واضح آرشیو وب فارسی:شهرآرا: سروش- سال ها از آخرین روزهای اوجش گذشته، این ساختمان کهنه و نمای درهم ریخته اش، روزگاری یکی از اماکن شلوغ فرهنگی تفریحی مشهد بوده است. سینما آسیا، یکی از معدود بازماندگان مشهدِ دهه چهل است که حالا در انتهای کوچه ای که بر سر آن نوشته شده؛ «امام خمینی ٢۴»؛ انتظار کلنگی را می کشد تا ساختمان متروکه آن را به مجتمعی تجاری بدل کند. یکی از ده ها سینمای تاریخی مشهد که پنج دهه پیش کارش را با اکران فیلم «بزن بریم هالیوود» آغاز کرد؛ پیش از آنکه دستی کرکره آن را برای همیشه پایین بکشد، دوره شکوه سینما در مشهد را با صف های بلند تماشاگران، تجربه کرده است. اما حالا خبر رسیده که مالک فعلی این سینمای قدیمی که یک نهاد حاکمیتی است، قصد تخریب و جایگزینی آن را با مجتمعی تجاری دارد. دغدغه تخریب این میراث معنوی شهر مشهد، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی را بر آن داشته تا دست به ثبت اضطراری این بنا بزند. ثبت موقت سینما آسیا با هدف پیشگیری از تخریب در این رابطه، محمد رکنی معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به شهرآرا می گوید: سینما آسیا یکی از میراث های معنوی شهر مشهد است. خبرهایی را که بر احتمال تخریب آن حکایت دارند، شنیده ایم و درباره آن اقداماتی را رقم زده ایم. وی گوشه چشمی دارد به سوابق مالکیتی این سینما و توضیح می دهد: این سینما در ابتدا مالکیت خصوصی داشته و از سال ١٣٧٠ هم سند آن به نام کمیته امداد امام خمینی(ره) ثبت شده است. در مجموع سینما آسیا یکی از مولفه های ماندگار در حافظه معنوی این شهر به شمار می آید که در محور تاریخی ارگ واقع شده است و پتانسیل حفظ و تقویت کاربری فرهنگی خود را دارد. این مقام مسئول در عین حال تاکید می کند که؛ با توجه به اینکه مالکیت این مکان در اختیار یک نهاد حاکمیتی است، مذاکره برای حفظ آن آسان تر خواهد بود. در عین حال در راستای حفظ شاخصه هایی که در محور تاریخی ارگ مشهد واقع شده اند؛ اقدام به ثبت اضطراری این مکان کرده ایم تا از تخریب آن جلوگیری به عمل آید. اما اظهارات این مقام مسئول در واکنش به خبر احتمال تخریب این سینما در حالی مطرح می شود که زارع صفت مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی هم هفته گذشته از حفظ و تثبیت بخشی از بافت قدیم مشهد (حد فاصل میدان شهدا تا میدان ده دی) برای مشهد ٢٠١٧ خبر داده بود و عملا سینما آسیا هم در محور اشاره شده قرار می گیرد. «آسیا» به پاتوقی فرهنگی یا سالنی برای اجرای نقالی تبدیل شود رکنی در این باره می گوید: به تازگی به بافت تاریخی محور ارگ توجه ویژه ای داشته ایم و در این راستا، می توانیم با اجرای طرح های تثبیتی از پتانسیل سینما آسیای مشهد هم که سال هاست در یکی از فرعی های این محور، بدون استفاده مانده و فرسوده شده است برای امور فرهنگی بهره بگیریم. مثلا آن را به پاتوق فرهنگی، موزه سینما، مرکز نمایش های آیینی یا سالنی برای اجرای نقالی، شاهنامه خوانی و... تبدیل کنیم. وی در عین حال به تصمیم مالک برای جایگزینی این سینمای قدیمی با یک مجتمع تجاری اشاره می کند و می افزاید: سینما آسیا در حال حاضر در فهرست آثار شناسایی شده و اولویت دار در محور ارگ برای ثبت ملی قرار گرفته و با توجه به آنکه ثبت آن در فهرست آثار ملی؛ به لحاظ مراحل اداری زمان بر است، اقدام به ثبت اضطراری آن کرده ایم تا لااقل از تخریب آن جلوگیری به عمل آید. احتمال تخریب سینما آسیا را با مسئولان مطرح کرده و خواستار پیگیری شدیم اما وفا ثابتی، مدیر پایگاه میراث فرهنگی بافت تاریخی پیرامون حرم مطهر رضوی، این روزها از سوی مقامات ارشد خود مامور شده تا در کل بافت تاریخی مشهد دست به تحقیق بزند و میراث باقیمانده در این شهر را که از تیغ توسعه شتاب زده، جان سالم به در برده اند، شناسایی کند. بخشی از ماموریت او متوجه محور تاریخی ارگ مشهد است. وی به شهرآرا می گوید: سینما آسیا در زمره اموال مصادره ای بود که بعد از انقلاب به کمیته امداد امام خمینی(ره) واگذار شد. مطلع شدیم که این نهاد قصد ساخت مجتمعی تجاری در این مکان را دارد که به تبع به تخریب این سینما خواهد انجامید. منابع غیر رسمی می گویند جایگزین این میراث معنوی، مجتمعی ١۴طبقه خواهد بود. ثابتی ادامه می دهد: در تدارک تهیه نامه ای هستیم تا نظرمان را درباره جایگاه معنوی و ارزشمند این سینما در حافظه تاریخی این شهر به مسئولان مربوطه اعلام کرده و از تخریب آن جلوگیری کنیم. مدیر پایگاه میراث فرهنگی بافت تاریخی پیرامون حرم مطهر رضوی یادآور می شود: در عین حال برای اطمینان بیشتر، پرونده ثبتی سینما آسیا تشکیل شده و شماره ثبت موقت هم برای آن دریافت کرده ایم که با توجه به طی این مراحل، مالک مجاز به تخریب بنا نیست. همچنین برای اطمینان بیشتر موضوع را با اداره کل راه و شهرسازی استان و نماینده این نهاد در کمیسیون ماده ۵ هم درمیان گذاشتیم. این کارشناس تاریخی اشاره ای می کند به مصوبه تیرماه ٩٣ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران که بر حفظ بافت تاریخی و هویتی مشهد در محدوده پیرامونی حرم رضوی و بافت مرکزی این شهر تاکید دارد و می گوید: نهادهای مرتبط که در این مصوبه ملکف به نظارت و پیگیری موضوع شده اند، باید ورودی جدی به مداخلات اساسی و وسیع در بافت تاریخی مشهد داشته باشند. اما از آنجایی که به گفته ثابتی کارشناس اداره کل میراث فرهنگی استان، کاربری سینما آسیا، «فرهنگی» تعریف شده، هر طرحی که برای این مکان به اجرا درآید باید شاخصه های کاربری اشاره شده را داشته باشد. در این راستا، ساخت یک مجتمع تجاری به جای این سینما، نیازمند دریافت مجوزهایی است که مراجع خاصی مجاز به صدور آن هستند. از هرگونه تغییر کاربری در این مِلک، بر خلاف طرح های مصوب خودداری شود برای پیگیری مجوزهای احتمالی با اصغری شهردار منطقه ٨ مشهد تماس می گیریم. وی نسبت به احتمال جایگزینی این سینما با یک مجتع تجاری ابراز بی اطلاعی می کند و می گوید تا به حال در این رابطه درخواستی به دستش نرسیده است. اما بهاره بزرگمهر مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی به شهرآرا می گوید که خبر این تصمیم و احتمال اجرای آن به او هم رسیده و در تدارک پیگیری موضوع از مدیران مربوطه است. وی با اشاره به سرانه پایین کاربری های فرهنگی در شهر مشهد، توضیح می دهد: حس تعلق مکانی با عناصر دیر آشنای کالبدی و وقایعی که در این فضاها اتفاق می افتد، ارتباط کاملا مستقیمی دارد؛ پس تخریب فضاهای عمومی به ویژه آن هایی که تجربه فعالیت های فرهنگی دارند، موجب از بین رفتن حس تعلق مکان و هویت کالبدی می شود و خاطرات عمومی شهروندان از تجربه این فضاهای عمومی را از بین خواهد برد و در این راستا حفظ سینما آسیا به عنوان نمونه ای از این بحث، ضرورت دارد. در سرانه های فرهنگی ضعف داریم بزرگمهر تاکید می کند: مشهد به عنوان شهری که سالانه پذیرای جمع زیادی از زائران است، نیازمند تقویت وجوه فرهنگی و صیانت از هویت اجتماعی است و محور امام خمینی(ره) با داشتن چندین اثر ثبتی و ویژگی های خاص کالبدی و مکانی، از جمله فضاهای شهری به شمار می آید که صیانت از آن ضروری است. مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی خاطر نشان می کند: ضمنا کاربری مِلک یاد شده در طرح تفصیلی مصوبی که در حال حاضر ملاک عمل است؛ «مختلط فرهنگی و تجاری» تعیین شده است و با توجه به ضعفی که در سرانه های فرهنگی داریم و همچنین ضرورت حفظ بسترهای خدمات عمومی؛ نگهداری و ارتقای کاربری فرهنگی این مکان مورد تاکید ماست و براین اساس باید از هرگونه تغییر کاربری در این مِلک، بر خلاف طرح های مصوب خودداری شود.
شنبه ، ۳۰آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شهرآرا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]