واضح آرشیو وب فارسی:صدای آزاد: آموزش عالی در چند سال اخیر مانند حوزه های دیگر با تحریم ها گره خورده بود اما توافق هسته ای باعث شد دیپلماسی به حوزه هایی مانند حوزه آموزش سرایت کند و درهای حوزه آکادمیک ایران بار دیگر به سوی کشورهایی نظیر اتریش، آلمان، استرالیا و... باز شود."پایگاه دانشجویی صدای آزاد"(sedayeazad.com): گروه دانشگاه خبرگزاری آنا: از اواسط دهه 70 نخستین تلاش ها برای تقویت مراودات علمی به دنبال طرح ایده گفت وگوی تمدن ها آغاز شد، اما با روی کار آمدن دولت نهم دیپلماسی علمی ایران تحت تاثیر افزایش تنش های سیاسی میان ایران و کشورهای غربی قرار گرفت. اما هنگامی که دولت یازدهم کار خود را آغاز کرد، نحوه مقابله با چالش های سیاسی ایران در عرصه بین الملل سمت و سوی تازه ای به خود گرفت و رویکرد جدیدی در عرصه دیپلماسی آغاز شد. رویکردی که یکی از نتایج مهم آن توافق هسته ای بود. توافقی که موجب شد روابط دیپلماتیک ایران با بسیاری از کشورهای جهان بهبود پیدا کند و کشورها تمایل خود را برای همکاری با ایران در زمینه های گوناگون به خصوص آموزش عالی اعلام کنند. سفرهای هیات های دانشگاهی به ایران می تواند دستاوردهای آکادمیک فراوانی برای ایران و کشورهای دیگر داشته باشد و علاوه بر انجام پروژه های مشترک و برگزاری دوره های مشترک دانشگاهی از ظرفیت ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز استفاده کند. قدرتمندی دیپلماسی ایران در عرصه سیاسی، نوید بخش قدرت گرفتن دیپلماسی در عرصه علمی نیز هست و زمینه های گسترش همکاری های آکادمیک بیشتر را فراهم کند سفر هئیت اتریشی به ایران هیات اتریش (به عنوان یکی از مراکز علمی اروپا) جز اولین کشورهایی بود که به ایران سفر کرد. سفر هیئت اتریشی که متشکل از مدیران اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و تعدادی از روسای دانشگاه های مهم بود امضای تفاهم نامه های آکادمیک زیادی را در پی داشت. می توان به تفاهم نامه هایی نظیر تفاهم شفاهی و تنظیم جدول کاری به منظور فعال سازی تفاهم سال 1382 بین دانشگاه وین و دانشگاه تهران، تفاهم شفاهی و کاری بین دانشگاه هنر گراتس و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تفاهم نامه کتبی بین دانشگاه مونتان اتریش (دانشگاه تخصصی در بخش معدن و نفت، با رتبه یازدهم بین المللی) و دانشگاه تهران و تفاهم نامه شفاهی و کاری بین پردیس هنر و معماری دانشگاه تهران و دانشگاه گراتس به منظور تبادل استاد و دانشجو اشاره کرد که در دستور کار قرار گرفت. سفر غول تحقیقاتی آلمان به ایران آلمان با اعزام دو هیئت دانشگاهی یعنی هیات بنیاد الکساندر فون هومبولت آلمان و هیات موسسه ماکس پلانک (که محققان شاغل در موسسات آن تا به حال موفق به دریافت ۱۵ جایزه نوبل شده اند) قطب علمی دیگری بود که روابط آکادمیک خود را با ایران گسترش داد. اگرچه در این دیدار تفاهم نامه ای امضا نشد، برای فعالیت های علمی آینده بسترسازی صورت گرفت تا همکاری های بین ایران و آلمان گسترش پیدا کند و از تحقیقات مشترک دانشمندان ایرانی و آلمانی حمایت شود. علاوه بر این موارد، از آغاز فعالیت دولت یازدهم تا به امروز، هیئت های دانشگاهی از کشورهایی همچون آمریکا، استرالیا، عمان، ایتالیا، فرانسه، ژاپن، ترکیه، اندونزی، اواکراین، مغولستان، تونس، گرجستان، عراق، چین، نیوزیلند، ویتنام، کره جنوبی و اسپانیا وارد ایران شده اند. ایران میزبان روسای دانشگاه های روسیه رویداد بزرگ و کم نظیر آکادمیک دیگری که هفته جاری در روابط علمی کشور اتفاق امی افتد این است که رؤسای 10 دانشگاه بزرگ ایران و 13 دانشگاه برتر روسیه گرد هم می آیند تا ظرفیت های علمی و دانشگاهی خود را معرفی و زمینه های همکاری مشترک را بررسی کنند. طر ف ایرانی این دیدار دانشگاه های تهران، صنعتی شریف، شهید بهشتی، علم و صنعت، خواجه نصیر طوسی، علامه طباطبایی، تبریز، اصفهان، شیراز، و فردوسی مشهد هستند. از طرف روسیه، دانشگاه دولتی لومونوسف مسکو (ام.گ.او.)، دانشگاه فدرال جنوبی، دانشگاه فدرال اورال، دانشگاه فدرال قازان، دانشگاه ملی اقیانوس آرام، دانشگاه دولتی پلی تکنیک سن پترزبورگ، دانشگاه دولتی سه چه نوا شماره یک (علوم پزشکی)، دانشگاه دولتی عمران مسکو، دانشگاه دولتی علوم انسانی شولوخوف مسکو، دانشگاه فیزیک و تکنولوژی مسکو (ام.اف.تی.ای.)، دانشگاه هوا – فضای مسکو (ما.ای.)، دانشگاه دولتی لوباچفسکووا نیژنی نوگوراد، و دانشگاه دولتی فنی نووسیبیرسک در این همایش حضور پیدا می کنند. مهدی سنایی، سفیر ایران در مسکو، ابراز امیدواری کرده است که برگزاری چنین رویدادهایی، زمینه ای برای گسترش تبادلات آکادمیک، تقویت تبادل تجربیات علمی، شکل گیری دوره های آموزشی مشترک، انجام پروژه های علمی مشترک و در نهایت کمک به رشد و توسعه دو کشور همسایه باشد. در جلسه شورای تخصصی مدیریت واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در مناطق آزاد مطرح شد جذب دانشجوی خارجی در مناطق آزاد/ تهیه آیین نامه استفاده از استادان خارجی و استادان ایرانی مستقر در خارج از کشور دانشگاه آزاد اسلامی میزبان استادان خارجی در این میان دانشگاه آزاد اسلامی نیز جایگاه ویژه ای در دیپلماسی علمی و دانشگاه کشور دارد. برخورداری از واحدهای دانشگاهی بین المللی در خارج از مرزهای کشور، سفر هیات های دانشگاهی به واحدهای گوناگون دانشگاه آزاد، همکاری های علمی با دانشگاه های دنیا، و مشارکت در پروژه های علمی بین المللی نظیر پروژه بین المللی همجوشی هسته ای، بخشی از روابط علمی ای است که در بزرگترین دانشگاه حضوری جهان شکل گرفته است. در کنار این فعالیت ها، در اولین جلسه شورای تخصصی مدیریت واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی مستقر در مناطق آزاد که این هفته با حضور دکتر حمید میرزاده، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، اکبر ترکان، مشاور رئیس جمهوری و دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی در سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد، تهیه آیین نامه استفاده از استادان خارجی و یا ایرانی مستقر در خارج از کشور در دستور کار قرار گرفته است. قدرت دیپلماسی علمی ایران تمامی موارد ذکر شده علاوه بر قدرتمندی دیپلماسی ایران در عرصه سیاسی، نویدبخش قدرت گرفتن دیپلماسی در عرصه علمی نیز است و زمینه های گسترش همکاری های آکادمیک بیشتر را فراهم کند. دیپلماسی علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در طول ماه های گذشته و پس از برجام، توسعه پیدا کرده است و اغلب کشورهای جهان علاقه مند برقراری ارتباط علمی و فناوری با مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی ایران هستند قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل نیز عنوان کرد که دیپلماسی علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در طول ماه های گذشته و پس از برجام، توسعه پیدا کرده است و اغلب کشورهای جهان علاقه مند برقراری ارتباط علمی و فناوری با مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی ایران هستند. این تعامل می تواند به دو صورت جذب دانشجویان خارجی و تبادل استاد و دانشجو و انجام تحقیقات و فعالیت های علمی مشترک با دیگر کشورها گسترش پیدا کند. باید تأکید کرد که دیپلماسی علمی ابعاد گسترده ای دارد و تنها محدود به دیدار مسئولان آموزشی کشورهای مختلف از ایران و تعاملات رو در رو نیست بلکه پاره ای از مشکلات در عرصه تولید علم، چاپ و نشر مقالات علمی و پژوهشی نیز وجود داشت، به عنوان مثال تعدادی از ناشران مهم علمی از انتشار مقالات ایرانیان خودداری می کردند. این مشکلات تنها محدود به دانشجویان نمی شد بلکه مراودات علمی استادان ایرانی با خارج از کشور نیز 50% کاهش داشت. همچنین امید است بخشی از مشکلات دانشجویانی که در کشورهای دیگر تحصیل می کنند یا رد شرف آغاز تحصیل هستند نظیر عدم صدور ویزا در سایه این تعاملات رفع شود. از طرف دیگر، بهبود دیپلماسی علمی این امید را زنده کرده است که محققان ایرانی راحت تر بتوانند یافته های علمی خود را با جهانیان به اشتراک بگذارند و از منابع علمی محققیق سراسر دنیا استفاده کنند. اگرچه تقویت دیپلماسی علمی ایران اهمیت بالایی دارد، با توجه به نوپا بودن این امر در ایران، حرکت در این مسیر مانند راه رفتن روی بند است و پیش روی در این زمینه نیازمند احتیاط بیشتری است، زیرا دیپلماسی علمی در ابتدا جنبه ایرسمی دارد و اگر رفته رفته عمیق نشود و نیاز سنجی در زمینه این مراودات صورت نگیرد می تواند با کژکارکردهایی مانند محدود شدن این مراودات در حد مسئولان یا سمبولیک شدن این مراودات نیز همراه باشد.
شنبه ، ۹آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: صدای آزاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]