واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۱ آبان ۱۳۹۴ (۱۵:۱۰ب.ظ)
رايزن سابق فرهنگي ايران در ترکيه در گفتگو با موج: پيروزي عدالت و توسعه نتيجه تمايل مردم به رونق اقتصادي است موج - گروه اقتصاد سياسي
انتخابات پارلماني زودهنگام ترکيه روز گذشته در حالي پايان يافت که احزاب اپوزسيون اين کشور انتظار داشتند که حزب حاکم عدالت و توسعه همچون انتخابات خرداد (ژوئن) کمتر از 43 درصد راي کسب کند. اما با اعلام شمارش آرا در کمتر از شش ساعت از پايان راي گيري، مشخص شد که حزب حاکم مجددا با بيش از 49 درصد آرا ضمن کسب اکثريت پارلمان، مي تواند يک دولت تک حزبي تشکيل دهد. همچنين حزب ملي گراي حرکت ملي با کسب 12 درصد آرا بيشترين سقوط را در ميزان راي در بين چهار حزب داشت. حزب کردي دموکراتيک خلق ها هم با 3 درصد کاهش توانست به 10.63 درصد آرا دست يابد.
از اين رو براي بررسي اوضاع سياسي ترکيه پس از حصول نتايج مذکور، با ابوالحسن خلج منفرد، رايزن سابق فرهنگي ايران در ترکيه، گفتگويي انجام داده ايم که در ادامه مي خوانيد.
نظرسنجي هاي زيادي پيش از انتخابات ترکيه حاکي از آن بود که ميزان آراي احزاب نسبت به انتخابات خرداد (ژوئن) تغيير چنداني نخواهد کرد. اما پس از شمارش آرا، حزب عدالت و توسعه اکثريت پارلمان را با بيش از 49 درصد آرا به دست آورد. علت اين وضعيت را چگونه ارزيابي مي کنيد؟
البته نظرسنجي ها متفاوت بود و برخي از آنها تغييرات آراي آک پارتي (عدالت و توسعه) را از 2 درصد و حتي بالاتر نيز پيش بيني کرده بودند. ولي در هر حال شرايط سياسي ترکيه طوري بود که فضاي انتخابات به گونه اي رقم خورد که مردم به دلايل امنيتي و اقتصادي به اين حزب روي آوردند. البته حزب عدالت و توسعه نيز در فاصله انتخابات خرداد تا ديروز، در روش هاي خود تغييراتي ايجاد کرد. در مقابل احزاب مخالف هم نه تنها خوب عمل نکردند بلکه در مواردي به صورت ناپخته و افراطي (به ويژه حزب حرکت ملي) دست به اقدام زدند. از اين رو اين عوامل باعث شد حزب عدالت و توسعه به فرصتي جديد در عرصه سياسي ترکيه دست يابد.
آيا با روي کار آمدن مجدد حزب عدالت و توسعه، ما شاهد تغييراتي در سياست هاي آنکارا در قبال پ.ک.ک خواهيم بود؟
از شب گذشته که پيروزي حزب عدالت و توسعه مسجل شد، داووداغلو خيلي تلاش مي کند با نوع سخنان خود امنيت و آرامش را در جامعه ايجاد کند. از اين رو ضمن معتدل شدن سخنراني هايش، از طرفداران حزب نيز خواسته است تا با متانت عمل کنند و دشمني ها را کنار بگذارند. از اين رو من تصور مي کنم حزب عدالت و توسعه سعي دارد در دوره جديد همان گفتگوهاي صلح را احيا کند، به خصوص که حزب کردي دموکراتيک خلق ها نيز با 59 نماينده وارد پارلمان شده و مي تواند دوباره فضاي مذاکرات صلح را به وجود آورد.
همچنين مردم هم نشان دادند به دنبال امنيت هستند. در واقع اين آرا گوياي تمايل مردم به آرامش است؛ چنانکه راي حزب عدالت و توسعه در مناطق کردنشين نيز افزايش يافت که نشان دهنده علاقهمندي آنها به بازگشت امنيت و ثبات در کشور است.
اتفاقات تروريستي در سوروچ و استانبول که اجتماعات کردها را نشانه گرفت چه تاثيري در پيروزي حزب عدالت و توسعه داشت؟
قطعا ناامني در ترکيه و درگيري داخلي در فاصله دو انتخابات، برخورد قاطع آنکارا با پ.ک.ک و تحريک احساسات مردم در اين رابطه در افزايش راي حزب عدالت و توسعه و همچنين کاهش ميزان راي حزب دموکراتيک خلق ها تاثير داشت، چنانکه در تمامي مناطق کردنشين و حتي دياربکر راي حزب کردي 10 درصد نسبت به خرداد تنزل يافت. از اين رو اين مسائل نشان مي دهد در هر شرايطي حتي غالب مردم کرد ترکيه نيز درگيري و ناآرامي را نمي پسندند.
آيا ميتوان اين گونه گفت که دولت مبارزه با پ.ک.ک را از سرگرفت تا بتواند راي مردم را به دست آورد؟
نه نميتوان چنين ادعايي کرد، چون مدرکي نيست که نشان دهد دولت اين کار را صورت داد. ضمن آنکه نقض آتش بس ابتدا از سوي پ.ک.ک شروع شد. از اين رو تنها مي توان گفت ناآرامي باعث گرايش مردم به حزب عدالت و توسعه شد؛ زيرا آنها به دنبال يک دولت مقتدر هستند. در همين راستا بعد از انتخابات علاوه بر خطاهاي مخالفان، به نظر من اگر کردها با 80 نماينده خود در پارلمان با حزب عدالت و توسعه ائتلاف مي کردند شرايط به گونه اي ديگر رقم مي خورد و خود اين حزب نيز در عرصه سياسي به اقتدار دست مي يافت.
در نهايت آن که مردم در اين انتخابات اعلام کردند امنيت و بهبود شرايط اقتصادي براي آنها در اولويت است و مسائل سياست خارجي در رده دوم برايشان قرار دارد. زيرا توسعه اقتصادي حتي در مناطق کردنشين باعث مي شود که ديگر رغبتي به درگيري نباشد. حزب عدالت و توسعه هم که با شعار توسعه وارد ميدان شد، توانست کارنامه قابل قبولي براي اين کشور ارائه دهد.
شما از تمايل مردم به برقراري امنيت در ترکيه با اشاره به راي به حزب عدالت و توسعه اشاره کرديد. آيا اين به معني آن است که مردم اين حزب را عامل امنيت مي دانند يا به دنبال روي کار آمدن يک دولت تک حزبي براي ايجاد ثبات بودند؟
مردم ترکيه در انتخابات قبلي پارلمان با نوع راي خود نشان دادند که به تکروي و انحصار طلبي قدرت علاقه اي ندارند و اتفاقا اعلام کردند به دنبال يک دولت ائتلافي هستند ولي وقتي ديدند گفتگوهاي ائتلاف به نتيجه نرسيد و احزاب مخالف هم هوشيارانه عمل نکردند، ترجيح دادند با روي کار آمدن يک دولت تک حزبي، ثبات سياسي، امنيتي و اقتصادي در ترکيه مستقر شود.
در چند سال اخير دولت حاکم از حزب عدالت و توسعه نشان داد در بحران سوريه به دنبال برکناري اسد است، آيا با توجه به اشاره شما به تعديل روش هاي اين حزب در انتخابات اخير، مي توانيم انتظار تغييراتي در سياست خارجي ترکيه در قضيه سوريه هم داشته باشيم؟
بله. دولت ترکيه بعد از انتخابات خرداد گفتمانش نسبت به فضاي سوريه بسيار نرم تر شد. حتي مقامات آنکارا حاضر شدند حضور دولت سوريه را تا زمان روي کار آمدن دولت انتقالي بپذيرند. از اين رو من پيش بيني مي کنم دولت جديد آنکارا در همراهي با سياست هاي غرب و متحدانش در سوريه، منافع خود را در رابطه با تحولات اين کشور تعقيب کند.
آيا شخص اردوغان با اين پيروزي دست به تغيير نظام پارلماني به رياستي و يا اقدام خاص ديگري که منوط به کيش شخصيت وي باشد در ترکيه خواهد زد؟
به نظر مي رسد در حزب عدالت و توسعه مواضع داووداغلو مستحکم مي شود و اين استحکام تا حدي شخص اردوغان را تعديل مي کند. ولي اين بدان معني نيست که حزب مذکور به دنبال تغيير نظام پارلماني به رياستي نباشد و اگر زمينه سياسي در ترکيه فراهم شود، حزب عدالت و توسعه و نه صرفا شخص اردوغان، علاقمند به تغيير قانون اساسي است.
تهيه و تنظيم: حسيني
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]