واضح آرشیو وب فارسی:ایتنا: اگرچه فناوری چاپگرهای سه بعدی طی سال های گذشته در عرصه پزشکی مورد استفاده قرار گرفتند و بارها نمونه اولیه تجهیزات جراحی یا اعضای بدن به کمک آنها ساخته شد، ولی پزشکان جهانی هرگز نتوانستند از این فناوری به صورت عملی بهره ببرند. طی چند سال اخیر میزان سرمایه گذاری در عرصه مهندسی پزشکی بیش از هر زمان دیگر افزایش یافت و درهای جدید به روی پزشکان باز شد تا بتوانند چاپگر سه بعدی را در زمینه های جدید مورد استفاده قرار دهند. همین مسأله موجب شد برای نخستین بار در تاریخ عمل پیوند قلب به یک کودک چهار ساله امریکایی با موفقیت انجام شود تا علم پزشکی عصر جدیدی را تجربه کند. با این اتفاق، عرصه خدمات پزشکی و درمانی از هفته گذشته وارد عصر جدیدی شد تا پزشکان و مردم بتوانند نسل جدید روش های درمانی را به کمک فناوری پیش روی خود ببینند. چاپگر سه بعدی عامل نجات «میا گنزالس» هرگز نتوانست از سه ونیم سال ابتدای زندگی خود بهر ه ای ببرد. این دختربچه که دائماً ذات الریه و سرما خوردگی داشت از رفتن به مهدکودک و بازی با دوستان خود محروم بود. زمانی که میا می توانست از خانه بیرون برود و بازی کند، خیلی سریع تنگی نفس به او غلبه می کرد و مجبور بود با مصرف انواع مختلف داروهای آسم شرایط عادی را برای نفس کشیدن به دست آورد. والدین میا به بیمارستان های مختلف مراجعه کردند و سرانجام پس از تشکیل پرونده پزشکی در ۱۰ بیمارستان مختلف پزشکان دریافتند میا به نوعی ناهنجاری آئورت یا به عبارت دیگر اختلال در رگ اصلی پمپاژ خون به قلب مبتلا شده است. این کودک که در ابتدای چهارسالگی به سر می برد، به یک عمل جراحی ویژه نیاز داشت تا بخشی از رگ آئورت که فشار زیادی را به نای وارد می کرد و باعث تنگی نفس می شد، در بدن او مسدود شود. با این عمل جراحی او مشکلی در مقابل سرماخوردگی نداشت و می توانست به جمع دوستان و همسالان خود برگردد. ولی اختلال میا بسیار پیچیده بود. جراحان بیمارستان کودکان نیکولاس در میامی به این نتیجه رسیدند که جان میا در خطر است و درمان او فقط به کمک یک فناوری نوظهور یعنی همان چاپگر سه بعدی امکانپذیر است. جراحی با خطر پذیری پایین به کمک فناوری بیمارستان کودکان میامی اوایل سال جاری میلادی نخستین چاپگر سه بعدی خود را در اختیار گرفت و از آن برای تولید برخی اعضای بدن و عمل های جراحی استفاده شد. این چاپگر تصاویر MRI یا CT Scan را به عنوان پایه اصلی فعالیت خود مورد استفاده قرار می داد و اعضای مورد نیاز بدن را به صورت لایه لایه با پلاستیک یا لاستیک خاص تولید می کرد. دکتر «ردموند بورک» مدیر مرکز جراحی قلب و عروق کودکان در بیمارستان میامی پرونده این کودک را هفته ها مورد بررسی قرار داد تا در نهایت مدل سه بعدی قلب این کودک را به دست آورد. سپس او مدل نهایی را به همکاران خود نشان داد تا این مسأله از زوایای مختلف بررسی شود. بورک سرانجام یک نتیجه قطعی گرفت. او گفت به جای آنکه در بطن چپ قلب این کودک یک برش مقطعی ایجاد شود، او می تواند از سمت راست به قفسه سینه میا دسترسی داشته باشد. او توضیح داد: «بدون این مدل سه بعدی هرگز نمی توانستم به این سطح از اطمینان برسم و چاپگر سه بعدی به کمک فناوری های هوشمند خود به من کمک کرد نتیجه بهتری از این جراحی به دست آورم و به عبارتی بدون کمک فناوری خطر عمل این گونه جراحی ها ۱۰ برابر افزایش پیدا خواهد کرد و این در حالی است که حتی نبود فناوری می تواند دوره زمانی برای بازیابی بیمار را نیز افزایش دهد.» او به همکارانش گفت: «با این مدل سه بعدی هیچ شکی وجود ندارد که می توانیم عمل قلب این کودک را با موفقیت به پایان برسانیم.» او برای عمل جراحی خود یک برنامه کاملاً مشخص ارائه کرد و سرانجام در کمتر از دو ساعت توانست این عملیات را با موفقیت انجام دهد. فناوری دست در دست پزشکان این روزها انواع مختلف چاپگرهای سه بعدی با مصارف پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. اما «اسکات رادِر» مدیر شرکت تولیدکننده چاپگرهای سه بعدی Stratasys می گوید از این فناوری که توانست جان دختر چهار ساله را نجات دهد به صورت محدود تولید شده است؛ به نحوی که در کشور امریکا تنها ۷۵ دستگاه از آن وجود دارد و در سراسر جهان نیز فقط ۲۰۰ بیمارستان به آن مجهز شده اند. این روزها پزشکان از سیستم های شبیه ساز اعضای بدن استفاده می کنند تا انواع مختلف آن را مورد استفاده قرار دهند. این سیستم های شبیه ساز که بخشی از چاپگرهای سه بعدی محسوب می شوند، از خارج کردن تومورهای مغزی گرفته تا اختلالات قلبی کاربرد دارند و حتی می توانند برای درمان بیماری های خطرناک از جمله ابولا نیز مورد استفاده قرار بگیرند. چاپگر سه بعدی جایگزین روش های سنتی مدل های تولید شده به کمک سیستم های شبیه ساز سه بعدی به دانشجویان پزشکی کمک می کند تا بتوانند با پیچیدگی های درون بدن آشنا شوند و پزشکان در مواردی مانند بیماری میا، به خانواده اش با جزئیات کامل توضیح دهند که فرآیند درمان به چه صورت دنبال می شود. در مورد این دختربچه، زمانی که مدل شبیه سازی شده سه بعدی از قلب او به دست آمد، چاپگر مربوطه برای ساخت ارگان مورد نظر به کار گرفته شد و در نهایت به جای آنکه از ورقه های لاستیکی استفاده شود، پزشکان ورقه های حاوی سلول انسانی را به کار گرفتند تا برای نخستین بار در جهان عمل پیوند قلب به کمک چاپگر سه بعدی انجام شود. با تمامی موارد ذکر شده باید گفت سیستم های شبیه ساز سه بعدی ابزار کارآمدی هستند که نحوه تعامل پزشکان با بیمار را تغییر می دهند، اطلاعات لازم برای تصمیم بهتر در جریان انتخاب روش بهتر جراحی را ارائه می دهند، موفقیت عمل های جراحی را به حداکثر می رسانند و دوره نقاهت را نیز پایین می آورند. دکتر «دانیل جونز» مدیر مرکز پزشکی هاروارد و یکی از مدیران اصلی «مرکز پزشکی مهارت و شبیه سازی بوستون» بر این باور است که عمل قلب این کودک می تواند به عنوان نقطه عطف عرصه خدمات درمانی در تاریخ ثبت شود و نشان دهد که بشر از چه زمان توانسته چاپگرهای سه بعدی را برای درمان اختلالات نادر و پیچیده به کار گیرد. با وجود این باید توجه داشت که این فناوری هنوز به صورت گسترده مورد استفاده قرار نمی گیرد و تنها تعداد محدودی بیمارستان در سراسر جهان از آن استفاده می کنند. جونز می گوید رمز اصلی که شاید بسیاری از پزشکان هم از آن اطلاعی ندارند، قابلیت ها و توانمندی هایی است که چاپگر سه بعدی در اختیار دارد و می تواند بسرعت نمونه شبیه سازی شده از اعضای مختلف بدن را ارائه دهد. شاید برای بیماران چندان خوشایند نباشد که به عنوان مثال مدل سه بعدی از تومور مغزی خود را مشاهده کنند. ولی پزشکان به کمک همین مدل ها می توانند برای بیماری هایی که طی سال های گذشته جان هزاران نفر را گرفت، درمان قطعی ارائه دهند. باید توجه داشت که در حال حاضر بیمارستان های مختلف در سراسر جهان به چاپگرهای سه بعدی رو آورده اند و بر این باورند که این ابزار نگاه واقع بینانه در جریان رویارویی با بیماران را ارائه می دهد. یک چاپگر سه بعدی پزشکی و نرم افزار تخصصی مربوط به آن ۱۰۰ هزار دلار هزینه دارد که این رقم کمتر از قیمت دستگاه های مربوط به تصویربرداری MRI و CT Scan محاسبه می شود. البته با افزایش علاقه مندی علم پزشکی به فناوری می توان امیدوار بود که در آینده نزدیک توسعه بیشتری در این زمینه صورت گیرد تا چاپگرهای سه بعدی پزشکی هم با قیمت ارزان تر در اختیار بیمارستان های سراسر جهان قرار گیرند. گفتنی است با این عمل موفقیت آمیز بسیاری از پزشکان که در درمان بیماری ها از فناوری کمک می گیرند بر این نکته پافشاری دارند که توسعه چاپگرهای سه بعدی در عرصه پزشکی طی ۵ تا ۱۰ سال آینده به طور کامل مشاهده خواهد شد و این فناوری تا به آنجا پیش خواهد رفت که در آینده نزدیک هیچ بیماری نگران نقص عضو یا پیوند اعضای مختلف بدن نخواهد بود. منبع:ایران
دوشنبه ، ۲۰مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایتنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]