محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830045172
سابقه مرثیه سرایی برای امام حسین (ع)
واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: یک پژوهشگر ادبی می گوید: ادبیات عاشورایی از دوره صفویه اوج گرفت و کماکان این اوج را حفظ کرده، البته باید گفت که عاشورا برای همه شاعران و برای همیشه بستر است.به گزارش تابناک یزد ، اسماعیل آذر ، درباره تاثیر واقعه عاشورا بر ادبیات اظهار کرد: اولین شخصیتی که برای ائمه (ع) مدح و شعر گفت شاعر شیعی قرن چهارم هجری قمری کسایی مروزی بود که از او این چهار بیت به جا مانده است: مدحت کن و بستای کسی را که پیمبر / بستود و ثنا کرد و بدو داد همه کار آن کیست بدین حال و که بوده است و که باشد؟ / جز شیر خداوند جهان، حیدر کرّار این دین هدی را به مثل دایره ای دان / پیغمبر ما مرکز و حیدر خط پرگار علم همه عالم به علی داد پیمبر / چون ابر بهاری که دهد سیل به گلزار او ادامه داد: بعد از کسایی، فردوسی شخصیتی است که درباره پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) سخن گفته است. اگر چشم داری به دیگر سرای / به نزد نبی و ولی گیر جای گرت زین بد آید گناه من است / چنین است و این دین و راه من است بر این زادم و هم بر این بگذرم / چنان دان که خاک پای حیدرم بعد از فردوسی، شاعران قرن شش، هفت و هشت آغازین مرثیه ها را برای سیدالشهدا (ع) می سرایند. آنان عبارتند از سنایی غزنوی، قوامی و رازی. سیف فرقانی نیز شعر بلندی درباره امام حسین (ع) دارد که به مقتل ها می ماند. ای قوم درین عزا بگریید / بر کشته کربلا بگریید فرزند رسول را بکشتند / از بهر خدای بگریید در گریه سخن نکو نیاید / من می گویم شما بگریید این مدرس دانشگاه در ادامه اظهار کرد: جسته و گریخته مرثیه هایی وجود دارد. مرثیه گویی از سال 352 هجری قمری آغاز شده و این سال با حکومت آل بویه همزمان است. آل بویه شیعی مذهب بودند و در زمان آنها شیعه دین رسمی کشور بود. او افزود: در حوزه این حکومت در سال 352 احمد بویه اولین شخصیتی بود که دستور داد در ماه محرم مردم دکان هایشان را تعطیل کنند، لباس سیاه بپوشند و عزاداری کنند. این اولین نشانه از عزاداری رسمی در کشور ماست. در واقع آنچه در قرن شش، هفت و هشت شکل می گیرد، تحت تأثیر همان تفکر آل بویه است. آذر همچنین درباره اوج مرثیه گویی بیان کرد: نقطه اوج مرثیه به روزگار صفویه بازمی گردد. اولین بار محتشم کاشانی، شاه طهماسب و شاهزاده پری خاتون را مدح گفت و آن را از کاشان برای شاه فرستاد. زمانی که شاه طهماسب مدح را خواند گفت لازم نیست زبان به مدح من بگشایید، ابتدا مدح خاندان عصمت و اولیای دین را بگویید و صله از آنها انتظار داشته باشید. او افزود: با چنین ادبیاتی شاعران دوره صفویه مدح، قصیده سرایی و گفت وگو درباره شاهان را کنار گذاشتند و سراغ مرثیه سرایی برای پیامبر (ص) و خاندان ایشان رفتند. در نتیجه ترکیب بند محتشم توانست در تمام این دوران یکی از تأثیرگذارترین مرثیه ها باشد. باز این چه شورش است که در خلق عالم است / باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است باز این چه رستخیز عظیم است کز زمین / بی نفخ صور خاسته تا عرش اعظم است این صبح تیره باز دمید از کجا کزو / کار جهان و خلق جهان جمله در هم است او در تشریح ترکیب بند محتشم گفت: می بینیم که محتشم در این مرثیه دوازده بندی زمین و آسمان را سوگوار این حادثه و نهضت بزرگ می داند. بعد از محتشم، افرادی چون سروش اصفهانی، وصال، وقار (پسر وصال)، صباحی بیدگلی، محمودخان ملک الشعرا (صبا)، نیر تبریزی و ... به اقتفای مرثیه محتشم کاشانی رفتند. با اینکه مرثیه های آنان بسیار حکیمانه، خوب و دوست داشتنی است اما باید گفت «آفاق را گردیده ام مهر بتان ورزیده ام / بسیار خوبان دیده ام اما تو چیز دیگری» و در واقع مرثیه محشتم چیز دیگری است. آذر درباره سایر مرثیه های برجسته نیز اظهار کرد: یکی دیگر از مرثیه های خوب مرثیه مرحوم ایرج میرزاست که شامل 9 بیت می شود. این مرثیه اگر به درستی تفسیر شود یکی از بهترین مرثیه های دوره ناصری است. رسم است هر که داغ جوان دید دوستان / رأفت برند حالت آن داغ دیده را یک دوست زیر بازوی او گیرد از وفا / وان یک ز چهره پاک کند اشک دیده را آن دیگری بر او بفشاند گلاب قند / تا تقویت شود دل محنت کشیده را یک چند دعوتش به گل و بوستان کنند / تا برکنندش از دل، خار خلیده را آیا که داد تسلیت خاطر حسین؟ / چون دید نعش اکبر در خون تپیده را این پژوهشگر سپس از حسین مسرور نام برد و اظهار کرد: بعد از آن یک مرثیه یازده بیتی بسیار باشکوه از مرحوم حسین مسرور داریم. در واقع حسین مسرور غروب عاشورا را به یک بزم الهی تشبیه کرده است. این مرثیه به حدی جذابیت دارد که حد و حصری ندارد. نکوتر بتاب امشب ای روی ماه / که روشن کنی روی این بزمگاه بسا شمع رخشنده تابناک / ز باد حوادث فرو مرده پاک حریفان به یکدیگر آمیخته / صراحی شکسته، قدح ریخته آذر درباره شعر معاصر با موضوعیت عاشورا نیز بیان کرد: در روزگار معاصر می توان از چند تن صحبت به میان آورد. بهترین مرثیه سرایان معاصر مرحوم حسن حسینی، مرحوم قیصر امین پور و موسوی گرمارودی هستند. از میان دیگر شاعران معاصر نیز می توان شاعران خوبی را نام برد که جدا شاهکارهایی در این حوزه دارند که نامشان را به خاطر ندارم اما آثارشان را خوانده ام و آنها را قابل تجلیل می دانم. او در ادامه افزود: مدح امامان و شخصیت های قدسی از قرن چهارم شروع شد و در روزگار صفویه به اوج رسید و در روزگار جمهوری اسلامی نیز این اوج حفظ شد. به علاوه یک نوع ادبی به ادبیات اضافه شد که آن هم ادبیات پایداری است که تا حدی شبیه همین ادبیات عاشورایی است. این مدرس دانشگاه درباره تاثیر عاشورا بر ادبیات گفت: تأثیر عاشورا در واژه نمی گنجد. عاشورا برای همه شاعران و برای همیشه بستر بوده است. برای این حرف دلایل زیادی دارم که یک مصاحبه کوتاه مجال آن نیست. این نهضت آنقدر بزرگ است که میخ های خیمه های امام حسین (ع) هم یزیدیان را می ترساند. این نشانه حق است که چگونه باطل از حق وحشت دارد زیرا خود را در فنا و نیستی می بیند. اسماعیل آذر بهترین مقاتل را مربوط به اهل بیت امام حسین (ع) دانست و اظهار کرد: گویاترین مقاتل در روزگار خود امام حسین (ع) بوده است که شاهدان عینی گفته اند. پس بهترین مقاتل را سیدالساجدین حضرت زین العابدین (ع)، حضرت زینب (س) و حضرت سکینه (س) که خود شاعر و اهل شعر و خوش قریحه بوده است، گفته اند. اینها در مجالس، تخت نظام یزید را با مقاتل خود به لرزه درآوردند. او با بیان اینکه شاعران عرب نیز مقاتل خوبی دارند، اظهار کرد: در شاعران عرب کمیت اسدی و دعبل خزاعی از شخصیت هایی بودند که تمام جور و جفای زمان خود را تحمل کردند اما از خاندان امام حسین (ع) دست برنداشتند. اما این مقاتل نخست که شاهدان عینی گفته اند بن مایه ای برای مقاتل بعدی می شود. مجری برنامه «مشاعره» درباره بهترین مقتل ها بیان کرد: به «الذریعه الی تصانیف الشیعه» شیخ آقا بزرگ تهرانی که رجوع کنیم 65 تن از خلاقان مقتل نگار را آورده است؛ از جمله شیخ صدوق، خوارزمی، و ... . اما به نظر من یکی از بهترین مقتل ها، مقتل لهوف ابن طاووس است زیرا ابن طاووس شخصیت دانشمند شیعی است که کتاب تفسیر قرآن سعدالسعود را نوشته است و تسلط خوبی بر مسائل دینی دارد. آذر در پایان به علاقه مندان به این حوزه گفت: من به کسی که می خواهد مقتل مطالعه کند، لهوف ابن طاووس ترجمه عقیقی بخشایش را پیشنهاد می کنم. سایر مقاتل هم خوب هستند اما در این میان لهوف ارزش ادبی و مفهومی زیادی دارد زیرا ابن طاووس پشتوانه علمی خوبی در این حوزه دارد.
شنبه ، ۲۵مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.ostanha.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]
-
گوناگون
پربازدیدترینها