واضح آرشیو وب فارسی:دولت بهار: دولت بهار: «تصویر آفتاب» مجموعه رباعی های عاشورایی به کوشش سید حبیب حبیب پور و با مقدمه محمدرضا سنگری از سوی انتشارات هزاره ققنوس منتشر شد.به گزارش دولت بهار به نقل از فارس، «تصویر آفتاب» که در بردارنده تعداد دویست رباعی عاشورایی از ده ها شاعر است، در دو بخش تدوین شده است. در بخش نخست رباعی های ویژه حضرت سیدالشهدا امام حسین (ع) و در دو بخش دوم رباعی هایی مربوط به علمدار کربلا حضرت اباالفضل العباس آورده شده اند. در مقدمه این مجموعه که توسط دکتر محمدرضا سنگری نوشته شده، آمده است: اگر کربلا جلوه گاه جمیل حق است، اگر عاشورا زیباترین تابلویی است که بر گستره ی خاک ترسیم شده، نمی توان چشم زیبابین داشت و عاشورا را ندید و نمی توان شعر – این زیبانگر زیبانگار – را حاضر در صحنه ی توصیف عاشورا نیافت. اتفاقا شعر هر گاه به عاشورا رسیده زیباتر، شوریده تر و شورانگیزتر شده و شکوه و شوکت افزون تر یافته است. شعر، دیروز و امروز و همیشه، پایاترین و پویاترین و زایاترین تکیه گاه در انتقال هنرمندانه و زیبای اندیشه و عاطفه بوده و هست، همین است که شاعر نمی تواند قصه ی شگفت و غریب عاشورا را بشنود و پا به پای اشکی که گونه هایش را می نوازد، قلم را به اشک و سوگ ننشاند و چنین حقیقتی سبب شده است که از همان غروب ارغوانی که دشت طف، پاره پاره ستاره و مهتاب و آفتاب را در آغوش گرفت تا به امروز، شعر همسفر کاروان حسین (علیه السلام) باشد و شاعران، راویان داغ ها و سوزها و اشک ها و ترسیم و توصیف کننده ی خونی که مظلومانه و معصومانه از تشنه کام ترین حنجره ها بر خاک چکه کرد. یکی از قالب های شعری که در گذشته بسیار اندک و در روزگار ما فراوان و چشمگیر در خدمت شعر عاشورایی بوده است، قالب خوش آهنگ «رباعی» است. سبب اقبال به قالب رباعی را در عصر انقلاب و ذائقه ی شاعران انقلاب در وجوه زیر باید جست و جو کرد: 1- موسیقی دلپذیر: این قالب از خوش نواترین و گوش نوازترین اوزان شعر فارسی است با ظرفیت تنوع موسیقایی (حدود شانزده وزن و ظرفیت موسیقایی) و همین باعث شده است که شاعران از این تپش ها و طنازی های رباعی بهره گیری و استفاده کنند. 2- تنوع موضوعی: رباعی در طول زندگی شاعرانه ی خود، ظرف اندوه و سوگ، شادی و سرور، طنز و مطایبه، دغدغه های عاشقانه، دریافت های عارفانه، حماسه، تأملات فلسفی و اجتماعی بوده است. همین تجربه ی تاریخی سبب شده است که شاعران دریابند همه گاه و همه جا و برای همه چیز رباعی پاسخگوست! 3- کوتاهی، اختصار و اقتصار : قالب رباعی دارای هندسه ی ثابت است. در شعر فارسی فقط دو قالب رباعی و دوبیتی دارای هندسه ثابت در محور عمودی و افقی هستند و ویژگی کوتاهی، رباعی را ظرفی ساخته است که شاعر گزیده و کوتاه به نکته ای، مضمونی و موضوعی بپردازد و در بهترین و کوتاه ترین شکل ممکن عرضه کند. 4- پژواک و طنین : رباعی، هویت و اعتبار و تأثیر خویش را عمدتا مدیون آخرین مصراع است. رباعی هایی که در حافظه می نشینند و با لب ها انس و زمزمه می یابند رباعی هایی هستند که آخرین مصراع ضرباهنگ قوی و مؤثر و شاعرانه داشته باشد. اگر برخی رباعی را «شعر وارونه» نامیده اند یعنی شاعر نخست آخرین مصراع را می یابد و می گوید و سپس سه مصراع در خدمت همان «مصراع مکشوف» می سراید، از همین روست. 5- انس با حافظه : همه ی عناصر پیش گفته کمک می کنند که رباعی در حافظه بماند. حافظه ی ایرانی گواه آن است که رباعی یکی از برجسته ترین قالب های حافظه ای مردم ماست. اگر این رباعی به عاشورا برسد و ظرف توصیف و ترسیم لحظه های شگرف و شگفت و شورانگیز و اشک آمیز عاشورا شود، رنگ و اعتبار و جایگاه دیگری می یابد و این مجموعه که پیش روست چنین است. این مجموعه رباعی نامه ای عاشورایی است در دو بخش که نخستین آن یکسره به امام عاشورا و منظومه ی حوادثی که حول محور آن امام غیور مظلوم رخ داده است اختصاص دارد و بخش دوم در توصیف حماسه ی رشید علقمه ابوالفضل العباس (علیه السلام) است. با هم چند رباعی از این مجموعه را مرور می کنیم: آیین قبیله این خاک به خون عاشقان آذین است این است در این قبیله آیین، این است زاین روست که بی سوار برمی گردد اسب تو که زین و یال آن خونین است قیصر امین پور -------------- نماز عاشورا بی آب شدی، آینه بازی کردی بر خاک شدی و سرفرازی کردی از هر سو تیر و نیزه و زخم آمد اما تو چه خوش پیشنمازی کردی! سید حبیب حبیب پور -------------- درس ایمان خورشید چه عاشقانه پیمان می داد در وادی طوفان بلا جان می داد آن روز معلم شهادت چه غریب با نای بریده درس ایمان می داد عبدالرحیم سعیدی راد ------------- رویش عشق بر شانه ی خاک ، غصّه و غم مانده تا رویش عشق ، فرصتی کم مانده امروز هوای کربلا داشت دلم هفتاد و دو روز تا محرم مانده حسین سنگری ------------ بغض یک مرتبه بین راه، پایش لرزید مبهوت شد، از بغض، صدایش لرزید زینب به چه خیره شد که این گونه زمین از ناله ی «وا محمدا» یش لرزید!؟ سید محمد مهدی شفیعی
جمعه ، ۲۹آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دولت بهار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]