تبلیغات
تبلیغات متنی
پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان
پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
تجهیزات و دستگاه های کلینیک زیبایی
محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1849896559
آیا در عصر داعش، می توانیم از «جنگ مشروع» صحبت کنیم؟
واضح آرشیو وب فارسی:ترجمان: ترجمۀ محمد غفوری گری گاتینگ، استاد فلسفۀ دانشگاه نوتردام، مجموعه مصاحبه هایی را با متخصصان فلسفۀ سیاسی ترتیب داده است که در ستون «استون» در روزنامۀ نیویورک تایمز منتشر می شود. او در هفتمین شماره از این مصاحبه ها، موضوعِ بحث را اخلاق جنگ قرار داده است و برای گفتگو دربارۀ آن، سراغ سسیل فابر رفته است. استاد فلسفه سیاسی دانشگاه آکسفورد و مؤلف کتاب «جنگ جهان گرا».ایزدی هایی که در پی حملات داعش به عراق آواره شده اند. نیویورک تایمز — گری گاتینگ: بسیاری از خوانندگان با اصطلاح نظریۀ جنگ مشروع ۱ هنگامی آشنا می شوند که بدانند برای مثال، بیشتر مردمْ جنگ جهانی دوم را از سوی متفقین جنگی مشروع و از سوی متحدین جنگی نامشروع قلمداد می کنند. به نظر شما این نظریۀ سنتی تا چه اندازه با جنگ ها و دیگر شکل های مداخلۀ نظامی در سده بیست ویکم مناسبت دارد؟ سسیل فابر: اگر برخی جرح وتعدیل ها را در آن اعمال کنیم، مناسبت دارد. برای نمونه، نظریۀ سنتی بر این باور است که جنگ مشروع را باید در دفاع از وطن ۲ به راه انداخت، حال آنکه بیشتر نظریه پردازان معتقدند که دفاع از مردم غیرنظامی، دربرابر خشونت شدیدی که حکومت هایشان یا گروه هایی در کشورهایشان در حق آن ها اعمال می کنند، نیز انگیزه ای مشروع برای به راه انداختن جنگ است. به همین نحو، اکنون عدۀ بسیاری بر آن اند که نه تنها دولت های مشروع ۳ حقِ به راه انداختن جنگ را دارند؛ بلکه آن هایی که (برای مثال) علیه یک رژیم استعماری، یک اشغالگر خارجی یا دولت های خشن و بدرفتار خود شورش می کنند نیز حق ورود به جنگ را دارند. این مهم است، زیرا اغلب جنگ های دوران معاصر جنگ داخلی هستند. من با هر دوی این جرح وتعدیل ها موافقم. گاتینگ: نظریۀ سنتی بر این باور نیز هست که فقط می توان سربازان و نه غیرنظامیان را به طور مشروع در جنگ مورد هدف قرار داد. در مباحث مربوط به جنگ مدرن، این ملاک چگونه مدنظر قرار گرفته است؟ فابر: بنابر تعاریف جنگ متعارف ۴ ، بسیاری از منازعاتِ دوران معاصر میان نیروهای متخاصمِ فوق العاده نابرابر درگرفته است. طرف ضعیف تر در جنگ اغلب امکانات اندکی داشته است، جز اینکه نیروهای نظامی خود را در میان غیرنظامیان خودی پنهان کند تا کار دشمن را برای کشتن آن ها بسیار دشوار کند یا نیروهای نظامی اش تظاهر به غیرنظامی بودن کنند تا بهتر به دشمنان خود نزدیک شوند و آن ها را به قتل برسانند. از همین رو، برخی از نظریه پردازان مدرن ممانعت شدید از حمله به غیرنظامیان را به باد پرسش گرفته اند. گاتینگ: نظر شما دربارۀ اخلاق این نوع از جنگ های نامتقارن ۵ چیست؟ فابر: من فکر می کنم که این نوع جنگ همیشه غیراخلاقی است. تردید بسیار دارم که به طور کلی نیروهای نظامی ضعیف در صورت رعایت اصول اخلاقی حاکم بر جنگ متعارف بتوانند بر نیروهای نظامی قدرتمند غلبه کنند. همچنین فکر می کنم که یک نیروی نظامی متعارف فقط در صورتی می تواند بر تاکتیک های غیراخلاقی حریفش غلبه کند که خود نیز از اصول اخلاقی سنتی مربوط به جنگ مشروع تخطی کند؛ اما آن اصول اخلاقی برای ما مهم تر و بنیادی تر از آن اند که بر هرگونه ترک آن ها چشم بپوشیم، مگر هنگامی که قصد دفع شری بسیار بزرگ را داریم؛ بنابراین، نظر من این است که تقریباً همۀ جنگ های نامتقارن در دوره معاصر غیراخلاقی هستند. گاتینگ: با این وصف، به نظر می رسد که بنابر ملاحظات عملی، دیدگاه شما به نوعی صلح طلبی ۶ پهلو می زند. فابر: دیدگاه من نسخه ای است از آنچه که «صلح طلبی مشروط ۷ » نامیده شده است. در این دیدگاه (دست کم در دوره تاریخی کنونی) جنگ ها تقریباً هیچ گاه موجه نیستند؛ زیرا به ندرت شرایط لازم برای یک جنگ مشروع را برآورده می کنند. گاتنیگ: بگذارید بحث را عینی کنیم: به نظر شما، کدام یک از جنگ هایی که ایالات متحده در سده بیست ویکم به راه انداخت غیراخلاقی بودند و چگونه به این نتیجه رسیدید؟ فابر: قطعاً جنگ با عراق که در سال ۲۰۰۳ انجام شد، غیراخلاقی بود، هرچند نه به دلایلی که جنگ های نامتقارن را غیراخلاقی می دانیم. به واقع، من فکر می کنم علی رغم اینکه وجود سلاح های کشتار جمعی در عراق بهانۀ بدی بود که در آن زمان برای حمله مطرح شد، ما می توانستیم حاکمیت تروریستی صدام حسین بر مردمانش را به عنوان توجیهی برای جنگ علیه او مطرح کنیم. اعتراض من به آن جنگ به سبب فقدان مطلقِ برنامه ریزیِ مناسب برای تبعات جنگ از سوی نیروهای ائتلافی بود و نیز به دلیل آنچه بعداً نیروهای ائتلاف در حین اشغال کشور انجام دادند یا اجازه دادند که اتفاق افتد. گاتینگ: بسیاری هستند که نتیجه گیری شما را مبنی براینکه جنگ های مدرن تقریباً همیشه غیراخلاقی هستند رد می کنند؛ چون پیروزی در آن ها مستلزم هدف گرفتن انسان های بی گناه است. هنگامی که شر به اندازۀ کافی بزرگ است، ما احتمالاً این اجازه را داریم که برای دفع آن دست به هر کاری که لازم است بزنیم. برای مثال، اگر ضرورتی اخلاقی برای نابودکردن داعش وجود دارد و ما نمی توانم آن ها را بدون کشتن انسان های بی گناهی که داعشیان به عنوان سپر از آن ها استفاده می کنند شکست دهیم، آنگاه حق داریم تا دست به کشتن این انسان های بی گناه بزنیم. تنها محدودیتی که دربارۀ راهکارهای مورد استفاده وجود دارد، این است که نباید این راهکارها منتهی شود به پیدایش شری عظیم تر از آنچه در تلاش برای نابودی آن هستیم. پاسخ شما به این احتجاجات چیست؛ خصوصاً وقتی پای داعش درمیان است؟ فابر: بیایید فرض کنیم دلایل خوبی داریم تا باور کنیم که امیدی نیست به اینکه بتوانیم داعش را بدون هدف گرفتن افراد بی گناه به سادگی شکست دهیم. همچنان که شما گفتید، ما می توانیم آن مردم بی گناه را هدف قرار دهیم؛ فقط به این شرط که شری که با آن مقابله می کنیم بزرگ تر از شر حاصل از گرفتن جان انسان های بی گناه باشد. باتوجه به تاکتیک های ددمنشانۀ داعش و بی توجهی ای که به رنج کشیدن دیگران از خود نشان می دهد، تقریباً همه ما به طور قطع موافقیم که داعش شر است؛ اما پیش از آنکه قاطعانه بگوییم که الزامی اخلاقی برای نابودی داعش وجود دارد، باید از خود بپرسیم که این کار را باید به بهای کدام هزینه های اخلاقی انجام دهیم؟ گاتینگ: شما از «هدف قراردادن» غیرنظامیان صحبت می کنید. نظریه پردازان جنگ مشروع اغلب فرق می گذارند میان تلاش عامدانه برای حمله به غیرنظامیان و پذیرش این واقعیت که حتی با رعایت عقلانیِ تمامی جوانب احتیاط، حمله های نظامی ما باز احتمالاً به غیرنظامیان بی گناه آسیب برساند. منظور شما در اینجا چیست؟ فابر: منظور من کشتن تعمدی بی گناهان است، نه آنچه اغلب، آسیب رسانیِ جانبی ۸ می نامیم. البته شاید اعتراض کنید که ما هرگز نمی توانیم بر چنین اقداماتی چشم بپوشیم و بنابراین، نگرانی مزبور دربارۀ مُجازبودن جنگ هایی که مستلزم چنین قتل هایی هستند، قابل بحث است. با این حال، من شک دارم درصورتی که نیروی مخالف واقعاً شر باشد، عدۀ بسیار زیادی آمادۀ چشم پوشیدن از چنان اقداماتی باشند، چنانکه درواقع، طی جنگ جهانی دوم اتفاق افتاد. افزون بر این، به احتمال زیاد، این همان موضع درستی است که می توان اتخاذ کرد؛ بدین معنا که ممکن است این شر چنان باشد که ما برای ارتکاب شرِ خفیف تر، یعنی گرفتن عمدی جان انسان های بی گناه، محق باشیم. با این حال باید بسیار محتاط باشیم و خیلی زود به چنین قضاوت هایی نرسیم. کار بسیار ساده ای است که مخالف خود را شر بنامیم؛ همچنین هنگامی که درواقع امکان دارد مخالف خود را با هزینۀ اخلاقی کمتر و قابل قبول تری، اگر نابود نکنیم، دست کم سر جایش بنشانیم، خیلی راحت می توانیم با این توجیه که راهکارهای دیگر بدتر به نظر می آیند مردم بی گناه را هدف گلوله قرار دهیم. اگر فلسفۀ جنگ فقط یک درس برای آموختن به ما داشته باشد، این درس دقیقاً همان اهمیت برآوُردِ بسیار دقیق همین هزینه های اخلاقی است. گاتنیگ: با این حساب، نتیجه گیری اخلاقی خاص خود شما دربارۀ به راه انداختن جنگ برای نابودی داعش چیست؟ فابر: فکر نمی کنم که یک جنگ به تنهایی داعش را نابود کند. انسان های بسیار زیادی از این سازمان حمایت می کنند و آن را تنها امید برای شکستِ اسد در سوریه می دانند. داعش قلمروهای وسیعی را با تکیه بر ترور تحت کنترل دارد و هنوز می تواند پیکارجویان جوان را (عمدتاً از کشورهای خارجی) بیش از پیش به خود جذب کند و به لطف قاچاق نفت و سرمایه گذاری خصوصی که منابعش هنوز بر ما معلوم نیست، می تواند در هر ماه میلیون ها دلار درآمد کسب کند. البته ما می توانیم حملاتی هوایی را علیه پایگاه های مظنون به همکاری با داعش انجام دهیم، می توانیم کامیون های حامل پیکارجویانش را که درحال حرکت از نقطه الف به نقطه ب هستند منفجر کنیم ولی همچنین مجبوریم شهرهایی را بمباران کنیم که آن ها در آن زندگی می کنند و با غیرنظامیان بی گناه درهم آمیخته اند. پس از آن، چه اتفاقی می افتد؟ سربازان خشمگینِ بیشتر، ترورِ بیشتر، استفاده پیچیده تر از رسانۀ اجتماعی. من واقعاً نمی دانم که چگونه جنگ متعارف می تواند در اینجا اثرگذار باشد. دست کم اینکه، حملات هوایی باید همراه با تلاشی واقعی برای گفت وگو با خود اسد برای پایان جنگ در سوریه باشد (حتی اگر این بدان معنا باشد که دیگر از اصرار برای رفتن اسد دست بکشیم)، همچنین باید همراه با کنترل گسترده بر جریان نفت در آن منطقه باشد. من می دانم که این کار در حرف بسیار ساده است اما در عمل آن قدرها ساده نیست ولی ما باید دربرابر وسوسۀ انجام نبرد توأم با بمبارانِ تمام عیار مقاومت کنیم؛ نبردی که هیچ دستاوردی ندارد و هزینه های بسیاری به دنبال می آورد. گاتنیگ: فکر کنم که بسیاری از افراد خواهند گفت که استدلال شما دقیقاً نشان می دهد که مباحث فلسفی دربارۀ اخلاقِ جنگ اهمیتی ثانوی دارند. در عمل، تنها قواعدی که طرف های متخاصم خواهند پذیرفت (حتی باید بپذیرند) آن قواعدی هستند که آن ها در راستای مصالح و منافع خود بدان گردن می نهند. فابر: برخی می گویند جنگ چیزی نیست مگر پی گیری بی محابا و نامحدود منافع خود از سوی بازیگران حاضر در آن و تنها قواعدی که آن ها باید در جنگ رعایت کنند، آن قواعدی هستند که ایشان در پرتو منافع خود حاضر به پذیرشش هستند. این دیدگاه هابزی یا به اصطلاح واقع گرا دربارۀ جنگ، سابقاً رواج قابل توجهی داشت. برای نمونه، براساس این دیدگاه، هنگامی که در جنگ به سر می بریم، اصل تمایز میان سربازان و غیرنظامیان را تنها تا جایی باید رعایت کنیم که دشمنمان تا زمانی که ما غیرنظامیان آن ها را به قتل نرسانده ایم، دست به کشتار غیرنظامیان ما نزند. من این دیدگاه را قانع کننده نمی دانم؛ نه به عنوان گزارشی از اینکه چگونه همواره طرف های متخاصم واقعاً رفتار می کنند و نه به عنوان گزارشی از اینکه آن ها چگونه باید رفتار کنند. حتی اگر من در اشتباه باشم، این بدان معنا نیست که فلسفه ورزی دربارۀ جنگ اهمیتی ثانوی دارد؛ چرا که دیدگاه هابزی درواقع دیدگاهی عمیقاً اخلاقی است. گفتن اینکه رهبران باید تنها با محدودیت هایی در جنگ موافقت کنند که منافع شهروندان متبوع و سربازانشان را تضمین می کند، گزاره ای هنجاری است. به محض اینکه فرد واقع گرا از توضیح صِرف نحوۀ عملکرد طرف های درگیر در جنگ فاصله می گیرد و به سوی ارائۀ گزارشی از «بهترین عملکردهای سیاستمداران» گام برمی دارد، بازی به پایان می رسد؛ چرا که در این نقطه فلسفه اخلاق وارد گود شده است و از آن می توان برای مجادله با دیدگاه اصلی فرد واقع گرا بهره گرفت. گذشته از این، رهبران همواره باید تصمیم های خود را برای ورود به جنگ با تعابیر اخلاقی (به هر وجه با تعابیری که همچون تعابیری اخلاقی جلوه اش می دهند) توجیه کنند، حتی اگر این رهبران هیتلر و استالین باشند. به همین دلیل نیز، اگر می خواهیم امید داشته باشیم که این رهبران را دعوت به توجیه اخلاقی رفتار خویش کنیم، به کار بردنِ درستِ اخلاقیات بسیار ضروری است. گاتینگ: بسیار خب، اما چگونه «اخلاقیات را درست به کار می بندیم»؟ چگونه اصول مورد نظرتان برای جنگ مشروع را مستدل می کنید؟ فابر: ما اغلب انزجار اخلاقی ۹ را در قبال بی رحمانه ترین اقداماتی که علیه غیرنظامیان صورت می پذیرد تجربه و بیان می کنیم؛ اقداماتی که نه فقط از سوی دشمنان ما بلکه به دست سربازان خود ما نیز انجام گرفته است. این برداشت از انزجار اخلاقی نقض قوانینی را که توافقی دوطرفه دربارۀ آن صورت گرفته است، محکوم نمی کند؛ این برداشت نشأت گرفته از دیدگاهی عمیقاً ریشه دار است که برمبنای آن، چیزهای مشخصی وجود دارد که صرف نظر از آنچه ما بر سر آن در میان خود توافق کرده ایم، نباید آن ها را در حق یک نفر دیگر انجام دهیم. همین و بس. دیدگاه مزبور در رابطه با خشونتِ غیرجنگی قطعاً درست است: اینکه من نباید همسایه ام را به قتل رسانم یا عتیقه های منزلش را به سرقت برم، به آن دلیل نیست که همواره قوانینی علیه قتل و دزدی وجود دارد و من و همسایه ام از این قوانین سود می بریم یا هردومان به گونه ای غیرمستقیم، از طریق نمایندگان قانون گذار منتخب خویش، بدان گردن نهاده ایم. دلیلش این است که من با انجام چنین عملی (دزدی یا قتلِ همسایه ام) از او همچون ابزاری صرف برای رسیدن به هدف خود استفاده می کنم، درحالی که وی هیچ عملی انجام نداده است که چنین رفتاری را توجیه کند یا دلیل دیگرش این است که من او را شخصی از حیث اخلاقی برابر با خودم در نظر نمی گیرم و قس علی هذا. همین ماجرا در جنگ نیز صدق می کند. گاتینگ: اما آیا این به آن معنی نیست که ما اغلب ناگزیر بوده ایم اقدامات خشونت بار تروریست ها را به مثابۀ بهایی برای حفظ انسجام اخلاقی خویش بپذیرم؟ فابر: اگر فکر کنیم که می توانیم یک بار و برای همیشه ترور را مغلوب کنیم، دچار توهم هستیم. به همین سان، اگر فکر کنیم که می توانیم جنایت، تجاوز، قاچاق مواد مخدر و... را ریشه کن کنیم، گرفتار توهم هستیم. همچنان که پیش تر اشاره کردم، انسان ها همیشه این اعمال را در حق یکدیگر مرتکب شده اند. اغلب ما فکر نمی کنیم که بهترین راه برای متوقف کردن مظنونان به قتل، متجاوزان به عنف و قاچاقچیان مواد مخدر، بمباران مناطقی باشد که تصور می کنیم آن ها خود را در آن پنهان می کنند. نهایت کاری که می توانیم انجام دهیم، دستگیری و مجازات آن هاست (اگر لازم شد آن ها را با کمترین آسیب جانبی به قتل رسانیم)؛ بنابراین فقط می دانیم که ما نمی توانیم به همۀ قربانیان احتمالی ترحم کنیم. بیرون از جنگ، بهایی که برای التزام به اصول اخلاقی می پردازیم میزان بسیار بالایی از رنج و تألم است. همین امر درباره جنگ نیز صدق می کند. پی نوشت ها: [۱] just war [۲] homeland [۳] Sovereign states [۴] Conventional war [۵] asymmetrical [۶] pacifism [۷] contingent pacifism [۸] collateral damage [۹] moral outrage
شنبه ، ۲۵مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ترجمان]
[مشاهده در: www.tarjomaan.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 6]
-
گوناگون
پربازدیدترینها