واضح آرشیو وب فارسی:اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران: گاز پارس جنوبی، با روش LNG از قطر به پاکستان می رسد وزیرنفت پاکستان: خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان ٢ سال آینده تمام می شودطولانی شدن بهره برداری از خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان که ابتدا با نام خط لوله صلح شناخته می شد، رکورد جدیدی در پروژه های این چنینی محسوب می شود. ساخت این خط لوله که از سال ٢٠٠٢ میلادی آغاز شده است، با گذشت حدود ١٣ سال هنوز به سرانجام مطلوبی نرسیده است. درحالی که ایران در داخل خاک خود به تعهداتش عمل کرده و تقریبا خط لوله گاز صادراتی را تا مرز پاکستان پیش برده، اما پاکستان هنوز اقدام جدی برای اتمام این پروژه در داخل مرزهای خود انجام نداده است. برهمین اساس این کشور که به شدت به منابع تأمین انرژی به خصوص برای صنایع تولیدی و صنعت برق خود نیازمند است، همزمان با فعال نگهداشتن پروژه واردات گاز از ایران راه های دیگری را نیز دنبال می کند. به طوری که اخیرا وزیر نفت پاکستان از امضای یک قرارداد ١٦ میلیارد دلاری برای واردات ١٥ سال گاز مایع از قطر خبر داده است. طبق قراردادی که «شاهد خاقان عباسی» وزیر نفت پاکستان با مقامات قطری به امضا رسانده، اسلام آباد می تواند به مدت ١٥ سال از این کشور گاز دریافت کند. براساس این قرارداد قطر هر هفته یک کشتی گاز مایع به پاکستان صادر می کند که بخشی از کمبود انرژی این کشور را جبران خواهد کرد. پاکستان و قطر در مذاکرات قبلی درباره جزییات این توافقنامه گازی به توافق رسیده بودند. بدین ترتیب براساس گفته های این مقام پاکستانی واردات گاز از قطر ماه آینده میلادی یعنی ماه دسامبر آغاز خواهد شد. براساس توافق پاکستان و قطر، گاز مایع حمل شده توسط کشتی ها در کراچی ذخیره و از آن در صنایع مختلف و تولید برق استفاده خواهد شد. گفته می شود که ٣٠ چاه نفت دریایی و سیستم جدید در میدان گازی پارس جنوبی شامل این پروژه است. میدان گازی پارس جنوبی بزرگ ترین میدان گازی جهان است که ایران و قطر به طور مشترک از آن بهره برداری می کنند و پاکستان نیز خواستار خرید گاز از این میدان است. میدانی که ایران هم در آن سهم دارد و هنوز نتوانسته برداشت مناسبی از آن داشته باشد. به گزارش «شهروند» می توان گفت زیان دوسره ایران در این پروژه تکمیل شده است؛ چرا که هم از میدانی گاز برداشت می شود که ایران درآن سهم دارد و هم به کشوری گاز فروخته می شود که قرار بوده است مشتری ایران باشد. با این حساب و یک محاسبه سرانگشتی می توان گفت که سیاسی کاری پاکستان در این سال ها به برد دو بر هیچ قطر از ایران در این پروژه منجر شده است. پروژه ای که حاصل کم تدبیری گذشته در حوزه نفت بوده است. از یک سو عدم توسعه به هنگام پارس جنوبی منجر به برداشت دو چندان قطر شده و حالا هم منجر به فروش همین مخازن به کشوری شده است که قرار بود گاز ایران را خریداری کند. در این میان غفلت مدیران گذشته در اتصال خط لوله صلح و بدعهدی سیاسی پاکستانی ها حقایق تلخی است که باید سریعا توسط مدیران کنونی به آنها پاسخی درخور داده شود. سرنوشت خط لوله ای پی چه می شود؟ درحالی که قرار بود ایران گاز میدان گازی پارس جنوبی را به پاکستان برساند، اما به نظر می رسد طولانی شدن بیش از حد این پروژه باعث شده تا اسلام آباد برای تأمین نیازهای فوری خود و برای تأمین انرژی به منابع دیگری تکیه کند. حال این که این نوع قراردادهای بلندمدت چه تاثیری در صادرات گاز ایران به پاکستان دارد موضوعی است که کارشناسان درباره آن نظرات مختلفی دارند. دراین زمینه «نرسی قربان» کارشناس ارشد انرژی در گفت وگو با «شهروند» اعتقاد دارد هرچند امضای قرارداد ١٦ میلیارد دلاری میان پاکستان و قطر برای تأمین گاز است، اما این بدان معنا نیست که اسلام آباد پروژه واردات گاز از ایران از طریق خط لوله را رها کرده است. به گفته این کارشناس با توجه به نیاز گسترده پاکستان به انرژی و طولانی شدن بهره برداری از خط لوله ای پی به نظر می رسد این کشور برای تأمین نیازهای فوری خود به انعقاد چنین قراردادی روی آورده است و در کنارآن واردات از ایران را نیز دنبال خواهد کرد. این درحالی است که مقامات پاکستانی نیز بارها بر خواست خود برای اتمام خط لوله موسوم به صلح تأکید کرده اند و بزرگ ترین مانع آن را اعمال تحریم های آمریکا علیه ایران دانسته اند. دراین زمینه وزیر نفت پاکستان اظهار امیدواری کرده است که خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان تا ٢ سال آینده به اتمام برسد. به گفته وی پاکستان هم اکنون برای تأمین انرژی مورد نیاز خود و کمبود گاز از گاز ال ان جی استفاده می کند. این درحالی است که این کشور روزانه به ٤ بیلیون فوت مکعب گاز نیاز دارد. پاکستان دوستانه عمل نکرد حسن مرادی کارشناس انرژی درگفت وگو با «شهروند» نظر متفاوتی دارد. به اعتقاد وی اقدام پاکستان برای انعقاد قرارداد پانزده ساله با قطر برای واردات گاز مایع طبیعی کار دوستانه ای محسوب نمی شود، چراکه بهتر بود مقامات این کشور با توجه به هزینه های کلانی که ایران برای احداث این خط لوله متقبل شده توان و اعتبار مالی خود را برای اتمام این خط لوله در داخل خاک خود متمرکز می کردند. با این وجود مرادی معتقد است که به دلیل هزینه های بالای گاز مایع بهترین روش برای پاکستان واردات گاز از طریق خط لوله است. به گفته وی حمل ونقل گاز مایع که از طریق کشتی انجام می شود و همچنین توزیع آن هزینه های مضاعفی نسبت به گاز طبیعی دارد. گاز طبیعی عمدتا از متان تشکیل شده است و چنانچه تا منهای ١٦١ درجه سانتیگراد در فشار اتمسفر سرد شود به مایع تبدیل می شود و حجم آن به یک ششصدم حجم گاز اولیه کاهش می یابد در نتیجه حمل آن در کشتی های ویژه به مراکز مصرف امکان پذیر می شود. این روش از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است ولی از طرف دیگر حمل آن تحت فشار زیاد احتیاج به مخازن بسیار سنگین با جدار ضخیم دارد که امکان پذیر نیست و از نظر ایمنی توصیه نمی شود در نتیجه در فرایند تولید گاز طبیعی مایع، فشار آن را به اندکی بیش از یک اتمسفر کاهش می دهند تا حمل آن آسان باشد. این درحالی است که ال ان جی امکانات بندری و ذخیره سازی در بنادر بارگیری و تخلیه و همچنین ساخت کشتی های ویژه حمل ال ان جی احتیاج به سرمایه گذاری هنگفتی دارد. در بندر مقصد گاز طبیعی مایع تخلیه می شود تا هنگام نیاز به مصرف برسد قبل از مصرف گاز طبیعی مایع مجدداً به گاز تبدیل می شود. در فرایند تبدیل مجدد به گاز سرمای زیادی آزاد می شود که می توان از این سرما مثلا برای انجماد موادغذایی یا مصارف دیگر تجاری استفاده کرد. خط لوله صلح در یک نگاه خط لوله صلح نام خط لوله گاز صادراتی ایران به هند و پاکستان بود که براساس تفاهم های انجام شده، ایران متعهد می شد که تا مدت ۲۵ سال، گاز خود را با قیمت توافقی به هند و پاکستان بفروشد. این مسیر اقتصادی ترین روش تأمین انرژی شبه قاره هند است. براین اساس حتی مذاکراتی پیرامون پیوستن ترکمنستان و قطر به ایران برای تأمین گاز طبیعی این پروژه بزرگ مطرح شده است. باوجود جذابیت هایی که این طرح نه تنها از جنبه تأمین انرژی برای شبه قاره هند دارد، بلکه به عنوان یک عامل کاهش تنش در روابط بین هند و پاکستان نیز به شمار می رود، هندوستان تحت فشارهای آمریکا اعلام کرد که از این طرح کناره گیری می کند. ساخت این خط لوله که از سال ۲۰۰۲ شروع شد، قرار بود در سال ۲۰۱۴ به بهره برداری برسد که با کنار کشیدن هند از این پروژه و تعلل پاکستان در ساخت خط لوله در داخل این کشور، نیمه کاره رها شده است. پاکستان علت عدم شروع فعالیت را ناتوانی در تأمین هزینه ها عنوان کرده است و از شرکت های ایرانی، روسی و چینی درخواست کرده است به عنوان مجری ساخت خط لوله مشارکت کنند. ایران درخواست اعطای وام ۵۰۰ میلیون دلاری به پاکستان را رد کرد و بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت دولت یازدهم ایران اعلام کرد تا زمانی که هند به عنوان دومین مصرف کننده گاز این خط لوله اعلام آمادگی نکند، ایران تمایلی به بهره برداری از این مسیر انتقال نخواهد داشت. طول این خط لوله درخاک ایران ۱۱۰۰ کیلومتر و درپاکستان ۷۸۰ کیلومتر است.
شنبه ، ۲۳آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]