واضح آرشیو وب فارسی:اقتصاد دان: رئیس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت: ساختن هر چیزی در صنعت نفت و گاز یک فرآیند زمانبر و دشوار است که نیازمند تعهد بالا و بیش از آن خرد و کارشناسی در بخش های مختلف است. میزان برنامه ریزی برای انجام مطالعات، قابلیت اجرایی، انجام طراحی و مهندسی فعالیت ها، سپس ساخت یک واحد تولید ال ان جی، مجتمع محصولات پتروشیمی یا واحد فراساحلی به اندازه ای است که سبب می شود برخی شرکت های پیمانکار تصمیم بگیرند عطای آن را به لقایش ببخشند و پروژه های دیگری را انجام دهند. این موارد سختی های معمول فرآیند کاری یک پیمانکار در اقصی نقاط جهان است. اما در ایران این روند پستی و بلندی های خود را دارد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شهروند ، در گذشته پیمانکاران به دلیل عدم دسترسی کامل و کافی به تجهیزات و دانش کافی و همچنین منابع مالی در فشار بودند که این فشار در سال های اخیر و در دوره تحریم ها افزایش یافت. هرچند این روند در بخش هایی روی صنعت نفت و گاز تأثیر منفی داشت و این بخش نیازمند منابع مالی را تضعیف کرد، اما شرکت های داخلی در رویارویی با نیازهای صنعت مجبور به استفاده از راهکارهایی شدند که به رشد آنها کمک کرد. این شرکت ها طی سال های گذشته توانسته اند با بهره گیری از مهندسی معکوس در تولید تجهیزات موفق شوند، به طوری که به گفته «رضا پدیدار»، رئیس انجمن سازندگان تجهیزات نفت، هم اکنون ایران توان تولید ٧٠ درصد تجهیزات نفتی در داخل را دارد. اما نمی توان آن را پایان خوشی برای داستان پیمانکاران نفتی ایران دانست. عدم دریافت اعتبار از دولت و ضعف های سیستم مدیریتی هنوز هم گریبانگیر این بخش هستند. از سوی دیگر اکنون که تحریم ها در آستانه لغو هستند، این سوال به وجود می آید که با فراهم شدن امکان فعالیت پیمانکاران خارجی در ایران بر سر شرکت های داخلی که در این بخش فعالیت و رشد کرده اند، چه خواهد آمد. از سوی دیگر نبود منابع مالی نیز در کمین این صنعت است. این درحالی است که به گفته پدیدار حمایت دولت حلقه مفقوده این بخش است. آنچه در ادامه می خوانید گفت وگوبا «رضا پدیدار»، رئیس انجمن سازندگان تجهیزات نفت درباره روند توسعه نفتی ایران و نگاهی به حال و آینده فعالان این حوزه است. پیمانکاران صنعت نفت ایران درحال حاضر چه وضعیتی دارند؟ پرداختن به نفت بدون در نظر گرفتن روند صنعت بی معناست. نفت یک روند پویا و زنده است. در اصل ماهیت نفت ساکن نیست و یکی از مبناهای بازگشت پویایی به صنعت نفت، مشاوران، پیمانکاران و سازندگان هستند. به همین دلیل همواره در جریان توسعه اقتصادی و رشد شاخص های اقتصادی، این سه فرآیند در کنار هم قرار گرفتند و صنعت نفت و گاز ایران هم به نوبه خود رشد کرد. به این ترتیب مشاوران مطالعات، پیمانکاران طرح ها و سازندگان، آن طرح ها را اجرا کردند. درحقیقت می توان گفت پیمانکاران حلقه واسط میان کارفرما (دولت) و قابلیت های کشور هستند. این قابلیت ها در حقیقت نیروی انسانی، مواد و تولید هستند که پیمانکاران آن را فراهم می کنند. در سال های اخیر پیمانکاران ایرانی ظرفیت خود را در سه زمینه مهندسی، ساخت و اجرا (که در علم نوین به آن EPC) گفته می شود، افزایش داده اند، اما بازهم جای رشد وجود دارد، زیرا حلقه اتصال این سه بخش منابع مالی است و اکنون در سراسر دنیا شرکت های بزرگ در قالب EPCF تشکیل شده اند. آنها بخش فاینانس را به مهندسی، ساخت و اجرا افزوده اند، بنابراین پویاتر و فعال تر هستند اما ما در این زمینه عقب هستیم و باید این بخش را گسترش دهیم. به غیر از بخش مالی در کدام قسمت ها ضعف وجود دارد؟ اگر کل پروژه های صنعت نفت را به سه دسته بالادستی، میان دستی و پایین دستی تقسیم کنیم؛ بالادست شامل فرآیند های اکتشاف و توسعه و تولید است. این فرآیند ها عظیم و نیازمند نیروی انسانی کارآمد و منابع مالی کلان هستند. ما درحال حاضر در پروژه های بالادستی توان کامل نداریم، مگر آن که با مشارکت طرح ها انجام شود. در این زمینه هم طرح قراردادهای جدید نفتی بحث مشارکت در ساخت و تولید مطرح شده است. این قراردادها هم در ٧و٨ آذرماه امسال رونمایی خواهد شد. اما در طرح های میان دستی و پایین دستی می توانیم بیشتر از ظرفیت شرکت های مهندسی مشاوره و سازنده استفاده کنیم، زیرا در این بخش ها قابلیت های قابل توجهی داریم. پس از برداشتن تحریم ها غول های نفتی خارجی دوباره فعالیت خود را در ایران آغاز خواهند کرد. در این حالت چه بر سر پیمانکاران خواهد آمد؟ تحریم ها رویدادهایی هستند که در حال طی مسیر خود هستند. در این زمینه و در دوران پساتحریم شرکت های پیمانکار داخلی باید حتما از سوی دولت حمایت شوند و البته حمایت از سوی سیستم بانکی را نیز نباید فراموش کرد، به این ترتیب که کار باید از سوی کارفرما یا دولت به پیمانکاران داخلی ارجاع شود. همچنین برای انجام این کار باید اعتباراتی به پیمانکار داده شود که این بخش نیز مربوط به سیستم بانکی است و نقطه ضعف پیمانکاری ایران نیز در همین جا است. مگر این اعتبار چگونه به پیمانکار داده می شود؟ در همه دنیا شرکت های پیمانکار با دولت قرارداد می بندند و این قرارداد خود، پشتوانه ضمانتنامه بانکی می شود و این شرکت می تواند با پشتوانه قرارداد اعتبار مالی دریافت کند. این درحالی است که این روند در کشور ما جایگاهی ندارد. برای این روند دولت می تواند اعتبار اسناد ریالی یا همان LC افتتاح کند، یعنی دولت به نفع پیمانکار LC صادر کند. به بیان دیگر پیمانکار پس از دریافت پروژه شروع به فعالیت کند و بانک به میزان فعالیت هایی که پیمانکار انجام داده به او پول بدهد. این روند در مجموع به نفع پیمانکار است و در کشورهای دیگر نیز انجام می شود. چرا تابه حال به پیمانکاران داخلی چنین اعتباری داده نشده است؟ دلیل این امر ضعف سیستمی اعتبار و دیگری ضعف مدیریتی است. در بخش مدیریتی، مدیران تصمیم گیر که در بخش حاکمیتی و دولتی فعال هستند، به دلیل مشکلات رانت و فساد مالی که در سال های گذشته پیش آمده بود، همه محافظه کار شده اند، اکنون این محافظه کاری بلای جان اقتصاد ما شده است. نظر شما درباره قراردادهای جدید وزارت نفت برای همکاری با شرکت های خارجی چیست؟ آیا در این قراردادها به پیمانکاران داخلی هم توجه شده است؟ بنا بر دعوت اتاق بازرگانی ایران جلساتی برگزار کرده ایم که تمامی شرکت های نفتی و پتروشیمی نیز در آن حاضر شدند. بر این اساس قرار شد در این قراردادها از ظرفیت ساخت داخل نیز استفاده شود. همچنین براساس شرایط قراردادها، شرکت های خارجی باید از قانون حداکثر توان داخلی تبعیت کرده و با نسبت سهم ۵١-۴٩ درصد با شرکت های پیمانکار داخلی مشارکت کنند، به این معنا که ۵١ درصد سهم با شرکت های داخلی و ۴٩ درصد مابقی متعلق به شرکت خارجی باشد. از سوی دیگر شرکت های خارجی باید هم پول بیاورند و هم دانش فنی. قرار است در کنفرانس قراردادهای نفتی که در ٧ و ٨ آذر امسال در تهران برگزار می شود، پیمانکاران بخش های مختلف هم حضور داشته باشند و تبادل نظر کنیم. در مجموع می توان گفت در قراردادهای IPC و ظرفیت های خارجی به پیمانکاران داخلی نیز توجه شده است. تحریم ها چه تأثیری بر کل صنعت نفت و پیمانکاران داشته است؟ در بخش مهندسی، ساخت و توسعه ما توانستیم تهدیدهای عدم فروش کالا را از طریق مهندسی معکوس از بین ببریم، چون توان ساخت ما افزایش یافت، به این ترتیب تهدیدها همه به فرصت تبدیل شده اند. اما در بخش کالاهای مصرفی تحریم ها تأثیر بدی داشته است. این مصرف به تمام ابعاد مربوط می شود. به عنوان مثال در زمان تحریم نخستین موضوعی که باید از آن مراقبت می کردیم، مصرف انرژی بود اما ما در دوران تحریم این کار را انجام ندادیم. این درحالی است که مصرف انرژی ایران ٧/۵برابر متوسط جهانی آن است. طی دوران تحریم باید مصرف انرژی کاهش می یافت، اما در این دوره بدون برنامه ریزی عمل کردیم و مصرف کالا و انرژی در همه بخش ها از پالایشگاه گرفته تا نیروگاه بیشتر شد. افزایش میزان مصرف در کالاهایی که دولت به آنها یارانه می پرداخت، از همه بیشتر شد. این درحالی بود که در شرایط تحریم نباید سوخت وارد می کردیم. در نیروگاه ها نیز همین روند ادامه داشت. به عنوان مثال چرا باید خودرو های چینی وارد می کردیم که میانگین مصرف سوخت آنها ١٢ لیتر در ١٠٠کیلومتر پیمایش است، آن هم درحالی که میانگین مصرف سوخت خودروهای معمولی ٧ لیتر است.
شنبه ، ۳۰آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اقتصاد دان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 8]