واضح آرشیو وب فارسی:فردا نیوز: خاک متبرک و گلاب و بهانه ای برای عاشقانه ای دیگر؛ این روایت خاکی ترین و خالصانه ترین آیین عاشورایی است که لرستانی ها هر جای دنیا که باشند برای به جا آوردنش بی قرارند.مهر: آیین سوگواری در لرستان از دیرباز با مراسم خاصی همراه بوده که همچنان در برخی مناطق این استان رنگ بوی خود را از دست نداده اند ازجمله آیین گل مالی که سابقه دور و درازی در صفحات فرهنگ مردمش دارد. اوج اندوه جایی است که شخصی سرتاپای خود را گِل می گیرد و انسان در گِل بنشیند تا خود را همسان عزیز سفرکرده ای کند که در سرایی تنگ و تاریک، گل پوش شده است. اندوه گِل پوش شدن در تک بیتی قدیمی به زیبایی نشان داده شده است که: «حیف تونم بو گل ئر بانت بو / ئی گله ئر بان دشمنانت بود» «حیف است روی تو را گل بگیرد / کاش این گل نصیب دشمانت می شود.» گل مالی تمام قامت، ویژه بازماندگان نزدیک متوفی است و ساییدن گل به شانه ها از سوی اقوام و آشنایانی که می خواهند با این کار خود را در غم خانواده عزادار شریک کنند، شانه هایی که تکیه گاه محکم زندگی است و حالا گل پوش شده اند تا اوج افتادگی دل خوشی انسان را نشان دهد، چراکه در لرستان فرد غمگین را «شون کِز» می گویند، یعنی کسی که شانه هایش را غم گرفته است . لرستانی ها چنان عشق امام حسین(ع) و ۷۲ سرو به خون نشسته در عمق جانشان ریشه کرده که هرسال روز عاشورا را در غم شهادت سالار و سرور دین و مذهبشان به گل می نشینند و این یعنی این که غم شهادت حسین و یاران وفادارش برتر از مرگ عزیزان است و روح لرستانی ها را چنان اندوهناک می کند که سرتاپای خود را گل می مالند. غروب تاسوعا تپه های کوچک خاک های الک شده آماده می شود و نیمه های شب با آب و گلاب تبدیل به دایره های گِل می شود تا صبح عاشورا آغوش اشتیاق عاشقان اباعبدالله حسین(ع) باشند، عاشقانی که بالباس میان دایره چرخ می خورند تا بدن و سروصورت خود را در غم سرداران دشت نینوا آغشته به گل کنند و پس ازآن به دریای خروشان دسته های سینه زنی و زنجیرزنی می پیوندند تا قطره ای از خیل عاشقان سوگوار عاشورا باشند. افرادی هم داخل دایره گِل می مانند تا گل را به بدن یا شانه های عزادار بمالند که گِل مال نامیده می شوند . یک روز قبل از عاشورا کسانی به کوه می روند تا هیزم خشک بیاورند، هیزم ها را کنار دایره های گل، آتش می زنند تا سرمای صبح عاشورا را از قامت های آغشته به گل دور کند، هرچند که طی سال های اخیر برای جلوگیری از قطع درختان هیزم مورد نیاز هیئت های مذهبی توسط مسئولان امر در محیط زیست و منابع طبیعی توزیع می شود. سوگواری روز عاشورا وقتی دیدنی تر و حزن انگیزتر می شود که دسته های سرنا و دهل نوای کهن «چمری» را با دست ها و زنجیرهایی همراه می کنند که بر سینه و شانه فرود می آیند. سرنا و دهل، این دو یار جدانشدنی که هزاران سال است پای کوبی و شیون مردمان این دیار را همراه بوده اند، امروز در روز عاشورا نوای مقامی «چمریانه» را در سوگ سردار سرخی می نوازند که پرچم دار قیام روشنایی در برابر ظلم و ستم تاریخ است، خورشیدی که سربریده اش بر نیزه شب، پرچمی شد تا آزادگی همیشه تاریخ تکان بخورد . دیروز نوای چمریانه بر بلندی ها سفیری بود تا خبر مرگ عزیزی را به روستاهای اطراف برساند و امروز نوای ساز و دهلش خبر سوگواری شهری است که یک صدا یا حسین(ع) شده است.
شنبه ، ۲آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فردا نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]