واضح آرشیو وب فارسی:ایکنا: گروه سیاسی: کاپیتولاسیون طرح تلخ و ذلت باری بود و پیامد آن چیزی جز از بین رفتن عظمت و استقلال ایران نبود.حوادثی مثل کاپیتولاسیون برای عبرت گیری است ما همیشه باید عظمت، استقلال و بزرگی خود را حفظ کنیم و اجازه ندهیم بیگانگان در سرنوشت مملکت ما دخالت بکنند.به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) از لرستان، کاپیتولاسیون از نظر حقوقی قراردادهایی است که کشورهای زورمند و استعمارگر به ویژه در قرن نوزدهم بر دولت های ضعیف تحمل می کردند، بر پایه آن قراردادها، اتباع دولت های استعماری پس از ورود به کشور ضعیف، تحت حاکمیت محکمه های دولت متبوع خودشان باقی می ماندند و دادگاه های کشور ضعیف، حق محاکمه آن ها را نداشتند . کاپیتولاسیون در روابط بین الملل نیز عبارت است از معاهده هایی که به موجب آن، کشوری خارجی در مملکتی دیگر، از بعضی حقوق و امتیازها برای اتباع خود برخوردار می شوند که از آن جمله، حق قضاوت کنسولی و اجرای مجازات است. کاپیتولاسیون(Capitulation) از کلمه capitulate و به معنای شرط گذاشتن و در لغت به معنای سازش و تسلیم است و برقراردادهایی اطلاق می شود که به موجب آن اتباع یک دولت در قلمرو دیگر مشمول قوانین کشور خود می شوند و آن قوانین توسط کنسول آن دولت در محل اجرا می شود. به همین جهت در فارسی به آن «حق قضاوت کنسولی» می گویند این قراردادها اغلب میان دولت های اروپایی با دولت های آسیایی و آفریقایی بسته می شوند زیرا اروپاییان دادگاه ها و مؤسسات قضایی این کشورها را قادر به حمایت کافی از اتباع خود نمی دانستند. با استفاده از قانون کاپیتولاسیون، کشوری که از نظر سیاسی، نظامی و اقتصادی برتری داشت، به راحتی می توانست خود را از قید و بندهای قوانین جزایی و مدنی کشور ضعیف تر خارج کند و با این عمل، به تحقیر ملت ها و دولت های ناتوان بپردازد و دستگاه و تشکیلات قضایی و دادگاهی آن ها را بی اعتبار نشان دهد. در دوره قاجار، بستن قرارداد ترکمن چای با روس ها، سرانجام انحطاط سیاسی ایران در سیاست جهانی بود و ایران را به منطقه نفوذ روس ها تبدیل کرد. با روشن شدن ماهیت کاپیتولاسیون و آسیب هایی که در پی داشت، در دوران مشروطه و پس از آن، آهنگ مخالفت با کاپیتولاسیون آغاز شد و تقریباً تمامی دولت ها از آن پس به دنبال لغو کاپیتولاسیون بودند. با انقراض سلسله قاجار، انگلیس ها که خیالشان از بابت وجود حکومت قوی ضدکمونیستی در ایران راحت شده بود، مانعی ندیدند که رژیم رضاخان، بعضی از امتیازهایی را که بیگانگان در قرن نوزدهم گرفته بودند، لغو کند تا بدین وسیله، بر اعتبار خود بیافزایند. یکی از این امتیازها، کاپیتولاسیون بود که سال 1306 لغو شد تا آنک ه در37 سال بعد؛ یعنی سال 1343، حکومت پهلوی بار دیگر به چنین ذلتی تن سپرد. افشاگری حضرت امام خمینی(ره) درباره کاپیتولاسیون تصویب قانون کاپیتولاسیون توسط دولت وابسته محمدرضا پهلوی واکنش شدید امام خمینی(ره) را در سال 1343 به دنبال داشت و امام خمینی در آبان 1343 طی سخنانی که در جمع هزاران نفر از مردم ایراد نمود به این موضوع اعتراض کردند و با آیه استرجاع (انالله و انا الیه راجعون) سخنرانی خود را آغاز کردند و در آن بیانات اظهار داشتند: «رژیم ایران، استقلال کشور را فروخت و در عمل دست نشاندگی خود را به آمریکا اعلام داشت، چنین روزی عزای ملت ایران است و جا دارد مردم بر سر در منازل و مغازه های خود پرچم سیاه بیاویزند». هم چنین امام خمینی(ره) طی اعلامیه ای که در این باره انتشار دادند تصویب لایحه کاپیتولاسیون را محکوم کرده و آن را «سند بردگی ملت ایران» دانستند و نسبت به سوءاستفاده های ناشی از آن هشدار دادند و همین اعتراض های امام خمینی(ره) باعث گردید تا ایشان را در 13 آبان 1343 از ایران به ترکیه تبعید نمایند. نتایج قضایی کاپیتولاسیون نادیده گرفتن استقلال قضایی کشور، از جمله آثار منفی برقراری نظام کاپیتولاسیون بود. در حقیقت دستگاه قضایی ایران، بازیچه بیگانگان بود. اتباع خارجی، آزادانه مرتکب جرم و جنایت می شدند؛ زیرا می دانستند در صورت ارتکاب جرم، محاکمه شان با حضور کنسول کشورشان خواهد بود و پس از اثبات جرم، برای اجرای مجازات به کشور خود فرستاده می شوند. در واقع، مجازاتی درمیان نخواهد بود. از اختیارات قضایی کشورهای دارای کاپیتولاسیون این بود که افزون بر رسیدگی به امور اتباع خود، می توانستند به امور اتباع کشورهایی بپردازند که در ایران کنسول گری نداشتند. نفی کاپیتولاسیون از منظر قرآن و احادیث خداوند متعال در آیه 141 سوره نساء که به آیه نفی سبیل معروف است فرموده است: «الَّذِینَ یَتَرَبَّصُونَ بِکُمْ فَإِن کَانَ لَکُمْ فَتْحٌ مِّنَ اللّهِ قَالُواْ أَلَمْ نَکُن مَّعَکُمْ وَإِن کَانَ لِلْکَافِرِینَ نَصِیبٌ قَالُواْ أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَیْکُمْ وَنَمْنَعْکُم مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ فَاللّهُ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَلَن یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا؛ همانان که مترصد شمایند پس اگر از جانب خدا به شما فتحى برسد مى گویند مگر ما با شما نبودیم و اگر براى کافران نصیبى باشد مى گویند مگر ما بر شما تسلط نداشتیم و شما را از [ورود در جمع] مؤمنان باز نمى داشتیم پس خداوند روز قیامت میان شما داورى مى کند و خداوند هرگز بر [زیان] مؤمنان براى کافران راه [تسلطى] قرار نداده است». در این آیه خداوند متعال سلطه غیرمسلمان را بر مسلمان ممنوع کرده است. همه علمای اسلام معتقدند دین مقدس اسلام، هرگز پذیرای هیچ گونه از سلطه استعمار خارجی بر مسلمان ها، اعم از سلطه نظامی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی نیست. اسلام، دین عزت و افتخار است و ذلت را نمی پذیرد. خداوند متعال انسان های مؤمن را افراد بزرگ و بزرگوار می داند و در خطاب به آن ها می فرماید: «سست نشوید و حزن و اندوه به دل راه ندهید. شما برترید اگر مؤمن باشید.» معلوم می شود اسلام، دین بزرگی و عزت مندی است و مسلمانان باید عزیز و با عزت باشند و ارزش خویش را با میدان دادن به خواهش های نفسانی و قرار گرفتن زیر سیطره کافران از دست ندهند. بنابراین، دادن هر نوع امتیاز سیاسی، اقتصادی، نظامی، قضایی و اجتماعی به غیرمسلمانان که به سیادت اسلام مسلمانان ضربه بزند، بی ارزش و اعتبار خواهد بود. ازاین رو، کاپیتولاسیون، خلاف اسلام و قرآن است و بر هر مسلمانی واجب است به این نوع چراغ سبزنشان دادن به دشمنان، اعتراض کند. حجت الاسلام والمسلمین سیداحمد میرعمادی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه خرم آباد در گفت وگو با خبرنگار ایکنا در رابطه با چهارم آبان سالروز اعتراض و افشاگری حضرت امام خمینی(ره) علیه پذیرش کاپیتولاسیون، گفت: طرح کاپیتولاسیون که در زمان طاغوت در مجلس به تصویب رسید طرح تلخ و ذلت باری بود و پیامد آن چیزی جز از بین رفتن عظمت و استقلال ایران نبود. وی افزود: اعتراض و افشاگری امام خمینی(ره) باعث شد آن گونه که می خواستند این قانون عملی نشود و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اولین اقدام امام خمینی(ره) لغو این قانون بود که با لغو قانون مربوط به کاپیتولاسیون، استقلال همه جانبه ایران اسلامی حفظ شد. نماینده ولی فقیه در لرستان گفت: حوادثی مثل طرح کاپیتولاسیون برای عبرت گیری است ما همیشه باید عظمت، استقلال و بزرگی خود را حفظ کنیم و اجازه ندهیم بیگانگان در سرنوشت مملکت ما دخالت بکنند.
دوشنبه ، ۴آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایکنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]