واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری تسنیم: درحالی برخی سهامداران عمده پتروشیمی با استناد به نرخ گاز در سایر کشورها تلاش می کنند زمینه حفظ رانت خوراک گاز ارزان را فراهم کنند که این نرخ ها مورد اعتماد نیست و هر کشور متناسب با سیاست ها، برنامه ها و توانمندی های خود در این زمینه تصمیم می گیرد.در هفته های اخیر و به خصوص بعد از رسانه ای شدن نامه اخیر چهار وزیر به رئیس جمهور درباره رکود صنایع حاضر در بورس، بار دیگر سهامداران عمده پتروشیمی های گازی که عمدتاً نهادهای خصولتی هستند با هدف کاهش قیمت پایین خوراک گاز واحدهای پتروشیمی فعال شده اند. این سهامداران با استناد به یکی از گزارش های موسسه Nexant در فوریه سال 2015 با عنوان Natural Gas as a C1 Chemicals Feedstock مدعی هستند، قیمت خوراک گاز پتروشیمی های ایران در مقایسه با قیمت های جهانی گاز بالاست و باید کاهش یابد. فارغ از شبهات قابل تامل موجود درباره صحت ارقام اشاره شده در این گزارش برای قیمت خوراک گاز برخی کشورها مانند قطر و آمریکا، درباره کلیت این گزارش و استدلال مترتب بر آن نکات زیر مطرح است: 1- قیمت خوراک گاز واحدهای پتروشیمی در ایران را تنها می توان با کشورهایی که در منطقه جغرافیایی ایران واقع شده باشند (حاشیه خلیج فارس) یا ذخایر گازی فراوان و برنامه گسترده برای استفاده از گاز در صنعت پتروشیمی داشته باشند و جزو رقبای ایران محسوب شوند (مانند عربستان و قطر) و یا به نحوی جزو مشتریان اصلی خرید محصولات پتروشیمی ایران باشند (مانند شرق آسیا و به خصوص چین) مقایسه کرد. بنابراین مقایسه قیمت خوراک گاز واحدهای پتروشیمی در ایران با کشورهای آمریکایی، آسیایی و اروپایی، مقایسه ای نیست که به سیاست گذاری مناسب در این صنعت کمک کند. در واقع باید همیشه به این نکته که گاز برخلاف نفت قیمت جهانی ندارد و صرفاً قیمت منطقه ای دارد، توجه کرد. 2- کیفیت گاز برخی از کشورهای واقع در منطقه خلیج فارس مانند عربستان که اتفاقاً جزو رقبای ایران در صنعت پتروشیمی محسوب می شوند متفاوت (گازهای همراه نفت در مقایسه با گازهای مستقل) است و با هزینه تمام شده کمتری به واحدهای پتروشیمی داده می شود. همچنین این کشور در حال حاضر، ذخایر گازی قابل برداشت چندانی ندارد. در نتیجه عربستان فاقد برنامه برای افزایش استفاده از خوراک گاز در صنعت پتروشیمی است؛ بنابراین منطقی نیست که با استناد به قیمت پایین خوراک گاز در عربستان، این قیمت در ایران کاهش یابد. 3- در بسیاری از کشورهای واقع در منطقه خلیج فارس مانند عربستان و قطر، واحدهای پتروشیمی علاوه بر پرداخت هزینه خوراک، مالیات های سنگینی نیز به دولت ها پرداخت می کنند. بنابراین نمی توان صرفاً بر پایه قیمت خوراک گاز درباره درصد سودآوری و جذابیت سرمایه گذاری قضاوت کرد و ادعا کرد واحدهای پتروشیمی در هر کشوری که خوراک را با قیمت ارزان تری تحویل دهد، سودآوری بالاتری دارند و آن کشور از جذابیت بالاتری برای سرمایه گذاری برخوردار است. 4- قیمت خوراک گاز تحویلی به واحدهای پتروشیمی در هر کشوری متناسب با سیاست های آن کشور مشخص می شود و نه تنها این سیاست ها، بلکه قیمت تحویلی گاز هم وضعیت چندان مشخص و شفافی برای سایر کشورها ندارد. در نتیجه، گره زدن وضعیت قیمت خوراک گاز در کشور به اینگونه اطلاعات مبهم و غیر شفاف درباره وضعیت کشورهای دیگر منطقی نیست و ریسک بالایی دارد. برای داشتن درک بهتری از ابهامات موجود در این زمینه و خطرات موجود در صورت این اقدام اشتباه، بهتر است به نکات موجود در مصاحبه یک سایت با محمدحسن پیوندی، قائم مقام مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی در تاریخ 8 اردیبهشت ماه 93 دقت شود. به گفته وی «الان نمی شود گفت برابر هستیم، بالاتریم یا پائین تر{قیمت خوراک گاز در ایران در مقایسه با کشورهای منطقه}. چون قیمت خوراک را طبق نظر خودمان تعیین می کنیم. شرایط معادل هم نیست. هیچ شرکتی هم حاضر نیست قیمت خوراک را در قراردادهای درازمدت و تخفیفی که برای جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی داشته است افشا کند... وقتی داخل کشور خودمان برای یک سرمایه گذار داخلی قیمت خوراک را تعیین می کنیم، هیچ گاه بطور رسمی اطلاع نداریم که در خلیج فارس همسایه ما گاز را به چه قیمتی در اختیار پتروشیمی ها قرار می دهد. البته قطر هم هیچ گاه افشا نکرده که با چه قراردادی گاز را در اختیار پتروشیمی ها قرار می دهد. چون این قراردادها بلندمدت است و هیچ گاه نمی توانیم قیمت دقیقی از قطر داشته باشیم. ...هیچ کس رسما و دقیق نمی داند {قیمت منطقه ای گاز در حال حاضر}. من هم نمی دانم. ضمن اینکه اینجا یک سری مسائل دیگر مانند مالیات مطرح است. تفاوت های این چنینی وجود دارد. 5- علاوه بر این باید گفت که موضوع جذابیت سرمایه گذاری صرفاً برای ساخت واحدهای جدید در صنعت پتروشیمی مطرح می شود و بنابراین حتی اگر ضرورت داشته باشد که قیمت خوراک گاز برای جذابیت سرمایه گذاری در این صنعت تا حدودی کاهش یابد، این کاهش قیمت (تخفیف) شامل حال پتروشیمی های گازی در حال بهره برداری نمی شود. 6- در آئین نامه تخفیف خوراک گاز و مایع واحدهای پتروشیمی که 14 مردادماه به تصویب هیئت دولت رسید، هم تخفیف پنج تا 30 درصدی برای خوراک گاز در صورت تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی در نظر گرفته شده است و هم برای ساخت واحدهای اوره در مناطق کمتر توسعه یافته، تخفیفی پنج تا 10 درصدی در خوراک گاز در نظر گرفته شده است. با توجه به آنچه گفته شد، بخش اعظم جنجال های موجود برای تثبیت نرخ 13 سنتی خوراک گاز واحدهای پتروشیمی، توسط سهامداران خصولتی واحدهای متانولی صورت می گیرد. واحدهایی که با وجود سودآوری های بسیار بالا و غیرمتعارف در سال های اخیر (به خصوص سال های 90 تا 92) علاقه ای به توسعه زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی ندارند و ترجیح می دهند از محل رانت خوراک گاز ارزان به سودهای کلان دست یابند. این در حالی است که قیمت متانول صادراتی کمتر از قیمت گاز صادراتی است و این واحدها در حال تبدیل طلا به مس هستند. علیرضا کهزادی
جمعه ، ۲۴مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری تسنیم]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]