تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834117762
وام خودرو به جای سهام عدالت
واضح آرشیو وب فارسی:تهران پرس: یک استاد دانشگاه، بسته جدید اقتصادی دولت را سیاسی و انتخاباتی توصیف کرد و گفت: دولت های گذشته هم از این دست کارها در زمان انتخابات می کردند، حالا یکی سود سهام عدالت می داد، اینها هم وام می دهند.به گزارش تهران پرس ، دولت یازدهم در شروع به کار خود سیاست مهار و خروج از رکود را همزمان مورد توجه قرار داد و با اعمال سیاست های پولی و مالی، تا حدودی توانست حجم نقدینگی را کنترل و تورم را مهار کند بطوریکه نرخ تورم از ۴۰ درصد در سال ۹۲ به حدود ۱۵ درصد در سال جاری رسید؛ اما با مهار تورم خروج از رکود تحقق نیافت بطوریکه چندی پیش ۴ وزیر اقتصادی دولت در نامه ای به رئیس جمهور در مورد بحران رکود هشدار دادند. دولت که تمام امید خود را به دوران پسا برجام و رفع تحریم ها بسته بود، راه حل مشکلات خود را در خارج از کشور جستجو می کرد اما با نامه وزرا مجبور شد پیش از آنکه منتظر محصول توافق هسته ای بماند دست بکار شود و برای ایجاد حرکت در اقتصاد نسخه ای بپیچد تا اینکه رئیس جمهور در یک برنامه زنده تلویزیونی از بسته جدید اقتصادی دولت برای تحرک تقاضا و خروج از رکود رونمایی کرد. بسته ای که ۶ ماهه و برای دوران قبل از رفع تحریم هاست. برای ارزیابی سیاست های اقتصادی دولت در دوران پسا برجام و بررسی بسته جدید اقتصادی دولت به سراغ حسن سبحانی نماینده فعال دوره های پنجم، ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی رفتیم. اقتصاددان آرامی که در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲، شعار انتخاباتی خود را اقتصاد بدون ربا همراه با قانون گرائی، حق جوئی و اخلاق مداری معرفی کرد، اگرچه امکان حضور در رقابت نهایی برای وی فراهم نشد. سبحانی که از نظام پولی و بانکی کشور و بالا بودن نرخ سود بانکی دل پری داشت تاکید کرد که تا نظام بانکی سامان نیابد مشکلات اقتصادی حل نخواهد شد. وی با اشاره به سیاست اقتصادی دولت و اینکه تمام تمرکز خود را بر مسائل خارجی گذاشته است گفت: درست است که همه کارها را به امید حل تحریم ها گذاشتن، نمی تواند قابل دفاع باشد، اما من اعتقادم این است که نمی شود گفت اگر دولت به سیاست خارجی و جستجو کردن گره اقتصاد در خارج از کشور نمی پرداخت، در داخل کشور اقدامات و کارهای مهمتری می کرد. این استاد دانشگاه، دولت یازدهم را ادامه دهنده سیاست دولت گذشته دانست و گفت: ممکن است این دولت به روش های رئیس دولت گذشته انتقاد داشته باشد، اما در عمل سیاست های آن دولت را اجرا می کند. مشروح گفتگو با حسن سبحانی بدین شرح است: دولت در این دوسال تمام امید خود را به توافق هسته ای بست و حتی تبلیغات انتخاباتی رئیس جمهور نیز بر همین مبنا بود؛ در نتیجه هرگونه نابسامانی از جمله مشکلات اقتصادی را به گردن تحریم ها انداخته و وعده رفع مشکلات را به دوران پسا تحریم موکول می دادند. حال مردم منتظرند ببینند چه معجزه ای آقای روحانی قرار است با این توافق هسته ای انجام دهد. فکر می کنید دولت با این برجام موفق می شود مشکلات اقتصادی را برطرف کند و اگر نتواند گشایشی حاصل کند، دولت در چه وضعی قرار خواهد گرفت؟ به واسطه تحریم ها حرکت اقتصادی کند شده بود و اگر آنطور که انتطار می رود تحریم ها بطور مطلق لغو شود، برخی از موانع حرکتی یا از بین می رود و یا کم می شود. منتهی اصل بر این است که اقتصاد هم اراده و قابلیت حرکت کردن داشته باشد که در مسیر چنین اقتصادی موانع هر قدر کمتر باشد، بهتر است. بنابراین رفع تحریم ها به کمتر شدن موانع در مسیر اقتصاد کمک می کند، اما اصل، اراده، قابلیت و توان برای حرکت کردن است. رفع تحریم ها هر چند مسئله مهمی است، اما از نظر پتانسیل دادن و توانمند کردن حرکت داخلی کفایت نمی کند. اقتصاد ملی باید این موقعیت را درک کند که الان موانع حرکتش کمتر شده، ولی بالاخره اقتصاد ملی است که باید حرکت کند، بجوشد، کوشش کند و زحمت بکشد. این مسئله هم با یک سال، دو سال و چند سال حل و فصل نمی شود، مردم هم نباید انتظار داشته باشند که گره های کوری که دهه های طولانی بر اقتصاد ما بسته شده، ظرف یک سال، دو سال و ۵ سال حل شود. این توقع درستی نیست و اگر دولت هم در ایجاد این توقع خواسته و یا ناخواسته سهیم است به نظر می آید باید روش خود را تصحیح کند. گفتید اقتصاد نیاز به حرکت دارد تا موانع برداشته شود، آیا این ظرفیت و پتانسیل در تیم اقتصادی دولت وجود دارد که بتواند آن حرکت را بعد از رفع تحریم ها ایجاد کند؟ این مسئله قبل از آنکه به تیم اقتصادی دولت برگردد، به مجموعه نظام تصمیم گیری برمی گردد و دولت هم جزئی از آن نظام تصمیم گیری است و همزمان به ملت برمی گردد. از این نکته نباید غفلت کرد که امور اقتصادی لزوما به وسیله مسئولین به حرکت در نمی آید. نقش عمده را مردم دارند و مردم باید به اصطلاح دنبال کار باشند، دنبال تولید باشند، دنبال مصرف کمتر از تولیدی که می کنند باشند، مسئولین کشور حداکثر می توانند موانع را از سر راه اینها کم کنند که البته این خودش هم نقش خیلی مهمی است. بنابراین شاید دقیق نباشد که فقط به تیم اقتصادی دولت مسئله را وصل کنیم. نظام تصمیم گیری شامل مجمع تشخیص، مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه، دولت، نهادهای خصوصی و نظام بانکی است و البته خود مردم هم تعیین کننده هستند. مردم که معمولا به سیاست ها و رفتار مسئولان نگاه می کنند، وقتی الگوی مناسبی در این زمینه نداشته باشند، زیاد نمی شود به مردم در این زمینه ایراد گرفت. نه، ایراد نمی گیرم، ولی می خواهم بگویم قوی ترین نیروها هم در کار باشند، باید به خمیرمایه کار مردم شکل بدهند، یعنی تا مردم به اصطلاح به اهمیت تولید واقف نباشند، خب تولید نمی کنند، البته اگر دولت موانع را از سر راه آنها برندارد، آنها بیشتر تولید نمی کنند، دولت موانع را باید بردارد که خیلی هم مهم است، ولی بالاخره کار از درون مردم می جوشد. در این ۱۵-۱۰ سال اخیر که گرفتاری های زیادی داشتیم و اشتغال برای نسل جدید ما نبود، این نسل به سراغ یک کارهایی رفته که این کارها متناسب با شئوناتش نیست، مثلا برای رشته ای که تحصیل کرده شغل نبوده، یا به جای تولید کردن، چون تولید با مشکل مواجه بوده، به سمت واسطه گری، واردات، صادرات، شغل هایی از این قبیل روی آورده است و اصلاح همین رفتار خودش زمان می برد، چون کسانی که به کارهایی عادت کردند که در زمان کم، درآمدهای بادآورده ای را بعضا برایشان می آورد، حالا شما اگر اینها را به تولید دعوت کنید، شاید دیگر برنگردند. جامعه ما مولد نیست. مردم به دنبال واسطه گری هستند تا تولید من می خواهم بگویم یک جامعه ای شکل گرفته که این جامعه مولد نیست که دولت و مسئولین هم سهم زیادی در به وجود امدن چنین مشکلی دارند. حالا اگر مسئولان یک مقداری از این موانع را هم برطرف کنند، آن جامعه شکل گرفته برای تغییر رفتار احتیاج به زمان دارد. الان در شرایط رکود هستیم. این درست است که می گویند بهترین زمان برای اصلاح ساختارهای اقتصادی، زمان رکود است و می شود سیاست های اصلاحی داشت و زیرساخت های اقتصادی را تغییر داد، و براساس همین دیدگاه این انتقاد به دولت وجود دارد که به جای اصلاح ساختار، رو به طرح هایی که فقط مُسکن هست آورده است؟ ببینید اینکه بهترین زمان برای اصلاح ساختار زمان رکود است، شاید اتفاق نظری روی آن نباشد. من همچنین چیزی را متوجه نمی شوم، ولی اگر منظور اشاره به این بسته سیاستی است که دولت الان برای خروج از رکود داده، خُب بدیهی است که این بسته سیاستی، بسته خیلی ناکارآمدی است. در مورد بسته جدید اقتصادی دولت هم صحبت خواهیم کرد فعلا می خواهم بدانم این راهکار علمی است یا نه؟ نه همچنین اتفاق نظری وجود ندارد، در هر زمان می شود اصلاح ساختار کرد. برسیم به نامه بحث برانگیز ۴ وزیر که اختلافات زیادی را در دولت نمایان کرد. غیر از تفسیرهایی که از بیرون بر این نامه صورت گرفت شاهد بودیم خود اعضای دولت هم به این نامه اعتراض کردند مثلا سخنگوی دولت گفت «آقای دهقان که اصلا صلاحیت ندارد در این موضوع صحبت کند. وزرا حق نداشتند گزارش به رئیس جمهور بدهند، بلکه وظیفه آنان برنامه دادن است و این نامه فقط معطوف به بازار سرمایه بوده است.» یا اینکه آقای ترکان گفت «اینها دنبال رانت و خوراک ارزان برای پتروشیمی بودند». ارزیابی شما از این نامه چیست و آیا همان طور که این وزرا هشدار داده بودند بحرانی در راه اقتصاد ما هست؟ اقتصاد ایران در بحران هست، نه اینکه در راهش باشد! ما در بحران اقتصادی هستیم. نامه ۴ وزیر به لحاظ استدلالی نامه ضعیفی بود. نمی شود از روی بازار سرمایه در مورد کل اقتصاد ایران اظهارنظر کرد ولی در مورد آن نامه، صرفنظر از اینکه حالا خود دولتی ها نظرشان چیست، آن نامه به لحاظ استدلالی نامه ضعیفی بود. به خاطر اینکه بازار سرمایه که مثلا در یک فاصله کم از شاخص های با ارقام پایین به شاخص های بالایی رفته بود و رشد حبابی داشت، از نظر مسئولین رونق تلقی شده بود و حالا برگشتش گرفتاری و رکود! در حالی که هر کسی بازار سرمایه ایران را بشناسد، می داند که بالا و پایین رفتن آن بعضا متاثر از جریانات سیاسی و گاهی اقتصادی رخ می دهد و نمی شود از روی بازار سرمایه در مورد کل اقتصاد ایران اظهارنظر کرد. به نظرمن برای نشان دادن اقتصادی که در بحران است، استدلال های بسیار بسیار قوی تری می شود کرد. لذا آن نامه، نامه ضعیفی بود. تحلیل شما چیست وزرا باید چه کاری انجام می دادند. آیا خودشان در به وجود آمدن چنین شرایطی مقصر هستند. آقای نوبخت گفته بود به هر حال رئیس جمهور یک وزیرانی، معاونانی و مشاورانی انتخاب کرده که اینها باید برنامه ریزی کنند و رئیس جمهور نقش هماهنگ کننده میان دستگاهها را دارد، آیا قصوری متوجه این وزرا هست؟ یعنی از اینکه به وظایفشان عمل کردند یا نکردند؟ بله. آن را بایستی جداگانه بررسی کرد که مثلا هر وزیری در مسائلی که در ایران می گذرد تا چه اندازه هم در توفیقاتش و هم در مشکلاتش سهیم است؟ اما اینکه وزیر یا وزرایی در کشور یک نامه ای بنویسند و این نامه غیرمتعارف یا دارای اشکال تلقی شود، تعجب برانگیز است. به هر حال وزیر است، تشخیص داده این طور بنویسد و به تشخیص اش باید احترام گذاشت. اشکالی در نامه نوشتن وزیر به مافوقش نمی بینم، البته می شود گفت که می توانست نامه قوی تری باشد اگر نقد برآن وارد است، باید نقدش کرد، کما اینکه من می گویم نامه ضعیفی بود. اما اینکه می گویند نباید چنین نامه ای نوشته می شد اینها به نظر من در قاموس سیاسی خیلی معنایی ندارد. اشکالی در نامه نوشتن وزیر به مافوقش نمی بینم، البته می شود گفت که می توانست قوی تری باشد. یکی از مهمترین مشکلات اقتصادی امروز رکود است، فکر نمی کنید همین مسئله که دولت به آن امید بسته بود یعنی مذاکرات هسته ای، باعث تشدید رکود شد؟ زیرا این مذاکرات دوساله یک بلاتکلیفی را در اقتصاد ایران به وجود آورد و خیلی ها معتقدند که خود این بلاتکلیفی ناشی از مذاکرات بیشتر از تحریم ها آثار منفی بر اقتصاد ما به جا گذاشته است. البته این نکته ای که می فرمایید نکته مهمی است. من بارها عرض کردم که دولت هایی که در ایران بعد از جنگ روی کار آمدند و از جمله دولت موجود، برنامه یکسان و واحدی داشته اند و دارند، لذا برنامه اقتصادی دولت تدبیر و امید همان برنامه دولت مهرورزی است و برنامه دولت مهرورز نیز همان برنامه اصلاحات و برنامه دولت سازندگی است. همه دولت های ایران در اقتصاد بدون تردید راست هستند اختلافات این دولتها در اقتصاد نیست، همه دولت های ایران در اقتصاد بدون تردید راستند و این صحبتم مبتنی بر اسناد و مدارک است. بنابراین آمدن این دولت، امیدی را برای تغییر در سیاست های اقتصادی به وجود نمی آورد، چون هر کسی به برنامه های دولتها اشراف داشته باشد متوجه می شود که این دولت هم ادامه دهنده راه گذشتگان است، حتی اگر به روش گذشتگان انتقاد داشته باشد. مکن است این دولت به روش های رئیس دولت گذشته انتقاد داشته باشد، اما در عمل همان سیاست های آن دولت را اجرا می کند. من خودم قبل از اینکه دولت تشکیل شود و بعد از انتخاب آقای رئیس جمهور نامه ای به ایشان نوشتم، (آن نامه را) منتشر هم کردم، گفتم که ادامه راه گذشتگان، ما را در همین مخمصه فعلی باقی خواهد گذاشت و الان می بینیم همین طور شده است. لذا درست است که همه کارها را به امید حل تحریم ها گذاشتن، نمی توانسته قابل دفاع باشد، اما دولت معتقد نیست که کارهای دیگر برای اقتصاد نکرده است. اما من اعتقادم این است که نمی شود گفت اگر دولت به سیاست خارجی و جستجو کردن گره اقتصاد در خارج از کشور نمی پرداخت، در داخل کشور اقدمات و کارهای مهمتری می کرد، البته می شود کارهای مهمتری کرد، ولی این دولت ادعای آنرا ندارد. ممکن است این دولت به روش های رئیس دولت گذشته انتقاد داشته باشد، اما در عمل سیاست های آن دولت را اجرا می کند این دولت می گوید من برنامه بازار آزاد را دنبال می کنم، برنامه بازار آزاد همانی است که دولت مهرورزی داشت، همانی است که دولت اصلاحات و دولت سازندگی داشت. ۲۷ سال است که در ایران این رویکرد اقتصادی حاکم است. واقعا خیلی عجیب است، ما در ضرب المثل داریم از یک سوراخ بیش از یک بار نباید گزیده شد، ما در زمان ۴ تا دولت مدام از طریق این سیاست ها گزیده شده ایم، دلیل صحبتم هم شاخص های آماری اقتصاد است، ولی باز هم داریم به این سیاست ها ادامه می دهیم. از صحبت های شما دو سوال برای من به وجود آمد. یکی بحث بازار آزاد و دیگری اقتصاد راست. شما گفتید سیاست های اقتصادی این دولت هم راست است، درحالیکه خیلی ها اعتقاد دارند با توجه به مشاوران اقتصادی که آقای روحانی دارد سیاست های اقتصادی این دولت لیبرالی است و توجهی به عدالت در مسیر اجرای سیاست هایش ندارد. خب همین است، اقتصاد بازار آزاد اصلا در مورد عدالت ساکت است. اما دولت گذشته به این موضوع اعتقاد داشت و حداقل شعار دولت نیز بر مبنای عدالت بود. اما در این دولت شاهد تذکرات رهبری در مورد توجه به عدالت هستیم بطوریکه در هفته دولت ایشان تاکید کردند «در برنامه ها و سیاست های توسعه ای به عدالت توجه داشته باشید» و برنامه دولت همراه با عدالت باشد. نه، دولت گذشته حرفش را می زد، سیاست ها مهم است. شما اجرای نظام هدفمندی یارانه ها را در راستای عدالت می بینید، یا مخالف عدالت؟ بدیهی است که آن سیاست عادلانه نبود، به خاطر اینکه به همه مردم به طور یکسان یارانه می پردازد که این یارانه وابستگی بودجه دولت ایران به نفت را بیشتر و بیشتر کرده است. سیاست هدفمندی یارانه ها عادلانه نبود، بدلیل اینکه به همه مردم به طور یکسان یارانه می پردازداقتصادی که به واسطه پرداخت یارانه ها، موجب شکاف طبقاتی شود و در بستر شکاف طبقاتی تورم ایجاد کند این تورم به نفع طبقات برخوردار و به ضرر طبقات فقیر است، فقر را انبوه می کند، بنابراین ما با لفظ که حرف نداریم، با سیاست حرف داریم. درست است، فکر نمی کنید همین بازار آزادی که فرمودید و این ناعدالتی ها مقابل اقتصاد مقاومتی است، حداقل رهبری در این مورد نسخه اقتصاد مقاومتی را به دولت پیشنهاد کرده اند و اخیرا هم ایشان گفتند که از پیشرفت در اقتصاد مقاومتی راضی نیستم. وقتی چنین نسخه هایی برای دولت می آید، حداقل توقع این است که جهت برنامه هایش را تغییر دهد و سیاست هایش را بر اساس آن بچیند، الان که می بینیم دولت تمام امیدش به سرمایه خارجی است. آیا این برنامه ها مغایر با سیاست های اقتصاد مقاومتی نیست؟ ببینید آن چه را که من می توانم عرض کنم این است که اقتصاد ما الان به هر دلیلی، شرایطی را دارد تجربه می کند که باید از کمترین کمکی که به آن می شود، استقبال کرد. بنابراین اگر سرمایه خارجی وارد مطابق ضوابط، داخل کشور بیاید باید به آن خوشامد گفت. مهم این است که آیا این سرمایه ها می تواند تعیین کننده باشد؟ عرض من این است که یک اقتصاد ۸۰ میلیونی جز با تصمیم و اراده آحاد مردم در داخل راه اندازی نمی شود. اگر مثلا یک میلیارد دلار یا صد میلیون دلار هم سرمایه خارجی بیاید ما انقدر کمبود داریم، که نمی تواند تعیین کننده باشد. اقدامات خوب دولت در زمینه بهداشت و درمان مخالف و مغایر با سیاست های اقتصادی اش است عرض ما این است که سرمایه خارجی تعیین کننده نیست، نه اینکه مفید نیست، نه اینکه اگر بیاید بد است. حالا اگر کسانی تمامی امیدشان را به آن می بندند به نظر من واقع بینی ندارند و واقع بینانه به قضیه نگاه نمی کند. و در مورد سیاست های اقتصادی، البته یک بحث مفصلی می طلبد، بالاخره این دولتی است که سیاست هایش را اعلام کرده و مردم هم به این سیاست ها رای دادند، سیاست هایی مثل سیاست اقتصاد آزاد. این دولت البته برخلاف سیاست های اعلامی اش، یک کار خیلی خیلی خوب کرده و آن هم رسیدگی به امور بهداشت و درمان است، اقدامات دولت در زمینه بهداشت و درمان، مطابق قانون اساسی است و من خیلی از این بابت خوشحالم. منتهی این نقطه قوت دولت در واقع خلاف سیاست های خودش است، چون دولتی که به اقتصاد آزاد اعتقاد دارد، آموزش اش، بهداشت اش، درمان اش و همه چیز را می گوید می خواهم به بخش خصوصی و اقتصاد آزاد بسپارم. بنابراین دولت در زمینه بهداشت و درمان برخلاف نظریه و سیاست خود عمل کرده است که به نظر من کار خوبی انجام شده و باید از ان دفاع کرد. من از از صحبت های شما این طور برداشت کردم که سیاست های دولت مغایر و مخالف اقتصاد مقاومتی است. حقیقت من به این صراحت نمی توانم بگویم مغایر است، البته مغایر نبودن معنایش این نیست که مطابق است. دو تا مسئله می توانند مثل هم نباشند، ولی لزوما یکی هم نیستند. خب؛ وقتی سیاست هایش یکی نیست، پس انگیزه و اراده ای هم وجود ندارد که سیاست های اقتصاد مقاومتی را اجرا کند. من نیت خوانی نمی کنم. سوالم را طور دیگری می پرسم. شما عملکرد دولت را در سیاست اقتصاد مقاومتی چطور ارزیابی می کنید؟ اقتصاد مقاومتی یک مقوله ای است که باید خیلی در خصوص شفاف شدنش صحبت و شاخص بندی کرد و بعد با سیاست های دولت تطبیق داد. بیان سیاست یک مسئله است و اجرا در عرصه عمل یک مسئله دیگر. قطعا اجرا در عمل سخت تر است اما مهم این است که آنچه که در عمل اجرا می شود در راستای سیاست باشد. حال برای آنکه مشخص شود سیاست های دولت در راستای اقتصاد مقاومتی است باید در ابعاد مختلف مطالعه شود چراکه اقداماتی که در یک کشور انجام می شود، تعدادش خیلی زیاد است و با یک جمله نمی شود گفت (در راستای اقتصاد مقاومتی) هست یا نه، و باید بخش بخش به آن نگاه کرد. مثلا در کشاورزی هست است، در صنعتش نیست یا در خدماتش نیز این طور است. مسائل اقتصاد را نمی شود در یک جمله گفت که آیا هست یا نیست، هر کس اینگونه صحبت کند مسائل را نشناخته است و من نمی خواهم مرتکب این اشتباه شوم. با توجه به آنکه در آستانه انتخاباب هستیم نمی توانیم از بهره برداری احتمالی دولت از توافق هسته ای چشم پوشی کنیم. حالا باید مردم آثار این توافق را سر سفره های خود احساس کنند اما بدلیل آنکه تحریم ها تا زمان انتخابات لغو نمی شود دولت یک بسته اقتصادی به نام تحریک تقاضا را طراحی کرده است. خیلی ها اعتقاد دارند این بسته انتخاباتی است تا اقتصادی. ارزیابی شما از بسته تحریک تقاضا چیست؟ بله، ببینید هر کس که سیاست در ایران را می شناسد متوجه می شود که دولت حتی اگر قصد بهره برداری سیاسی نداشته، اما این مسئله را در زمانی مطرح می کند که افرادی که ناظرند نمی توانند قبول کنند که مقصود دولت بهره برداری سیاسی از این بسته تحرک اقتصادی نبوده است. بله؛ یعنی این موضوع خیلی واضح است که این مسائل به همدیگر گره می خورد، ما البته نیت خوانی نمی خواهیم بکنیم، ولی به هر حال دولت های گذشته هم از این دست کارها در زمان انتخابات می کردند، حالا یکی سود سهام عدالت می داد، اینها هم سیاست تحریک تقاضا را پیش گرفته اند. همان کارهای پوپولیستی که دولت یازدهم شدیدا به آن انتقاد داشت. ولی من از نظر علمی نگاه می کنم، الان شرایط رکود است، دولت هم خودش می گوید شرایط رکود است. دولت در شرایط رکود باید هزینه های تولیداتش را پایین بیاورد. نرخ بهره مخرب نظام بانکی بالای ۲۵ درصد را از بین ببرد چراکه این بهره هزینه تولید را زیاد کرده است. دولت در دوره رکود این اقدمات اصلی را فراموش می کند یا کنار می گذارد، بعد می گوید خب حالا اینهایی که تولید کرده اند و کسی از آنها نمی خرد، من بیایم به کسانی که نمی خرند وام بدهم تا لوازم زندگی بادوام، ماشین لباسشویی، یخچال، خودرو بخرند. خب؛ چه کسانی قدرت خرید ندارند؟ قشر متوسط به پایین. دولت های گذشته هم از این دست کارها در زمان انتخابات می کردند، حالا یکی سود سهام عدالت می داد، اینها هم سیاست تحریک تقاضا را پیش گرفته اند حال دولت باید به این سئوال جواب بدهد که چرا این قشر نمی توانند کالا بخرند؟ برای اینکه درآمد ندارند، وضعشان بد است، یعنی این خودش اعترافی به این است که توزیع درآمد، بد و اشتباه است. حالا کسانی که ندارند را می خواهد بیشتر بدهکار کند، چون وام به آنها می دهد آنهم با نرخ های بالا. می خواهد بیشتر آنها را بدهکار کند که مثلا تقاضاها در جامعه بیشتر و انبارهای پُر خالی شود و آن عده ای که می خواهند تولید کنند، باز دوباره تولید کنند. عیب ندارد، ولی این راهکار نیست. امروز هر کسی که می خواهد به تولید فکر کند، به عقلش شک می کنند، چرا؟ به او می گویند «آخر این چه کاری است که می خواهی بکنی. اگر این سرمایه گذاری در کشاورزی باشد، آفت، سرمازدگی، تگرگ، اگر در صنعت باشد، رکود، تحریم و ... محیط زیست مزاحمت ایجاد می کند، مالیات باید این طور بدهی، تامین اجتماعی باید این طور بدهی، تو چرا پول خودت را در بانک های نمی گذاری که ۲۵ درصد سود مطمئن بگیری. کجا می خواهی تولید کنی که ۲۵ درصد سود ببری.» کشوری که اقتصادش داد می زند، فریاد می زند که مردم بیایید رباخواری کنید، این کشور تولید نخواهد کرد، کما اینکه الان نمی شود. باید حرکت از درون آغاز شود، ما جامعه را به قرض دادن و گرفتن مازاد ۲۵ درصدی عادت داده ایم. این جامعه، یک جامعه دینی است. پس کجاست آیات سوره بقره که می گوید اگر ربا خوردید، خدا و پیامبرش با شما اعلام جنگ خواهند کرد. بنابراین فعالیت هایی از این قبیل (بسته جدید تحرک اقتصادی دولت)، حتی اگر انگیزه های سیاسی، انتخاباتی نداشته باشد از نظر علمی قابل دفاع نیست. من تعجب می کنم واقعا چه گروه و چه مشاورانی هستند که این راه حل ها را به دولت ارائه می دهند! به نظر شما در این ۵ ماه این بسته می تواند خروجی قابل قبولی داشته باشد؟ بالاخره اینکه اتفاق محسوسی می افتد، یک عده ای وام می گیرند، بدهکار می شوند و بعدا باید قسط های بیشتری بدهد، چون ماشینی، یخچالی، لباسشویی چیزی خریدند، ولی اینها راهکار متناسب با گره اقتصادی ما نیست. اینکه دولت گفته است با کاهش ذخیره قانونی بانک ها در بانک مرکزی، می خواهد مقدار اعتبار و سرمایه آنها را بیشتر کند تا بتوانند به تولید و صنعت تسهیلات بدهند، این سیاست را چطور ارزیابی می کنید، آیا واقعا این اعتبارات به بخش تولید و صنعت سرازیر می شود؟ ببینید بانک ها اصولا نیاز ندارند که دولت به آنها اجازه دهد که نرخ ذخیره قانونی شان را کم یا زیاد کنند. بانک ها خودشان خلق پول می کنند. از هیچ، پول خلق می کنند. کسانی که اقتصاد خواندند می فهمند این حرف من یعنی چه؟ خلق پول بدون پشتوانه. چرا نقدینگی این همه بالا رفته، برای اینکه بانک ها این کار را دارند می کنند. الان مسئله این نیست که بانک ها برای آنکه به مردم به قول اینها تسهیلات بدهند پول کم دارند، البته من می گویم وام نه تسهیلات، چون بهره می گیرند، این اقدامات راهکار نیست، این روش های نخ نماها شده های اقتصادی است. این یارانه را که شما به آن اشاره کردید دولت هم از آن به عزای عظمی تعبیر کرده است و امروز با معضل حذف یارانه ثروتمندان روبرو است. به همین منظور آرام آرام اقدام به حذف یارانه خیلی از خانوارها کرده است. راهکار شما برای دولت چیست؟ فکر می کنید دولت چطور باید با آن برخورد کند؟ آیا حذف یارانه کار خوبی است یا کار بدی است؟ خب، خیلی مفصل است. من شاید در ایران تنها کسی بودم که با اصل این کار مخالفت کردم، نامه هایی هم به مجلس و رئیس قوه قضائیه نوشتم و گفتم این هدفمندی را نگذارید قانون شود، چون جرم خیز است. الان مسئله ای که می شود گفت این است که دولت هیچ کار نمی خواهد بکند، فقط قانون را اجرا می کند، همین. قانونی را که دولت گذشته اجرا نکرد، این دولت اجرا می کند، قانونگرایی را هم که همه از آن دم می زنند. ببینید مطابق قانون، مازاد آن مبلغی که بابت افزایش قیمت ها حاصل می شود، را نیمی به مردم و نیم دیگرش را به تولید اختصاص دهد. دولت گذشته یک سنگ غلطی گذاشت و به این رقم ها یک مقدار هم از جاهای دیگر اضافه می کرد و همه را بین مردم تقسیم کرد. در حالیکه قانون این را نمی گوید، قانون می گوید هر چه بدست آوردی ۵۰ درصدش را تقسیم کن، همین. دولت در مورد هدفمندی یارانه ها هیچ کار نمی خواهد بکند، فقط قانون را اجرا می کند، همین. قانونی را که دولت گذشته اجرا نکرد، این دولت اجرا می کند، قانونگرایی را هم که همه از آن دم می زنند لذا دولت باید ۱۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از ۳۳ هزار میلیارد تومان را تقسیم کند و ۵۰ درصد بقیه اش را به تولید بدهد، لذا حرف دولت مبنی بر اینکه ما کم داریم، به خاطر این است که قانون اجرا نمی شود. قانون می گوید هر چه گیرت آمد ۵۰ درصدش را تقسیم کن. اگر از این ۱۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد، ۶ هزار و ۵۰۰ تومان به بهداشت و درمان و آموزش و پرورش بدهند که فقر آموزش در مدارس دولتی از بین برود و نظام بیمارستانی اندکی ارتقا پیدا کند، ۱۰ هزار میلیارد تومانش باز باقی می ماند که این ۱۰ هزار میلیارد تومان به نظر من بین ۲۰ میلیون نفر مردم فقیر ایران باید توزیع شود. اینکه برویم بگردیم ببینیم چه کسی ثروتمند است یارانه اش را قطع کنیم، اصلا امکان پذیر نیست. نمی شود ثروتمند را از غیر ثروتمند تشخیص داد، من البته با اینکه یک قِران به ثروتمند بی خود داده شود مخالفم، ولی خواسته ما با عمل کردن فرق می کند. می دانید که مرکز آمار که آمار خانوار منتشر می کند هر سال، از مردم می پرسد که چقدر درآمد دارید؟ یک رقمی را می گویند. بعد به آنها می گوید چقدر هزینه دارید؟ یک رقم دیگر می گویند، در تمام این سالها هزینه مردم از درآمدشان بیشتر بوده است. ولی بعد نگاه کنید می بینید پس انداز هم دارند. معنایش این است که مردم درآمدشان را نمی گویند، تنها هزینه هایشان را می گویند. چراکه اگر صحیح گفته باشند، پس انداز مثبت نباید وجود داشته باشد، بنابراین از روی امار نمی شود تشخیص داد. دولت باید به این ۲۰ میلیون نفر فقیر یارانه بدهند، بقیه را هم عذرخواهی کنند، درست است که به خاطر سیاست های این سالها قشر متوسط هم فقیرتر شده، ولی آن ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی که در سال ۸۹ شروع شد تورمش را بگیریم ارزش واقعی اش حدود ۱۵-۱۴ هزار تومان شده است. در واقع مردم با آنکه گرفتاری دارند، اما این ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان را به نحوی می توانند تحمل کنند. اقلا بگذاریم ۲۰ میلیون نفر فقیر وضعشان اندکی، بهتر شود، دولت هم مسئله اش حل شود و قانون را اجرا کند. پس راهکار شما برای دولت اجرای قانون است. اگر قرار باشد تحریم ها لغو و درآمد کشور در اثر آن بیشتر شود باید بودجه ۹۵ با بودجه ۹۴ تفاوت داشته باشد. اگر قرار بر رفع تحریم ها باشد، فکر می کنید، تفاوت در بودجه سال جاری و سال آینده بخصوص در بخش هزینه و تخصیص ها باید چگونه باشد؟ البته نباید خیلی تفاوت داشته باشد، ببینید اتفاقی که می افتد این است که ما امکان فروش نفت بیشتری پیدا کنیم، مثلا یک میلیون بشکه نفت بیشتر بفروشیم به خاطر اینکه تحریم برداشته می شود، ولی بدلیل آنکه الان قیمت خیلی پایین (بشکه ای ۴۵-۴۰ دلار) است، ما یک میلیون نفت هم بفروشیم، رقم زیادی گیر ما نمی آید. بدلیل انکه اقتصاد در رکود است. وقتی که اقتصاد در رکود است شرکت های داخلی نمی توانند مالیات بدهند، یعنی درامد مالیاتی کم می شود که در نامه وزرا هم به این اشاره شده بود. حال که در آمد مالیاتی دولت کم شده است درآمد نفتی اش هم بیشتر شود این افزایش درآمد نفتی، جبران کمبود مالیات را نمی کند، بنابراین درآمد دولت در حدود سال گذشته است و بایستی که خیلی ریاضت مآبانه هزینه ها را کم کنیم، لذا اتفاق خاصی در بودجه از این بابت نمی افتد. مهمترین اقدامی که دولت در دوران پسا تحریم باید داشته باشد به نظر شما چیست؟ یعنی ما می توانیم منتظر گشایشی در اقتصاد باشیم؟ من به صراحت عرض کنم تا زمانی که دولت سیاست های اقتصادی اش را در داخل کشور تغییر بنیادی ندهد، تحریم باشد یا نباشد، وضع همین است. منظورتان دقیقا کدام سیاست ها است؟ ما یک مجموعه ای به نام سیاست های تعدیل ساختاری داریم که دولت ها اجرا می کنند، مثلا می گویند که قیمت ها را باید آزاد گذاشت، مثلا می گویند قیمت نفت و قیمت بنزین به قیمت خلیج فارس برسد، مثلا می گویند که خدمات دولتی را به خود مردم بدهیم، مثلا الان می گویند آموزش هر کسی به بخش خصوصی واگذار شود و به جای اینکه ما در مدرسه آموزش دهیم، پولش را به او می دهیم، یعنی همه چیز را پولی نگاه می کند، مثلا اینکه نرخ ارز به خاطر کمبود بودجه دولت یا هر دلیل دیگری مدام افزایش پیدا می کند، افزایش نرخ ارز، یعنی به اصطلاح گران شدن واردات کالاهای سرمایه ای به کشور، یعنی گرانی در داخل کشور، یعنی لطمه به تولیدکننده لذا تا زمانی که نرخ سود بانکی به نفع پولدارها بالا باشد، هیچ چیز تغییر نمی کند. با توجه به سیاستهایی که در پیش گرفته شده در این یکی دو سال آینده کسی نمی تواند معجزه کند. به نظر من اگر دولت سیاست هایشان را تغییر دهد، می توان گفت در یک افق ۸-۷ ساله ای می شود آینده بهتری دید، اما هیچ کس نمی تواند کاری بکند که مردم بلافاصله احساس گشایش کنند. منبع:مهر
دوشنبه ، ۱۱آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تهران پرس]
[مشاهده در: www.tehranpress.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 102]
-
گوناگون
پربازدیدترینها