ را بر گردن این گروه انداختند. بعد از این جنگ، بسیاری از تحلیل گران از آن به عنوان جنگ سرد منطقه ای برای توضیح آنچه خاورمیانه جدید می خواندند استفاده کردند. ناکامی اسرائیل درحذف حزب الله باعث ترس از نفوذ ایران تا دریای مدیترانه شد. این امر واکنش خصمانه عربستان سعودی را به دنبال داشت و رقابت های منطقه ای با ایران را دامن زد. وزیر خارجه آمریکا نیز این رقابت را رقابتی بین کشورهای افراطی (ایران و محور مقاومت) و نیروهای میانه رو (عربستان و طیف محافظه کار عربی) در خاورمیانه نامید. عده ای نیز رقابت عربستان و ایران در این جنگ را نوعی توازن قوا در چارچوب سیاست رئالیسم تعریف می کنند. با این وجود، هر تعریفی که از این جنگ داشته باشیم، باید پذیرفت که واقعیت های منطقه بعد از سقوط صدام و ناکامی اسرائیل در جنگ 2006 باعث تشدید رقابت های منطقه ای عربستان با ایران شده است. در چنین فضایی، رسانه های عربی به رهبری عربستان و قطر، برخلاف حساسیت عمومی مردم نسبت به قضیه فلسطین در جهان عرب، سعی کردند احساسات ضدحماس و ضدحزب الله را جایگزین احساسات ضداسرائیلی کنند. خیزش های عربی این رقابت ها را به صورتی عریان، علنی کرد. بنابراین ما شاهد رقابت و جنگ نیابتی آشکار عربستان علیه ایران در بحرین، یمن، سوریه و لبنان و عراق هستیم. این کشور در ابتدا سعی کرد از طریق مداخله نظامی در بحرین و کشورهای حوزه خلیج فارس، مانع از همه گیری این تحولات در حوزه نفوذش در خلیج فارس شود. همچنین با فشار به سازمان ملل برای حمله به لیبی پیش قدم شد. ریاض در ادامه، سعی کرد با کمک به گروه های مسلح و تروریستی و تزریق پول های کلان به این گروه ها، بی ثباتی را در منطقه دامن بزند. سرایت تحولات به سوریه، اوج بازیگری عربستان بود. این کشور سعی کرد بیشترین استفاده را از فضای ایجاد شده ببرد و سوریه را به بهشت حضور گروه های تکفیری از نقاط مختلف جهان تبدیل سازد. بر این اساس، عربستان سعودی با حمایت از گروه های افراطی توانست موج خیزش های عربی در برخی از کشورهای منطقه را به جهنم افراط گری و خشونت تروریست ها تبدیل کند. در همه این موارد، رویکرد امنیتی عربستان مقابله با ایران است. رهبران عربستان مقابله با ایران را براساس «نظریه مقابله با هلال شیعه» به انجام می رسانند؛ چنین رویکردی در سال 2006 تبیین شد. نظریه پردازان امنیتی عربستان، الگوی مقابله با شیعیان را در راستای گسترش تضادهای هویتی اسلامی در منطقه پیگیری می کنند. بنابراین مقابله ژئوپلتیکی و ایدئولوژیک عربستان با ایران را می توان در حمایت از گروه هایی همانند «داعش» و «النصره» مشاهده کرد. علاوه بر گروه های یاد شده طیف گسترده ای از نیروهای تبلیغی و تکفیری وجود دارند که اقدامات خود را در مقابله با ژئوپلتیک راهبردی ایران در خاورمیانه سازماندهی کرده اند. ساز و کارهای مورد استفاده آنان را می توان در قالب نشانه هایی از جدال گرایی راهبردی در بحرین، مقابله پرشدت با حکومت بشار اسد، بی ثبات سازی ساختار سیاسی لبنان از طریق ترور، بمب گذاری و انجام اقدامات انتحاری دانست. اما محور اصلی جدال جدید عربستان در برخورد با ایران را باید در عراق مشاهده کرد. گروه هایی که بخشی از القاعده محسوب می شوند، تلاش دارند روند «جنگ کم شدت» علیه ایران را سازماندهی کنند. جنگ کم شدت را باید نمادی از راهبرد امنیتی عربستان علیه ایران دانست که مبتنی بر پیوند مولفه های ایدئولوژیک، هویتی و راهبردی است. چنین فرآیندی نشانه هایی از تصاعد بحران، گسترش خشونت و همچنین پراکنده سازی تروریسم در حوزه های مختلف جغرافیایی را به وجد آورده است (۸) 3) انحراف افکار بین المللی در راهبرد امنیتی خاندان آل سعود، امنیت شبه جزیره را باید بخشی از امنیت عربستان دانست. عربستان برای کنترل بحران مشروعیت در سرزمین حجاز و دیگر کشورهای شبه جزیره از الگوی کنش پیش دستانه امنیتی بهره می گیرد (۹) در تحقق این سیاست است که عربستان به حمایت از گروه تروریستی و تکفیری موسم به داعش در عراق و سوریه می پردازد. منافعی که عربستان از این اقدام به دست می آورد علاوه بر کسب حمایت آمریکا برای ادامه حکومت آل سعود، منحرف کردن توجه بین المللی از اعتراض ها در داخل آن کشور و صدور بحران داخلی خود به خارج است. همچنین انحراف توجه ها از دخالت نظامی عربستان در یمن و ایجاد فضای لازم برای ادامه حضور نیروهای نظامی آن کشور در بحرین از دیگر اهداف عربستان می باشد. بنابراین، یکی از دلایل عمده حمایت عربستان از گروه های تروریستی در منطقه، تلاش آل سعود برای انحراف افکار عمومی جهان (به ویژه غرب) از تحولات داخلی عربستان به مناطق بحرانی دیگر در منطقه خاورمیانه است.عربستان در تلاش است تا مانع انجام دموکراسی های صادراتی غرب در کشور به شدت محافظه کار و دارای حکومت سنتی خانوادگی خود شود. این کشور حتی برای جلوگیری از آن (به تاخیر افتادن دموکراسی) امتیازات مالی فراوان و اجازه حضور نظامیان دولت های غربی را در کشور خود داده است. پر واضح است که عربستان سعودی خواستار فرسایشی شدن کامل جنگ در عراق است. فرسایشی شدن درگیری ها و افزایش وخامت و پیچیدگی و نرسیدن به یک راه حل واحد از طرف همه گروه ها کاملا به نفع عربستان است؛ زیرا این کشور فرصت این را دارد تا اذهان عمومی را (حتی به طور موقت) از فضای داخلی کشور خود منحرف و نفوذ وهابیت و سلفی گری را در منطقه افزایش دهد. حمایت از گروه های تکفیری و تروریستی در بررسی خاستگاه پیدایش گروه ها و جریانات تروریستی مدعی اسلام که نگاه تکفیری دارند، رد پای کشورهای متنوع غربی یافت می شود. سرویس های اطلاعاتی غربی برای نفوذ در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا و ضربه زدن به امنیت منطقه با هدف دستیابی به اهداف استکباری خود زمینه را برای تولد و رشد اندیشه های تکفیری مهیا می کنند. اما غیر از کشورهای غربی که بخشی از سیاست های خود را از این طریق پیگیری می کنند، عربستان سعودی نیز به عنوان پدر معنوی جریانات تندروی تکفیری به عبارتی فصل مشترک همه جریانات تروریست و تکفیری را تشکیل داده است. به عبارت دیگر، عربستان در شکل گیری، حمایت مالی، القای گرایش های اعتقادی و بسیاری موارد دیگر از همه این گروه ها حمایت می کند و حتی در بسیاری از موارد عربستان در واقع رابط ارتباط سرویس های غربی با این گروه ها بوده و خط مشی سیاسی را به تروریست ها منتقل می کند. از جبهه تروریست های سوریه گرفته تا تروریست های فعال در عراق و گروه های ریز و درشت فعال در مرزهای غربی و شرقی کشورمان و بالاخره مدارس دینی پاکستان که به عنوان مراکز تروریست پرور شناخته می شوند، همه و همه به نوعی از حمایت آشکار و پنهان عربستان برخوردارند. رسانه های عربستان تلاش کرده اند که بحران عراق را فقط به عملکرد شیعیان این کشور و تلاش ایران برای تسلط به عراق نسبت دهند. در حالی که کمک های سخت افزاری و نرم افزاری عربستان به داعش و گروه های تکفیری این اتهام را بیشتر متوجه آنان می کند. تنظیم سیاست ها بر مبنای ایران هراسی در عراق سیاست تکراری عربستان است که نه تنها نتوانسته اهداف آن را تامین کند، بلکه ثابت شده در تفکرات شیعی، افراط گرایی راهی ندارد که البته با توجه به بازی پیچیده غرب در ارتباط با جهان اسلام، این موضوع خود جای تامل عمیق دارد (۱۰) در اینجا به تحلیل و توضیح ابعاد چندگانه حمایت عربستان از گروه های تروریستی می پردازیم که شامل حمایت مالی و سیاسی، حمایت تسلیحاتی و اطلاعاتی و نیز حمایت اعتقادی و ایدئولوژیکی است. 1- حمایت مالی یکی از مهم ترین بخش های حمایتی عربستان از گروه های تروریستی، کمک های مالی این کشور به آنهاست. مقامات این کشور طرح گسترده ای را برای جمع آوری کمک های مالی در راستای حمایت از گروه های تکفیری به راه انداختند. کشور عربستان سعودی با پول های هنگفتی که از راه فروش حدود 10 میلیون بشکه نفت در روز به دست می آورد، به محلی برای جمع آوری سرمایه لازم جهت آموزش و رشد گروه های سلفی تبدیل شده است و به تروریسم مذهبی دامن می زند. (۱۱) حکومت آل سعود مایل است نظام هم پیمان و نزدیک ایران در عراق و سوریه را سرنگون کند و منطقه نفوذ خود را در کنار مرزهای ایران گسترش دهد. بنابراین همواره پشتیبان مالی گروه های سلفی و تکفیری و وهابی تندرو در منطقه بوده است. ملک عبدالله، پادشاه سابق عربستان، در اظهارات رسمی خود اعلام کرده بود: «اگر یک میلیارد دلار برای سرنگونی صدام هزینه کرده، آماده است برای سرنگونی حکومت شیعیان عراق ده ها میلیارد دلار هزینه کند.» بنابراین، سعودی ها که به شدت نگران افزایش قدرت منطقه ای شیعیان به مرکزیت ایران هستند، حاضرند به هر قیمت با شکل گیری آن مقابله نمایند. در نتیجه دولت عربستان از رشد گروه های تکفیری مانند داعش بر علیه دولت شیعی عراق و دولت اسد سود می برد (۱۲). عربستان از جمله کشورهایی است که بیشترین کمک های مالی را در اختیار تروریست های داعش قرار داده است. در همین ارتباط پایگاه «ورلدنت دیلی» سال 2014 با انتشار گزارشی جنجالی از اعطای کمک مالی 300 میلیون دلاری آل سعود به تروریست های داعش در سوریه خبر داد. «رابرت فیسک» روزنامه نگار مشهور انگلیسی در روزنامه «ایندیپندنت» می نویسد: عربستان سعودی با کمک های میلیارد دلاری خود نقش مهمی در تشکیل گروه تروریستی داعش ایفا کرد. مقامات سعودی هم اکنون نیز دست از اعطای کمک های مالی به داعش برنداشته و همچنان از این گروه تروریستی حمایت می کنند. 2- حمایت تسلیحاتی و اطلاعاتی یکی دیگر از ابعاد مهم حمایت عربستان از گروه های تروریستی و تکفیری، حمایت نظامی و اطلاعاتی است. تهیه سلاح و قاچاق اسلحه و ارائه راهکارهای عملیاتی به آنان و مرتبط کردن آنها با رسانه های بین المللی از اهداف عمده عربستان در کشور عراق و سوریه است. در واقع سیستم اطلاعاتی عربستان قدرت و تمرکز عمده خود را برای تسلیح و هدایت سیاسی تروریسم در منطقه معطوف کرده و در این مسیر پیش می رود. «رومان کاییه» کارشناس امور گروه های تندرو در مرکز خاورمیانه فرانسه معتقد است تعدادی از رهبران نظامی گروه تروریستی داعش، عراقی یا لیبیایی هستند در حالی که رهبران دینی آنها عربستانی هستند. به باور بسیاری از تحلیل گران، داعش با سازمان اطلاعاتی عربستان و قطر در ارتباط است و توسط همین سازمان های اطلاعاتی هدایت می شود و نیز از حمایت مالی و تسلیحاتی و لجستیکی عربستان بهره مند است. نوری مالکی، نخست وزیر سابق عراق بارها عربستان سعودی و قطر را مسئول بحران امنیت و رشد تروریسم در این کشور دانسته است. وی تاکید کرده که پشتیبان اصلی بحران امنیتی در این کشور که توسط گروه های تروریستی و به ویژه داعش به وجود آمده رژیم سعودی است که هرگونه حمایت مالی، تسلیحاتی، لجستیکی و رسانه ای را از تروریست ها به عمل می آورد و تامین کامل مالی آنها را برعهده دارد. به باور بسیاری از تحلیل گران، عربستان قصد دارد روند سیاسی در عراق و سوریه را بی اعتبار، منحرف و بی ثبات کرده و آن را متوقف سازد (۱۳). 3- حمایت فکری و اعتقادی گروه موسوم به «داعش» در حقیقت شامل گروهی از تروریست ها می شود که بیشتر در زیرمجموعه القاعده ، تکفیری ها و سلفی های برخاسته از عربستان سعودی قابل بحث و بررسی است. این تروریست ها اگر چه ممکن است در پاکستان و افغانستان یا در عراق و سوریه تربیت شده و تبحر نظامی پیدا کرده باشند، ولی در اصل شعبات و شاخه های افراطی وهابی گری هستند و دولت عربستان سعودی طی یکی، دو دهه اخیر هزینه بسیار زیادی برای ایجاد و تربیت فکری و اعتقادی آنها صرف کرده است. همه جهان در دو، سه سال اخیر شاهد بوده اند که دولت سعودی رسما و علنا اعلام کرده است که از این نیروها برای پیشبرد امیال خود در خاورمیانه استفاده خواهد کرد. عربستان سعودی خواستار نهادینه شدن نظم سلفی در خاورمیانه و حتی جهان اسلام با مرکزیت خود است. الگوی سلفی تلاش دارد با طرح مسائلی چون شکل گیری هلال شیعی و خطرناک جلوه دادن آن به صورت بین الاذهانی، الگوی اسلام انقلابی را به حاشیه رانده و خود قدرت هژمون منطقه شود. رفتار این جریان در حذف الگوی انقلاب اسلامی، شبیه آنچه در عراق فعلی می گذرد، حکایت از این امر دارد. این کشور با حمایت فکری و اعتقادی گروه های تکفیری و سلفی که مخالف نظام شیعه هستند سعی می کند ضمن تقابل با اسلام انقلابی، در روند ثبات سیاسی و امنیتی عراق و سوریه خلل ایجاد کند. (۱۴) پی نوشت ها در دفتر روزنامه موجود است سیدسعید صادقی-- کارشناس ارشد مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران
پنجشنبه ، ۵آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اسلام تایمز]
[مشاهده در: www.islamtimes.org]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]
-
گوناگون
پربازدیدترینها