واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: - همشهری آنلاین: احسان کامرانی دانشجوی فوق دکترای دانشگاه پزشکی هاروارد حسگر نوری ابداع کرده است که می توان از آن برای ساخت اسکنرهای قابل حمل مغز یا تجهیزات کنترل بدون دست ویژه افراد معلول استفاده کرد.براساس گزارش اسپکتروم، این حسگر نوری با اتصال به پیشانی افراد می تواند به صورت همزمان کار دستگاه نوار مغزی و اسکنر MRI را انجام دهد و امکان اسکن فعالیت های مغز را حین حرکت و کنترل بهتر تجهیزات بدون نیاز به دست را فراهم آورد. کامرانی که ایده خود را در کنفرانمس فوتونیک IEEE در ویرجینیا مطرح کرده است می گوید: تاکنون هیچ دستگاهی برای تصویربرداری از مغز در سیستمی قابل حمل وجود نداشته است. به گفته وی با کمک این ابداع جدید به جای انجام اسکن های مغزی در بیمارستان، می توان فعالیت های مغزی بیماران مبتلا به سکته مغزی یا صرع را در دوره هایی چند ساعته یا چند روزه ثبت کرد. اطلاعات این سیستم را می توان به گوشی هوشمند بیمار و سپس به گوشی پزشکش انتقال داد و یا حتی در صورت بروز خطر برای بیمار پزشک را از شرایط وی آگاه ساخت. این سیستم نوار مغزی به یک LED و یک ردیاب نوری مجهز است که در طیف نزدیک به فروسرخ و با طول موجی میان 650 تا 950 نانومتر فعالیت دارند. این طول موج ها می توانند تا چند سانتیمتر به درون مغز انسان نفوذ کرده و به راحتی خون اکسیژن دار و بدون اکسیژن را از هم تشخیص دهد و همان اطلاعاتی را از جریان خون و فعالیت مغز در اختیار پزشک قرار دهد که دستگاه fMRI قادر به ثبت آنها است. این سیستم طیف نگار تابعی نزدیک به فروسرخ نام داشته و می توان آن را در قالب یک برچسب کوچک که روی پیشانی چسبانده می شود، و یا تعدادی از برچسب ها که به بخش های مختلف سر وصل می شوند، مورد استفاده قرار داد. دستگاه های نوار مغزی و MRI علاوه براینکه سنگین و بسیار بزرگ هستند، تنها مختص اندازه گیری فعالیت های کند یا بسیار پرسرعت مغزی هستند، MRI فعالیت های کند را به ثبت می رساند و نوار مغزی فعالیت های پرسرعت نورون ها را. اما تغییر در جریان خون مغز واکنشی به فعال شدن نورون ها در مغز است و کامرانی می گوید می تواند با ترفندی آماری اطلاعاتی که از الگوی جریان خون در مغز به دست آورده است را به فعالیت های نورونی تبدیل کند، از این رو سیستم نوری نوار مغز از توانایی ثبت همزمان فعالیت های کند و پرسرعت مغزی برخوردار است. برای مثال زمانی که مغز نورون هایی را برای اعلام دستور دست راستت را بلند کن فعال می کند، فعالیت در این منطقه از مغز افزایش پیدا کرده و بر الگوی جریان خون مغز اثر می گذارد. با این همه این تکنیک هنوز از زوایایی خاص جای بحث دارد. اما کامرانی معتقد است این تکنیک می تواند برای افراد معلولی که توانایی حرکت دادن ابزارهایی مانند ماوس یا تایپ کردن با استفاده از صفحه کلید را ندارند کارامد خواهد بود زیرا می توانند با استفاده از این روش با قدرت فکر خود به رایانه دستور دهند. چنین سطح واسط ماشینی-مغزی می تواند برای افراد معلول کمکی بزرگ به شمار رود و حتی شاید بتوان از آن برای ارسال مستقیم اطلاعات از مغز یک نفر به مغز فردی دیگر استفاده کرد. اگرچه این ابداع اکنون در مرحله اثبات ایده اولیه قرار دارد، کامرانی می گوید با انجام آزمایش های کافی برای بررسی عملکرد این سیستم، این ابداع تا دو یا سه سال دیگر برای استفاده تجاری آماده خواهد بود.
دوشنبه ، ۱۱آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]