محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845632160
بانکداری اسلامی، چالش ها و شبهات
واضح آرشیو وب فارسی:عقیق: شرایط زندگی اجتماعی کنونی به گونه ای است که بدون تأسیسات بانکی کارها پیش نمی رود، بلکه لازم است تشکیلاتی برای انتقال پول، بین حساب های مختلف، و برای قرض دادن به دیگران و معامله با پول دیگران مخصوصاً در جاهایی که اشخاص قدرت معامله ندارند وجود داشته باشد.عقیق : در گفت وگویی با آیت الله گرامی به بررسی بانکداری اسلامی، چالش ها و شبهات وهمچنین راهکارهای اسلامی شدن بانک ها پرداختیم. *پیش بینی های اسلام برای اقتصاد بسیاری از پول های سرگردان وجود دارد که مردم مالک پول هستند ولی قدرت و امکان تجارت با آن پول را ندارند. تجارت یک فن است و افراد ممکن است در تجارت، اموال خودشان را از دست بدهند ولی افرادی هستند که این فن را شناخته و در کار تجارت موفق هستند. بنابر این مرکزی می خواهیم تا این پول های سرگردان را جمع آوری کند. کشورهایی که قانون مشخصی برای این پول های سرگردان ندارند از این نظر کارشان مشکل است. در روسیه کمونیستی سابق، حقوق بر اساس کار بود و نه بر اساس نیاز، یعنی یک مهندس و یک تکنیسین قیمت های مختلفی داشتند، اگر یک مهندسی تنهاست و خانواده ندارد و حقوق بالاتری دارد، ذخیره مالی دارد، با این ذخیره چه باید بکند؟ یا باید صرف کارهای بیهوده کند یا با آن تجارت کند، چنانچه می خواست تجارت کند، آنجا قوانینی بود که مشکلاتی برای او پیش می آمد، شخصی قصد داشت پولی را در صرافی تبدیل کند، و بسیار وحشت زده بود که کسی آن پول را نبیند و نشان دادن این پول اضافی برای او نگران کننده بود. در اسلام برای این پول های سرگردان قوانین مضاربه، مساقات، شرکت و مانند این ها وضع شده است؛ اگر نظام بانکی در مملکتی وجود نداشته باشد مشکلاتی بوجود می آید. *چگونه نظام بانک داری اسلامی می شود؟ حال چه کنیم که هم نظام بانکی باشد و هم مبتلا به قوانین منهیه نشویم، اسلام انسان را از ربا نهی کرده است و معاملات نباید بر اساس ربا انجام شود. افراد و بانک چه کار کنند که هم پول های سرگردان به کار بیفتد و خدمات بانکی مانند خدمات انتقال پول و قرض الحسنه وجود داشته باشد و ربا هم وجود نداشته باشد. در گذشته برخی از دانشمندان به این نتیجه رسیدند که بانکداری ایجاد شود و با پول های سرگردان به عنوان مضاربه کار کنیم، قبل از انقلاب اسلامی برخی از دانشمندان دیگر بلاد اسلامی نیز به این نتیجه رسیدند که نظام بانکداری را با قوانینی مانند مزارعه و مشارکت ایجاد کنند. چنانچه به این قوانین شرعی توجه شود مشکلی به وجود نمی آید؛ یعنی پول را از افراد می گیرند و با این پول کار می کنند و سودی را که می برند طبق قرار مشخص بین صاحب پول و بانک تقسیم می کنند، مثل اینکه با یک نفر معین قرار مضاربه بسته اند و بر اساس سهام تقسیم می کنند. اما صحبت بر این است که آیا بانک ها همواره موفق به این کار می شوند یا خیر؟ و کسی که تازه پول رادر بانک گذاشته است و هنوز کاری با آن پول انجام نشده اما در عین حال به آن پول سود می دهند این چطور حساب می شود و در عین حال کسی از بانک پول می گیرد تا با آن کاری انجام بدهد، او هم باید سود بدهد، در حالی که برخی از افراد هم پول را برای رفع نیاز مشخصی قرض می گیرند و قصد انجام فعالیتی با آن را ندارند برخی افراد بیماری دارند و پول نیاز دارند نمی توانیم بگوییم تو با این پول تجارت کن و بر اساس تقسیم سهام سودی به ما بده، بانک در اینجا چه کار باید کند؟ برخی از دانشجویان رشته اقتصاد که نزد بنده آمدند و صحبت کردند، معتقدند ما تحقیق کرده ایم و بانک به این قراردادها عمل نمی کند و مضاربه ای در کار نیست و اگر اینگونه باشد در واقع پول، پول ربا است، پول را می گیرد و پس می دهد به اضافه یک سود که همان ربا می شود، باید این مسأله را حل کنیم. *راه حل چیست؟ راه حل اول: اگر بانک های فرعی گزارش های روزانه یا هفتگی به بانک مرکزی بدهند و بانک مرکزی طبق مبلغی که جمع شده، کارهای کلانی که سوددهی دارد را انجام می دهند. معاملات کلان و تجارت ها و صادرات و واردات کالا و یا خدمات مهم اجتماعی مانند سدسازی و جاده سازی و مانند این ها که با دریافت عوارض کسب درآمد می کنند و این عوارض به منزله سوددهی در تجارت است، پس روزانه گزارش بدهند و بانک مرکزی طبق این گزارش روزانه، برای معاملات و کارهای کلان تصمیم می گیرد، این سود درست است و کار انجام شده است و نمی توان گفت؛ پول را امروز به بانک داده ایم چرا سود داد، چرا که گزارشات روزانه انجام می گیرد و کارها بر اساس این گزارشات انجام می شود چه بسا معاملاتی قبلاً انجام شده و تعهداتی قبلاً انجام داده است و حالا که موقع انجام تعهدات است از این پول تازه وارد شده استفاده می کند و به اعتبار این تعهد، به پول سود می دهد. راه حل دوم: راه دیگر این است که قراردادی می بندند و چون مشخص نیست چه زمانی به کار گرفته می شود سود علی الحساب می دهند، علی الحساب به اعتبار معنای عرفی که می شناسند، معنایش این نیست که چیزی الان وجود دارد و حسابش بعداً رسیدگی شود، خیر، بلکه علی الحساب به این معنا است که الان هیچ سودی نداشته، پول را می دهیم تا بعدها که سود دهی داشت، حساب کنیم یا اینکه سودی داشته و الان حسابرسی نشده و به هر دو معنا در عرف بازار علی الحساب شناخته می شود، پس علی الحساب دو معنا دارد، یک معنا اینکه هنوز کار نشده و سودی نداشته می گوییم یک چیزی به شما می دهیم تا بعد که سوددهی داشت حساب کنیم و یک معنا اینکه الان سود دهی داشته، ولی الان وقت محاسبه نیست، مثلاً در پایان سال محاسبه می کنیم، بنابر این این مشکل برطرف می شود. مردم از یک نظر از محاسبه این دو راه راحت هستند، برای اینکه مثل خیلی از کارهای دیگر نمی دانند که بانک به دستورات شرعی عمل می کند یا خیر؟ طرف حساب مسلمان است و حمل بر صحت می کند. نمی دانند که آیا بانک معاملات درستی انجام می دهد یا خیر حمل بر صحت می شود و معامله درست است. با وجود حمل بر صحت نباید مشکلی برای مردم باشد، مثل کارهای دیگر، آبی که در شهرها وجود دارد آیا یقین داریم که این آب مباح است یا اینکه احتمال دهیم از روستاها بدون رعایت حق آب به شهرها آورده شده، همه این احتمالات هست، ولی اگر کسی بخواهد در همه این کارها مداخله بکند اصلاً امکان زندگی وجود ندارد. نانی که می خوریم چطور است؟ آیا گندم آن ملکی یا غصبی است، از نظر طهارت و نجاست نانوایی ها چه می کنند؟ انواع غذاخوری ها از نظر نجاست و طهارت کار می کنند؟ چه بسا کسانی آنجا کار می کنند که مسائل ابتدایی نجاست و طهارت را نمی دانند ولی حمل بر صحت می کنیم و می گوییم کارشان درست است، کار بانک هم همینطور است. * نظام بانکی نیاز امروز جامعه بدون نظام بانکی امروزه جامعه کارش انجام نمی شود و ما جایی را نداریم که بدون نظام بانکی باشند، چین و روسیه هم کارشان به اینجا رسیدکه از نظام های سرمایه داری جلو افتاده اند و روسیه هم دیدیم که عاقبتش چه شد: بنابراین اولاً حمل بر صحت می کنیم که در مقام اثبات است، دوم در نظر مقام ثبوت دو راه داریم یا گزارشات روزانه یا هفتگی به بانک مرکزی می دهند و آن ها بر اساس این گزارشات معاملات کلان انجام می دهند و سود آن را تقسیم می کنند و دوم اینکه بصورت علی الحساب سودی می دهند که بعد از سوددهی حساب دقیق انجام می دهند یعنی این سود قطعی نیست. فرض کنیم که کار به سود نرسید بانک پولی را که داده است می بخشد و اگر بیشتر از سود علی الحساب سود کرد اگر مردم ببخشند که مشکلی نیست و الا بانک موظف است تتمه سود اضافی را به مردم بدهد و یک سال هم این کار را انجام دادند بنابر این به نظر من این جهت کار در نظام بانکی مشکلی ندارد اما برخی شبهات و مسائل جزئی هست که باید به آن ها رسیدگی شود. *توقع ما از نظام بانکداری در جهت اسلامی شدن آن چیست؟ توقع ما از نظام بانکی این است که اولاً کار انتقال پول را انجام بدهد و دوم خدماتی مانند قرض دادن به دیگران و جمع آوری پول های سرگردان و جمع آوری نقدینگی که گاهی موجب تورم است را انجام دهد و در عین حال مبتلا به منهیات در قانون اسلام مانند ربا نشود. شارع با وضع قوانینی مانند مضاربه و مزارعه و مساقات و مشارکت و مانند این ها، مسأله جمع آوری نقدینگی و پول های سرگردان و خدمات دیگر بانکی را انجام داده و جلوی ربا را هم گرفته است. بانک های دیگر کشورها مشکلی با ربا ندارند و آن را جایز می دانند. *حکم رابطه بانک های اسلامی با بانک های غیر مسلمان بانک های ما دو نوع رابطه کاری دارند، یکی رابطه با مسلمین و دیگری رابطه با غیر مسلمین، اگر رابطه با غیر مسلمین باشد معاملات ربوی که بخواهد از آن ها سود بگیرد از نظر ما ممنوعیت شرعی ندارد، بنابر این خدمات بانکی را دارد و نکات منهی را هم ندارد. *آیا کارمزدهایی که بانک ها دریافت می کنند مشروعیت دارد یا خیر؟ پول هایی که بعنوان کارمزد می گیرند اگر به قصد کارمزد باشد مشکلی نیست، یعنی وامی که به کسی می دهد یا از دیگری می گیرد بعنوان وام بدون بهره است و اگر پولی می گیرد به عنوان خدمات دفتری و غیره است و اگر کارمزدی که می دهیم به معنای وارد کردن اطلاعات در دفتری است و چند خط نوشتن است، این کار با مبالغ فراوانی که بعنوان کارمزد اخذ می شود تناسب ندارد و به نظر ظاهر سازی می رسد و از نظر شرعی اشکال دارد. *آیا دیرکردهایی که بانک ها به عنوان جریمه از مشتریان خود می گیرند شرعاً صحیح است؟ بدون بانک امر اقتصاد به گردش در نمی آید و محلی برای انتقال وجه و اخذ وام باید وجود داشته باشد و اگر بناست بانک سر پا باشد باید برای کسانی که از بانک پول گرفته و پرداخت نمی کنند فکری کرد، لذا بهترین راه این است که مشتری تضمین کند اگر در رأس موعد وجه را پرداخت نکردید به عنوان خسارت وجهی پرداخت کند، بنابراین از اول قرار داد می بندیم که به شما یک میلیون تومان وام می دهیم و همان مقدار پس می گیریم، اما اگر پرداخت نکردید، چون به دستور عقلایی و اسلامی خود عمل نکردی باید مقداری به عنوان جریمه بدهی، این اشکال ندارد و اضافه ای بعنوان وام دادن نیست، بلکه جریمه عمل نکردن به تعهدات شرعی است، بنابر این این دیرکرد گرفتن با این تعریف به نظر من اشکالی ندارد، هر چند برخی آقایان اشکال می گیرند اما اگر بخواهیم دیرکرد را برداریم نظام بانکی نخواهد چرخید. چنانچه به ذهنتان آمد که اگر دیرکرد گرفتم و باز هم پول را نداد، آنجا پای مسائل کیفری پیش می آید، بنابر این به نظر من دیرکرد مبنای شرعی دارد و اضافه در وام نیست، اگر کسی به موقع پرداخت کند شامل دیرکرد نمی شود، این پول جدیدی است در برابر جرمی که مرتکب شده و جرم تأخیر است. اگر پول وام را به موقع پرداخت کند مشکلی نیست اما اگر به موقع پرداخت نکرد مجازات دارد که این مجازات می تواند واحدی باشد یا طبقاتی. می تواند بگوید برای این تأخیر این مقدار باید بدهید و اگر باز هم دیرکردید باید مجازات برای تأخیر اصلی و تأخیر این سود بدهید. این ها همه داخل در همان جریمه است و بعنوان جریمه اخذ می شود شاهد ما این است که اگر این جرم را مرتکب نشود از او چیزی نمی گیرند، اگر در برابر جرم است حاکم شرع حق دارد که بگوید من در برابر این جرم مثلاً این تعداد شلاق می زنم یا این مقدار پول می گیرم. * مسأله معامله پول وحکم آن به نظر بنده یکی از آسان ترین راه ها در مسأله معامله پول، خرید و فروش پول است، بانک به دیگران می گوید یک میلیون تومان را به شما می فروشم به مبلغ یک میلیون و دویست هزار تومان یا کمتر یا بیشتر یا نسیه و یا دیگری که پول دارد و می خواهد در بانک بگذارد به بانک بگوید می خواهم این پول را به شما بفروشم به نقد یا به نسیه، ممکن است بپرسید مگر می شود پول را فروخت؟ بله، اشکالی ندارد بلکه فروش به کم و زیاد در مکیل و موزون اشکال دارد یعنی در چیزهایی که به وزن معامله می شود یا به پیمانه اما اگر مکیل و موزون نباشد که ربا نیست پول که مکیل و موزون نیست کسی پیمانه ای یا وزنی پول نمی دهد، پول اعتباری است نه مکیل و موزون، و به نظر بنده یکی از بهترین راه ها؛ فروش پول به پول است. استاد ما مرحوم امام در تحریر الوسیله اشکال کرده اند و می گویند اگر به قصد فرار از ربا باشد اشکال دارد، ما در حاشیه تحریر داریم که قصد فرار از ربا قصد خوبی است در روایت داریم که نعم الفرار الفرار من الحرام إلی الحلال ، چه فرار خوبی است که انسان کاری کند که از حرام به سمت حلال برود. * حکومت اسلامی چه نقشی در اسلامی کردن بانک ها می تواند ایفاء کند؟ گاهی می بینیم در بانک ها کسانی که استحقاق وام های کلان نداشته اند، وام های کلانی گرفته اند و فرار کرده اند و معلوم است ساخت و سازهایی داخل بانک بوده و کارمندان با آن ها کنار می آیند و شاهدش هم این است که وقتی قرار است به یک فرد عادی وام کوچکی، دهند تضمین محکم از او می گیرند، اما گاهی می بینیم که چند هزار میلیارد تومان به شخصی وام می دهند و او پرداخت نمی کند. لذا این نظام، نظام بازرسی دقیقی نیست، اما این وظیفه مقامات حکومتی است که باید دقت کنند. منبع:حوزه
پنجشنبه ، ۲۳مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عقیق]
[مشاهده در: www.aghigh.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]
-
گوناگون
پربازدیدترینها