محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827495225
پیوند شوم یک پدر و پسر با بهائیت
واضح آرشیو وب فارسی:افکار نیوز: بعد از وقوع کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ و تصدی مقام نخست وزیری توسط سید ضیاءالدین طباطبایی؛ در کابینه ی دولت کودتا یکی از سران درجه ی اول بهائی به نام «موقرالدوله» از خویشان علی محمد باب، وزیر فواید عامه و تجارت و فلاحت شد.به گزارش افکارخبر ، بازخوانی تحولات سیاسی و اجتماعی تاریخ معاصر ایران نشان می دهد که فرقه ی بهائیت در برهه های زمانی مختلف در ایران نقش منفی و مخربی ایفا کرده است. پیدایش این فرقه خود موضوع مفصلی برای پژوهشهای تاریخ معاصر می باشد؛ با این حال از همان بدو پیدایش، این گروه سیاسی در شکل و شمایل یک فرقه ی به ظاهر مذهبی، در خدمت منافع بیگانگان روس، انگلیس و آمریکا قرار گرفت تا جایی که عباس افندی از سران این فرقه به پاس خدمات بی شائبه ی خود به انگلیسی ها و خیانت به مسلمانان؛ نشان و لوح سپاس از طرف امپراطور انگلیس دریافت کرد. در رزوگار سلطنت پهلویها، به ویژه پهلوی دوم، به علت مساعد شدن شرایط، حضور بهائیان در صحنه های اجتماعی، به خصوص سیاسی و اقتصادی گسترده تر شد؛ زیرا سیاست ها و برنامه های ضددینی دستگاه حاکمه ، مطابق میل و هدف بهائیان واقع گشت. بدین ترتیب مقابله ی آنان با دولت از میان رفت و برعکس نوعی سازش و همکاری با آن به وجود آمد. این همکاری در روند افزایش تعداد نفوس بهائیان تأثیر گذارد. افزایش بی رویه ی تعداد بهائیان به دنبال برنامه ریزی ها و سازماندهی های جهانی شوقی افندی- جانشین عباس افندی (عبدالبهاء) و رهبر بهائیان همزمان با حکومت پهلوی- سرعت بیشتری به خود گرفت؛ چنانکه که در اوایل سده ی بیستم میلادی تعداد بهائیان در جهان، نزدیک به ده هزار نفر گزارش می شد.[i] با این وجود بر اساس اسناد می توان اظهار داشت که افزایش جمعیت بهائیان و به تبع آن گسترش نفوذ آنان در دستگاه دولتی، به طور عمده از دهه ی ۱۳۳۰ آغاز شد. در سال های ۱۳۲۶- ۱۳۲۰ ش محفل ملی بهائیان ایران برنامه ی خود را برای گسترش بهائیت به مرحله ی اجرا گذارد و شدت تبلیغات و فعالیت ایشان، اعتراض شدید علما و روحانیون و سایر مردم را برانگیخت. پس از ابراز نارضایتی های شدید از طرف مردم مسلمان، حکومت پهلوی ناگزیر، به محدود کردن فعالیت بهائیان شد. با این وجود عناصر بهائی به خصوص بعد از نهضت ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در بخش های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور حضور فعال یافتند و با تضعیف قدرت روحانیت به عنوان یک نهاد «ملی» توسط دستگاه دولتی، زمینه ی حضور روشنفکران و کارگزاران غیردینی، از جمله بهائیان فراهم شد. این تغییرات به گونه ای صورت گرفت که بخش بزرگی از نیروی دولت در اختیار بهائیان قرار می گرفت و طمع ایجاد مرکزیت این فرقه در ایران، به گونه ای که مورد نظر رهبرانشان بود، بیشتر می شد. اما پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، جرقه ای بود که سبب متزلزل شدن این فرقه متمرکز و قوی گردید. پس از انقلاب بسیاری از بهائیان همراه با اربابانشان به خارج گریختند، عده ای نیز سرکوب شدند و برخی هم به دین اسلام گرویدند. در این نوشتار تلاش داریم گوشه هایی از عملکردهای بهائیان را از جنبه های مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، بررسی کنیم. ۱) حیات سیاسی و اجتماعی بهائیان در دوران رضاخان بعد از وقوع کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ و تصدی مقام نخست وزیری توسط سید ضیاءالدین طباطبایی؛ در کابینه ی دولت کودتا یکی از سران درجه ی اول بهائی به نام «موقرالدوله»[ii] از خویشان علی محمد باب، وزیر فواید عامه و تجارت و فلاحت شد. این مقام به پاس خدمات بهائیان در پیروزی کودتا به ایشان اعطا شد. این انتصاب شروعی طوفانی برای بهائیت جهت اعمال نفوذ در ساختار سیاسی ایران بود. از اینرو بهائیان آغاز حکومت پهلوی را شروع عصر جدیدی در عرصه ی تبلیغات و فعالیت خود می دانند. واقعیت این است که بهائیگری با تسامح نسبی رژیم پهلوی روبه رو شد و در اثر این تسامح بیش از پیش در ایران پا قرص کرد. در این زمان بهائیان که نظر مساعد رضاشاه را به خود احساس کردند، اقدام به تأسیس تشکیلات و محافل رسمی نمودند. این امر علاوه بر گسترش تبلیغ بهائیگری به توسعه ی نفوذ آنان در دستگاه دولتی نیز کمک کرد. تأسیس محفل ملی روحانی بهائیان ایران (۱۳۰۰ ش) و انجمن شور روحانی (۱۳۰۶ ش) نمونه ای از اولین تشکیلات رسمی بهائیان در ایران بود. رضاشاه اساساً نسبت به بهائیان خوش بین بود؛ او به دلیل دهن کجی به علما و تحت فشار قرار دادن آنان توجه خاصی، به افراد فرقه ی مذکور داشت. سرلشکر شعاع الله علائی از اعاظم بهائیان تهران که در زمان مؤتمن الملک کارمند وزارت گمرک و انحصارات بود، توسط رضاشاه مأمور اداره ی مالیه و سپس مأمور اداره ی محاسبات قزاقی شد.[iii] همچنین یکی از افسران معروف بهائی «سرگرد منیعی» را به عنوان آجودان مخصوص فرزند خود، (ولیعهد) انتخاب کرد. این مسئله خود حاکی از اعتماد و اطمینان شخص شاه به بهائیان و میزان نفوذ آنان در دستگاه دولتی می باشد. از طرف دیگر چون بهائیان، دستگاه حاکمه را مورد اعتماد تشخیص دادند، در صدد کسب اقتدار برای خود از طریق به رسمیت شناساندن آیین خود برآمدند و تلاش کردند به طور رسمی در شناسنامه های خود مذهب بهائی را قید کنند. البته در این دوره تبلیغات بهائیگری صرفاً از طریق ترویج احکام و عقاید بهائیگری نبود، بلکه آنان تلاش می کردند با انجام خدماتی در زمینه های مختلف جامعه، پیروانی برای خود بیابند که یک نمونه از این خدمات آموزش و پرورش بود. در تعقیب این اهداف اهل بهاء مدارس زیادی در سراسر کشور تأسیس کردند. مربیان و معلمان این مدارس غالباً از نفوس بهائی بود. منیره خانم ایادی مدرسه ی «تأییدیه و دوشیزگان وطن» را بنیاد نمود. مدرسه ی «تربیت بنین»[iv] و «تربیت بنات» در تهران، «وحدت بشر» در کاشان، «تأییدیه مؤهبت» در همدان و مؤسساتی مانند اینها در بارفروش (بابل) قزوین به وجود آوردند. رضاخان نیز بهائیت را ابزار مناسبی برای سرکوبی نهادهای دینی و روحانیت می دانست و به همین دلیل در تقویت آنان می کوشید. بهائیان نیز سعی داشتند از طریق تأسیس مراکز و مجامع رسمی تبلیغاتی در تهران و شهرستان ها، ابعاد وسیعی به نفوس خود بخشند. [v] با اینحال روز به روز جامعه مذهبی ایران و به ویژه روحانیت شیعه به شدت مقابل اعمال نفوذ بهاییت ایستادگی می کرد و عالمان دینی به طور شفاهی و مکتوب مردم را نسبت به خطر این فرقه ضاله روشنگری می نموند. ۲) سلطنت محمدرضاشاه و جولان بهائیان در ساختارهای سیاسی و اجتماعی از آینجاییکه بهائی ها هیچ نوع وابستگی به ایران نداشتند، آنان از همان ابتدا به قصد خدمت به دول بیگانه پدید آمدند و همواره در بحران ها و آشوب هایی که در کشور رخ می داد، سران بهائی، با دسیسه های اربابان انگلیسی- آمریکایی و اسرائیلی خود با عنوان بانیان توطئه شناخته می شدند. فعالیتهای سپهبد پرویز خسروانی، یک نمونه از اینها بود.[vi] فردوست می گوید: «بهائی هایی که من دیدم واقعاً احساس ایرانیت نداشتند و این کاملاً محسوس بود و طبعاً این افراد جاسوس های بالفطره بودند».[vii] حکومت پهلوی نیز هیچ گونه محدودیتی برای آنها ایجاد نمی کرد؛ زیرا اساساً برنامه های بهائی ها در پیشبرد اهداف حکومت خود می دید و معتقد بود که بهائی ها را علیه او توطئه نمی کنند فردوست می گوید: «زمانی که سپهبد پرویز خسروانی ورزشکاران را به خیابان ها ریخت (۲۸ مرداد ۱۳۳۲) و علیه مصدق و به نفع شاه شعار دادند، موضوع را به محمد رضا گفتم، پاسخ داد بی اشکال است حالا که به نفع من عمل می کنند».[viii] شخص محمد رضا شاه وجود بهائی ها را در مشاغل و مناصب مهم دولتی، حساس و مفید تلقی می کرد. در این دوره بهائی ها به طرز عجیبی در دستگاه دولتی و دربار نفوذ یافتند، این امر به چند دلیل بود: ۱ـ نظر مساعد شاه به آنان؛ ۲ـ وجود چهره های باسواد و تحصیلکرده ی غربی در میان بهائی ها؛ ۳ـ وجود افکار و عقاید تجددخواهانه و دنیاگرایانه در میان آنان؛ ۴ـ داشتن روحیه ی جهان وطنی و عدم تعلق خاطر به سرزمین خاص؛ ۵ـ و از همه مهم تر ارتباط قوی و پیچیده ی بهائی ها با دول استعماری و صهیونیسم.[ix] البته لازم به ذکر است که نفوذ قوی شبکه ی بهائیت در دستگاه دولتی صرفاً به دلیل حمایت دولت از آنان نبود، بلکه بیشتر مشارکت قوی آنان با سازمان های جاسوسی دول استعماری، عامل عمده ی تقویت و دوام بهائی ها بود، به عنوان نمونه عبدالحسین نعیمی از مأموران قدیمی اینتلیجنس سرویس و از کارگزاران اصلی بهائیت بود. او در سال های ۱۳۲۰- ۱۳۲۴ رئیس کمیته ی [شبکه] محرمانه ی سفارت انگلیس در تهران بود. در دوره ی صدارت اسدالله علم، به ویژه پس از سرکوب نهضت ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، بهائیت در ایران جانی تازه یافت. از واکنش بهائیان در قیام ۱۵ خرداد اطلاع چندانی در دست نیست، اما برخی از قراین و اسناد، حاکی از همدلی و همراهی فرقه ی بهائیت با دولت اسدالله علم در سرکوب تظاهرکنندگان و مخالفان دولت بود و این اقدام علم را به نوعی انتقام از مسلمین تلقی می کردند. روابط نزدیک و همکاری قوی اسدالله علم با بهائی ها، سبب شد که در برخی از محافل سیاسی و مجالس، وی و معاونش محمد باهری را به بهائیت منتسب کنند.[x] دوره ی نخست وزیر ی طولانی هویدا، اوج گسترش بهائیگری در ایران و نهایت نفوذ آنان در مراکز دولتی بود. هویدا بهائی بودن خود را انکار می کرد و در برابر سؤال یکی از زنانی که در هیئت حاکمه جایگاهی داشت و از او پرسیده بود که آیا راست است که شما بهائی هستید؟ پاسخ داده بود: من اساساً لائیک هستم و به هیچ دین و مذهبی اعتقاد ندارم، مادر من خانم مقدسه ای بود که قرآن خواندن او ترک نمی شد،[xi] پدر من هر مذهبی داشت به خودش مربوط بود، اما من نه مسلمانم، نه بهائی و نه پیرو هیچ مذهب دیگری، من لائیک هستم و حداکثر پراگماتیست».[xii] اما عملکرد او در موقعیت های مختلفی که متصدی امور شد، در تشکیل حلقه ی افراد بهائی به گرد خود، یکی از دلایل محکمی بود که مسلک بهائی او را برملا کرد.[xiii] در بررسی پرونده ی ننگین بهائیت در این دوره آنچه قابل ملاحظه است، همکاری دستگاه اطلاعاتی و امنیتی ساواک با عناصر ذی نفوذ بهائی بود. زمانی که فرخ رو پارسا، وزیر آموزش و پرورش در کابینه ی هویدا بود، با همکاری مأموران ساواک، چندین مورد به مدارس دخترانه هجوم بردند و چادر و روسری آنان را برداشته و هتک حرمت کردند.[xiv] در سال های آخر رژیم که بهائیان به بالاترین حد خود رسیده بودند، اعتراضات و مخالفت های مردم نیز علیه دستگاه حاکمه و عناصر بهائیت اوج گرفته بود. مردم مسلمان ایران، در شهرستان های مختلف گورستان های بهائی ها را آتش می زدند. متعاقب این اعمال، بهائی ها با همدستی سران خود در ساواک، به مقابله با مبارزان و مخالفان پرداختند. آنان جهت تحریک احساسات مذهبی مردم مسلمان اعلامیه های تند و جعلی منتشر می کردند و ساواک نیز در این باره با آنان همکاری می کرد. چنان که در سال ۱۳۵۴ از سوی اداره ی کل سوم ساواک، پرویز ثابتی، تقاضای چاپ چهار هزار برگ اعلامیه به زبان عربی مبنی بر بهائی شدن آیت الله خمینی، صادر گردید و دستور داده شد پس از تهیه و چاپ، اعلامیه های مذکور را به طریق مقتضی، بین ایرانیان مقیم کشورهای عربی نیز توزیع کنند.[xv] اساساً هدف بهائیان و همکاری ساواک با آنان در این برهه از زمان، مخدوش کردن احساسات مذهبی مردم و ایجاد آشوب و بحران در جهت حفظ منافع خود بود. اما پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تمام امیدهای آنان و کارگردانان شان را ناتمام گزارد. بدین ترتیب، چون دیگر فضایی برای غارتگری خود ندیدند، ناگزیر راه فرار را انتخاب کردند و با ثروت های کلان خویش، نزد اربابان قدیمی خود برگشتند. از سوی دیگر برخی از آنها سال ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تبلیغات خود را پنهانی ادامه دادند و حتی ارتباط قوی و مخفیانه ی خود را با اسرائیل نیز حفظ کردند. غالب بهائیانی که از ایران فرار کردند، به آمریکا گریختند، این نیز به دلیل حمایت هایی بود که بهائیگری بیش از یک قرن با تکیه بر آن توانسته بود اهداف و عملکردهای خود را پیش ببرد. پس از این نیز، با تکیه بر حمایت های ایالات متحده ی آمریکا، بهائیگری به سازمانی بسیار متنفذ، هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی، بدل شد. مرکز بهائیان جهان در آوریل ۱۹۸۵ م تعداد اعضای این فرقه در کل قاره ی آمریکا را ۸۵۷ هزار نفر اعلام کرده است.[xvi] بخش مهمی از این گروه، بهائیان ایرانی مهاجر، در سال های پس از انقلاب اسلامی هستند و بخشی بهائیان ایرانی که در طول یکصد سال اخیر به تدریج به ایالات متحده و سایر کشورهای قاره ی آمریکا مهاجرت کرده اند، می باشند. صرف نظر از جمعیت کثیر بهائیان آمریکا، به نفوذ این فرقه در نهادهای دانشگاهی و پژوهشی ایالات متحده ی آمریکا که به حاکمیت ایشان بر حوزه ی مطالعات ایرانی در ایالات متحده ی آمریکا انجامیده است نیز باید توجه کرد؛ که البته باتوجه به وضعیت حساس ایران و تحولات سیاسی و امنیتی منطقه ، انجام پژوهشی مستقل در این خصوص ضروری به نظر می رسد. پی نوشتها .[i] حسن نیکو، فلسفه ی نیکو، در پیدایش راهزنان و بدکیشان، بی جا، بی نا، بی تا، ج ۲، ص ۲۱۴ .[ii] علی محمدخان موقرالدوله سرکنسول ایران در بمبئی در سال ۱۸۹۸ و نماینده ی وزارت خارجه در فارس در سال ۱۹۰۰ و حاکم بوشهر در سال های ۱۹۱۱- ۱۹۱۵ بود و اندکی پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ درگذشت. (ر. ک: عبدالله شهبازی، جستاری در بهائیگری، پیشین، ص ۱۸ (پاورقی)) .[iii] مجله آهنگ بدیع، شماره ی ۳۲۸، فروردین و اردیبهشت ۱۳۵۳، ص ۱۷ [iv]. محمدرضا پهلوی چند ماه در این مدرسه تلمذ نمود، بدیع الله خان مصباح، ناظم مدرسه و پدرش مدیر مدرسه بود. [v]. جلال الدین مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، تهران، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۶۱، ص ۴۰ .[vi] مطبوعات عصر پهلوی، کتاب چهارم، مجله ی سپید و سیاه، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، صص ۲۲ـ ۲۳ .[vii] حسین فردوست، پیشین، ج ۱، ص ۳۷۵ .[viii] همان، ص ۳۷۴ [ix] شاهدی، مظفر، مردی برای تمام فصول؛ اسدالله علم و سلطنت پهلوی، تهران، مؤسسه ی مطالعات و پژوهش های سیاسی، ۱۳۷۹ ۱۰. مظفر، پیشین، ص ۶۵-۶۷ .[xi] محمد حسن خان سردار نیای مادری هویدا، پدرزن اعتمادالدوله (میرزا آقاخان نوری) بود، به همراه پسرش عبدالله خان نقش مهمی در ترور ناصرالدین شاه قاجار داشتند. (ر. ک: ابوالفضل قاسمی، الیگارشی یا خاندان های نهانی حکومتگر در ایران، بخش ۴، خاندان هویدا، صص ۷۲ـ ۷۴) .[xii] امیرعباس هویدا در یک خانواده ی بهائی نشو و نما یافت، جدش میرزا قناد از حواریون عباس افندی بود. پروفسور ادوارد براون، آقا میرزا رضای شیرازی (معروف به قناد) را یکی از چند تن رازدار بهاءالله می داند که پس از وی عهده دار حفاظت و رسالت اسرار بهائیت می شود. پدر هویدا، میرزا حبیب الله عین الملک، از طرف عباس افندی به اروپا فرستاده شد. میرزا حبیب در پاریس با سردار اسعد از چهره های جالب مشروطیت ملاقات کرد و پس از چندی معلم فرزندان اسعد شد. عین الملک در دوره ی رضاشاه سرکنسول ایران در کشورهای عربی بود، فعالیت های تبلیغاتی او به دفاع از کیش بهائیت باعث اعتراض دولت عربستان سعودی شد و در سال ۱۳۱۴ ش وی را به همین دلیل از منصبش عزل کردند. (ر. ک: رجال عصر پهلوی، امیرعباس هویدا به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، ۱۳۸۲، صص ۱۰ و ۳۷) .[xiii] رجال عصر پهلوی، پیشین، ص ۵۵ .[xiv] همان، (بنا به گزارش ساواک در تاریخ ۸/۱۱/۱۳۴۲) فرخ رو پارسا از اعضای اصلی فراماسونری (عضو کلوپ روتاری) در ایران بود، او با عباس مسعودی (مدیر مسئول روزنامه ی اطلاعات) و پری اباصلتی از دیگر زنان بهائی فعال در فراماسونری، نقش مهمی در اشاعه ی بی بندوباری و رواج ولنگاری در میان بانوان آن زمان داشتند. اینان انجمنی را به نام «دوشیزگان و بانوان» تشکیل داده بودند. فرح پهلوی به شدت به این انجمن دل بسته بود و از فعالیت های به اصطلاح فرهنگی و هنری آنان حمایت می کرد. فرخ رو پارسا در دوران وزارتش در آموزش و پرورش، به برقراری نظام غلط آموزشی، آموزش و پرورش کشور را دچار نقص کرد و به جای انتخاب روشی کامل و نظامی بی نقص، نظام ناقص مقتبس از آمریکا را رواج داد که نه فقط با نیازها و خصوصیات جامعه ی مسلمان ایران سازگاری نداشت، بلکه معلمان و وسایل آموزشی را نیز برای اجرای آن آماده نکرده بود. در دوران معاونت و وزارت فرخ رو پارسا در آموزش و پرورش ترویج فساد اخلاقی و دزدی از بیت المال به جایی رسیده بود که طبق اطلاع دبیری، در همان زمان ۴۸ مورد اعلام جرم علیه او کرده بودند. .[xv] ابوالفضل، قاسمی، الیگارشی یا خاندان های حکومتگر در ایران، بی جا، بی نا، بی تا [xvi]. Encyclopaedia, Iranica London and Newyork, Routledge & keyan Pall. Vol, ۱۹۸۵, P. ۴۵۰
سه شنبه ، ۲۶آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: افکار نیوز]
[مشاهده در: www.afkarnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]
-
گوناگون
پربازدیدترینها