واضح آرشیو وب فارسی:ساریکا: گزارشی از پرورش گوسفند «قره کل» در سرخس «قره کل» سیه چشمی که در ایران سیاه بخت نمی شود ناسخ/سر و دم شان را وقتی مشغول چرا هستند از فاصله چند متری نمی توانی درست تشخیص دهی. هیچ نقطه سفیدی در بدن شان نیست و برخلاف سایر همنوعان خود دم هایشان تا انتهای پاها کشیده شده و گاهی زمین را جارو می کند. زیبایی و سیاهی چشمان شان تو را محو تماشای آن ها می کند.حیواناتی سر به زیر هستند که فقط و فقط به خوردن مشغول اند. روزی 10 تا 40 کیلومتر برای غذا خوردن راه می روند. حیوانات سخت جانی هستند که غذای خود را به هر صورت پیدا می کنند و برای همین توانایی زندگی چه درسیبری و چه در دشت های گرم سرخس را دارند. این ها گوسفندانی از نژاد «قره کل» هستند. حیواناتی با بدنی کشیده و پشم هایی نسبتا مجعد که در کشور های آسیای میانه این نژاد را برای پوست با ارزش آن پرورش می دهند. از این رو این حیوانات سیه چشم را می توان در آن کشورها سیاه بختانی توصیف کرد که به دلیل همین پوست مرغوب چه بسا شکم مادران شان دریده می شود تا بره زیبا با موهای مجعدش را در آورند و پوستش را جدا کنند و در بازار بفروشند و از آن انواع و اقسام پوشاک و کالای تزیینی تهیه کنند.در 5 کیلومتری شهر سرخس و در اراضی به وسعت 120 کیلومتر ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند «قره کل» قرار دارد. این جا تنها مرکز پرورش «قره کل» در کشور است. دو گله گوسفند هزار و 100 راسی در زمین های جالیزی و کشتزارهای جو و گندم در حال چرا هستند . پلاک کوبی های روی گوش راست هر یک از این حیوانات شناسنامه کوچک آن ها است. اکنون ایستگاه پرورش گوسفند «قره کل» سرخس تنها ایستگاه پرورش دهنده و تکثیر این نژاد است . در ایران قره کل برای پوست زیبا و مرغوبش به مسلخ نمی رود. قره کل ؛ دریاچه سیاه مدیر ایستگاه پرورش گوسفند قره کل در سرخس می گوید: «قره» به معنای سیاه است و «کل» یعنی دریاچه یا برکه و «قره کل» یعنی دریاچه سیاه به این خاطر به این گوسفندان «قره کل» می گویند که بدنش کاملا سیاه است و از دور پوست آن شبیه دریاچه ای است که آب سیاه در آن موج می زند.مهندس «احمدی» تصریح می کند : «قره کل» در اصل به نام «کاراکول» و نام روستایی در ازبکستان است که مهد پرورش این نژاد گوسفند است. به تدریج تلفظ «کاراکول» در ایران به «قره کل»تغییر یافته است.این کارشناس اضافه می کند: زادگاه اصلی «قره کل» آسیای مرکزی است که گوسفندان «قره کل»در ایران نسبت به نژاد ترکمنستانی طول بدن و ارتفاع پاهای آن ها بزرگ تر است اما از نظر پوست کیفیت کمتری دارد. وی اظهار کرد: مزیت نژاد «قره کل»این است که در بدترین شرایط آب و هوایی می تواند ادامه حیات دهد و از سیبری تا دشت «قرقوم»ترکمنستان ردپای این نژاد دیده می شود. پوست قره کل در ایران خریداری ندارد وی اظهار کرد: تلاش کارشناسان این مرکز بر این است تا بهترین نژاد را پرورش دهند و آن را بین دامداران سرخسی و سایر استان ها توزیع کنند. وی با بیان این که برخی کارشناسان در این مرکز کار اصلاح نژاد را انجام می دهند و بر روی آن مطالعه می کنند، افزود: تلقیح مصنوعی با مطالعه بر روی نژادها به منظور تولید نژادی بهتر، تهیه شناسنامه برای هر نژاد، مراقبت های بهداشتی و مایه کوبی های منظم و ... از اقداماتی است که در این ایستگاه انجام می شود.وی ادامه داد: این ایستگاه محلی است برای مطالعه و تحقیق دانشجویان در رشته های تحصیلات تکمیلی که از دانشگاه های مختلف به سرخس مراجعه می کنند .اگرچه «قره کل» در دنیا بیشتر به واسطه پوست آن معروف است و کشورهای دیگر این حیوان را برای پوست آن پرورش می دهند، به طوری که بره های چند روزه را می کشند تا از پوست آن استفاده کنند.وی خاطر نشان کرد: در مرکز سرخس قره کل فقط برای گوشت آن پرورش داده می شود. او اضافه کرد: در ایران، پوست قره کل در بازار خریدار ندارد. البته فراوری آن نیز خیلی مشکل است.او ادامه می دهد: اکنون به منظور پرورش نژاد گوشتی و پوستی 10 گروه تشکیل داده ایم. پنج گروه پوستی که اگر زمانی بازار فروش پوست رونق پیدا کرد، گروه پوستی قره کل داشته باشیم و پنج گروه گوشتی داریم. از نظر فنی نیز یک همبستگی منفی بین گوشت و پوست و مو وجود دارد . یعنی هر اندازه میزان گوشت بالا برود، کیفیت پوست کاهش می یابد و برعکس. گوشت بدون چربی وی اظهار کرد: در کشور ما از گوسفند گوشتی استقبال بیشتری می شود. وی درباره ویژگی های این گوسفند افزود: گوسفند قره کل برای سیر کردن شکم خود مجبور است روزانه 10 تا 47 کیلومتر را بپیماید. بنابراین گوشت خوبی دارد. ضمن این که «قره کل» چربی ندارد و تمام چربی آن در بافت بدن ذخیره شده است. مزیت دیگر قره کل این است که نسبت به سایر نژادها گوشت دهی بیشتری دارد.وی تصریح می کند: هر سال حداقل 120رأس قوچ و 200 رأس بره اصلاح نژاد شده در این مرکز پرورش می یابند که آن ها را بر مبنای قیمتی که سازمان جهادکشاورزی استان تعیین می کند، به دامداران می فروشیم و هر ساله نیز میش های بیش از چهارسال سن را از گله خارج می کنیم و می فروشیم. پوستی باارزش مهندس «علیرضا عرفانی» مدیر جهاد کشاورزی سرخس نیز درباره نژاد این گوسفند به خراسان گفت: در کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان، گوسفند «قره کل» را بیشتر برای پوست آن پرورش می دهند و پوست این حیوان را به قیمت بالایی صادر می کنند و از آن انواع پالتوهای زنانه، پوستین ، کلاه، سرآستین و ... تولید می کنند. وی اضافه کرد: بیشترین ارزش این نوع گوسفند را پوست بره سه تا پنج روزه دارد. چرا که این نوع پوست هنوز مجعد است و خزهایش باز نشده است و هنگام تولد به واسطه لیسیدن مادر اندکی از خزهای آن باز می شود.وی اضافه کرد: در کشورهای آسیای مرکزی گوسفند قره کل را در زمانی که بره رشد کرده و در شکم مادر است می کشند تا از پوست مرغوب و مجعد آن استفاده کنند. عرفانی گفت:این نوع پوست برای تولید انواع لباس و وسایل تزیینی کاربرد دارد و به اروپا صادر می شود.
سه شنبه ، ۳آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ساریکا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]