واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت
آیا ترکمنها بازیگر جدید ترکیه و آمریکا در سناریوی «منطقه حائل» سوریه شدهاند؟
به نظر میرسد که اردوغان انتخاب راهبردی خود در قبال سوریه را انجام داده و علیرغم تبعات سختی که ممکن است در اثر هدف قرار دادن جنگنده سوری دامنگیر ترکیه شود، ترجیح داده در این مرحله از بحران سوریه از گزینه جدید خود رونمایی کند.
به گزارش خبرگزاری فارس، روز سه شنبه ترکیه اعلام کرد که جنگنده سوخو 24 روس را به دلیل تجاوز به حریم هوایی خود و پس از اخطار 10 باره در 5 دقیقه هدف قرار داده و سرنگون کرده است. این خبر بازتابهای فراوانی در محیط منطقه و بینالملل داشته و تفاسیر زیادی نیز به همراه خود آورد. این اقدام در حالی رخ داد که دو روز پیش از آن، سفیر روسیه در ترکیه از سوی آنکارا فراخوانده شده و مراتب اعتراض ترکیه به آنچه بمباران و کشتار ترکمنهای شمال سوریه نامیده شد، به روسیه ابلاغ شده بود. آمریکا نیز تنها چند ساعت پیش از وقوع این رویداد، اعلام کرده بود که از ترکمنهای سوریه به عنوان مخالفان مشروع بشار اسد حمایت میکند. این اتفاق مهم علاوه بر آنکه شرایط سیاسی- نظامی سوریه را با پیچیدگیهای بیشتری همراه کرده است، میتواند نشانگر یک راهبرد جدید از سوی ترکیه و آمریکا در قبال تحولات سوریه نیز قلمداد شود که عبارتست از «تغییر نگاه ترکیه و به طبع آن آمریکا از کردها به ترکمنهای سوریه». برای این موضوع دلایلی را میتوان ذکر کرد که یکی از مهمترین آنها و اولینشان ترکمن بودن این «مخالفان مشروع بشار اسد» است. ترکیه در طول بحران سوریه همواره از قدرت گرفتن کردهای وابسته به پ ک ک در سوریه(پ ی د) نگران بوده زیرا در صورت قدرت گرفتن این گروه، عقبه لجستیکی و سرزمینی خوبی برای پ ک ک در مقابله با دولت ترکیه فراهم شده و دولت ترکیه ناچار است در مساحتی به طول 900 کیلومتر (مرز سوریه و ترکیه که بیشتر آن در دست کردهای سوری قرار دارد تا اعراب) با پ ک ک وارد جنگ شود و فضای عمل آنها دیگر محدود به کوهستانهای قندیل در اقلیم کردستان عراق نخواهد بود. دوم اینکه ترکمن های این منطقه- و نیز اقلیم کردستان عراق- به طور سنتی خود را وابسته و دنباله ترکیه میدانند. این وابستگی تا آنجاست که پس از اعلام جمهوری ترکیه در دهه 20 میلادی بخشی از آنها (ترکمنهای موصل) خواستار الحاق سرزمین خود به ترکیه شدند. سوم اینکه با وجود ترکمنها در شمال سوریه اردوغان دیگر ناچار نیست برای جنگ با داعش از پیشمرگههای مسعود بارزانی استفاده کرده و آنها را از اقلیم به این منطقه منتقل کند.(اتفاقی که در ماجرای شکست حصر کوبانی رخ داد و البته برخی بر این باورند که این اقدام در واقع امتیاز اردوغان به مسعود بارزانی بود در راستای همکاریهای دو جانبه بود) چهارم جمعیت قابل اعتنای ترکمنها؛ آنها در سوریه رقمی بالغ بر یک میلیون نفر را شامل میشوند که میتوانند در کنار کردهای این کشور که حدود یک دهم جمعیت 22 میلیون نفری سوریه را شامل میشوند، برای ترکیه مثمرثمر باشند. پنجم ترکمنهای شمال سوریه بر عکس شمال عراق که شیعه و سنی بوده و متفرق هستند، از نظر دینی یکدست بوده (سنی مذهب) و ایدئولوژی اخوان المسلمین را دنبال میکنند که این امر برای دولت اخوانی آنکارا بسیار خوشایند خواهد بود. علاوه بر این موارد، باید گفت که رهبر ائتلاف معارضان سوریه یعنی «خالد خوجه» نیز خود یک ترکمن است که بیش از 3 دهه از عمر خود را در استانبول سپری کرده و قرابت زیادی با دولتمردان آنکارا دارد. همه موارد ذکر شده در بالا برای استراتژی ترکیه و آمریکا یعنی ایجاد «منطقه امن» که از «عفرین» آغاز و تا «اعزاز» و «جرابلس» در نواری مرزی به طول 140 کیلومتر و عمق 50 کیلومتر امتداد دارد، قابل توجه خواهد بود. بخصوص اگر بدانیم که ترکیه طی ماههای اخیر سرمایه گذاری زیادی بر روی ترکمنهای این منطقه داشته و تجهیز نظامی آنها را بدون هیچ ابایی همواره اعلام کرده است. آذر ماه سال 1393 بود که صحبت از ایجاد منطقه حائل در شمال سوریه برای کمک به معارضان از سوی ترکیه مطرح شد و آمریکا نیز از آن استقبال کرد و امروز پس از گذشت یکسال از آن پیشنهاد، گروههایی که از سوی آمریکا آموزش دیده شدهاند به تدریج وارد شمال سوریه میشوند.(هر چند در مراحل اولیه هیچ توفیقی نصیبشان نشد) ترکمنها را میتوان بازیگران جدید بحران 4 ساله سوریه خواند که بتدریج در حال ایفای نقش بیشتری در پازل آمریکایی- ترکی در شمال سوریه هستند. کردها طی دو سال گذشته تلاش زیادی داشتند تا خود را همان «معارضان معتدلی» معرفی کنند که آمریکا، غرب و ترکیه دنبالش میگردند، اما گویا فوبیای تاریخی ترکیه از کردها دامنگیر کردهای سوریه شده و باید شریک جدیدی را در کنار خود تحمل کنند. این راهبرد میتواند ضمن خلاص کردن اردوغان از کابوس قدرتگیری پ ک ک در شمال سوریه و نیز همسایگی با گروه تروریستی داعش، همسایگانی همزبان و همراه برای دولت ترکیه در شمال سوریه دست و پا کند. به نظر میرسد که اردوغان انتخاب راهبردی خود در قبال سوریه را انجام داده و علیرغم تبعات سختی که ممکن است در اثر هدف قرار دادن جنگنده سوری دامنگیر ترکیه شود، ترجیح داده در این مرحله از بحران سوریه از گزینه جدید خود یعنی ترکمنها رونمایی کند. گزینهای که اگر همطراز کردهای همراه با اردوغان در شمال سوریه و عراق نباشد، پایینتر از آنها نخواهد بود. یادداشت علی حیدری انتهای پیام/
http://fna.ir/5H9286
94/09/04 - 14:08
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]