واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۳ آبان ۱۳۹۴ (۱۲:۸ب.ظ)
در گفت و گو تفصيلي با موج عنوان شد: طرحهاي انتقال آب به درياچه اروميه دهانپرکن و براي انحراف افکار عمومي است/ سدها بزرگترين قاتلان اکوسيستمهاي آبي موج- يک متخصص ارزيابي، مديريت نظام استفاده از چاهها و سدها را که بزرگترين قاتلان اکوسيستم هايي مثل اروميه، خزر و درياچه هاي داخلي هستند، مهمترين اولويت براي احياي درياچه اروميه دانست.
وضعيت درياچه اروميه هرروز بحراني تر مي شود و زمان هر روز براي اصلاح اين اوضاع تنگ تر؛ اما اينکه براي حل اين مساله دست به ميان بر بزنيم، شايد در کوتاه مدت ما را به مقصد برساند، اما در بلند مدت به نفع ما نيست.
کريم ثابت رفتار، عضو هيات علمي دانشگاه گيلان در گروه محيط زيست و متخصص ارزيابي، هم بر اين عقيده است. وي در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاري موج، مشکل درياچه اروميه را آميزه اي از بهم خوردن تعادل هيدرولوژيک، برهم خوردن وضعيت آبخوان داري و مديريت آبخيز و حوزه آبريز آن دانست.
به گفته وي احداث چاه ها در گلوگاه هاي آبي که تغذيه صحيح و مناسب آن را مورد اخلال قرار داده، در کنار وضعيت خشک و نيمه خشک منطقه ما و دانستن اينکه کشور ما نيز تابعي از گرم شدن کره زمين و تغييرات آن است، همه دست به دست هم مي دهد تا وضعيت حاضر را تشديد کند.
انتقال آب رودخانه زاب به درياچه اروميه نه علمي است و نه اقتصادي
ثابت رفتار که مشغول به تحصيل پست دکترا در خصوص اثرات توسعه با تاکيد بر مديريت منابع هيدرولوژيک از دانشگاه ملي استراليا است معتقد است: مشکلات اين درياچه آميخته اي از شرايط طبيعي و مشکلاتي هست که به دليل مسائل مديريتي به وجود آمده، اين آميختگي در طول يک دوره زماني به وجود آمده و عرصه آبي بزرگ را دچار مشکل بزرگ کرده و رژيم آبي ما را مختل کرده است.
وي با اشاره به طرح هاي انتقال آب رودخانه زاب به درياچه اروميه اظهار کرد: در چنين شرايطي ما مي خواهيم با انتقال آب يک درياچه، رودخانه و منطقه آبگير، اين مساله را رفع رجوع کنيم اما اين کار علمي نيست.
اين کارشناس تاکيد کرد: اين کار نه تنها علمي نخواهد بود بلکه اقتصادي هم نيست و معمولا در هيچ جاي دنيا هم طرح هاي انتقال آب به صورت مشخص و مدون نتايج مثبتي نداشته است.
وي افزود: دلايل متقن و کاملا علمي نشان داده طرح هاي انتقال آب از نظر اکولوژيک و اقتصادي قابل دفاع نيستند.
با چالش خشکي درياچه اروميه حساب شده برخورد کنيم
ثابت رفتار با بيان اينکه ما چاره اي نداريم به جز اينکه با چالش خشکي درياچه اروميه به صورت حساب شده برخورد کنيم، تصريح کرد: بايد در زمان مشخص با برنامه ريزي کوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت، مديريت آبخير منطقه و درياچه را مدنظر قرار دهيم.
به گفته اين استاد دانشگاه مسائل آبخوان داري، احترام به نظام هيدرولوژيکي که اين عرصه آبي را تغذيه مي کند از وظايف ماست.
ثابت رفتار تاکيد کرد: علاوه بر مديريت ضعيف منابع آبي، اين منطقه در معرض اتفاقات طبيعي هم قرار گرفته است.
عضو هيات علمي دانشگاه گيلان اظهار کرد: تغييرات اقليمي، ميزان تبخير و تعرق را افزايش مي دهد و مسلما با کاهش عرصه آبي، غلظت ترکيبات نمکي افزايش يافته و مشکلات درياچه اروميه را تشديد مي کند.
ثابت رفتار با اشاره به اينکه درياچه اروميه از نظر غلظت يک درياچه آب شور با غلظت کانداکتيويته و غلظت اي سي مشخص خودش است گفت: اين درياچه زيستمندان و موجوداتي را در خود جاي داده که با شرايط هيدرولوژيک آن وفق داده شده اند و اگر قرار است آب از جايي وارد اين درياچه شود، بايد بدانيم که آب هر رودخانه اي شرايط يکسان اکولوژيکي سابق را نخواهد داشت.
درياچه اروميه استخر مصنوعي نيست که رفتار فيزيکي و مکانيکي داشته باشيم
اين کارشناس برجسته خاطر نشان کرد: درياچه اروميه، يک اکوسيستم درياچه اي، يک حوزچه آب يا يک استخر مصنوعي نيست که ما با آن رفتار فيزيکي و مکانيکي داشته باشيم و با يک رفتار خلق الساعه بخواهيم مشکل مان که عميق تر از اينها است را حل کنيم.
به گفته وي ما محکوم هستيم در قبال حرکت اشتباهي که درباره مديريت درياچه اروميه داشته ايم، صبر پيشه کرده و با روش صحيح و در زمان مناسب مشکلات را رفع رجوع و مديريت کنيم و اميدوار باشيم با توجه به شرايط اکولوژيک و هيدرولوژيک در کنار فشارهاي اقليمي در منطقه منجر به روندي شود که روند روند احياي اروميه باشد.
اين استاد دانشگاه يادآورشد: اينکه اين روند چقدر طول مي کشد، تابعي از شرايط مختلف مديريتي در عرصه درياچه اروميه، مناطق حاشيه و همچنين ديناميزم جو دارد. درواقع ما هيچ روش شعبده بازي و خارق العاده اي در هيچ جاي دنيا در قبال چنين مشکلي سراغ نداريم که با سرعت اين مشکل را حل کند.
وي با بيان اينکه مشکلات مربوط به عرصه هاي محيط زيست با سرعت و سادگي و سهولت قابل رجوع نيست تصريح کرد: ما نمي دانيم، آبي که از رودخانه ديگري وارد درياچه اروميه مي شود، چه مشکلاتي را به اين درياچه مي افزايد و چه شرايطي را براي زيستمندان و شرايط فيزيکي و شيميايي آنها فراهم مي کند.
اين متخصص ارزيابي گفت: به زرس قاطع مي گويم ما توان اقتصادي، تکنولوژيکي و لجستيکي براي مديريت چنين خطايي در اختيار نداريم.
وي چنين طرح هايي را دهن پر کن و موجب انحراف افکار عمومي از انجام روش هاي مناسب دقيق علمي دانست و اضافه کرد: چنين کارهايي در جهت بهبود وضعيت درياچه اروميه نبوده و مشکلي را حل نمي کند.
اين کارشناس پيش بيني مدت زمان احياي يک اکوسيستم را کار بسيار مشکلي دانست و گفت: ما با فرمول رياضي و قوانين فيزيکي مواجه نيستيم، بلکه موضوع ما زيستمندان و محيط زيست است و از طرف ديگر اجرا کنندگان هم انسان غير قابل پيش بيني است.
اين استاد دانشگاه در خصوص پيش بيني هاي صورت گرفته براي زمان مورد نياز احياي درياچه اروميه نيز خاطر نشان کرد: من به خودم اجازه نمي دهم درباره احياي درياچه اروميه عدد و رقم اعلام کنم زيرا با فرمولي مواجهيم که تابعي از شرايط و متغيرهاي متفاوت و پيچيده است و هر کدام اجزاي پيچيده خودشان را دارند و نمي توان گفت چه عددي را به شما مي دهند.
وي تصريح کرد: به عنوان کسي که برروي مدل هاي رياضي در مسائل هيدرولوژيکي کار کرده، مي گويم ارائه فرمول در اين باره هراسناک و غير علمي و فني است.
ثابت رفتار با تاکيد بر اينکه شرايط داخل کشور به سمتي رفته که کارشناسان و متخصصين ما مجبور شده اند براي خروج از فشار عدد و رقم اعلام کنند اظهار کرد: بايد يه اين مساله توجه کنيم که روند تخربيي موجود در طبيعت تابعي از شرايط مختلف است. با برداشتن اين موانع مي توانيم اميدوار باشيم در 5 سال آينده بخشي از خرابي ها ترميم شود.
وي با بيان اين مثال که تخريب شدن و تخريب کردن محيط زيست در زمان کوتاه صورت مي گيرد اما ترميم آن به اين راحتي نيست، ادامه داد: يک جنگل انبوه که در 400 ثانيه تخريب مي شود در حدود 400 سال امکان بازيابي دارد.
عضو هيات علمي دانشگاه گيلان با اشاره به اينکه چنين معادله اي متناسب نيست که عدد و رقم اعلام کنيم گفت: سرعت تغييرات و بازگشت و ترميم تابعي از شرايط خاص محيط است و جبر طبيعت و محيط را به يدک مي کشد.
وي تاکيد کرد: بر خلاف اينکه کارشناسان اعلام کرده اند ما براي احيا 15 سال وقت داريم، مي گويم ما حتي 15 ثانيه هم وقت نداريم.
سدها بزرگترين قاتلان اکوسيستم هاي کشور
ثابت رفتار مديريت نظام استفاده از چاهها و سدها را که بزرگترين قاتلان اکوسيستم هايي مثل اروميه، خزر و درياچه هاي داخلي هستند را مهمترين اولويت براي احياي درياچه اروميه دانست و گفت: ما بايد يک بازبيني مجدد بر روي مديريت منابع آب داشته باشيم و تفکر قديمي، غلط، سنتي و از بين رفته سد سازي را که مربوط به دهه هاي قرن بيستم بوده است را به دور بياندازيم.
وي افزود: سد سازي طرحي براي مديريت منابع آب، براي استفاده از آب شرب و صنعتي است و در واقع بايد تعديل و مورد بازبيني قرار گيرد.
وي در پايان بسياري از مشکلات اکوسيستم هاي درياچه اروميه را برگرفته از نظام غلط سدسازي عنوان کرد و افزود: نبايد با سد سازي، نظام هيدرولوژيک را نابود کنيم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]