واضح آرشیو وب فارسی:دولت بهار: دولت بهار: سولیوان در کتاب خاطرات خود با نام «مأموریت در ایران» به ماجرای 13 آبان اشاره می کند و در آن ضمن شرح جزئیات روزهای منتهی به این واقعه، به شور انقلابی مردم و ارادت آحاد ملت به امام امت نیز اشاره می کند.به گزارش دولت بهار به نقل از تسنیم، «مأموریت در ایران» عنوان یکی از آثاری است که اخیراً از سوی انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر و روانه بازار کتاب شده است. این اثر روایتی است از انقلاب و وقایع پیش از آن از زبان ویلیام سولیوان، آخرین سفیر آمریکا در ایران که به جهت مأموریتش در ایران، شاهد بسیاری از وقایع بوده است. سولیوان در بخش هایی از این کتاب به اقدامات شاه برای خروج از بحران ایجاد شده، اشاره می کند. هر چند دیده ها و گفته های سولیوان در این اثر بیشتر به صورت کلی است و گاه در مواقعی مانند داشتن ارتباط شهید بهشتی و مهندس بازرگان با سفارت آمریکا، از ارائه اسناد سربازمی زند، اما خواندن خاطراتی از انقلاب از زبان آخرین سفیر آمریکا به ایران در نوع خود جالب است. سولیوان در این اثر از نگاه یک سفیر به انقلاب می نگرد، نگاهی که بیشتر با ترس و اعجاب همراه است. در خط سیر خاطرات وی می توان چند مؤلفه مهم را دید. نخست آنکه راوی نگاهی جامع، هرچند اجمالی، به موضوع انقلاب دارد. در خاطرات سولیوان هم می توان از دغدغه های یک سفیر سراغ گرفت و ترس و اضطراب او را برای صیانت جان 35 هزار آمریکایی در ایرانی که در دروازه ورود به انقلاب اسلامی است، جست. هم می توان نیم نگاهی به درون شاهی داشت که سلطنت خود را بیرون از دیوارهای بلند دربار، بر فنا می بیند و هم به درون خیابان هایی رفت که مملو از دود کوکتل مولوتف ها شعله های خشم را در خود گرم نگاه داشته است. تمام این ها را- هرچند مجمل و گزارشی- می توان در خاطرات آخرین سفیر آمریکا در ایران دید. از سوی دیگر خاطرات سولیوان، چنانچه پیش تر ذکر شد، خالی از ارائه اسناد لازم و مهمی است که برای روشن تر کردن ماجرا و مهم تر از آن، تأیید صداقت راوی، نیاز هر کتاب خاطره ای است. با وجود تمام آنچه گفته شد، خاطرات سولیوان یک وجه مهم دارد که نقطه ثقل اثر است و آن چیزی نیست جز: راوی. خاطرات متنی گزارشی دارد و بیشتر شبیه یادداشت های روزانه به رشته تحریر درآمده اند و از هرگونه توصیف اضافی که تصویر بهتری از انقلاب در نظر یک شخصیت سیاسی مهم داشته باشد، خالی است، از این نظر بیشترین بار اهمیت خاطرات در راوی آن خلاصه می شود. راوی به دلیل داشتن مسئولیت خود با بسیاری از سفرای کشورهای خارجی در ایران مانند انگلستان و فرانسه در ارتباط است و علاوه بر این، به دلیل اطمینان دربار و نیاز وی به کمک های آمریکا بیش از هر سفیر دیگری با شاه و فرح و سایر خدم و حشم در ارتباط است که در این میان به بخشی از آنچه ماوقع بوده، می پردازد. از نمونه های این ارتباط و داشتن اطلاعات را می توان در رویکرد شاه برای اعلام حکومت نظامی اشاره کرد. به روایت سولیوان، در یکی از روزهای آبان ماه درگیری ها به اوج خود می رسد، بسیاری از ساختمان ها در خیابان های مختلف در مرکز شهر طعمه آتش می شود و مردم به خیابان ها می ریزند. هرچند در این خاطرات روند به پیروزی رسیدن انقلاب اسلامی از زبان آخرین سفیر آمریکا در ایران روایت می شود، اما یکی از بخش های مهم این کتاب به تسخیر لانه جاسوسی آمریکا- سفارت خانه سابق- توسط دانشجویان پیرو خط امام(ره) اختصاص دارد. نویسنده در بخش بیست و چهارم این کتاب به شرح «حمله به سفارت» می پرداز. سولیوان در ابتدا به ورود امام(ره) به ایران و استقبال پرشمار مردم از ایشان یاد می کند و در ادامه از تسلیم شدن دستگاه پهلوی در برابر شخصیت امام(ره) سخن می گوید. سولیوان در بخش های دیگر این فصل شرحی از سفارت خانه آمریکا در ایران در آن روزها می دهد و می گوید: «در این روزهای پرحادثه و پرهیجان، سفارت ما هم با بختیار و هم با بازرگان ارتباطش را حفظ کرد. ولی تلاش اصلی ما روی مسئله خروج اتباع آمریکایی از ایران تمرکز یافته بود. واشینگتن رابطه اش را با سفارت کاهش داده و بندرت دستورالعملی برای تعیین خط مشی ما در جریان اتفاقات عجیب صادر می کرد... .» از دیگر نکات جالب توجه در این بخش، شرح و توصیف وضعیت شهرهای ایران در روزهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی ست. نویسنده در این بخش از کتاب به قطع شدن برق در بیشتر شهرهای کشور اشاره می کند و از تیراندازی های شبانه با سلاح های خودکار که امری عادی و پدیده ای مقبول در ایران شده بود. سولیوان در ادامه به روزهای 19 تا 22 بهمن ماه 57 و پیروزی انقلاب اسلامی اشاره می کند. او از تشدید حملات به سفارت خانه در شب و خروج نیروهای نظامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی یاد می کند و در نهایت روز حادثه را چنین شرح می دهد: «از گزارش های آنها دریافتم که در حدود 75 چریک مسلح در پناه آتش مسلسل های خود را به بالای نرده های آهنی و دیوارها رسانده و به داخل محوطه سفارت سرازیر شده و در میان درخت ها قصد حمله به اقامتگاه را دارند. ... حمله کنندگان ابتدا به طرف محل اقامت من هجوم بردند و عملیات آنها در این قسمت نزدیک یک ساعت طول انجامید. به همین جهت ما وقت کافی برای تماس و استمداد از مقامات ایرانی به دست آوردیم. در داخل ساختمان سفارت ما بیشتر در کریدورهای که جای امن تری بود، جمع شده بودیم و عده ای را هم به قسمت مخابرات که از تیررس مهاجمین امن تری بود جمع شده بودیم.... .» سولیوان در این بخش نیز همانند دیگر بخش ها به ارائه حرف های بی اساسی می زند که خود محل تأمل است. از جمله این موارد، ادعای او درباره آمدن نماینده ای از امام(ره) برای عذرخواهی یاد کرد. او از این نماینده با عنوان «روحانی مهربان» یاد می کند و نامی از او نمی برد. با وجود تمام نکات ضد و نقیضی که در این کتاب وجود دارد، خواندن و دیدن روزهای پرالتهاب بهمن ماه 57 و بعد از آن پیروزی انقلاب اسلامی از زبان آخرین سفیر آمریکا در ایران می تواند زاویه دیگری از روزهای شور و حماسه را پیش چشم مردم قرار دهد.
چهارشنبه ، ۱۳آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دولت بهار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]