تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1868872448
فاجعه منا و شایعه‌سازی رسانه‌های عربستان
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
فاجعه منا و شایعه‌سازی رسانه‌های عربستان در لغت‌نامه دهخدا، شایعه خبرهای بی‌اصلی معنا شده که در میان مردم، بر سر زبان‌ها افتاده است و در بیان علمی‌تر، عبارت است از پیامی که در میان افراد جامعه، دهان به دهان می‌گردد ولی واقعیت، آن را تایید نمی‌کند.
به گزارش جام جم آنلاین، هر جا اطلاعات درست، معتبر و مورد وثوق در دسترس نباشد، بستر برای تولید و نشر شایعه آماده می شود، به ویژه در موضوعات خیلی مهم و بحرانی، چرا که در مواقع بحران مراجعه عموم به مطبوعات، رسانه ها، ارتباطات میان فردی و فضای مجازی به طور تصاعدی افزایش می یابد. اگر در این مواقع، خبررسانی از سوی رسانه های رسمی و معتبر به خوبی انجام نگیرد یا دچار سانسور شدید شود، مخاطب درصدد برمی آید خبر را از مراجعی مانند فضای مجازی و گروه های اجتماعی و شبکه های غیرمعتبر کسب کند. نمونه تازه این مطلب، فاجعه منا است؛ فاجعه ای که به واسطه بی تدبیری حکام آل سعود و سکوت رسانه های آن کشور به بستری مناسب برای تولید و انتشار انواع شایعات غمبار و نگران کننده تبدیل شد. نعل به نعل حکام سعودی حسن بهشتی پور، تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است، اگر منصفانه برخورد کنیم، می بینیم فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، بستر مناسبی برای تولید و نشر شایعات است. در دوره جدید، شاهد رقابت رسانه های سنتی مانند رادیو، تلویزیون و مطبوعات با رسانه های مجازی مانند تلگرام و فیسبوک و توییتر هستیم. وقتی یک مطلب غیرواقعی در فضای مجازی قرار می گیرد، به دلیل غیرحرفه ای بودن کاربران و پایین بودن سواد رسانه ای، خبر در اندک زمانی به صورت خوشه ای منتشر می شود. بسیاری از شایعات را خود مردم از روی جهل یا غرض تولید می کنند و به دلیل زودباوری و نداشتن تحلیل رسانه ای، همان مردم شایعه خودساخته را باور می کنند؛ یعنی مردم هم کنشگر هستند و هم کنش پذیر. حسن بهشتی پور: در فاجعه منا رسانه های عربستان، نعل به نعل حاکمان ریاض بودند و در درخدمت اطلاع رسانی بد عمل کردند و اصلا خود رسانه های رسمی حجاز، عامل تولید و نشر شایعات و بلکه اکاذیب بودند امروزه شایعات حتی در لباس جوک و طنز وارد ادبیات گروه ها در فضای مجازی می شود و بسیاری از جملات طولانی، اما پر مغز یا جملات خنده دار و بی مغز را عامدانه یا غیرعمد به مرحوم شریعتی، پناهی، اینشتین و کورش کبیر منتسب می کنند و بدتر از آن این که بسیاری هم این پیام ها را باور و بازنشر می کنند. برای جلوگیری از بروز شایعات، اخلاق را در کنار ارتقای سطح سواد رسانه ای باید در نظر داشت. شایعاتی از قبیل مرگ ثریا قاسمی و محمدعلی کشاورز و این آخری یعنی تعداد کشته ها و مفقودان فاجعه منا وقتی در جامعه دهان به دهان می شود، باعث رواج اندوه و غم خواهد شد. دولت عربستان مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه دارای دستورالعمل رسانه ای است، با این تفاوت که در فاجعه منا رسانه های این کشور نعل به نعل دستور حاکمان ریاض حرکت کردند. در آن فاجعه نه تنها دولت عربستان بی تدبیری کرد، بلکه در اطلاع رسانی هم بد عمل کرد و اصلا خود رسانه های رسمی حجاز، عامل تولید و نشر شایعات و بلکه اکاذیب بودند. شایعاتی از قبیل دستگیری، ربایش، فوت، سلامت یا بستری شدن آقای رکن آبادی سفیر سابق ایران در لبنان. تمام این شایعات، نخست روی خانواده و بعد آشنایان و جامعه اثر ناراحت کننده ای می گذارد. رسانه هایی همانند کبک در ادامه بحث، دکتر مهدی محسنیان راد، استاد علم ارتباطات گفت: متاسفانه یک سنت رسانه ای در برخی کشورهای عقب مانده و در حال گذار مانند عربستان وجود دارد که ـ خیلی عامیانه مثال بزنم ـ همانند کبک، سر در برف فرو بردند تا کسی آنها را نبیند. همچنین بسیاری از کشورهایی که دارای نظام مسلکی بودند، مانند اتحاد سابق جماهیر شوروی، وقتی یک بحران یا اتفاق طبیعی و غیرطبیعی رخ می داد، آن را در آخر کنداکتور پخش اخبار خود قرار می دادند تا از اهمیت آن کاسته شود. به عنوان نمونه، وقتی در ارمنستان زلزله آمد، آقای گورباچف در سفر آمریکا بود. لذا رسانه های شوروی سابق، خبر را اعلام نکردند تا ایشان از سفر بیاید. وقتی چرنوبیل منفجر شد ابتدا آژانس بین المللی اتمی در ژنو آن را برملا کرد در حالی که تا مدت ها شوروی خبر آن را تکذیب می کرد. مثال هایی که زده شد و نمونه های دیگر، همه دلایل می تواند ایجاد بستر نشر شایعه باشد، چرا که مخاطب ناخواسته طالب شنیدن و فهمیدن است و می خواهد علت رخدادهای مختلف را از منبعی جویا شود. وقتی رسانه های رسمی که دارای مسئولیت حقیقی و حقوقی هستند، دست از اطلاع رسانی درست می کشند به ناچار مخاطب از منابع غیرموثق و کاذب و مجازی اقدام به جمع آوری اطلاعات می کند که این امر به نشر و ازدیاد شایعات کمک می کند. در جهان امروز که دهکده جهانی شکل گرفته و بازار پیام، حرف اول را در ارتباطات می زند، دیگر نمی توان اخبار و اطلاعات روزمره را مخفی کرد و اعلام نکرد؛ کاری که عربستان در فاجعه منا انجام داد و می دهد. بعد از فاجعه منا، مردم ایران و به خصوص خانواده های حجاج به واسطه فراوانی انواع اخبار و شایعه و تصاویر کشته شدگان دچار استرس و ناراحتی و غم شدند. اخباری مانند کشته شدن دسته جمعی در منا، بی تکلیفی حاجیان مفقود یا ربوده شده و حتی آمارهای ضد و نقیض کشته شدگان، همه و همه به بار سنگین شایعات بر دوش اجتماع می افزود و می افزاید. اطلاعات مشکوک، شایعه ساز است در ادامه موضوع، دکتر علی اکبر فرهنگی در مصاحبه ای مختصر گفت: شایعه وقتی پدیدار می شود که حقایق یک خبر یا یک رویداد در دسترس نباشد. مردم به حدس و گمان متوسل می شوند. به علاوه کاستن از یک خبر یا اضافه کردن بی مورد به اصل خبر می تواند عامل ایجاد شایعه شود. در فاجعه منا با نبود اطلاع رسانی رسانه ای سعودی مواجه بودیم و اگر هم اطلاعاتی می دادند، مشکوک بود. برای همین طبیعی است در فضای مجازی و بین مردم شایعاتی درباره تعداد کشته ها و مجروحان و مفقودان منا به وجود بیاید. در هر صورت فاجعه منا ثلمه ای بزرگ بود و جامعه مسلمانان را غمگین کرد. 6000 دوربین برای ندیدن دکتر اکبرنصراللهی با اشاره به تکرار هر ساله حوادث غیرطبیعی در حج و ناتوانی حکام سعودی در مدیریت آن گفت: در حج امسال، فاجعه منا ششمین حادثه ای بود که اتفاق افتاد. اول سقوط بالابر در مسجدالحرام، دوم سقوط پنکه سقفی، سوم انسداد تونل منا، چهارم باز نشدن در قطارها، پنجم آتش سوزی در هتل و ششمین مورد آن، فاجعه عظیم منا . درآن فاجعه از 24 کشور آمار تلفات و مفقود گزارش شده در حالی که 6000 دوربین مدار بسته تمام مکان ها و مناسک حج را ثبت و ضبط می کردند. هلی کوپتر و خودروهای امدادی و 35 هزار نیروی امدادی و صد هزار نیروی امنیتی در محل اجرای مناسک حج را هم باید به این تعداد افزود. علی اکبر فرهنگی: شایعه وقتی پدیدار می شود که حقایق یک خبر در دسترس نباشد. به علاوه کاستن از یک خبر یا اضافه کردن بی مورد به اصل خبر هم می تواند عامل ایجاد شایعه شود مردم کشورها می خواهند بدانند چرا این اتفاق رخ داده است؟ چه اندازه تلفات و مفقود و مجروح بوده است ؟ چرا حاکمان عربستانی مسئولیت این فاجعه را نمی پذیرند؟ چرا رسانه های عربستان تا یک هفته نخست فاجعه، روی عدد 700 کشته پافشاری می کردند در حالی که می دانستند آمارها از 2000 کشته هم فراتر رفته است. در چنین شرایط بی خبری که رسانه های عربستانی به وجود آوردند، بستر مناسب شد برای تولید و ازدیاد شایعات؛ شایعاتی که هم خود زائران می گفتند، هم برخی افراد از روی اغراض سیاسی شایعه سازی می کردند. بحث ربایش، دستگیری خبرنگاران، مسموم کردن حجاج با سم، انتشار گاز سمی و بسیاری دیگر، همه زاییده بی تدبیری رسانه های عربستانی است. مسئولان عربستانی محتوای ضبط شده 6000 دوربین را در اختیار دارند. اگر حاجیان مقصرند پس چرا اجازه بازبینی فیلم ها را نمی دهند. در صورت بازبینی می توان به روشنی دید که این همه امدادگر و نیروی امنیتی بیشتر نقش تماشاچی را داشتند. از نبود اطلاع رسانی رسانه های عربستانی که بگذریم، پایین بودن سواد رسانه ای اکثر مخاطبان و نیاز بالای مخاطبان به اطلاعات در شرایط بحران و همچنین ذات فضای مجازی، باعث ازدیاد سریع شایعات شود؛ شایعاتی مانند این که فلان دیپلمات را ربودند، آقای افشار گوینده فوت کرد و مرگ برخی هنرمندان و چهره های شناخته شده. مهدی محسنیان راد: در یک فرمول ساده می توان گفت هر قدر یک رویداد برای مردم مهم باشد، میل به دانستن بیشتر می شود و هر قدر منابع رسمی آن را پنهان کنند، ضریب تولید و نشر شایعه به صورت تصاعدی افزایش می یابد. این ضریب حاصل شده، هر اندازه برای مردم از اهمیت بیشتری برخوردار باشد، سرعت انتشار آن هم بیشتر می شود. شایعه عبور کاروان حاکمان سعودی را ـ که مربوط به سال 2012 بود ـ ابتدا شبکه الدیار منتشر کرد و سپس در ایران هم سریع مطرح شد. درست است در این مواقع رسانه ها اعلام کنند صحت و سقم این اخبار و تصاویر را تایید نمی کنیم؛ کاری که تنها پرس تی وی انجام داد و کاری حرفه ای کرد. ضروری است، رسانه ها و مطبوعات ما روی تحلیل های خبری، حرفه ای تر عمل کنند تا خود محمل انتشار شایعات نشوند. رسانه های عربستانی تلاش داشتند، این فاجعه را در حد یک حادثه کمرنگ و عادی نشان دهند. من کنداکتور بی بی سی را هم تحلیل کردم. آنها بخش اول 14 دقیقه خبر رفتند، در بخش دوم 10 دقیقه و همین طور در بخش های دیگر، 7 دقیقه ، 6 دقیقه و الی آخر... بی بی سی در حوادثی مانند سگ کشی در شیراز، اسیدپاشی در اصفهان، انتخابات ایران یا بحث هسته ای را در تایم های خیلی زیاد برنامه سازی کرد و پوشش داد. سوال اینجاست که آیا این تعداد کشته در یک زمان و یک مکان ارزش این را نداشت که از طرف بی بی سی و رسانه های غربی جریان سازی و برنامه سازی شود. محمد زندکریمخانی رادیو و تلویزیون
سه شنبه 21 مهر 1394 ساعت 01:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها