واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: همكاري ايران و روسيه بر پايه استراتژيك
ولاديمير پوتين، رئيس جمهور روسيه مثل رهبران عراق، بوليوي، ونزوئلا، نيجريه، تركمنستان، گينه استوايي و الجزاير روز 23 نوامبر به ايران آمد تا...
نویسنده : سید رحیم نعمتی
ولاديمير پوتين، رئيس جمهور روسيه مثل رهبران عراق، بوليوي، ونزوئلا، نيجريه، تركمنستان، گينه استوايي و الجزاير روز 23 نوامبر به ايران آمد تا در كنفرانس كشورهاي صادركننده گاز (GEFCF) شركت كند اما او از همان بدو ورودش نشان داد كه فقط شركت در اين كنفرانس را مد نظر ندارد و دستور كار مفصلتري را در نظر گرفته است. نشانه اين موضوع در ديدار او با رهبر معظم انقلاب است كه بدون فوت وقت و با ورود به تهران انجام داد تا نشان دهد اولويتهاي ديگري جز اوپك گازي را مد نظر دارد و براي بررسي اين اولويتها بايد قبل از هر چيز ديداري با رهبر انقلاب داشته باشد. او هشت سال پيش و براي شركت در نشست رهبران كشورهاي ساحلي درياي خزر هم به ايران آمده بود و در آن سفر هم ديداري با رهبر انقلاب داشت اما اين بار ديدار خود را قبل از هر كاري انجام داد تا تفاوت اين سفر با سفر قبلي معلوم شود، در واقع شرايط منطقه و بينالملل نسبت به هشت سال قبل آن قدر تغيير قابل توجهي داشته كه اين تفاوت را توجيه ميكند و باعث ميشود رئيس جمهور روسيه با برنامه كاري مفصلتر از صرف مباحث اوپك گازي به تهران بيايد.
اولين و مهمترين تغيير در شرايط امنيتي منطقه است. هشت سال قبل نه خبري از تغييرات گسترده سياسي- اجتماعي در خاورميانه بود و نه جنگهاي داخلي در سوريه و يمن وجود داشت و نه گروهي مثل داعش به وجود آمده بود كه بتواند وحشت منطقهاي و حتي بينالمللي به وجود بياورد. روسيه از ابتداي تغييرات خاورميانه با سياستهاي مداخلهجويانه غرب در منطقه مخالف بود و به لحاظ سياسي سعي ميكرد محدوديتهايي براي آن به وجود بياورد و حتي مجبور شد از حق وتوي خود در شوراي امنيت و براي جلوگيري از مداخلهجويي غرب در سوريه استفاده بكند. حالا روسيه به صورتي جديتر وارد عمل شده و به همراه ايران، عراق و سوريه مركز ضدتروريسم را در بغداد، پايتخت عراق، به راه انداخته تا جبهه منسجم اطلاعاتي-نظامي را براي مبارزه با داعش تشكيل بدهد. اين جبهه در مدت كوتاه چند ماهه توانسته موفقتر از ائتلاف امريكايي ضد داعش عمل كند. پوتين در صورت موفقيت اين جبهه است كه ميتواند از يك سو دامنه مداخلهجويي غرب در منطقه را به ميزان قابل توجهي محدود كند و هم اينكه نقش خود را در حفظ امنيت و ثباث در منطقه و حتي در سطح بينالملل تثبيت كند، البته روشن است كه تنها متحد استراتژيك او در رسيدن به اين اهداف ايران است. اين كشور متوجه شده كه لنگر ثبات منطقه فقط ايران است و به همين علت هم است كه ايران را متحد استراتژيك خود در منطقه ميداند. روشن است كه رقباي غربي روسيه به خصوص نزديك از اين اتحاد استراتژيك نگران باشند و به همين جهت است كه روزنامه امريكايي وال استريت ژورنال به نقل از منابع ارشد ديپلماتيك امريكا از تلاش واشنگتن براي ايجاد شكاف در ائتلاف مسكو-تهران گفته است. دومين تغيير قابل توجه در وضعيت بعد از توافق هستهاي مشهور به دوره پساتحريم است. امريكا در اين دوره به دنبال يافتن روزنههايي براي ورود به ايران است و شايد همين روزنهها را براي ايجاد آن شكاف در نظر گرفته اما همكاريهاي هستهاي- اقتصادي چين و روسيه با ايران ميتواند شرايط مقابله با اين تلاش امريكا را ايجاد كند. پوتين در بدو ورود خود به تهران دستور لغو ممنوعيتهاي مربوط به انتقال فناوري و تجهيزات هستهاي به ايران را داد تا گام نخست را در اين جهت بردارد. اين دستور باعث ميشود روسيه مشاركت قابل توجهي در بازطراحي مركز هستهاي اراك و ادامه تحقيقات هستهاي در مركز فردو داشته باشد و زمينه كار براي امريكا يا ديگر شركاي غربي آن بسيار محدود شود. در واقع، ايران و روسيه در دوره پساتحريم هدف مشتركي مثل آن مركز عملياتي بغداد دارند كه به نحوه طرف غربي و مداخلات آن مربوط ميشود تا آنها نتوانند به بهانه فضاي ايجاد شده در اين دوره قصد نفوذ و رسوخي داشته باشند. سومين تغيير در زمينه انرژي و به خصوص اتفاقاتي است كه بر سر قيمت نفت طي 1/5 سال اخير پيش آمده است. ايران و روسيه هر دو از كشورهاي مهم در عرصه توليد و صادرات نفت هستند كه متأثر از كاهش قيمت نفت در اين مدت شدهاند. از طرف ديگر، هر دو كشور به ترتيب اولين و دومين ميزان از ذخاير گازي جهان را دارند كه ميتوانند براي تقابل با كاهش قيمت نفت، سياست هماهنگي در اوپك گازي داشته باشند. سياست هماهنگ دو كشور باعث ميشود توازني بين قيمت نفت و گاز ايجاد شود تا آنكه غرب به كمك شركاي عرب خود نتواند از قيمت نفت به عنوان سلاحي براي پيشبرد اهداف خود استفاده كند. با توجه به اين سه محور بايد گفت كه شرايط فعلي زمينه را براي همكاري دو كشور بر اساس يك اتحاد استراتژيك و راهبردي در زمينههاي امنيتي، هستهاي و انرژي فراهم كرده و به همين جهت است كه پوتين لازم ديد قبل از هر كاري به ديدار رهبر معظم انقلاب اسلامي برود.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۲ آذر ۱۳۹۴ - ۲۱:۱۴
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]