واضح آرشیو وب فارسی:شهرآرا: در شرایطی که به اذعان همگان چندماهی است کشور در رکود بی سابقه ای فرو رفته است، فارغ از متغیرهای کلان اقتصادی که از دسترس و کنترل فعالان اقتصادی خارج است و عمدتا توسط دولتمردان اداره می شود، افراد و خانواده ها و بنگاه ها خود می توانند با اتخاذ یک سری رفتارهای اقتصادی صحیح و متناسب با شرایط رکودی، اقتصاد خانواده خویش را سروسامان داده و مقاومت آن را دربرابر تکانه ها و فشارهای بیرونی افزایش دهند. در همین راستا در اقتصاد اسلامی نیز برای مقابله خانواده ها با چنین شرایطی اصول و قواعدی تعیین شده است که تحت عنوان «تقدیر معیشت» مطرح است. در این یادداشت به حوزه مدیریت مصرف خانواده می پردازیم. ١. اگر نیازهای اقتصادی خانواده را به سه دسته کلی ضروریات (نیازهای اولیه اساسی)، رفاهیات (امور رفاهی) و تحسینیات (امور تزیینی) تقسیم کنیم، یقینا نیازهای دسته اول بر دو مورد دیگر اولویت داشته که رعایت این اولویت در شرایط سخت رکودی ضروری تر می شود؛ چراکه در روایت آمده است هرکس به موضوعی غیرمهمی مشغول شود، موضوع مهم تر را از دست می دهد. ٢.یکی از مواردی که در بسته سیاستی دولت برای خروج از رکود پیشنهاد شده است، اعطای تسهیلات ارزان قیمت برای خرید نسیه خودرو و لوازم خانگی که کالاهای بادوام مصرفی به شمار می روند، است. این تسهیلات فقط برای افرادی مفید خواهد بود که اولا نیاز فوری به لوازم مذکور داشته، ثانیا پول نقد کافی برای خرید نقدی آن ها را نداشته و ثالثا توان پرداخت اقساط آن را دارا هستند؛ وگرنه قطعا اقتصاد خانواده را گرفتار بدهی های کلان خواهد کرد. اساسا در اقتصاد اسلامی، بدهکارشدن آن هم برای نیازهای مصرفی، تا حد امکان توصیه نشده و در نگاه معصومین موجب پریشانی خاطر و نقص دین فرد می شود. ٣.در باب مدیریت خانواده و توسعه برایشان در یکی از منابع حدیثی شیعه، حدیثی از رسول ا...(ص) نقل شده است که مؤمن با ادب خداوند عزوجل رفتار می کند؛ هرگاه خداوند توسعه داد او نیز بر خود و خانواده اش توسعه می دهد و هرگاه خداوند تنگ گرفت، او نیز از خانواده خود امساک می کند. ۴. یقینا در شرایط رکود فقرا و صاحبان مشاغل کوچک زیان درخورتوجهی می بینند که احیانا منجر به بیکاری آنان و تعطیلی کسب وکارشان خواهد شد. در چنین شرایطی بر صاحبان درآمدهای بالا و نیز دولت فرض است زمینه را برای تأمین نیازهای اولیه این دسته فراهم آورند. ۵.حدیثی از امام صادق(ع) آورده شده است که ایشان که به اقتضای زمان، زندگی را بر خاندان خود توسعه داده بودند، در موقعیتی که نرخ خواربار ترقی کرد و قحط و غلا به وجود آمد، به خادم خود دستور دادند تا همه آذوقه گندم در خانه امام را بفروشد و بعد مثل سایر مردم روزبه روز از نانوایی گندم و نان تهیه کند و بعد به خادم خود دستور دادند نیمی از نان را از گندم و نیمی دیگر را از جو تهیه کند (یعنی همان نانی که اکثریت مردم می خوردند). ایشان سپس در ادامه چنین فرمودند «به طور قطع خداوند می داند که من می توانم به هر میزان گندم به خانواده ام اطعام کنم؛ اما دوست دارم که خداوند مرا ببیند که تقدیر معیشت را به نحو احسن انجام می دهم. همچنین تفاوت در سطح زندگی و میزان برخورداری و بهره مندی در زمان امام صادق(ع) و امیرالمؤمنین(ع) نیز به تفاوت در شرایط زمانه ازجهت فقر و توسعه استدلال شده است. این مسائل نشانگر این است که بایست الگوی مصرف افراد و خانواده ها در شرایط رکود با رونق متفاوت باشد و این خود یکی از مصادیق تقدیر معیشت است. دکتر علی اکبر کریمی
چهارشنبه ، ۱۳آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شهرآرا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]